Kinh Thaùnh Cöïu Öôùc

Saùch Macabeâ I

Baûn dòch Vieät Ngöõ cuûa Linh Muïc Nguyeãn Theá Thuaán, CSsR.

Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia

Chöông :  | | 01 | | 02 | | 03 | | 04 | | 05 | | 06 | | 07 | | 08 | | 09 | | 10 | | 11 | | 12 | | 13 | | 14 | | 15 | | 16 | |

- Chöông 06 -

Antioâkhoâ EÂpiphaneâ cheát

¹ Vua Antioâkhoâ ñi baêng qua caùc mieàn thöôïng du vaø oâng nghe tin laø ôû Batö, coù EÂlymai, moät thaønh danh tieáng vì cuûa caûi baïc vaøng; ² vaø ñeàn thôø ôû ñoù raát giaøu coù; trong ñeàn thôø aáy coù nhöõng maøn tröôùng vaøng, aùo giaùp vaø binh khí Dothaùi Alexanñro con cuûa Philip, vua Makeâñoânia, ngöôøi ñaàu tieân ñaõ laøm vua daân Hilaïp ñaõ ñeå laïi. ³ OÂng ñeán vaø tìm caùch ñoaït thaønh cöôùp cuûa; nhöng oâng khoâng laøm ñöôïc vì ngöôøi trong thaønh bieát vieäc aáy. ⁴ Vaø hoï daáy binh choáng cöï laïi; neân oâng ñaõ boû troán, rôøi khoûi nôi aáy loøng ñaày buoàn tuûi, ñeå trôû veà Babilon. ⁵ Coù nhieàu ngöôøi ñeán Batö baùo tin cho oâng laø caùc ñaïo binh ñi ñaùnh xöù Yuña ñaõ bò baïi. ⁶ Lysias caùch rieâng ñaõ traåy ñi vôùi binh löïc huøng maïnh vaø ñaõ phaûi thaùo lui tröôùc maët hoï. Hoï ñaõ ñöôïc maïnh theá nhôø khí giôùi, binh löïc vaø chieán phaåm voâ soá maø hoï baét ñöôïc cuûa caùc ñaïo binh hoï ñaõ ñaùnh baïi.

⁷ Hoï ñaõ ñaäp phaù "ñoà gheâ tôûm" nhaø vua ñaõ cho xaây treân teá ñaøn ôû Yeârusalem; hoï ñaõ raøo Thaùnh ñieän nhö xöa vôùi nhöõng böùc töôøng cao ngaát, cuõng nhö Bet-Xur thaønh cuûa nhaø vua. ⁸ Nghe xong caùc lôøi aáy, vua ñaõ thaát kinh ruïng rôøi; oâng ñaõ lieät giöôøng vaø laâm bònh vì buoàn phieàn, bôûi söï vieäc xaõy ra nhö oâng ñaõ döï ñònh. ⁹ OÂng ôû ñoù nhieàu ngaøy, vì cöù bò daèn vaët bôûi moät noãi buoàn phieàn voâ haïn. OÂng nghó mình saép cheát, ¹⁰ oâng goïi laïi taát caû caùc baïn höõu cuûa oâng vaø noùi vôùi hoï: "Maét toâi khoâng chôïp nguû vaø loøng toâi baïi hoaïi bôûi aâu lo. ¹¹ Toâi ñaõ noùi vôùi loøng toâi: sau bieát bao quaãn cuøng toâi gaëp, noãi boài hoài toâi ñaõ vuøi xuoáng! Vì toâi laø ngöôøi phuùc haäu vaø ñöôïc meán chuoäng suoát thôøi toâi caàm quyeàn. ¹² Nhöng baây giôø toâi nhôù laïi nhöõng söï döõ toâi ñaõ gaây ôû Yeârusalem: Toâi ñaõ laáy taát caû caùc ñoà baïc ñoà vaøng ôû ñoù, voâ côù toâi ñaõ sai binh laøm coû daân Yuña. ¹³ Toâi nhaän bieát chính vì theá maø ñaõ phaûi mang laáy caùc tai hoïa naøy. Vaø naøy toâi, toâi vong maïng trong phieàn saàu khoân xieát nôi ñaát tha phöông".

Antioâkhoâ V leân ngoâi

¹⁴ OÂng goïi Philip laïi, moät baïn thaân cuûa oâng vaø ñaët cai taát caû ñeá quoác. ¹⁵ Vaø oâng trao cho Philip vöông mieän, caàm baøo vaø böûu aán, vôùi traùch nhieäm phaûi höôùng daãn Antioâkhoâ con oâng, cuøng döôõng duïc ñeå leân ngoâi (sau naøy). ¹⁶ Vaø vua Antioâkhoâ ñaõ baêng haø ôû ñoù, naêm 149. ¹⁷ Lysias ñöôïc tin vua ñaõ cheát, thì lieàn toân laøm vua, Antioâkhoâ con oâng, Lysias ñaõ döôøng duïc töø luùc thieáu thôøi, vaø goïi teân laø Eupator.

Yuña vaây thöôïng ñoàn

¹⁸ Quaân ôû thöôïng ñoàn buûa vaây Israel xung quanh Nôi Thaùnh vaø tìm caùc gaây haán (vôùi daân) vaø trôï löïc cho daân ngoaïi. ¹⁹ Yuña möu tính tieâu dieät chuùng. OÂng hoïp ñaïi hoäi toaøn daân ñeå vaây haõm chuùng. ²⁰ Hoï ñaõ taäp trung laïi vôùi nhau vaø bao vaây Thöôïng ñoàn naêm 150. OÂng ñaõ ñaép uï coâng ñoàn vaø ñaët chieán cuï. ²¹ Coù nhöõng ngöôøi thoaùt ñöôïc voøng vaây, vaø ít ñöùa voâ ñaïo trong Israel huøa raäp vôùi Chuùng; ²² vaø chuùng ñaõ ñeán yeát kieán vua vaø noùi: "Cho ñeán bao giôø nöõa beä haï môùi tuyeân aùn vaø baùo phuïc cho anh em toâi? ²³ Chuùng toâi ñaõ thuaän yù laøm toâi vöông phuï ngaøi vaø ñi theo caùc ñieàu ngaøi phaùn daïy, tuaân giöõ caùc giôùi lònh cuûa tieåu vöông. ²⁴ Nhaân vì theá ñoàng baøo cuûa chuùng toâi ñaõ xöû vôùi chuùng toâi nhö ngöôøi xa laï; ai trong chuùng toâi bò hoï khaùm phaù laø bò xöû töû, coøn cô nghieäp cuûa chuùng toâi thì bò cöôùp phaù. ²⁵ Hoï khoâng chæ giô tay treân chuùng toâi maø thoâi, nhöng treân taát caû bôø coõi cuûa ngaøi. ²⁶ Vaø naøy hoâm nay hoï ñaõ ñoùng quaân haõm Thöôïng ñoàn ñeå chieám laáy; hoï ñaõ phoøng thuû Thaùnh ñieän vaø Bet-Xur. ²⁷ Neáu ngaøi khoâng mau ñoùn ngöøa tröôùc, hoï seõ coøn laøm giaø hôn, vaø ngaøi seõ khoâng coù theå chaän noù laïi ñöôïc".

Traän Bet-Zakarya

²⁸ Vua nghe caùc lôøi aáy, thì noåi giaän. OÂng trieäu taäp laïi taát caû caùc baïn thaân cuûa nhaø vua, Caùc töôùng cai binh löïc vaø caùc töôùng cai xa maõ. ²⁹ Vaø töø caùc nôi khaùc, caùc ñaûo trong caùc bieån, nhöõng ñoäi lính thueâ ñeán vôùi oâng. ³⁰ Soá binh löïc cuûa oâng laø moät traêm ngaøn, hai möôi ngaøn kî maõ, vaø ba möôi hai thoùt voi traän. ³¹ Ngang qua Iñumeânia, chuùng ñeán vaây Bet-Xur; chuùng giao chieán nhieàu ngaøy vaø cheá taïo maùy moùc. (Quaân Dothaùi) ñaõ xuaát traän, phoùng hoûa caùc maùy moùc vaø chieán ñaáu moät caùch anh duõng.

³² Yuña ñaõ rôøi boû Thöôïng ñoàn maø chieám ñoùng quaân ôû Bet-Zakarya, ñoái dieän vôùi doanh traïi cuûa vua. ³³ Taûng saùng, vua daäy vaø chuyeån binh ñang haêng haùi tieát qua ñöôøng ñi Bet-Zakarya; binh löïc daøn traän vaø loa chieán ruùc thoåi. ³⁴ Ngöôøi ta baøy huyeát nho vaø daâu cho voi thuùc chuùng ra traän. ³⁵ Ngöôøi ta phaân phoái caùc thôùt voi giöõa xaùc quaân nguõ. Beân moãi thôùt voi, Ngöôøi ta daøn moät ngaøn quaân mình maëc aùo giaùp löôùi saét, ñaàu ñoäi muõ chieán ñoàng, theâm naêm traêm tinh binh kî maõ daøn beân moãi thôùt voi. ³⁶ Caùc kî maõ aáy uyeån chuyeån ñeán tröôùc nôi voi phaûi ñeán vaø cuøng ñi theo moi choå noù ñi ñeán, khoâng bao giôø ñöôïc xa rôøi noù. ³⁷ Treân moãi thôùt voi coù thaùp goã chaéc chaén laøm thaønh chaén, vaø ñai ghì vaøo mình voi; treân moãi thôùt voi coù nhöõng ngöôøi löïc löôõng (töùc laø) tam binh chieán ñaáu treân mình voi, vaø moät quaûn töôïng. ³⁸ Kî binh coøn laïi, thì nhaø vua ñaët beân naøy vaø beân kia nôi hai söôøn ñaïo binh, ñeå quaáy nhieãu ñòch vaø laøm laø chaén cho quaân nguõ.

³⁹ Khi maët trôøi roi treân khieân moäc vaøng vaø thau, thì nuùi non cuõng phaûn chieáu vaø röïc leân nhö ñuoác löûa. ⁴⁰ Moät phaàn ñaïo binh cuûa nhaø vua daøn traän treân caùc choûm nuùi, phaàn khaùc nôi caùc choã truõng; chuùng tieán leân chöõng chaøng vaø lôùp lang thöù töï. ⁴¹ Nghe tieáng oàn aøo cuûa luõ chuùng, tieáng chaân neän xuoáng, tieáng binh khí chan chaùt va chaïm, ai ai cuõng phaûi ruøng mình: quaû laø moät ñaïo binh lôùn lao vaø huøng maïnh quaù söùc. ⁴² Yuña vaø ñaïo binh cuûa oâng tieán laïi ñeå giao chieán; vaø ñaïo binh cuûa nhaø vua maát saùu traêm ngöôøi thieät maïng. ⁴³ EÂleâazar Avaran thaáy moät thôùt voi phuû giaùp phuïc hoaøng vöông, noù vöôït quaù moïi con khaùc heát thaûy, neân oâng töôûng laø coù nhaø vua treân mình noù. ⁴⁴ Vaø oâng thí maïng mình ñeå cöùu daân oâng vaø gaây cho mình teân tuoåi muoân ñôøi. ⁴⁵ OÂng caû gan chaïy ñeán con voi aáy, ôû giöõa quaân nguõ, cheùm gieát hai beân taû höõu laøm ngöôøi ta traùnh hai beân. ⁴⁶ OÂng luoàn döôùi voi, maø ñaâm noù döôùi (buïng) vaø gieát cheát noù; vaø noù ñaõ quò xuoáng ñaát ñeø treân mình oâng. Vaø oâng ñaõ cheát ôû ñoù. ⁴⁷ Ngöôøi Dothaùi thaáy theá maïnh cuûa ñeá quoác vaø nhuïeâ khí cuûa binh löïc, thì ñaõ ruùt lui tröôùc maët chuùng.

Bet -Xur ñaàu haøng - Sion bò vaây

⁴⁸ Quaân binh cuûa nhaø vua tieán leân Yeârusalem ñaùnh hoï, vaø nhaø vua ñoùng quaân ñaùnh Yuñeâ vaø Nuùi Sion. ⁴⁹ Vua keát hoøa vôùi nhöõng ngöôøi ôû Bet-Xur vaø hoï ñaõ trieät thoaùt khoûi thaønh, bôûi hoï khoâng coøn löông thöïc ñeå coù theå chòu vaây haõm ñöôïc trong thaønh; laø vì noù laø naêm Höu leã cho ñaát ñai. ⁵⁰ Nhaø vua chieám laáy Bet-Xur vaø ñaët quaân ñoàn truù ñeå canh giöõ. ⁵¹ Nhaø vua ñoùng quaân laâu ngaøy tröôùc Thaùnh ñieän vaø ñaët ôû ñoù nhöõng uï coâng ñoàn, chieán cuï, maùy phoùng löûa, phoùng ñaù, noû phoùng teân baén, naù baén ñaù. ⁵² (Dothaùi trong thaønh) cuõng taïo chieán cuï ñeå choáng laïi chieán cuï cuûa chuùng, vaø ñaõ chieán ñaáu nhieàu ngaøy.

⁵³ Nhöng löông thöïc khoâng coù trong kho laãm vì laø naêm thöù baûy, vaø nhöõng ngöôøi ñaõ ñöôïc cöùu thoaùt naïn töø caùc daân ngoaïi veà Yeârusalem ñaõ aên heát nhöõng ñoà döï tröõ coøn laïi. ⁵⁴ Trong Nôi Thaùnh coøn laïi moät soá ít ngöôøi, vì naïn ñoùi hoaønh haønh treân hoï ñaõ phaân taùn ai veà queâ mình.

Töï do toân giaùo

⁵⁵ Lysias nghe tin laø Philip - ngöôøi maø vua Antioâkhoâ, khi coøn soáng ñaõ ñaët leân ñeå döôõng duïc Antioâkhoâ con oâng ñeå laøm vua (sau naøy) - ⁵⁶ ñaõ töø Batö vaø Meâñi trôû veà; - vaø vôùi oâng, coù caû binh löïc ñaõ xuaát chinh vôùi vua - vaø laêm le ñoaït laáy vieäc nöôùc. ⁵⁷ (Lysias) caáp toác quyeát ñònh khôûi haønh. OÂng noùi vôùi vua vaø caùc töôùng laõnh cai binh löïc vaø caùc nhaân vaät khaùc: "Moãi ngaøy ta caøng suy giaûm, löông thöïc thì ta coù ít, choã ta ñoùng quaân coâng haõm thì laïi kieân coá; vaû laïi ta phaûi gaùnh vaùc vieäc cuûa ñeá quoác. ⁵⁸ Vaäy ta haõy baét tay vôùi nhöõng ngöôøi aáy vaø haõy laøm hoøa vôùi hoï vaø taát caû daân toäc hoï. ⁵⁹ Ta haõy cho pheùp hoï ñi theo luaät leä cuûa hoï nhö tröôùc kia; chính vì luaät leä cuûa hoï, ta ñaõ baûi boû maø hoï ñaõ phaån uaát vaø laøm taát caû caùc ñieàu naøy". ⁶⁰ Lôøi leõ aáy ñaõ ñöôïc vua vaø caùc töôùng laõnh taùn thaønh vaø sai ñi giaûng hoøa vôùi hoï vaø hoï ñaõ chaáp nhaän. ⁶¹ Vua vaø caùc töôùng laõnh ñaõ ñoan theä vôùi hoï; vì theá, hoï ñaõ ra khoûi ñoàn. ⁶² Vua ñaõ vaøo Nuùi Sion vaø khi thaáy ñoàn luõy taïi nôi aáy; oâng ñaõ loãi lôøi ñaõ theà vaø ñaõ truyeàn lònh phaûi ñaäp phaù töôøng xung quanh. ⁶³ Ñoaïn oâng voäi vaõ ra ñi vaø trôû veà Antioâkia, vaø gaëp thaáy Philip baù chuû kinh ñoâ; oâng ñaõ giao chieán vôùi Philip vaø duøng voõ löïc chieám laïi thaønh.

Trôû veà Muïc Luïc Kinh Thaùnh Cöïu Öôùc

Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page