Baøi Dieãn Vaên cuûa ÑTC trong buoåi Leã Coâng Boá AÁn Baûn Latinh cuûa Saùch Giaùo Lyù cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, saùng thöù hai muøng 8 thaùng 9 naêm 1997.
Thöa quyù vò Hoàng Y, thöa chö huynh ñaùng kính trong haøng Giaùm Muïc vaø Linh Muïc, anh chò em thaân meán,
1. Vôùi nghi leã long troïng naày, toâi muoán trình baøy moät caùch chính thöùc cho Giaùo Hoäi vaø theá giôùi AÁn Baûn Latinh cuûa Saùch Giaùo Lyù cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, maø hoâm ngaøy 15 thaùng 8 vöøa qua, dòp leã Troïng Ñöùc Maria Hoàn Xaùc Leân Trôøi, toâi ñaõ pheâ chuaån vaø coâng boá vôùi toâng thö Laetamur Magnopere (Chuùng ta vui möøng caû theå). Tröôùc heát, toâi xin noùi leân taâm tình bieát ôn saâu xa ñoái vôùi Thieân Chuùa toaøn naêng; vôùi söï trôï giuùp soi saùng vaø theâm söùc maïnh cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, Ngaøi ñaõ höôùng daãn vaø naâng ñôõ con ñöôøng soaïn Saùch Giaùo Lyù, ñaõ ñöôïc baét ñaàu caùch ñaây 10 naêm, vaø giôø ñaây ñi ñeán keát thuùc hoaøn haûo.
Toâi caùm ôn heát loøng caùc vò Hoàng Y, Toång Giaùm Muïc vaø Giaùm Muïc, thaønh vieân cuûa nhieàu uûy ban ñaõ laøm vieäc cho coâng cuoäc soaïn thaûo saùch Giaùo Lyù naày; ngaøy hoâm nay, cuøng vôùi toâi, caùc ngaøi ñoùn nhaän keát quaû cuûa coâng vieäc thaät naëng neà vaø coù ích naày (proficuo). Moät lôøi caùm ôn ñaëc bieät ñeán vôùi ÑHY Joseph Ratzinger; ngaøi vöøa môùi noùi leân taâm tình cuûa taát caû nhöõng ngöôøi hieän dieän; vaø trong thôøi gian nhöõng naêm qua, ngaøi ñaõ chuû söï coâng vieäc, höôùng daãn vaø saép xeáp caùc coâng vieäc vôùi söï khoân ngoan ñaùng khen ngôïi cho ñeán luùc keát thuùc toát ñeïp.
Giôø ñaây, toâi xin trao baûn Vaên Quyeát Ñònh vaø Quy Maãu naày cho toaøn theå Giaùo Hoäi, ñaëc bieät laø cho caùc vò Chuû Chaên caùc giaùo phaän khaép nôi treân theá giôùi; thaät vaäy, caùc ngaøi laø nhöõng keû laõnh nhaän chính (destinataire) cuûa saùch Giaùo Lyù naày. Moät caùch naøo ñoù, ngöôøi ta coù theå aùp duïng ñöôïc cho hoaøn caûnh hoâm nay nhöõng lôøi sau ñaây cuûa thaùnh Phaoloâ Toâng ñoà: "Toâi ñaõ laõnh nhaän töø Chuùa ñieàu maø giôø ñaây toâi truyeàn laïi cho anh em" (1 co 11,23). Nghi leã hoâm nay, thaät vaäy, laø ñieåm keát thuùc, nhöng ñoàng thôøi noù ghi daáu moät ñieåm khôûi haønh môùi, bôûi vì Saùch Giaùo Lyù, giôø ñaây trong Baûn Vaên Cuoái Cuøng cuûa noù, ñöôïc bieát ñeán moät caùch toát ñeïp hôn vaø roäng raõi hôn, ñöôïc ñoùn nhaän, phoå bieán vaø nhaát laø trôû thaønh phöông tieän quyù baùu cho coâng vieäc haèng ngaøy trong laõnh vöïc muïc vuï vaø rao giaûng tin möøng.
2. Nguôøi ta coù theå vaø caàn phaûi xöû duïng Baûn Vaên naày trong nhieàu laõnh vöïc vaø moät caùch boå tuùc cho nhau, sao cho Baên Vaên naày laø ñieåm quy chieáu cho troïn caû haønh ñoäng tieân tri cuûa Giaùo Hoäi, nhaát laø trong thôøi ñaïi ngaøy nay, trong ñoù ngöôøi ta caûm thaáy, moät caùch maïnh meõ vaø khaån thieát, söï caàn thieát phaûi coù moät söï daán thaân haêng say truyeàn giaùo môùi, vaø moät söï daán thaân giaûng daïy giaùo lyù.
Thaät vaäy, saùch Giaùo Lyù giuùp "ñaøo saâu söï hieåu bieát veà Ñöùc Tin; saùch Giaùo Lyù ñöôïc höôùng ñeán vieäc laøm cho Ñöùc tin ñöôïc tröôûng thaønh, laøm cho ñöùc tin ñöôïc aên reã vaøo trong ñôøi soáng vaø ñöôïc chieáu toûa qua ñôøi soáng chöùng taù" (CCC,23) cuûa taát caû moïi thaønh phaàn Giaùo Hoäi. Saùch Giaùo Lyù laø phöông tieän coù giaù trò vaø an toaøn giuùp cho caùc linh muïc trong vieäc huaán luyeän thöôøng xuyeân vaø trong coâng taùc giaûng huaán; cho caùc giaùo lyù vieân trong vieäc chuaån bò xa vaø gaàn ñeå phuïc vuï Lôøi Chuùa; cho caùc gia ñình treân con ñöôøng tröôûng thaønh tieán ñeán söï phaùt trieån nhöõng khaû theå coù tích chöùa trong bí tích Hoân Phoái maø hoï laõnh nhaän.
Nhöõng thaàn hoïc gia coù theå gaëp ñöôïc trong saùch Giaùo Lyù moät caên baûn quy chieáu coù thaåm quyeàn cho coâng vieäc nghieân cöùu khoâng meät moûi cuûa hoï. Caùc ngaøi ñöôïc môøi goïi khai trieån moät vieäc phuïc vuï quyù giaù, hoaëc baèng caùch ñaøo saâu söï hieåu bieát veà nhöõng noäi dung ñöôïc trình baøy trong saùch Giaùo Lyù, moät caùch thieát yeáu vaø toång hôïp, hoaëc baèng caùch laøm saùng toû nhieàu hôn nhöõng lyù do ngaàm hieåu trong nhöõng quaû quyeát giaùo lyù, hoaëc baèng caùch neâu ra cho thaáy roõ raøng nhöõng lieân heä saâu xa noái keát caùc chaân lyù laïi vôùi nhau (nessus), sao cho laøm noåi baät caøng ngaøy caøng hôn "söï hieäp nhaát kyø dieäu cuûa Maàu Nhieäm Thieân Chuùa, trong yù ñònh cöùu roãi cuûa Ngaøi, cuõng nhö laøm noåi baät ñaëc tính trung taâm cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ, Con Moät Thieân Chuùa, Ñöôïc Thieân Chuùa Cha sai xuoáng, Laøm Nguôøi trong cung loøng Ñöùc Nöõ Ñoàng Trinh Maria, nhôø bôûi taùc ñoäng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, ñeå trôû thaønh Ñaáng Cöùu Roãi chuùng ta" (Hieán cheá Fidei Depositum, soá 3).
Ngoaøi ra, saùch Giaùo Lyù laø nhö söï trôï giuùp quyù baùu ñeå thöïc hieän coâng cuoäc caäp nhaät hoùa coù heä thoáng (aggiornamento systematico) cuûa nhöõng ai laøm vieäc trong nhieàu laõnh vöïc khaùc nhau cuûa sinh hoaït giaùo hoäi. Moät caùch chung hôn, saùch Giaùo Lyù seõ höõu ích hôn bao giôø heát cho vieäc huaán luyeän thöôøng xuyeân cuûa moïi ngöôøi Kitoâ; khi tham khaûo saùch Giaùo Lyù naày hoaëc moät caùch thöôøng xuyeân lieân tuïc hoaëc giaùn ñoaïn tuøy luùc, ngöôøi Kitoâ coù theå khaùm phaù ra neùt saâu xa vaø veõ ñeïp cuûa ñöùc tin Kitoâ vaø seõ ñöôïc höôùng daãn ñeán vieäc cao rao leân vôùi nhöõng lôøi cuûa phuïng vuï bí tích röûa toäi nhö sau: "Ñaây laø Ñöùc Tin cuûa chuùng ta. Ñaây laø ñöùc tin cuûa Giaùo Hoäi. Vaø Chuùng ta haõnh dieän tuyeân xöng noù, trong Chuùa Gieâsu Kitoâ, Chuùa chuùng ta" (Nghi thöùc cöû haønh bí tích Röûa Toäi). Sau cuøng, cuõng khoâng thieáu nhöõng tín höõu ñaõ gaëp thaáy nôi Saùch Giaùo Lyù naày moät phöông theá quyù giaù giuùp cho vieäc caàu nguyeän caù nhaân vaø coäng ñoaøn, ñeå coã voõ vaø taêng giaù trò cho nhöõng con ñöôøng tu ñöùc khaùc nhau nhöng boå tuùc cho nhau, ñeå laøm cho ñôøi soáng ñöùc tin cuûa hoï coù laïi söùc maïnh môùi. Nguôøi ta cuõng khoâng boû queân giaù trò ñaïi keát cuûa saùch Giaùo Lyù. Nhö ñaõ ñöôïc bieåu loä trong nhieàu chöùng taù tích cöïc cuûa caùc giaùo hoäi hay coäng ñoaøn giaùo hoäi, Saùch Giaùo Lyù naày coù khaû naêng "naâng ñôõ cho nhöõng coá gaéng ñaïi keát, nhöõng coá gaéng ñöôïc linh ñoäng bôûi öôùc muoán hieäp nhaát cuûa taát caû moïi ngöôøi Kitoâ, baèng vieäc chæ cho thaáy moät caùch chính xaùc noäi dung giaùo lyù vaø söï hoøa hôïp chaët cheõ giöõa caùc ñieàu cuûa ñöùc tin coâng giaùo" (x. Toâng Huaán Fidei depositum, soá 4). Vaø caû nhöõng ai ñang thaéc maéc vaø gaëp khoù khaên trong ñöùc tin cuûa hoï, cuõng nhö nhöõng ai khoâng tin ñuùng hay khoâng coøn tin nöõa, Saùch Giaùo Lyù naày coù theå cung caáp cho hoï moät söï trôï giuùp coù giaù trò, baèng vieäc laøm saùng toû ñieàu maø giaùo hoäi Coâng Giaùo tin vaø ñang coá gaéng soáng, vöøa cung caáp nhöõng khuyeán khích chieáu saùng trong vieäc ñi tìm söï thaät.
3. Moät caùch ñaëc bieät, saùch Giaùo Lyù cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, phaûi keát thaønh baûn vaên quy chieáu an toaøn vaø höôùng daãn coù thaåm quyeàn cho vieäc soaïn thaûo nhöõng saùch giaùo lyù khaùc taïi ñòa phöông (x. TH fidei depositum soá 4). Treân bình dieän naày, thaät laø ñaùng khen ngôïi söï daán thaân cuûa caùc giaùm muïc vaø cuûa caùc Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc trong vieäc soan ra (approntare) nhöõng saùch giaùo lyù ñòa phöông, vöøa duøng nhö laø ñieåm quy chieáu, Saùch Giaùo Lyù cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo. Caàn phaûi tieáp tuïc treân con ñöôøng naày, vôùi söï chuù yù ñaày tinh thaàn canh phoøng vaø vôùi söï kieân trì khoâng meät moõi.
Nhö toâi ñaõ coù dòp noùi trong nhöõng dòp khaùc, toâi xin laëp laïi nôi ñaây lôøi khuyeán khích soát saéng gôûi ñeán caùc Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc, ngoû haàu hoï baét ñaàu coâng vieäc naëng neà naày,vôùi söï kieân trì ñaày khoân ngoan vaø vôùi söï nhaát quyeát ñaày can ñaûm; ñaây laø moät coâng vieäc caàn ñöôïc hoaøn taát trong söï ñoàng hieäp vôùi Toâng Toøa. Ñaây laø vieäc soaïn ra nhöõng saùch giaùo lyù trung thaønh vôùi noäi dung thieát yeáu cuûa maïc khaûi vaø ñöôïc caäp nhaät hoùa xeùt treân bình dieän phöông phaùp, nhöõng saùch giaùo lyù coù khaû naêng giaùo duïc nhöõng theá heä Kitoâ cuûa thôøi ñaïi môùi coù ñöôïc moät ñöùc tin vöõng chaéc.
Trong vaøi tröôøng hôïp ñaëc bieät, neáu Saùch Giaùo Lyù cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo coù theå ñöôïc duøng nhö laø baûn vaên ñeå daïy giaùo lyù taïi moät quoác gia ñòa phöông, thì vaãn coøn caàn thieát, ôû nôi naøo chöa baét ñaàu coâng vieäc, thì vaãn coøn caàn thieát tieán haønh vieäc soaïn thaûo nhöõng saùch giaùo lyù môùi; vaø nhöõng saùch giaùo lyù môùi taïi ñòa phöông naày, khi trình baøy trung thaønh vaø troïn veïn noäi dung gíao lyù cuûa saùch Giaùo Lyù cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, thì haõy löu yù ñeán nhöõng phöông theá giaùo duïc khaùc bieät vaø coù heä thoáng, tuøy theo nhöõng mong öôùc cuûa nhöõng nguôøi höôûng duøng Saùch Giaùo Lyù. Nhôø nhöõng chæ daãn quyù baùu cuûa taäp "Quy Ñònh Môùi" (new directory) chung cho vieäc giaûng daïy giaùo lyù, saép ñöôïc coâng boá, nhöõng Saùch Giaùo Lyù ñòa phöông ñöôïc môøi goïi thöïc hieän "nhöõng thích nghi trong vieäc trình baøy vaø trong nhöõng phöông phaùp daïy giaùo lyù, do theo yeâu caàu cuûa nhöõng khaùc bieät veà vaên hoùa, tuoåi taùc, ñôøi soáng thieâng lieâng, hoaøn caûnh xaõ hoäi vaø giaùo hoäi cuûa nhöõng ai maø vieäc giaûng daïy giaùo lyù nhaèm ñeán" (CCC, soá 23). Nhö theá, moät caùch naøo ñoù, ngöôøi ta laäp laïi kinh nghieäm ñaùng phuïc cuûa thôøi caùc toâng ñoà, khi moãi tín höõu nghe rao giaûng trong chính ngoân ngöõ rieâng cuûa hoï nhöõng kyø coâng cuûa Thieân Chuùa (x. TÑCV 2,11), vaø ñoàng thôøi, ngöôøi ta laøm cho deã daøng nhìn thaáy ñöôïc ñaëc tính Coâng Giaùo cuûa Giaùo Hoäi, qua vieäc rao giaûng Lôøi Chuùa trong nhieàu ngoân ngöõ khaùc nhau treân theá giôùi, vöøa keát thaønh "nhö moät ca ñoaøn hoøa hôïp vôùi nhau, ñöôïc naâng ñôõ bôûi nhöõng tieáng noùi cuûa ñoaøn ngöôøi voâ taän, vôùi nhöõng aâm ñieäu voâ cuøng, nhöõng thanh vang vaø giao nhòp ñeå chuùc tuïng Thieân Chuùa, vang leân töø khaép nôi treân maët ñaát, trong moïi giaây phuùt cuûa lòch söû" (Thoâng Ñieäp Slavorum Apostoli, soá 17). Nhö theá, thay vì laøm thoaùi lui hay thay theá cho nhöõng saùch giaùo lyù ñòa phöông, Saùch Giaùo Lyù cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo ñoøi hoûi, coå voõ vaø höôùng daãn vieäc soaïn thaûo nhöõng saùch gíao lyù ñòa phöông naày.
4. Toâi môøi goïi haøng giaùo só vaø caùc tín höõu haõy gaëp gôõ thöôøng xuyeân vaø saâu xa vôùi saùch Giaùo Lyù naày, maø toâi trao phoù ñaëc bieät cho Meï Maria raát thaùnh, maø chuùng ta möøng leã Sinh Nhaät Meï hoâm nay. Cuõng nhö bieán coá Meï Sinh Ra keát thaønh vaøo ñaàu thôøi kyø môùi moät giaây phuùt caên baûn cho chöông trình ñöôïc Thieân Chuùa Cha an baøy cho vieäc nhaäp theå cuûa Con Moät Ngaøi, thì cuõng vaäy, toâi caàu nguyeän sao cho Saùch Giaùo Lyù naày, ñöôïc soaïn ra nôi ngöôõng cöûa ngaøn naêm thöù ba, ñöôïc trôû thaønh duïng cuï höõu ích, ñeå ñöa Giaùo Hoäi vaø moãi tín höõu vaøo trong vieäc chieâm ngaém caøng ngaøy caøng saâu xa hôn Maàu Nhieäm Ngoâi Lôøi Thieân Chuùa laøm nguôøi.
Vôùi nhöõng taâm tình treân, vôùi lôøi caùm ôn taát caû nhöõng ai ñaõ tham döï vaøo vieäc soaïn thaûo vaø chuyeån dòch Saùch Giaùo Lyù cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, toâi xin ban pheùp laønh toøa thaùnh ñaëc bieät cho töøng vò trong chö huynh vaø cho taát caû nhöõng ai maø baûn vaên naày ñöôïc gôûi ñeán.
Saùng thöù hai muøng
8 thaùng 9 naêm 1997
Kyù teân Gioan Phaoloâ II.