Vieät Trieát ñi veà ñaâu?
(Vieät Trieát khaû khöù khaû tuøng?)

Giaùo Sö John B. Traàn Vaên Ñoaøn
Ñaïi Hoïc Quoác Gia Ñaøi Loan

4. Vieät Trieát
vaø töông lai cuûa Vieät Daân

Neáu vaán naïn hieän ñaïi maø Vieät Trieát phaûi ñoái phoù bao goàm vong thaân, vaät hoùa, hö voâ vaø cô khí hoùa, thì vaán naïn cuûa Vieät Trieát trong töông lai seõ laø gì?

Chuùng toâi maïn nghó, vaán naïn trong töông lai bao goàm ba phaàn chính: vaán naïn sinh toàn, vaán naïn höõu theå (vaên hoùa, taâm linh) vaø vaán naïn phöông phaùp. Nhöõng vaán naïn naøy hoaëc ñaõ töøng hieän dieän trong quaù khöù ñöông tieáp tuïc trong hieän taïi vaø seõ baønh tröôùng, bieán ñoåi, hay giaûm bôùt trong töông lai. Cuõng coù theå coù nhöõng vaán naïn hoaøn toaøn môùi, xuaát hieän trong hoaøn caûnh ñaëc thuø vôùi nhöõng sinh hoaït caù bieät maø chuùng ta khoâng theå nhaän ra trong giai ñoaïn naøy. Ñaëc bieät vaán naïn phöông phaùp khoa hoïc seõ bieán ñoåi cöïc nhanh vaø coù nhöõng böôùc tieán caùch maïng.

Trong phaàn naøy, chuùng toâi chæ baøn moät caùch sô löôïc vaán naïn sinh toàn vaø höõu theå. Rieâng veà vaán naïn khoa hoïc, chuùng toâi xin pheùp ñöôïc ñi theâm vaøo chi tieát cuõng nhö ñöa ra nhöõng ñeà nghò muïc ñích ñeå xin caùc trieát gia Vieät pheâ bình vaø thaûo luaän.

4.1. Vaán naïn sinh toàn

Chuùng ta khoâng phaûi naèm mô tôùi moät nöôùc Vieät huøng cöôøng, phuù quyù haïnh phuùc neáu treân thöïc teá, caùc ñieàu kieän sinh toàn khoâng ñöôïc löu yù tôùi. Nôi ñaây, chuùng toâi hieåu sinh toàn theo ba khía caïnh: khía caïnh vaät lyù, khía caïnh yù thöùc vaø khía caïnh taâm linh. Treân phöông dieän vaät lyù, sinh toàn dieãn ñaït söï ñuû aên, ñuû maëc, ñuû nhöõng phöông tieän ñeå giuùp con ngöôøi sinh soáng. Treân phöông dieän naøy nöôùc nhaø vaãn chöa hoäi ñuû ñieàu kieän caên baûn. Trieát gia nôi ñaây coù nhieäm vuï ñi tìm caên nguyeân coäi reã cuûa vaán naïn vaät lyù naøy.

Theo Maõ-Syõ (Marx), ñieàu kieän vaät lyù bò ñieàu haønh bôûi ñieàu kieän kinh teá, theá neân nhieäm vuï cuûa oâng bao goàm:

Nhö ñaõ töøng chöùng minh pheâ bình caùi quaù ñaø cuûa hoï Maõ (Marx) trong phaàn treân, chuùng toâi chæ boå tuùc nôi ñaây moät ñieåm lieân quan tôùi ñieàu caàn ñöôïc baøn ñeán trong phaàn thaûo luaän veà vaán naïn phöông phaùp. Nhöõng ñieåm maø Maõ tieân sinh (Marx) ñöa ra khoâng hoaøn toaøn sai, vaø kieåu giaûi quyeát cuûa oâng cuõng coù ñaïo lyù nhö thaáy trong tröôøng hôïp cuûa giaûi phaåu. Neáu moät phaàn trong thaân theå hoaøn toaøn bò hö haïi vaø aûnh höôûng tôùi nhöõng boä phaän khaùc, y só giaûi phaåu caét ñöùt phaàn ñoù ñi. Ñieåm maø chuùng toâi muoán noùi ôû ñaây goàm:

Noùi toùm laïi, nguyeân nhaân ñöa hoï Maõ (Marx) tôùi phöông theá cöïc ñoan khoâng chæ bò giaûn löôïc trong söï baát quaân bình cuûa trao ñoåi kinh teá giöõa giaù trò thöïc duïng vaø giaù trò trao hoaøn, maø raát coù theå naèm trong söï hieåu bieát moät caùch sai laàm veà baûn chaát cuûa con ngöôøi cuõng nhö cuûa xaõ hoäi.

Tính caùch toaøn dieän, cô caáu vaø cô theå cuûa con ngöôøi xaõ hoäi khoâng chæ bao goàm vaät lyù maø coøn caû phaàn taâm linh vaø yù thöùc. Con ngöôøi khaùc xa vôùi caùc sinh vaät khaùc khoâng phaûi ôû ñieàu kieän sinh toàn vaät lyù, maø ôû treân phông dieän tri thöùc (yù thöùc) vaø taâm linh. Do ñoù, hai phöông dieän naøy vaãn giöõa vai troø coù tính caùch quyeát ñònh trong Vieät Trieát.

Tröôùc heát: Vieät Trieát coù ñuû naêng löïc tìm ra nguyeân nhaân cuûa söï phaân ly, chia reõ vaø thuø haän ngay trong loøng Vieät Daân;

Thöù ñeán: Vieät Trieát coù theå coáng hieán cho Vieät Daân moät khaû theå, moät naêng löïc, phöông phaùp cung nhö chæ ñaïo ñeå nhaän ra chính mình trong loøng daân toäc, vaø

Sau cuøng: Coù theå thoáng nhaát caùc saéc toäc trong tinh thaàn "chí trung hoøa" cuûa Vieät linh khoâng?

Nhöõng caâu hoûi naøy cuõng laø muïc ñích yù thöùc maø chuùng ta ñeo ñuoåi.

Tröôùc heát, nhöõng cuoäc chieán lieân mieân, gaàn ñaây nhaát giöõa nam vaø baéc, giöõa ngöôøi theo coäng saûn vaø phaùi quoác gia. Ngöôøi Vieät taøn saùt ngöôøi Vieät, baïo taøn, thaûm khoác hôn caû ngoaïi lai. Nhöõng döõ kieän treân chöùng minh Vieät daân bò troùi buoäc trong thaûm caûnh phaân ly, thuø haän. Lyù do giaûi thích thaûm traïng naøy tuy töông ñoái phöùc taïp, song ñeàu lieân quan tôùi lyù do chính yeáu töùc laø thieáu soùt yù thöùc Vieät Linh. Nguyeân nhaân cuûa cuoäc chieán thöôøng ñöôïc quy veà söï tham voïng veà quyeàn löïc cuûa giôùi laõnh ñaïo; söï baûo veä quyeàn lôïi cuûa giôùi tö baûn hay do söï khaùc bieät veà yù thöùc heä; hoaëc bò giôùi taøi phieät ngoaïi lai, chính trò ngoaïi bang luõng ñoaïn... Nhöõng lyù do naøy quaù hieån nhieân ñeán noãi chuùng ta queân ñi lyù do chính yeáu: lyù do thieáu chuû ñaïo cuûa nhaân chuû, sieâu vieät, vaø cuûa "chí trung hoøa".

Ñem quyeàn lôïi caù nhaân leân treân treân quyeàn lôïi daân toäc, ñöa moät yù thöùc heä hoaøn toaøn ngoaïi lai leân haøng chuû ñaïo, chæ vì tieàn maø laáy ngöôøi ngoaïi quoác, laáy nöôùc ngöôøi laøm maãu möïc vaø maãu quoác, noùi leân tình traïng vong baûn, vong nhaân vaø vong toäc. Töông töï, khi ngöôøi daân muø quaùng chaïy theo nhöõng laõnh tuï treân, hay hoaøn toaøn meâ hoaëc bôûi nhöõng yù thöùc heä ngoaïi lai, Vieät daân ñöông ngô ngaån trong tình traïng vong thaân. Noùi caùch chung, caû giôùi laõnh ñaïo vaø giôùi bình daân, hoaëc thieáu yù thöùc, hoaëc ñaõ ñaùnh maát yù thöùc Vieät linh.

Laøm theá naøo ñeå giuùp Vieät daân khoâi phuïc töï tín, laøm theá naøo ñeå giuùp hoï khoûi vong thaân, cuõng nhö laøm theá naøo ñeå cho nhöõng ngöôøi laõnh ñaïo yù thöùc Vieät linh, ñeå thöïc hieän nhaân chuû, nhaân baûn vaø taâm linh... Ñaây laø nhöõng muïc quan troïng maø nhöõng böïc thöùc giaû khoâng theå boû qua.

Trieát gia Kim Ñònh trong boä Trieát Lyù An Vi, muoán xaây döïng moät Chuû Ñaïo Vieät vôùi muïc ñích chính laø ñöa ra moät chuû ñaïo chung, hay Vieät linh, laøm neàn taûng giaùo duïc giuùp Vieät daân taùi phaùt hieän yù thöùc töï thaân vaø yù thöùc daân toäc.

Chuùng toâi tuy kính phuïc tieân sinh, cuõng nhö ñoàng yù laø coâng vieäc caáp baùch maø trieát gia Vieät phaûi laøm laø tìm ra chuû ñaïo hay Vieät linh. Tuy nhieân, Chuû Ñaïo Vieät maø oâng ñöa ra ñaõ laø chuû ñaïo hay moät Vieät linh chaân thöïc hay khoâng? Chuùng ta caàn phaûi coù moät thôøi gian daøi ñeå hoïc hoûi. Ñieåm quan troïng hôn nöõa, laø Chuû Ñaïo Vieät coù theå giaûi quyeát nhöõng vaán naïn hieän ñaïi vaø töông lai khoâng, hay chuùng chæ phaùt sinh moät hieäu löïc thöù yeáu giuùp Vieät daân tìm ra yù thöùc daân toäc maø thoâi.

Leõ dó nhieân, chuùng ta khoâng theå choái ñuoïc söï kieän laø, neáu thieáu yù thöùc daân toäc, chuùng ta khoâng theå giaûi quyeát caùc vaán naïn nhaân sinh. Song chuùng ta cuõng khoâng theå phaùn quyeát ñöôïc moïi vaán ñeà. Lyù do naøy chöùng minh caùi ñaùng yeâu trong duy linh cuûa Kim Ñònh. Ñieåm maø chuùng toâi muoán nhaán maïnh laø, yù thöùc töï thaân cuõng nhö yù thöùc daân toäc laø nhöõng ñieàu kieän tieân quyeát ñeå phaùt hieän vaán naïn cuõng nhö ñeå ñi tìm giaûi ñaùp cho nhöõng vaán naïn aáy.

Töông töï nhö phöông dieän yù thöùc, laø phöông dieän taâm linh. YÙ thöùc töï thaân töùc laø yù thöùc taâm linh, yù thöùc Vieät toäc töùc laø nhaän ra ñöôïc Vieät linh. Nhö vöøa nhaéc qua coâng vieäc cuûa Kim Ñònh tieân sinh, chuùng toâi xin maïn pheùp nghó raèng; chuùng ta khoâng phaûi khoâng coù Vieät linh maø laø ñaùnh maát noù. Taát caû moät loä trình töï vong yù, ñaùnh maát yù thöùc daân toäc ñöôïc keå trong huyeàn thoaïi Höøng Vöông hay trong truyeän naøng Mî-Chaâu. Coâ naøng ñaõ taëng caùi cung thaàn cho ngöôøi ngoaïi bang, cuõng nhö hieán thaân cho chaøng naøy (giaûi thích cuûa Kim Ñònh). Thöïc teá cho ta hay, chuùng ta ñaõ nhaän Haùn Nho cho ñoù laø khuoân vaøng thöôùc ngoïc (cuï Traàn Troïng Kim cho laø Nho giaùo töùc laø Haùn nho). Chuùng ta chaïy theo nhöõng trieát lyù cuûa Phaùp vaø cho ñoù laø ñieåm tuyeät ñænh cuûa trí tueä loaøi ngöôøi (xin xem chöông trình Trieát taïi Vieät Nam tröôùc 1975). Chuùng ta coi thuyeát cuûa Maõ-Syõ (Marx) nhö laø linh hoàn cuûa Vieät môùi (Coäng saûn Vieät Nam). (Vaø coù leõ trong töông lai gaàn ñaây, chuùng ta raát coù theå coi nhieät khuyeån [hot dog], cola... nhö laø linh hoàn cuûa giôùi treû nöôùc nhaø. Buoàn thay!!!).

Theá neân, coâng vieäc tìm kieám Vieät linh thaät caáp baùch vaø khaån tröông. Caùi cung vaøng maø thaàn Kim Quy taëng An Döông Vöông vaãn coøn naèm nôi phöông Baéc, ngöôøi con gaùi Vieät vaãn coøn ñang sa ñoïa trong nhöõng quaùn ba, vaø ngöôøi meï Vieät vaãn coøn trong giai ñoaïn maát trí. Trí thöùc Vieät chuùng ta phaûi laën loäi kieám thuoác chöõa meï, chuoäc em cuõng nhö ñoøi cho ñöôïc caùn cung vaøng trôû laïi. Song noùi thì deã maø laøm thì khoù.

Coâng vieäc ñaøo bôùi vöôùng gaëp nhöõng vaán naïn kyõ thuaät vaø phöông phaùp maø chuùng ta khoâng deã vöôït qua. Sau hôn moät ngaøn naêm bò ngoaïi bang thoáng trò; sau bao theá kyû chæ hoïc moùt ngöôøi maø queân löûng chính mình; sau bao theá heä maø ngay nhöõng taøi lieäu quan troïng veà lòch söû hay vaên hoùa ñeàu do ngöôøi ngoaïi quoác vieát, hoaëc bò aûnh höôûng cuûa hoï, hoaëc tröôùc taùc theo hoï (chæ coù moät phaàn nhoû coù tính chaát trung thöïc, thuaàn tuùy Vieät); sau caû moät thôøi gian laâu daøi laøm ngöôøi "coù hoïc" Vieät bieán thaønh "nöûa ngöôøi nöûa ngôïm nöûa ñöôøi öôi", chæ bieát "xaøi" tieáng Taây (hay Myõ), cuõng nhö cho raèng tieáng ngoaïi quoác ñeïp, giaøu hôn tieáng meï ñeû v.v... thì chuùng ta caûm thaáy raèng söï ñaøo bôùi goác reã cuûa Vieät Trieát quaû laø vieäc "ñoäi ñaù vaù trôøi". Chuùng ta phaûi duøng phöông phaùp naøo, hay duøng moät kyõ thuaät naøo... ñeå tìm ra nhaân linh cuûa Vieät toäc?

Tröôùc khi böôùc qua ñeà muïc phöông phaùp, moät ñeà muïc quan troïng trong phaàn naøy, chuùng toâi muoán baøn theâm vaøi yù nieäm veà Vieät linh raát caàn thieát cho söï tö khaûo:

Thöù nhaát: Vieät linh, hay linh hoàn cuûa daân Vieät vaø nöôùc Vieät, laø moät thöïc theå. Song thöïc theå naøy khaùc bieät vôùi caùc döõ kieän ngoaïi taïi. Vieät linh laø moät thöïc theå Taâm Linh.

Thöù hai: Cuõng nhö nhöõng thöïc theå khaùc, Vieät linh töï bieåu hieän qua caùc döõ kieän coù tính caùch coäng tính nhö vaên hoùa, tö töôûng, ngheä thuaät, ñaïo ñöùc, quy luaät, cheá ñoä...

Thöù ba: Vieät linh khoâng coù tính chaát baát ñoäng, tieân thieân song bieán ñoäng hay bieän chöùng. Söï bieán thaùi cuûa xaõ hoäi Vieät, söï thay ñoåi cô caáu cuûa Vieät daân, söï thu nhaäp nhöõng kieán thöùc môùi cuõng nhö söï va chaïm vôùi nhöõng "taâm linh" khaùc (vaên hoùa, khoa hoïc...) giuùp Vieät linh phong phuù vaø toaøn myõ.

Noùi theo nhaø ngöõ hoïc Trung-Kyù (Noahm Chomsky) vaø nhaø xaõ hoäi hoïc Baùch-Sôn (Talcott Parsons), Vieät linh bao goàm hai phaàn: phaàn tieân thieân khoâng bieán ñoåi vaø phaàn haäu thieân ñöông bieán ñoåi. Trung-Kyù (Noahm Chomsky), trong taùc phaåm kinh ñieån veà ngöõ hoïc "Ngöõ Caáu", nhaän ñònh ngöõ caáu bao goàm hai giai ñoaïn: giai ñoaïn nhaát coù tính chaát tieân thieân (a priori) hay tieân thieân (innate), theá neân baát bieán. Trong giai ñoaïn hai, cô caáu bieán ñoåi laøm cho ngoân ngöõ giaøu coù theâm. OÂng nhaän ñònh:

Noùi caùch khaùc, theo lyù thuyeát cuûa Trung-Kyù (Noahm Chomsky), luaät bieán hoùa cuûa ngoân ngöõ töøng quyeát ñònh hình thöùc cuûa ngöõ caâu phaùt xuaát cuõng nhö phuø hôïp vôùi nhöõng ngöõ caâu caên baûn, baát bieán cuûa hình thaùi cuûa Chuû töø vaø Ñoái töø (subject-predicate form).

Töông töï nhö lyù thuyeát Trung-Kyù (Noahm Chomsky), Baùch-Sôn (Talcott Parsons) ñöa ra lyù thuyeát coâng naêng vaø cô caáu trong xaõ hoäi. Baùch-Sôn (Talcott Parsons) ñònh nghóa cô caáu laø moät ñòa theá vöõng chaéc trong moät heä thoáng cuûa xaõ hoäi töøng bò aûnh höôûng cuûa nhöõng bieán thieân ngoaïi taïi. Do ñoù, oâng ñöa ra moät lyù thuyeát quaân bình xaõ hoäi (social equilibrium) giöõa cô caáu baát bieán vaø cô caáu ñöông bieán. Töông töï, oâng giaûi thích coâng naêng nhö laø moät ñoäng löïc ñi vaøo moãi cô caáu khieán cô caáu thích hôïp vôùi nhöõng sinh hoaït môùi, vaø coù theå giaûi thích nhöõng hình thaùi môùi cuûa xaõ hoäi.

Töø hai lyù thuyeát cuûa Trung-Kyù (Noahm Chomsky) vaø Baùch-Sôn (Talcott Parsons), chuùng toâi nghó raèng: Vieät linh dieãn tieán vaø phaùt trieån, song phaàn caên baûn baát bieán. Chính phaàn caên baûn naøy giaûi thích söï kieän cuõng nhö tính chaát anh huøng vaø bi thaûm cuûa Vieät daân: chuùng ta khoâng maát goác sau caû bao theá heä bò ñoâ hoä, bò taåy nho, bò ñaøn aùp moät caùch baïo taøn.

4.2. Vaán naïn cuûa phöông phaùp khoa hoïc

Neáu Vieät Trieát phaûi höôùng veà töông lai cuõng nhö tieân ñoaùn nhöõng vaán naïn töông lai, thì Vieät Trieát baét buoäc phaûi coù moät phöông phaùp khoa hoïc ñeå coù theå nhìn ra nhöõng vaán naïn ñoù.

Trong phaàn naøy chuùng toâi xin maïn ñaøm veà phöông phaùp töø hai khía caïnh:

Tröôùc khi ñi vaøo chi tieát, chuùng toâi xin maïn pheùp giaûi thích yù nghóa cuûa "khoa hoïc", nhaát laø khoa hoïc xaõ hoäi vaø khoa hoïc nhaân vaên.

Khoa hoïc (scientia, episteme) töø nguoàn goác Hy-Laïp vaø Latinh coù nghóa laø moät loaïi tri thöùc coù tính caùch chaéc chaén vaø phoå bieán. Theá neân trong trieát lyù cuûa Boà-La-Thö (Platon) cuõng nhö A-Lyù-Tö-Ñöùc (Aristotle) khoa hoïc dieãn ñaït hai loaïi tri thöùc: tri thöùc lyù luaän (nhö toaùn hoïc...) vaø tri thöùc thöïc haønh (nhö ñaïo ñöùc hoïc). Vôùi söï chieán thaéng cuûa trieát hoïc töï nhieân vaø khoa hoïc thöïc nghieäm, khoa hoïc bò haïn heïp trong hai ñònh ñeà: ñoù laø moät neàn tri thöùc phoå bieán coù tính chaát tuyeät ñoái (absolute universal) vaø coù tính chaát taát nhieân (necessity). Tính chaát phoå bieán roõ reät nhaát trong toaùn hoïc trong khi tính chaát taát nhieân laø ñaëc tính quan troïng nhaát cuûa vaät lyù vaø luaän lyù. Noùi caùch khaùc, chæ nhöõng neàn tri thöùc nhö toaùn hoïc, vaät lyù hoïc vaø luaän lyù hoïc môùi ñöôïc goïi laø khoa hoïc. Trong vaät lyù, nhaát laø vaät lyù hoïc nhö Nhö-Tuaân (Newton), ñònh luaät taát nhieân ñöôïc xaây döïng treân luaät nhaân quaû, vaø treân hieän töôïng cô khí cuûa caùc hieän töôïng. Theá nhöng, neáu khoa hoïc bò haïn heïp trong tri thöùc cuûa nhaân quaû vaø cuûa tröïc giaùc, thì nhöõng neàn tri thöùc nhö ñaïo ñöùc hoïc, ngheä thuaät, hay ngay taâm lyù hoïc vaø lòch söû hoïc cuõng khoâng phaûi laø khoa hoïc.

Nhaän ra tính chaát ñoäc toân cuûa khoa hoïc töï nhieân veà tri thöùc, nhieàu trieát gia, ñaëc bieät töø Ñòch-Thaùi (W. Dilthey) cho tôùi nhöõng trieát gia hieän ñaïi thuoäc tröôøng phaùi Haäu Hieän Ñaïi (Post-modernism) ñoøi hoûi ta phaûi trôû laïi truyeàn thoáng Hy laïp, coi khoa hoïc nhö laø moät neàn tri thöùc veà moät moân hoïc caù bieät naøo ñoù. Tröôùc hoï, Huyeàn-Caùch (Hegel) ñònh nghóa khoa hoïc nhö tinh thaàn trong khi Khang-Ñöùc (Kant) coi khoa hoïc nhö baát cöù tri thöùc naøo mang hai ñaëc tính phoå bieán vaø taát nhieân. Hai quan nieäm cuûa hai ñaïi sö ñöôïc Ñòch-Thaùi (W. Dilthey) aùp duïng vaøo trong lòch söû hoïc vaø trieát hoïc maø oâng coi nhö laø khoa hoïc tinh thaàn (Geisteswissenschaft).

Chuùng toâi theo loái nhìn cuûa Ñòch-Thaùi (W. Dilthey) vaø moät phaàn lôùn, loái nhìn cuûa thaønh vieân cuûa phaùi Haäu Hieän Ñaïi, aùp duïng vaøo trong coâng cuoäc nghieân cöùu Vieät Trieát. Caâu traû lôøi, hay lyù luaän cuûa chuùng toâi tuy giaûn dò song vöõng chaéc: neáu Vieät daân khoâng coù moät neàn tri thöùc hay khoa hoïc, thì chuùng ta laøm sao coù theå khaéc phuïc thieân nhieân, choáng ñoái ñòch thuû, xaây döïng vaø hoaøn bò xaõ hoäi? Theá neân troïng taâm cuûa coâng vieäc ngöôøi hoïc trieát phaûi laøm, laø tìm ra neàn tri thöùc hay khoa hoïc thöïc duïng naøy.

Trôû laïi vaán naïn cuûa phöông phaùp khoa hoïc, chuùng toâi nhaán maïnh ñeán coâng vieäc tìm ra vaán naïn cuûa Hieän Ñaïi cuõng nhö dieãn luaän ra nhöõng vaán naïn cuûa töông lai Vieät daân. Ñeå tìm ra vaán naïn chuùng ta phaûi hoäi ñuû nhöõng ñieàu kieän sau ñaây:

Ñeå hieåu hieän töôïng moät caùch thaáu trieät, chuùng ta khoâng nhöõng phaûi bieát caùch quan saùt, maø coøn phaûi phaân bieät giöõa nhöõng hieän töôïng cuõng nhö döõ kieän, vaø tìm ra nhöõng ñieåm ñaïi ñoàng (hay nhöõng ñaëc tính chung) cuõng nhö caù bieät cuûa chuùng. Ngay trong giai ñoaïn naøy, chuùng ta ñaõ phaûi aùp duïng boán phöông phaùp khaùc nhau: quan saùt, phaân tích, toång hôïp vaø hieän töôïng hoïc.

Laøm theá naøo ñeå ñöôïc goïi laø bieát quan saùt? Ñoù laø moät caâu hoûi khoâng ñôn giaûn nhö chuùng ta nghó. Moät khoa hoïc gia quan saùt söï vaät thöôøng nhìn ra nhöõng ñieåm maø ngöôøi thöôøng khoâng nhìn ra. Töông töï, trieát gia khi nhìn döõ kieän hay hieän töôïng, oâng phaùt hieän ra nhöõng ñieåm thaâm saâu aån taøng sau hieän töôïng.

Boán phöông phaùp naøy tuy khoâng xa laï vôùi Vieät Trieát, song chöa ñöôïc aùp duïng moät caùch thaáu ñaùo. Trong Trieát Vieät, phöông phaùp quan saùt, phaân tích, toång hôïp cuõng nhö truy luaän (suy luaän vaø truy luaän) ñaõ töøng ñöôïc aùp duïng song thieáu thaáu ñaùo, do ñoù ñaõ khoâng ñöa ra ñöôïc moät quy luaät taát nhieân naøo coù theå giaûi thích moïi hieän töôïng moät caùch khoa hoïc. Thí duï caâu thô dieãn ñaït nhöõng ngöôøi baát nhaân:

Hay cuï Nguyeãn Du quan saùt muï Tuù Baø:

Nhöõng quan saùt treân khoâng coù sai song khoâng hoaøn toaøn ñuùng. Lyù do laø loái quan saùt naøy döïa treân kinh nghieäm caù nhaân chöù khoâng treân kinh nghieäm chung. Do ñoù, chuùng ta coù theå noùi, quan saùt cuõng nhö kinh nghieäm töï noù chöa ñuû ñeå giuùp chuùng ta thieát laäp moät quy luaät thieát yeáu.

Laáy thí duï cuûa khoa hoïc thieân nhieân: khi chuùng ta quan saùt hay kinh nghieäm söùc noùng cuûa moät vieân ñaù döôùi aùnh naéng, chuùng ta nhaän thaáy vieân ñaù bò soi noùng. Khoâng coù luaät tröø naøo trong hieän töôïng naøy. Do ñoù chuùng ta ñi ñeán keát luaän: "Maët trôøi soi, vieân ñaù noùng". Caâu keát luaän treân hoaøn toaøn ñuùng, ñeán ñoä khi noùi ñeán vieân ñaù noùng, chuùng ta khoâng theå khoâng nghó ñeán maët trôøi. Thí duï naøy chöùng minh, Vieät Trieát tuy ñaõ töøng aùp duïng phöông phaùp quan saùt, phaân tích, toång hôïp... song vaãn chöa ñaït tôùi möùc nghieâm nhaët cuûa khoa hoïc.

Vaøo thaäp neân 1960 vaø 1970, moät soá hoïc giaû nhö caùc giaùo sö Cao Vaên Luaän, Traàn Thaùi Ñænh, Traàn Vaên Toaøn... ñaõ boå tuùc thieáu soùt naøy vôùi moät loaït saùch veà trieát hoïc Taây Phöông, ñaëc bieät trieát hoïc Phaùp. Vò giaùo sö laõo thaønh hoï Cao ñaõ dòch vaø giôùi thieäu nhöõng taùc phaåm cuûa Baùc-Son (Bergson), trong khi giaùo sö Toaøn giôùi thieäu thuyeát Maõ-Syõ (Marx) cho giôùi trí thöùc nöôùc nhaø. Ngöôøi coù coâng hôn caû coù leõ laø tieán syõ Traàn Thaùi Ñænh. OÂng töøng cho xuaát baûn giôùi thieäu trieát hoïc Khang Ñöùc (Kant), Hieän Töôïng hoïc, Trieát Hoïc Hieän Sinh, Cô Caáu hoïc... Chuùng toâi thieát nghó, nhöõng coâng vieäc treân, tuy khoâng gaây ñöôïc tieáng vang nhö nhöõng taùc phaåm cuûa Kim Ñònh, song coù theå giöõ vai troø quyeát ñònh giuùp Vieät Trieát phaùt trieån.

Töông töï, chuùng ta ñaõ töøng aùp duïng tröïc giaùc ñeå xaây döïng tri thöùc, song caùch duøng cuûa chuùng ta coù tính ngaãu nhieân nhieàu hôn. Loái tröïc giaùc maø chuùng ta thaáy trong toaùn hoïc khaùc vôùi tröïc giaùc trong cuoäc soáng. Laøm theá naøo ñeå coù theå phaùt trieån tröïc giaùc ñeå chöùng minh ra tính chaát khoa hoïc cuûa nhöõng kieán thöùc maø cha oâng chuùng ta ñaõ phaùt hieän?

Nhöõng phöông phaùp treân giuùp chuùng ta nhaän ñònh roõ raøng hieän töôïng töï thaân, song chöa theå ñöa chuùng ta tôùi söï hieåu bieát troïn veïn veà hieän töôïng hay döõ kieän. Lyù do chính yeáu, laø ngoä tính phaùt xuaát töø chuû theå khoâng phaûi töø ñoái töôïng. Do ñoù, ñeå hieåu chuû theå khoâng nhöõng phaûi naém goïn ñoái töôïng. Do ñoù, ñeå hieåu chuû theå khoâng nhöõng phaûi naém goïn ñoái töôïng, song coøn phaûi hieåu töông quan giöõa chuû theå vaø ñoái theå, giöõa chuû theå vaø moâi tröôøng, lòch söû cuõng nhö yù höôùng, lôïi ích, vaø ham thích cuûa chuû theå. Noùi caùch khaùc, trong phöông phaùp chuyeån thích (hermeneutics), chuùng ta phaûi ñeå yù ñeán con ngöôøi toaøn dieän vôùi lòch söû tính, vôùi döï phoùng cuõng nhö vôùi nhöõng töông quan khaùc.

Nôi ñaây chuùng ta caàn phaûi coù nhieàu trieát gia ñaøo bôùi lòch söû, ngoân ngöõ cuõng nhö taâm lyù daân Vieät. Trong thôøi gian gaàn ñaây, ña soá nhöõng taùc phaåm cuûa Kim Ñònh aùp duïng phöông phaùp lòch söû coù tính caùch chuyeån thích. Tieân sinh ñaøo bôùi nhöõng taøi lieäu khaûo coå, töôïng tröng (symbol) cuõng nhö kinh ñieån ñeå giaûi thích Vieät lyù. Ñuùng hay sai, chuùng ta chöa caàn baøn tôùi nôi ñaây. Chuùng ta chæ nhaán maïnh moät ñieåm laø, tuy Kim Ñònh ñaõ coá gaéng ñöa ra moät loái giaûi thích taùo baïo vaø thích thuù, phöông phaùp maø tieân sinh ñöông aùp duïng vöôùng vaøo nhieàu khoù khaên:

Tieân sinh quaù chuù troïng vaøo quaù khöù neân thöôøng queân thöïc taïi vaø nhaát laø töông lai. Lòch söû tính hay thôøi gian tính cuûa con ngöôøi. theo Nghòch-Taøi (Nietzsche) vaø Haûi-Ñöùc-Caùch (Heidegger), khoâng bò haïn heïp trong quaù khöù. Lòch söû tính bao haøm: coäi tính, hieän tính cuõng nhö lai tính cuûa con ngöôøi höõu theå.

Tieân sinh khoâng chuù troïng ñeán con ngöôøi taïi theá vôùi nhöõng tham voïng, ham muoán vaø töông quan phöùc taïp. Theá neân tieân sinh thöôøng lyù töôûng hoùa nhöõng döõ kieän trong quaù khöù, cho ñoù nhö maãu möïc cuûa hieän taïi. Nhöõng caùch cö söû coù veû nhaân tính cuûa Nho giaùo ñöôïc tieân sinh dieãn ñaït nhö cao sieâu, vöôït xa nhöõng luaät leä cuûa xaõ hoäi vaên minh hieän ñaïi. Loái chuyeån thích moät chieàu naøy ñöa ñeán moät keát luaän raát ö "hoaøi coå": chuùng ta phaûi trôû veà nguoàn goác, vôùi ñieåm tieân khôûi, caùi "arche" trong trieát lyù Hy-Laïp.

Haäu quaû laøm cho trieát thuyeát cuûa Kim Ñònh tieân sinh xa thöïc teá hay thieáu thöïc duïng. Lyù do giaûi thích tính caùch xa thöïc teá vaø thieáu thöïc duïng cuûa Trieát Lyù An Vi coù theå thaáy trong söï xa caùch vôùi caùc vaán naïn cuûa con ngöôøi hieän ñaïi.

Thöïc ra, chuùng ta khoâng theå choái taùc duïng taâm lyù raát maïnh meõ töø Trieát Lyù An Vi cuûa oâng. Song baát cöù toân giaùo hay yù thöùc heä naøo cuõng coù nhöõng ñaëc tröng ñoù. Trong toân giaùo vaø yù thöùc heä, con ngöôøi taïm tìm ra moät caùch theå "giaûi quyeát" nhöõng vaán naïn thöïc teá. Phaät giaùo coi moïi vaán naïn ñeàu do thaâm saân si. Do ñoù caùch giaûi quyeát hay nhaát laø chaët heát moïi ñieàu kieän laøm cho con ngöôøi coù öôùc voïng. Töông töï, Kitoâ giaùo, tuy thöïc teá hôn, nhaän ñònh caên nguyeân cuûa moïi vaán ñeà töø toäi nguyeân toå; theá neân chæ khi naøo chuùng ta ñöôïc röûa saïch khoûi toäi naøy, con ngöôøi môùi ñöôïc cöùu roãi. Chuùng ta khoâng choái giaù trò cuûa toân giaùo, song chuùng toâi thieån nghó, trieát hoïc khaùc bieät vôùi toân giaùo, khoâng phaûi treân quan nieäm sieâu hình song roõ reät nhaát, trong loái giaûi quyeát vaán naïn cuûa nhaân sinh.

Duø sao ñi nöõa chuùng ta cuõng phaûi coâng nhaän vieäc Kim Ñònh ñöông laøm. Ñuùng hay sai, tieân sinh coù leõ laø ngöôøi coù coâng nhaát trong vieäc xaây döïng Vieät Trieát trong giai ñoaïn hieän thôøi.

Ñi song ñoâi vôùi phöông phaùp chuyeån thích, ñoù laø phöông phaùp giaûi thích (exegesis), moät phöông phaùp töøng ñöôïc caùc nhaø thaàn hoïc gia aùp duïng giaûi thích Thaùnh Kinh. Phöông phaùp naøy chuù troïng tôùi yù nghóa trung thöïc cuûa ngöõ caâu, song khoâng coù laáy höõu theå tính ñeå chuyeån nghóa nhö thaáy trong chuyeån ngöõ phaùp. Theá neân, nhöõng ngöôøi theo phöông phaùp naøy chuù troïng tôùi ngöõ hoïc, khaûo coå hoïc... vôùi muïc ñích chöùng minh tính chaát chaân thaät cuûa caùc taùc phaåm xöa. Cuï Haùn Chöông ñi theo loái naøy. OÂng tin raèng, ñeå xaây döïng Vieät Trieát, coâng vieäc khaûo coå giöõ vai troø quyeát ñònh. Nhöõng coá gaéng cuûa oâng nhaèm khai quaät nhöõng tö töôûng aån hieän trong taùc phaåm cuûa caùc vaên haøo Vieät. Coâng vieäc "nhaän dieän caùc trieát gia vaø trieát thuyeát" Vieät Nam ñöôïc oâng (gaàn nhö "ñôn thöông ñoäc maõ") ñeo ñuoåi vôùi nhöõng taùc phaåm veà Nguyeãn Coâng Tröù vaø Nguyeãn Du (nhö chuùng toâi ñaõ nhaéc tôùi trong phaàn ñaàu). Roõ reät hôn caû laø trong caùc luaän aùn maø oâng ñeà nghò. Cuõng vì vaäy, caùc luaän aùn naøy ñeàu coù tính caùch lòch söû vaø thieáu hieän ñaïi. Theá neân, caùi nhìn cuûa tieân sinh xem ra coù veû xa vôùi thöïc teá hieän ñaïi. Tuy nhieân, chuùng toâi raát hoan ngheânh vaø thaùn phuïc coâng vieäc "loùt ñaù, vaù ñöôøng" cuûa oâng. Gioáng nhö Traàn Thaùi Ñænh trong coâng vieäc giôùi thieäu caùc Trieát AÂu, ñaùng ñöôïc khuyeán khích vaø tieáp tuïc.

4.3. Nhaän dieän vaán naïn

Trong khi baøn tôùi vaán naïn cuûa phöông phaùp, chuùng toâi ñaõ maïn ñaøm phaàn thöù nhaát cuûa coâng vieäc ñi tìm vaán naïn, hay nhaän ra vaán naïn. Trong phaàn naøy, chuùng ta tieáp tuïc baøn tôùi caâu hoûi tri thöùc luaän: Theá naøo laø vaán naïn vaø laøm theá naøo ñeå nhaän ra vaán naïn. Coâng vieäc naøy chuùng toâi ñaõ taïm baøn trong phaàn thöù ba:Vieät Trieát vaø Vaán Naïn Hieän Ñaïi.

Thuù thöïc, Vieät Trieát hieän ñaïi hình nhö coá xa laùnh thöïc teá, vaø do ñoù coù veû tieâu cöïc trong vieäc ñi tìm giaûi ñaùp cho tình traïng khoán cöïc cuûa Vieät daân. Vôùi moät ngoaïi leä cuûa Kim Ñònh (maëc duø tính caùch hoaøi coå cuûa tieân sinh) ñaõ töøng ñöa ra nhöõng hieán chöông ñeå giaûi quyeát nhöõng vaán naïn noäi taâm vaø chính trò. Trong khi ña soá nhöõng vò khaùc ñi vaøo con ñöôøng xa, hay thoaùt ly thöïc teá. Nhöõng tö töôûng coùp nhaët töø hieän sinh thuyeát coù tính caùch bi quan, tieâu cöïc, hay bò aûnh höôûng cuûa Thieàn muoán thoaùt ly thöïc taïi ñeå ñi vaøo noäi taâm, chæ coù taùc duïng taâm lyù laøm cho chuùng ta taïm queân thöïc teá bi ñaùt maø thoâi. Nhöõng vaán naïn con ngöôøi Vieät ñöông chòu ñau khoå nhö vaán naïn sinh toàn, vong thaân, hö voâ, maùy moùc... hoaëc bò haønh haï, thoáng trò vaãn chöa ñöôïc giaûi quyeát. Moät soá giaùo sö trieát taïi ñaïi hoïc Saøi Goøn nhö giaùo sö Nguyeãn Vaên Trung, Lyù Chaùnh Trung hay Nguyeãn Ngoïc Lan ñaõ yù thöùc ñöôïc phaàn naøo ñieåm naøy khi hoï theo loái nhìn cuûa chuû thuyeát xaõ hoäi giaûi ñaùp tình traïng khaån tröông cuûa ñaát nöôùc. Lyù Chaùnh Trung töøng theo lyù thuyeát nhaân vò cuûa Moä-Ni (E. Mounier), trong khi Nguyeãn Chaùnh Trung theo goùt nhoùm trí thöùc taû phaùi cuûa Coâng Giaùo; Nguyeãn Ngoïc Lan cuøng vôùi caùc baïn ñoàng doøng cuûa oâng ñi vaøo con ñöôøng cuï theå hôn nhö kinh teá vaø chính trò, phaûn tænh nhöõng baát coâng xaõ hoäi... Noùi caùch chung, caùc vò giaùo sö trieát treân daán thaân theo loái trieát hoïc vaøo ñôøi hay daán thaân (philosophie d' engagement) kieåu cuûa Moä-Ni (E. Mounier) hay Cam-Ñòa (Gandhi).

Ñieåm maø chuùng ta ñaùng ñeå yù laø nhöõng phöông theá hoï ñöa ra thöôøng bò lô laø vaø khoâng ñöôïc thöïc haønh. Chuùng toâi khoâng baøn luaän tôùi noäi dung cuûa caùc ñeà nghò cuûa chö vò maø chæ chuù troïng ñeán moät vaán naïn: taïi sao tö töôûng hay ñeà nghò cuûa chö vò khoâng ñöôïc chuù troïng? Chuùng toâi nghó, nguyeân nhaân chính bao goàm:

Nôi ñaây chuùng toâi xin ñöôïc maïn ñaøm veà lyù do thöù nhaát cuûa söï baát khaû duïng cuûa nhöõng phöông theá cuûa quyù tieân sinh.

Khi chuùng ta noùi veà tính caùch baát duïng, chuùng ta chuù troïng tôùi hai phöông dieän: phöông dieän chaân thaät cuûa lyù thuyeát vaø tính chaát cuï theå, phaùt huy coâng naêng cuûa noù. Moät phöông theá cuõng coù theå ñöôïc chaáp nhaän tuy noù khoâng hoaøn toaøn ñuùng. Theá neân, chuùng ta baøn veà:

Moät phöông theá coù theå ñuùng hay sai tuøy thuoäc vaøo nhieàu ñieàu kieän vaø tieâu chuaån. Neáu quan saùt sai, neáu bò kinh nghieäm löøa ñaûo, neáu tri thöùc phaùn ñoaùn chöa ñuû, chuùng ta seõ nhaän ra vaán naïn moät caùch sai laàm. Töø khía caïnh khaùc, neáu nhöõng ñieàu kieän treân taïm ñuû, song moät khi bò aûnh höôûng bôûi yù thöùc heä, chuùng ta seõ giaûi thích vaán naïn moät caùch leäch laïc. Veà ñieåm naøy, khuyeát ñieåm cuûa quyù vò, roõ raøng trong vieäc hoï bò aûnh höôûng cuûa xaõ hoäi Taây Phöông, hay cuûa moät lyù thuyeát xaõ hoäi naøo, hoaëc hoï thieáu nhöõng kieán thöùc caên baûn veà xaõ hoäi, lòch söû cuûa Vieät Nam. Ñieåm quan troïng hôn ñoù laø thieáu ñeå yù tôùi taâm thöùc cuûa Vieät daân trong maïch huyeát cuûa Ñoâng Nam AÙ vaø do ñoù hoaøn toaøn xa vôøi nhöõng vaán naïn caên baûn nhö sinh toàn, kinh teá. Hoï queân raèng, laøm theá naøo ñeå giaûi quyeát vaán naïn sinh toàn laø ñieåm quan troïng, laø böôùc thöù nhaát ñeå giaûi quyeát nhöõng vaán naïn vong thaân, hö voâ, v.v... Ñaøng khaùc, khi hoï ñöa ra nhöõng giaûi ñaùp, thí duï nhö nhöõng giaûi ñaùp cuûa giaùo sö Nguyeãn Vaên Trung trong taäp Nhaän Ñònh, thì ña soá nhöõng giaûi ñaùp naøy coù tính chaát treân maây döôùi gioù nhieàu hôn laø thöïc teá, nhöõng giaûi ñaùp, coù leõ hay hôn cho xaõ hoäi Taây Phöông.

Chuùng toâi thieát nghó, tính chaát thöïc duïng cuõng nhö khaû theå nhaän ra tình traïng hieän ñaïi cuûa vaán ñeà laø nhöõng yeáu toá then choát ñeå phaùt huy vaø phaùt trieån Vieät Trieát. Ñeå coù theå ñöa ra nhaän ñònh trung thöïc, chuùng ta phaûi coù moät phöông phaùp khoa hoïc (quan saùt, suy dieãn, phaân tích), cuõng nhö coù theå ñöa ra moät ñònh luaät thieát yeáu taát nhieân. Chæ khi nhaän ra maët chaân cuûa vaán naïn, chuùng ta môùi coù theå ñi tìm moät phöông thuoác ñieàu trò. Song ta khoâng theå nhaäp caûng chuùng töø ngoaïi bang, maø phaûi tìm ra ngay ôû trong loøng daân toäc vaø ñaát nöôùc, bôûi vì nhöõng vaán naïn treân coù tính caùch ñaëc thuø cuûa Vieät daân.

Lôøi Taïm Keát

Töïa ñeà cuûa baøi naøy nguyeân ngöõ tuy raát Taøu: "Vieät Trieát Khaû Khöù Khaû Tuøng?" (Vieät Trieát ñi veà ñaâu?") song linh hoàn cuûa noù laïi raát Vieät. Nhö chuùng toâi xaùc quyeát khi giaûi thích sieâu vieät bieän chöùng: Vieät Trieát coù khaû theå vaø naêng löïc toång hôïp nhöõng neàn tö töôûng khaùc, bieán chuùng thaønh Vieät. Caùi khaû naêng toång hôïp vaø sieâu vieät naøy vaãn tieàm aån trong sinh hoaït cuûa ngöôøi Vieät chuùng ta. Chính vì theá, nhieäm vuï cuûa chuùng ta phaûi laøm cho khaû naêng toång hôïp naøy ñöôïc xuaát hieän. Chæ khi ñoù, Vieät Trieát môùi xuaát hieän ñöôïc.

Thöù nhaát:

Chuùng ta phaûi thaønh thöïc maø noùi, tuy Vieät Trieát tieàm taøng trong loøng daân toäc, song noù chöa heà ñöôïc khai quaät vaø trình baøy moät caùch roõ raøng, khoa hoïc. Vieät Trieát cuõng chöa ñöôïc phaùt hieän trong giai ñoaïn hieän ñaïi. Moät phaàn vì chuùng ta thieáu phöông phaùp khoa hoïc, moät phaàn vì thieáu nhaân taøi, cuõng nhö phaàn lôùn bò ngoaïi bang ñaøn aùp. Chöông trình trieát taïi trung vaø ñaïi hoïc raët theo chöông trình Phaùp, "xaøi" tieáng Phaùp. Tröôøng Vaên Khoa (hay chuoàng ngöïa), khoâng coù daïy Trieát Ñoâng (cho tôùi 1958), ñöøng noùi ñeán Vieät Trieát... Theá neân, Vieät Trieát vaãn coøn ôû trong thôøi gian thieáu phaùt trieån. Boån phaän cuûa chuùng ta khoâng chæ ñoøi hoûi chính quyeàn yù thöùc ñöôïc taàm quan troïng cuûa Vieät Trieát, maø chính chuùng ta phaûi khai quaät noù.

Thöù hai:

Ñeå khai quaät, chuùng ta, nhö chuùng toâi ñaõ ñeà nghò, phaûi tìm ra nhöõng vaán naïn cuûa Vieät Daân vaø sau ñoù ñi tìm giaûi ñaùp cuï theå vaø höõu duïng. Ñaây laø nhöõng chöông muïc then choát ñeå phaùt hieän vaø hoaøn thaønh Vieät Trieát. Ñeå tìm ra vaán naïn, caùc trieát gia baét buoäc phaûi coäng taùc vôùi caùc chuyeân gia trong nhöõng laõnh vöïc khaùc nhö xaõ hoäi hoïc, taâm lyù hoïc, lòch söû, khaûo coå, ngöõ hoïc vaø nhaát laø khoa hoïc. Do ñoù, Vieät hoïc, song song vôùi Vieät Trieát phaûi ñöôïc vun troàng.

Thöù ba:

Ñeå giaûi quyeát vaán naïn, ngoaïi tröø phaûi tìm ra nhöõng phöông theá thuaàn tuùy Vieät, chuùng ta cuõng phaûi hoïc hoûi theâm nhöõng phöông phaùp khoa hoïc khaùc. Coâng vieäc dòch thuaät, giôùi thieäu nhöõng phöông phaùp, tö töôûng môùi cuûa caùc daân toäc khaùc coù theå giuùp chuùng ta söûa ñoåi, phaùt trieån phöông phaùp cuûa chuùng ta giuùp giaûi quyeát vaán naïn moät caùch hieäu quaû hôn.

Thöù tö:

Chuùng ta caàn phaûi "hoïc mình hoïc ngöôøi" baèng caùch "bieát mình bieát ngöôøi". Theá neân, ñoàng luùc vôùi söï hoïc hoûi tö töôûng cuõng nhö phöông phaùp cuûa ngöôøi khaùc, chuùng ta phaûi coá gaéng ñöa tö töôûng cuûa mình ra giôùi thieäu cho hoï, moät phaàn coáng hieán cho hoaøn vuõ nhöõng tinh hoa cuûa Vieät Trieát, moät phaàn chaáp nhaän pheâ bình ñeå coù theå söûa ñoåi vaø phaùt trieån tö töôûng daân toäc.

Chuùng toâi laïc quan tin töôûng raèng, neáu ñoaøn keát, cuøng goùp trí tieán haønh nhöõng coâng vieäc treân, chuùng ta coù ñuû lyù do tin raèng Vieät Trieát coù theå ñöa ra ñöôïc nhöõng chæ ñaïo cuõng nhö giaûi ñaùp cho nhöõng vaán naïn cuûa Vieät daân vaø cuûa loaøi ngöôøi.

Trôû veà nhöõng chöông tröôùc:

Back to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page