ÑTC leân ñöôøng
ñi Rio de Janeiro ñeå tham döï ngaøy
quoác teá Gia Ñình
Ñaïi Hoäi Thaàn Hoïc
vaø Muïc Vuï ñöôïc khai maïc
taïi Rio de Janeiro
Töôøng thuaät chuyeán
vieáng thaêm Rio de Janeiro cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ
II.
Töôøng thuaät chuyeán
vieáng thaêm Rio de Janeiro cuûa ÑTC: Ngaøy
Thöù Saùu 3/10/97
Töôøng thuaät chuyeán
vieáng thaêm Rio de Janeiro cuûa ÑTC: thöù
baûy 4/10/97
Töôøng thuaät chuyeán
vieáng thaêm Rio de Janeiro cuûa ÑTC: Chuùa
Nhaät 5/10/97
ÑTC leân ñöôøng ñi Rio de Janeiro ñeå tham döï ngaøy quoác teá Gia Ñình laàn thöù hai.
Tin Vatican ( CWN 2/10/97): Hoâm nay, muøng 2 thaùng 10, ÑTC leân ñöôøng ñi Rio de Janeiro, beân Brazil, ñeå tham döï ngaøy Quoác Teá Gia Ñình laàn thöù hai, ñöôïc toå chöùc töø ngaøy 2 ñeán ngaøy 5 thaùng 10. Ñaây laø chuyeán vieáng thaêm ñaëc bieät taïi Brazil, vì ÑTC ñeán ñeå tham döï moät bieán coá coù tính caùc quoác teá, quy tuï nhieàu gia ñình khaép nôi treân theá giôùi töïu veà Rio de Janeiro. Taïi Roma,nhieàu quan saùt vieân toû veû lo ngaïi cho söùc khoûe cuûa ÑTC, vì nhöõng thay ñoåi thôøi tieát vaø giôø giaác. Nhöng vì muoán coå voõ cho gia ñình, neân ÑTC cho bieát laø ngaøi saún saøng chaáp nhaän nhöõng cöïc nhoïc cuûa chuyeán ñi trong voøng 4 ngaøy naày. Vaøo ngaøy thöù baûy muøng 4 thaùng 10, Ban Toå chöùc döï truø laø seõ coù hôn moät trieäu ( 1 trieäu) ngöôøi ñeán döï thaùnh leã cuûa ÑTC.
Trong khi ñoù, taïi Roma, sau baøi huaán ñöùc chính daønh cho caùc tín höõu tham döï buoåi tieáp kieán saùng thöù tö, muøng 1 thaùng 10, ÑTC ñaõ ngoõ lôøi baèng tieáng Boà Ñaøo Nha, ñeå chaøo nhöõng khaùc haønh höông noùi tieáng Boà Ñaøo Nha, ñaëc bieät laø moät nhoùm ñeán töø Brazil, nôi ÑTC ñeán thaêm laàn naày. ÑTC keâu goïi moïi ngöôøi haõy caàu nguyeän cho cuoäc haønh trình cuûa Ngaøi, vaø noùi: Bieán coá gaëp caùc gia ñình taïi Rio de Janeiro, laø dòp may chöa töøng coù ñeå suy nghó, laøm chöùng vaø caàu nguyeän.
Ñaïi Hoäi Thaàn Hoïc vaø Muïc Vuï ñöôïc khai maïc taïi Rio de Janeiro.
Tin Vatican ( VIS 1/10/97): Ñi chung vôùi Ngaøy Quoác Teá Gia Ñình laàn thöù hai, ñöôïc toå chöùc taïi Rio de Janeiro, trong hai ngaøy 4 vaø 5 thaùng 10 naày, vôùi söï tham döï cuûa ÑTC, Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh veà Gia Ñình cuõng toå chöùc, trong ba ngaøy töø muøng 1 ñeán 3 thaùng 10, moät Ñaïi Hoäi, goïi laø Ñaïi Hoäi Thaàn Hoïc vaø Muïc Vuï, vôùi chuû ñeà laø: Gia Ñình laø Moät Hoàng AÂn vöøa laø moät Traùch Nhieäm, vaø laø Nieàm Hy Voïng cho nhaân loaïi. Moãi ngaøy cuûa Ñaïi Hoäi Thaàn Hoïc vaø Muïc Vuï naày, ñeàu coù moät chuû ñeà rieâng: chaúng haïn nhö hoâm qua, muøng 1 thaùng 10, caùc tham döï vieân ñaõ nghe caùc baøi thuyeát trình veà: Giaùo Hoäi vaø vieäc Beânh vöïc Caùc Gia Ñình; Gia Ñình trong Coâng Taùc Phuïc Vuï cho söï soáng. Vaø ngaøy hoâm nay, muøng 2 thaùng 10, ñöôïc daønh cho ñeà taøi: Cô caáu töï nhieän cuûa Gia Ñình, nhö laø Hoàng AÂn vaø laø Traùch nhieäm daán thaân. Vaø sau cuøng, ngaøy 3 thaùng 10, caùc tham döï vieân seõ trao ñoåi veà ñeà taøi: Con Caùi Trong Gia Ñình laø moät söï chuùc laønh cho nhaân loaïi. ÑTC Gioan Phaoloâ II seõ keát thuùc Ñaïi Hoäi naày vaøo ngaøy 3 thaùng 10.
Töôøng thuaät chuyeán vieáng thaêm Rio de Janeiro vaø tham döï Ngaøy Quoác Teá Gia Ñình laàn thöù hai cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II.
Tin Vatican ( CWN 3/10/97) Luùc 9.30 saùng thöù naêm hoâm qua, muøng 2 thaùng 10, theo giôø ñòa phöông Roma, ÑTC Gioan Phaoloâ II ñaõ leân ñöôøng vieáng thaêm Rio de Janeiro, ñeå tham döï Ngaøy Quoác Teá Gia Ñình, taïi Rio de Janeiro, trong hai ngaøy thöù baûy muøng 4 vaø Chuùa Nhaät muøng 5 thaùng 10. Ñaây laø chuyeán vieáng thaêm thöù 80 cuûa ngaøi, ngoaøi Italia, vaø laø chuyeán vieáng thaêm Brazil, laàn thöù tö. Coù ngöôøi thì cho ñaây laø chuyeán vieáng thaêm laàn thöù ba, tuøy theo caùch ñeám, coù coâng nhaän laàn ÑTC gheù qua Rio de Janeiro, vaøo thaùng 11 naêm 1982, trong chuyeán vieáng thaêm Argentina luùc ñoù, hay khoâng. Laàn thöù nhaát, ÑTC vieáng thaêm Brazil laø vaøo thaùng 7 naêm 1980 (30.6-11.7); laàn thöù hai, laø vaøo thaùng 11 naêm 1982. ÑTC chæ döøng chaân kyû thuaät taïi Rio de Janeiro, trong chuyeán vieáng thaêm Argentina; laàn thöù ba laø töø ngaøy 12 ñeán 21 thaùng 10 naêm 1991; vaø laàn thöù tö, laø laàn vieáng thaêm naày, töø ngaøy 2 ñeán 5/10, 1997.
Ñoaïn ñöôøng töø Roma ñeán Rio de Janeiro, beân Brazil, goàm coù 9,197 caây soá, vaø maùy bay phaûi maát trong thôøi gian daøi 11 tieáng röôûi ñoàng hoà. Brazil laø quoác gia roäng lôùn taïi Chaâu myõ latinh, theo theå cheá Coäng Hoøa Lieân Bang, goàm coù 26 bang. Thaønh phoá Rio de Janeiro laø thuû phuû cuûa Bang mang cuøng teân, vaø coù 6 trieäu daân. Neáu tính luoân caû vuøng ngoaïi oâ, thì thaønh phoá coù 9 trieäu daân. Toång giaùo phaän Rio naày ñaõ ñöôïc thaønh laäp ngaøy 16 thaùng 11 naêm 1676. Trong soá 6 trieäu daân cuûa thaønh phoá RIO, thì nguôøi coâng gíao chieám 80 phaàn traêm. Toång giaùo phaän coù 233 giaùo xöù, 400 nhaø thôø hay thí ñieåm truyeàn giaùo, 841 cô caáu giaùo duïc vaø 217 cô caáu töø thieän baùc aùi, 589 linh muïc vaø 1,396 tu só.
Treân chuyeán bay, ÑTC ñaõ daønh cho caùc phoùng vieân thaùp tuøng moät cuoäc phoûng vaán. Moät phoùng vieân ñaõ hoûi ÑTC veà Vaên Kieän saép ñöôïc coâng boá lieân quan ñeán vieäc gieát haïi nhöõng nguôøi do thaùi thôøi theá chieán thöù hai, vaø ñöôïc ÑTC traû lôøi nhö sau: Chuùng ta haõy laéng nghe tröôùc, roài quyeát ñònh sau. Bieán coá dieät chuûng thôøi theá chieán thöù hai laø ñieàu khoâng theå choái caûi ñöoäc. Nhöng chuùng ta haõy nhôù raèng coøn coù nhöõng cuoäc dieät chuûng khaùc treân theá giôùi, vaø chuùng ta khoâng neân queân ñi nhöõng naïn nhaân ñoù. Nhö chuùng ta ñaõ nghe qua tin töùc, laø ÑTC ñaõ trieäu taäp moät cuoäc Hoïp vaøo cuoái thaùng naày, taïi Vatican, ñeå baøn veà töông quan giöõa Nguôøi Kitoâ vaø Tinh Thaàn baøi do thaùi. Caùc quan saùt vieân hy voïng laø cuoäc hoïp naày seõ ñöa ñeán vieäc coâng boá Vaên Kieän veà Ñöùc Quoác Xaõ tieâu dieät nhöõng ngöôøi Do Thaùi trong thôøi theá chieán thöù hai. Hoâm thöù ba vöøa qua 30/9, Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Phaùp ñaõ coâng khai nhìn nhaän söï thieáu soùt cuûa mình vì ñaõ khoâng leân tieáng choáng laïi cuoäc truïc xuaát nhöõng ngöôøi Do Thaùi ra khoûi Nöôùc Phaùp luùc ñoù, vaø ñöa hoï tôùi caùc traïi Taäp Trung beân BaLan. Moät kyù giaû ñaõ leân tieáng hoûi laø lieäu vieäc coâng khai nhìn nhaän loãi laàm naày cuûa Giaùo Hoäi Phaùp coù theå ñöôïc nôùi roäng cho toaøn theå Giaùo Hoäi Coâng Giaùo hay khoâng, thì ÑTC ñaõ traû lôøi laø: Chuùng toâi ñaõ bò ñoøi buoäc nhieàu laàn phaûi leân tieáng xin loãi vì nhöõng haønh ñoäng trong quaù khöù, cuõng nhö trong nhöõng bieán coá gaàn ñaây hôn. Ñieàu ñaùng löu yù laø ngöôøi ta luoân luoân muoán Giaùo Hoäi Coâng Giaùo vaø ÑGH phaûi leân tieáng xin loãi, trong khi nhöõng keû khaùc thì giöõ im laëng.
Veà vieäc phong thaùnh cho Meï Teâreâsa, thì ÑTC ñaõ cho bieát laø seõ khoâng coù vieäc thu ngaén thôøi gian, ñoát giai ñoaïn, ñeå phong thaùnh gaáp cho Meï Teâreâsa. Theo giaùo luaät hieän haønh, thì aùn phong thaùnh chæ ñöôïc baét ñaàu 5 naêm, sau khi ñöông söï qua ñôøi maø thoâi.
ÑTC cuõng ñaõ leân tieáng keâu goïi ñoái thoaïi ñeå giaûi quyeát tình traïng hieän nay taïi Algeâri. Töø naêm 1992 ñeán nay, cuoäc tranh chaáp giöõa chính quyeàn do quaân ñoäi hoå trôï vaø nhoùm ngöôøi Hoài gíao quaù khích, ñaõ laøm cho 60,000 ngöôøi daân bò thieät maïng. ÑTC noùi: Chuùng ta caàn phaûi tìm ra nhöõng phöông theá ñeå thuyeát phuïc. Theá giôùi nhöõng ngöôøi hoài giaùo khoâng muoán bò ngöôøi ta coi nhö laø theá giôùi cuûa nhöõng keû khuûng boá.
Maùy bay chôû ÑTC ñaõ ñeán Rio de Janeiro, luùc 4 giôø chieàu giôø ñòa phöông Brazil, töùc laø luùc 8 giôø toái thöù naêm 2/10, giôø Vieät Nam. Ñoùn tieáp ÑTC taïi Phi Tröôøng, töø phía chính phuû thì coù Toång Thoáng Brazil, Phoù Toång Thoáng vaø nhieàu Boä Tröôûng; veà phía Giaùo Hoäi coù ÑHY Eugenio de Araujo Sales, TGM Rio de Janeiro, ÑHY Moreira Neves, chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Brazil, ÑHY Alfonso Lopez Trujillo, chuû tòch Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh veà Gia Ñình, Ban chuû tòch Lieân Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Chaâu Myõ Latinh, vaø Ñöùc söù thaàn Toøa Thaùnh taïi Brazil. ÑTC troâng coù veõ meät, nhöng Ngöôøi Phaùt Ngoân cuûa Toøa Thaùnh, tieán só Navarro Valls thì cho bieát laø, ngoaøi trieäu chöùng bò rung tay traùi, söùc khoûe cuûa ÑTC khoâng coù gì ñaùng lo ngaïi caû.
Trong baøi dieån vaên ñaàu tieân taïi Phi tröôøng, sau khi ñaõ caùm ôn moïi vò höõu traùch, ñaïo vaø ñôøi, ñaõ ñöùng ra toå chöùc chuyeán vieáng thaêm naày, ÑTC ñaõ noùi nhö sau:
Hoâm nay, toâi ñeán thaêm Brazil naày laàn nöõa, ñeå cöû haønh Cuoäc Gaëp Gôõ Quoác Teá laàn thöù hai cuûa caùc Gia Ñình. Toâi caûm taï Thieân Chuùa quan phoøng , ñaõ cho pheùp toâi ñeán ñaây, trong moät ñaát nöôùc roäng nhö moät ñaïi luïc. Quaû thaät, nhöõng baát quaân bình xaõ hoäi, vieäc phaân phoái khoâng ñeàu vaø baát coâng nhöõng taøi nguyeân kinh teá ñang laøm phaùt sinh nhöõng xung ñoät taïi thaønh phoá cuõng nhö taïi vuøng noâng thoân Brazil, söï caàn thieát phaûi toå chöùc nhöõng cô caáu y teá cho roäng raûi hôn, nhöõng vaán ñeà veà treû nhoû bò boû rôi trong nhöõng thaønh phoá lôùn, ñoù laø nhöõng thaùch thöùc to lôùn cho chính quyeàn hieän nay. Toâi caàu mong laø nhöõng giaù trò cuûa phaàn gia taøi vaên hoùa vaø toân giaùo cuûa Brazil trôû neân neàn taûng ñeå coå voõ cho nhöõng quyeát ñònh ñuùng trong vieäc beânh vöïc nhöõng giaù trò cuûa gia ñình.
Ñoù laø vaøi lôøi trích töø baøi dieån vaên ñaàu tieân cuûa ÑTC taïi Phi Tröôøng Rio de Janeiro, chieàu hoâm qua thöù naêm 2/10. Nhöõng bieán coá cuûa ngaøy vieáng thaâm hoâm nay, thöù saùu muøng 3/10, seõ ñöôïc töôøng thuaät trong chöông trình ngaøy mai.
Töôøng thuaät Ngaøy Thöù Saùu 3/10/97 veà chuyeán vieáng thaêm Rio de Janeiro vaø tham döï Ngaøy Quoác Teá Gia Ñình laàn thöù hai cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II.
Khaùc vôùi hai laàn vieáng thaêm vaøo naêm 1980 vaø 1991, chöông trình vieáng thaêm laàn naày cuûa ÑTC taïi Rio de Janeiro ñöôïc ban toå chöùc toå chöùc thaät nheï nhaøng, phuø hôïp vôùi tình traïng söùc khoûe cuûa ÑTC.
22 Ngaøn nhaân vieân an ninh ñaõ ñöôïc xöû duïng ñeå baûo ñaûm an ninh cho ÑTC, vaø boán Nhaø Thöông Lôùn taïi Rio de Janeiro ñöôïc ñaët trong tình traïng saún saøng. Theo ngay beân caïnh ÑTC, coøn coù hai vò baùc só. Sau saùu laàn giaûi phaåu vaø vôùi 77 tuoåi ñôøi, söùc khoûe cuûa ÑTC khoâng coøn nhö ngaøy tröôùc. Vaø ngöôøi phaùt ngoân cuûa Toøa Thaùnh, OÂng Navarro Valls ñaõ cho bieát laø ÑTC "coá gaéng" thöïc hieän chuyeán vieáng thaêm naày, ñeå nhaán maïnh ñeán taàm quan troïng cuûa gia ñình, tröôùc nhöõng aâm möu phaù vôû gia ñình. Noùi laø "coá gaéng", vì tình traïng tuoåi giaø vaø söùc khoûe cuûa ÑTC ñaõ giaõm khoâng coøn nhö tröôùc. Nhöng, duø sao, khoâng coù gì ñaùng lo laéng, vì nhöõng bieän phaùp treân chæ laø söï ñeà phoøng maø thoâi.
Chöông trình vieáng thaêm cuûa ngaøy hoâm nay, thöù baûy 4/10/97, goàm coù thaùnh leã taïi Nhaø Thôø Chính Toøa Rio de Janeiro, vaø cuoäc gaëp gôõ caùc gia ñình trong khung caûnh moät cuoäc cöû haønh Ñaïi Leã, vôùi caùc trình dieån VaênNgheä giuùp vui cuûa caùc ca só noåi tieáng nhö nöõ danh ca nam phi Miriam Makeba vaø nöõ danh ca Brazil FAFA de Belem, taïi Saân Vaän Ñoäng MARACANA cuûa thaønh phoá. Chuùng toâi xin keå vaøo ngaøy mai.
Trong baøi töôøng thuaät naày, chuùng toâi xin keå laïi nhöõng bieán coá cuûa ngaøy hoâm qua, thöù saùu 3/10/97.
Ngaøy vieáng thaêm hoâm qua cuûa ÑTC taïi Rio de Janeiro, Brazil, chæ coù moät bieán coá chính laø thaùnh leã ÑTC cöû haønh vaøo ban chieàu ñeå keát thuùc Ñaïi Hoäi Thaàn Hoïc vaø Muïc Vuï caùc Gia Ñình. Nhö quyù vò vaø caùc baïn ñaõ bieát, Ngaøy Quoác teá Gia Ñình laàn thöù hai, maø ÑTC Gioan Phaoloâ II ñeán cöû haønh taïi Rio de Janeiro, ñöôïc dieån ra trong hai ngaøy thöù baûy 4/10 vaø Chuùa Nhaät 5/10. Nhöng tröôùc bieán coá naày, thì coù ñieàu maø chuùng ta goïi laø Ñaïi Hoäi Thaàn Hoïc vaø Muïc Vuï Caùc Gia Ñình trong ba ngaøy töø muøng 1 thaùng 10, cho ñeán thöù saùu 3/10. Chieàu hoâm qua, ÑTC ñaõ cöû haønh Thaùnh Leã Beá Maïc ba ngaøy Ñaïi Hoäi Thaàn Hoïc vaø Muïc Vuï.
Vaøo ban saùng thöù saùu 3/10, ÑTC ñi thaêm xaõ giao Toång Thoáng Brazil, oâng Fernando Henrique Cardoso. Caùc quan saùt vieân löu yù ñeán taàm aûnh höôûng maø chuyeán vieáng thaêm naày coù theå gaây ra cho toång thoáng Cardoso, vì vaøo thaùng 10 naêm tôùi 1998, seõ coù cuoäc baàu cöû Toång Thoáng, vaø Ñöông Kim Toång Thoáng Cardoso döï truø laø seõ ra öùng cöû theâm moät nhieäm kyø 4 naêm nöõa. Khi ñoùn tieáp ÑTC taïi Phi tröôøng hoâm chieàu thöù naêm, Toång Thoáng Cardoso duøng lôøi leû vaén taét chaøo möøng ÑTC. OÂng ñaõ noùi nhö sau: Ñaát Nöôùc vaø Daân chuùng Brazil chaøo ñoùn moät ngöôøi baïn ñaõ luoân luoân mang ñeán cho chuùng toâi söù ñieäp cuûa tình yeâu thöông vaø baùc aùi. Trong khi ñoù, thì nhöõng lôøi trong caùc baøi dieån vaên cuûa ÑTC xem ra ñi tröïc tieáp vaøo nhöõng vaán ñeà maø Brazil ñang phaûi ñöông ñaàu, vaán ñeà baát quaân bình xaõ hoäi, vaán ñeà phaân phoái taøi saûn baát coâng, cheânh leäch giöõa giaøu vaø ngheøo, vaán ñeà caùc treû em buïi ñôøi, vaø vaán ñeà nhöõng quyeàn lôïi cuûa caùc ngöôøi thoå daân ñòa phöông. Ñeán thaêm Brazil nhaân dòp ngaøy Quoác Teá veà Gia ñình, ÑTC Gioan Phaoloâ II khoâng theå naøo khoâng nhaéc laïi giaùo huaán cuûa Giaùo Hoäi veà Gia ñình. Trong giaùo huaán naày, chaéc chaén coù nhöõng ñieåm nghòch laïi vôùi ñöôøng loái chính trò hieän nay cuûa toång thoáng Brazil. Chaúng haïn nhö trong vaán ñeà phaù thai, Toång thoáng Brazil saép söûa kyù nhaän moät ñaïo luaät nôùi roäng vieäc phaù thai trong nhieàu tröôøng hôïp hôn. Tuy nhieân, trong moät tieáp xuùc vôùi giôùi baùo chí, sau cuoäc gaëp gôõ rieâng vôùi ÑTC vaøo saùng thöù saùu hoâm qua, Toång Thoáng Cardoso ñaõ tuyeân boá nhö sau: Toâi raát sung söôùng vaø thoõa maõn veà cuoäc gaëp gôõ vöøa xaûy ra. Nhöõng quan taâm cuûa ÑTC veà caùc vaán ñeà xaõ hoäi cuõng laø nhöõng quan taâm cuûa chính phuû. Vaø Toång thoáng cho bieát laø oâng seõ daán thaân coã voõ nhöõng ñieàu kieän toát ñeïp thuaän lôïi hôn cho vieäc coã voõ söï coâng baèng xaõ hoäi cho moïi ngöôøi daân Brazil.
Phaàn ÑTC, nhöõng quan taâm cuûa ngaøi ñoái vôùi gia ñình, ñöôïc bieåu loä roõ raøng trong baøi giaûng Thaùnh Leã chieàu hoâm qua, thöù saùu 3/10/97, daønh cho taát caû nhöõng tham döï vieân cuûa Ñaïi Hoäi Thaàn Hoïc vaø Muïc Vuï Caùc Gia Ñình. Tröôùc heát , ÑTC ñaõ nhaéc laïi giaùo huaán cuûa Giaùo Hoäi veà Gia ñình nhö sau:
"Con ngöôøi laø con ñöôøng cuûa Giaùo Hoäi. Vaø Gia ñình laø theå hieän daàu tieân cuûa con ñöôøng naày. Theo göông Chuùa Gieâsu, Ñaáng ñaõ ñeán trong theá gian ñeå phuïc vuï, Giaùo Hoäi xem vieäc phuïc vuï cuûa mình cho caùc gia ñình nhö laø moät trong nhöõng traùch vuï thieát yeáu. Vaø nhö vaäy, con ngöôøi vaø gia ñình ñeàu keát thaønh con ñöôøng cuûa Giaùo Hoäi". "Gia ñình khoâng phaûi laø moät cô caáu phuï thuoäc vaø ngoaïi lai, ngaên caûn söï phaùt trieån vaø söùc sinh ñoäng noäi taâm cua con ngöôøi. Gia ñình, thay vì laø moät caûn trôû cho söï phaùt tireån vaø tröôûng thaønh cuûa con ngöôøi, gia ñình laø moâi tröôøng öu tieân ñeå laøm phaùt trieån nhöõng khaû naêng caù nhaân vaø xaõ hoäi maø moãi ngöôøi ñeàu coù trong chính baûn thaân mình. Gia ñình ñöôïc xaây treân tình thöông vaø ñöôïc linh ñoäng bôûi tình thöông; gia ñình laø nôi maø moãi nhaân vò ñöôïc môøi goïi caûm nghieäm vaø tham döï vaøo tình yeâu, maø neáu khoâng coù tình yeâu naày thì con ngöôøi khoâng theå naøo soáng, vaø troïn caû cuoäc ñôøi seõ maát ñi yù nghóa cuûa noù."
Sau ñoù ÑTC khoâng queân nhaéc ñeán nhöõng boùng toái, nhöõng möu moâ, maø nhöõng keû thuø cuûa Thieân Chuùa khoâng ngöøng gaây ra cho gia ñình. Theâm vaøo ñoù, baàu khí traàn tuïc hoùa, thuï höôûng, gaây taùc haïi nhieàu treân gia ñình.
Keát thuùc baøi giaûng, ÑTC ngoû lôøi tröïc tieáp vôùi nhöõng vò chuû chaên cuûa Giaùo Hoäi, vaø keâu goïi caùc vò haõy daønh öu tieân cho chöông trình muïc vuï coã voõ vieäc thaønh laäp nhöõng toå aám gia ñình hoaøn toaøn ñaày tinh thaàn Kitoâ vaø nhaèm laøm lôùn leân nôi taâm hoàn caùc ñoâi baïn söï quaûng ñaïi, ñeå thöïc hieän trong chính ñôøi soáng nhöõng söï thaät maø Giaùo Hoäi ñeà ra cho caùc gia ñình. Ñoù laø nhöõng nhaéc nhôû ñaâu tieân cuûa ÑTC cho caùc gia ñình Kitoâ, hoïp nhau taïi Rio de Janeiro, trong thaùnh leã chieàu thöù saùu 3/10/97. Heïn gaëp laïi quyù vò vaø caùc baïn.
Töôøng thuaät veà ngaøy vieáng thaêm cuoái cuøng cuûa ÑTC taïi Rio de Janeiro: thöù baûy 4/10/97.
Hoâm nay, chuùa nhaät 5/10/97, laø ngaøy vieáng thaêm cuoái cuøng cuûa ÑTC taïi Rio de Janeiro, vôùi cao ñieåm laø thaùnh leã beá maïc Ngaøy Quoác Teá Gia Ñình laàn thöù hai. Chuùng toâi seõ töôøng thuaät veà nhöõng sinh hoaït cuûa ngaøy hoâm nay, trong buoåi phaùt ngaøy mai thöù hai.
Trong chöông trình naày, chuùng ta haõy nhìn laïi nhöõng sinh hoaït cuûa ngaøy hoâm qua thöù baûy, muøng 4/10. Coù hai bieán coá chính: tröôùc heát laø thaùnh leã taïi Nhaø Thôø Chính Toøa vaøo buoåi saùng vaø buoåi toái, coù cuoäc gaëp gôõ cuûa ÑTC vôùi caùc gia ñình taïi Saân Vaän Ñoäng Maracana cuûa thaønh phoá Rio de Janeiro. Thaùnh Leã saùng Thöù Baûy cuõng coøn ñöôïc goïi laø Thaùnh Leã Ñaïi Keát, vì coù môøi nhöõng anh chò em Kitoâ khoâng coâng giaùo, vaø caû nhöõng anh chò em khoâng Kitoâ, nhö caùc tín ñoà Hoài Giaùo vaø Do thaùi giaùo, ñeán tham döï. Dó nhieân söï hieän dieän tham döï cuûa caùc anh chò em khoâng coâng giaùo, chæ trong giôùi haïn cuûa nhöõng gì ñöôïc pheùp toå chöùc maø thoâi. Löïc löôïng an ninh dó nhieân ñaõ coù nhöõng bieän phaùp canh chöøng nghieâm nhaët. 3,500 tu só nam nöõ, 1,500 giaùo daân vaø nhöõng anh chò em khoâng coâng giaùo ñöôïc môøi ñeán tham döï thaùnh leã naày, ñaõ phaûi ñi qua maùy doø vuõ khí tröôùc khi böôùc vaøo Nhaø Thôø Chính Toøa.
Hình aûnh Kinh Thaùnh ñöôïc ÑTC duøng laøm ñieåm gôïi höùng cho baøi giaûng cuûa Ngaøi, trong thaùnh leã ñöôïc cöû haønh taïi Nhaø Thôø Chính Toøa vaøo Saùng Thöù Baûy, vaø laø thaùnh leã daønh cho caùc tu só nam nöõ vaø nhöõng ñaïi dieän cuûa caùc Gia Ñình tham döï Ñaïi Hoäi Thaàn Hoïc vaø Muïc Vuï, laø Bieán Coá Tieäc cuôùi Cana, hay ñuùng hôn vieäc Chuùa Gieâsu hieän dieän taïi tieäc cuôùi Cana. Theo ÑTC, ñaây laø söï hieän dieän ñeå thaùnh hoùa thöïc taïi Hoân Nhaân vaø Gia Ñình. Töø ñoù, do bí tích Chuùa Gieâsu ñaõ thieát laäp, Giaùo Hoäi khoâng ngöøng nhaéc nhôû cho con ngöôøi raèng, thöïc taïi töï nhieân veà Hoân Nhaân vaø Gia Ñình , ñaõ ñöôïc Thieân Chuùa thaùnh hoùa. Vaø ÑTC xaùc nhaän laïi giaùo lyù cuûa Giaùo Hoäi veà söï Hieäp Nhaát vaø Khoâng theå phaân Ly cuûa Hoân Nhaân. ÑTC ñaõ noùi nhö sau:
Chuùng ta haõy trôû veà, trong tinh thaàn, vôùi bieán coá tieäc cuôùi taïi Cana ôû Galileâa. Baøi töôøng thuaät trong Phuùc aâm cho pheùp chuùng ta chieâm ngaém veà Hoân Nhaân trong vieån töôïng bí tích. Ñuùng theo nhöõng gì chuùng ta ñaõ ñoïc bieát trong saùch Saùng Theá, ngöôøi nam rôøi boû cha meï mình, ñeå keát hieäp vôùi vôï mình, ñeå keát thaønh moät caùch naøo ñoù, moät thaân theå duy nhaát ( STK 2,24). Chuùa Kitoâ laáy laïi nhöõng lôøi naày töø Cöïu Öôùc, khi Chuùa noùi vôùi nhöõng ngöôøi Phariseâu ñaët vaán ñeà veà söï baát khaû phaân ly cuûa Hoân Nhaân. Hoï nhaéc ñeán nhöõng giaùo huaán cuûa Moâi sen cho pheùp trong vaøi tröôøng hôïp taùch rôøi ñoâi baïn ra trong vieäc ly dò. Chuùa Kitoâ traû lôøi chohoï nhö sau: "Chính vì söï cöùng loøng cuûa caùc oâng maø Moâi sen ñaõ cho pheùp nguôøi nam ly dò vôï mình, nhöng ngay töø ñaàu thì ñaõ khoâng coù nhö vaäy" (Mt 19,8). Vaø Chuùa Gieâsu trích laïi nhöõng Lôøi cuûa saùch Saùng Theá nhö sau: Caùc oâng ñaõ khoâng ñoïc thaáy raàng ngay töø ñaàu Thieân Chuùa ñaõ taïo döïng nguôøi nam vaø ngöôøi nöõ. Vaø vì theá, ngöôøi nam seõ boû cha meï mình, ñeå keát hieäp vôùi vôï mình, vaø caû hai trôû neân moät xöông thòt, hay sao? Nhö theá, hoï khoâng coøn laø hai, maø chæ laø moät thaân theå maø thoâi. Söï gì Thieân Chuùa ñaõ keát hôïp thì loaøi ngöôøi khoâng ñöôïc phaân reõ. Nôi neàn taûng cuûa troïn caû traät töï xaõ hoäi, laø nguyeân taéc veà söï hieäp nhaát vaø baát khaû phaân ly cuûa hoân nhaân; treân nguyeân taéc naày, ñöôïc xaây döïng cô cheá gia ñình vaø troïn caû ñôøi soáng gia ñình. Nguyeân taéc naày ñöôïc xaùc nhaän vaø coù söùc maïnh môùi, trong vieäc naâng cao Hoân Nhaân leân phaåm vò cuûa Bí Tích. Ñaây laø moät phaåm vò cao caû, anh chò em raát thaân meán. Ñaây laø moät söï tham döï vaøo söï soáng cuûa Thieân Chuùa, nghóa laø tham döï vaøo aân suõng thaùnh hoùa cuûa Chuùa vaø tham döï vaøo bieát bao aân laønh khaùc töông xöùng vôùi ôn goïi soáng ñôøi hoân nhaân, ôn goïi trôû thaønh cha meï, soáng ñôøi gia ñình. Hoân nhaân, vieäc laøm cha laøm meï, tình maåu töû, tình phuï töû, gia ñình, taát caû nhöõng höïc taïi naày laø thuoäc veà traät töï töï nhieân, töø khi Thieân Chuùa taïo thaønh ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ; vaø taát caû nhöõng ñieàu naày, nhôø qua Chuùa Gieâsu Kitoâ, ñöôïc naâng cao leân traät töï sieâu nhieân. Bí Tích Hoân Phoái trôû thaønh phöông theá ñeå tham döï vaøo söï soáng cuûa Thieân Chuùa. Nguôøi nam vaø ngöôûi nöõ coù ñöùc tin nôi Thieân Chuùa, khi keát hôïp laïi thaønh vôï thaønh choàng, coù theå tuyeân xöng raèng: thaân xaùc cuûa chuùng toâi ñaõ ñöôïc cöùu chuoäc; söï keát hôïp ñoâi baïn cuûa chuùng toâi ñaõ döôïc cöùu roãi. Vì theá Giaùo Hoäi khoâng ngöøng trình baøy moät caùch troïn veïn giaùo huaán cuûa Chuùa Kitoâ veà Hoân Nhaân, trong nhöõng gì lieân quan ñeán söï hieäp nhaát vaø khoâng theå phaân ly cuûa Hoân Nhaân.
Ñoù laø nhöõng Lôøi xaùc nhaän cuûa ÑTC trong thaùnh leã saùng thöù baûy hoâm qua. Bieán coá ÑTC gaëp gôõ caùc Gia Ñình taïi Saân Vaän Ñoäng Maracana cuûa thaønh phoá Rio de Janeiro, vaøo chieàu toái hoâm qua, laø nhö moät Ñaïi Leã, Ñaïi Leã cuûa caùc Gia ñình, Ñaïi Leã cuûa Caùc Chöùng Taù veà Gia Ñình. Hôn moät traêm ngaøn nguôøi ñaõ coù maët taïi Saân Vaän Ñoäng ñeå laéng nghe ÑTC noùi veà ôn goïi vaø söù maïng cao caû cuûa Gia Ñình. Cuoäc gaëp gôõ ñaõ baét ñaàu vaøo luùc 6 giôø chieàu, vaø keùo daøi trong voøng ba tieáng ñoàng hoà, vôùi nhöõng baøi thaùnh ca, nhöõng ñieäu vuõ, xen keû vôùi nhöõng chöùng töø cuûa caùc ñaïi dieän gia ñình. Baøi dieån vaên ÑTC ñaõ ñoïc trong dòp gaëp gôõ naày, ñaõ ñöôïc hoan hoâ noàng nhieät, vaø nhieàu laàn bò caét khoaûng vì nhöõng tieáng hoan hoâ. ÑTC keâu goïi nhöõng ai laéng nghe ngaøi haõy baûo veä gia ñình nhö moùn quaø quyù giaù vaø khoâng theå thay theá ñöôïc. Haõy baûo veä gia ñình baèng nhöõng boä luaät coâng baèng, choáng laïi naïn ngheøo cuøng vaø naïn thaát nghieäp gia taêng. ÑTC noùi: "Phaåm giaù cuûa theá giôùi tuøy thuoäc vaøo vieäc theá giôùi ñoù coù beânh vöïc gia ñình hay khoâng. Chuùng ta phaûi chieán ñaáu cho coâng cuoäc cuûa gia ñình, ñeå baûo ñaûm töông lai cho nhaân loaïi. Laøm sao nhöõng ngöôøi treû coù theå laäp gia ñình, khi hoï khoâng coù nhöõng phöông tieän ñeå naâng ñôû vaø phaùt trieån gia ñình". ÑTC cuõng ñaõ nhaéc ñeàn nhöõng yeáu toá tieâu cöïc gaây thieät haïi cho gia ñình, ñoù laø söï thieáu loøng toân troïng ñoái vôùi gia ñình, naïn phim aûnh daâm oâ, vaø moïi hình thöùc khai thaùc boùc loät, trong ñoù caùc treû em thöôøng phaûi traû giaù raát ñaét. ÑTC moät laàn nöõa, vôùi nhöõng lôøi maïnh meõ, leân aùn naïn phaù thai, vaø goïi ñaây laø moät söï sæ nhuïc cuûa nhaân loaïi, laø moät caùi gì ñaùng gheâ tôûm. ÑTC ñaõ leân tieáng maïnh meõ keâu goïi taát caû moïi gia ñình treân theá giôùi vôùi nhöõng lôøi leõ nhö sau:
Hôûi caùc gia ñình Chaâu Myõ Latinh vaø treân toaøn theá giôùi, chuùng con ñuøng ñeå mình bò meâ hoaëc bôûi söù ñieäp laùo khoeùt laøm cho caùc daân toäc bò haï thaáp, xuùc phaïm ñeán nhöõng truyeàn thoáng vaø nhöõng giaù trò cao ñeïp hôn, vaø laøm cho con caùi phaûi chòu bieát bao laø ñau khoå vaø khoâng haïnh phuùc. Hôûi caùc gia ñình treân khaép theá giôùi, haõy chaáp nhaän nhöõng con caùi baèng moät tình yeâu coù traùch nhieäm. Haõy baûo veä con caùi nhö laø hoàng aân cuûa Chuùa, ngay töø giaây phuùt ñöôïc thuï thai; öôùc gì toäi aùc ñaùng khinh tôûm naày cuûa vieäc phaù thai, söï sæ nhuïc cuûa nhaân loaïi, khoâng keát aùn nhöõng thai nhi saép ñöôïc sinh ra phaûi chòu moät trong nhöõng vieäc haønh hình baát coâng nhaát."
Ñoù laø nhöõng lôøi ñaëc bieät yù nghóa maø ÑTC Gioan Phaoloâ II ñaõ gôûi ñeán cho caùc gia ñình khaép nôi treân theá giôùi, chieàu hoâm qua, thöù baûy 4/10/97. Bieán coá cao ñieåm cuûa laàn vieáng thaêm naày, laø thaùnh leã beá maïc Ngaøy Quoác Teá Gia Ñình laàn thöù hai, vaøo saùng Chuùa Nhaät hoâm nay, vôùi söï döï truø coù khoaûng gaàn 2 trieäu nguoài tham döï. Nhöng chuùng toâi seõ töôøng thuaät vaøo ngaøy mai, thöù hai 6/10/97.
Töôøng thuaät chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC taïi Rio de Janeiro. Chuùa Nhaät 5/10/97.
Hai trieäu ngöôøi ñaõ tham döï thaùnh leã ÑTC Gioan Phaoloâ II ñaõ cöû haønh vaøo saùng Chuùa Nhaät hoâm qua 5/10/97, taïi quaûng tröôøng FLAMENGO roäng 60 maåu taây cuûa thaønh phoá Rio de Janeiro. Ñaây laø thaùnh leã Beá Maïc Ngaøy Quoác Teá Gia Ñình laàn thöù II. Ngaøy quoác teá gia ñình laàn I, ñaõ ñöôïc toå chöùc vaøo naêm 1994, taïi Roma. Thaùnh Leã Beá Maïc Ngaøy Quoác Teá Gia Ñình vaøo saùng Chuùa Nhaät hoâm qua 5/10, laø cöû haønh cao ñieåm cuûa chuyeán vieáng thaêm 4 ngaøy cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II taïi Rio de Janeiro, Brazil. Hai trieäu ngöôøi ñaõ noùi leân taâm tình noàng nhieät nhaát daønh cho ÑTC. Nhieàu ngöôøi ñaõ ñeán töø chieàu hoâm tröôùc vaø qua ñeâm taïi nhöõng ñòa ñieåm gaàn beân, chôø ñôïi luùc môû Coâng Vieân vaøo saùng sôùm laø uøa vaøo ngay ñeå tìm choå thuaän tieän, sao cho nhìn thaáy ñöôïc ÑTC. Nhöõng khaåu hieäu "Hoan Hoâ ÑTC", hoaëc "ÑTC vaø Gia Ñình muoân naêm", ñöôïc nhìn thaáy khaép nôi taïi ñòa ñieåm cöû haønh Thaùnh Leã, vaø laø nhöõng daáu chæ cho chuùng ta bieát laø Vò Giaùo Hoaøng giaø caû, 77 tuoåi, Ñöùc Gioan Phaoloâ II, ñaõ chieám ñöôïc moät choå quan troïng trong taâm hoàn ngöôøi daân Brazil. Nhöõng lôøi ñaàu tieân cuûa ÑTC trong baøi giaûng Thaùnh leã saùng hoâm qua, laø nhöõng lôøi môøi goïi taát caû moïi ngöôøi haõy daâng lôøi chuùc tuïng Thieân Chuùa, nguoàn maïch cuûa söï soáng, vaø môøi goïi taát caû moïi gia ñình treân theá giôùi haõy caàu nguyeän cho gia ñình, cho caùc quoác gia treân theá giôùi, vaø cho Giaùo Hoäi trong giôø phuùt phaûi ñöông ñaàu vôùi nhieàu thaùch thöùc naày. ÑTC ñaõ noùi nhö sau:
"Gia ñình laø coäng ñoaøn ñaëc bieät vaø caên baûn cuûa tình yeâu thöông vaø söï soáng; treân neàn taûng gia ñình, ñöôïc xaây döïng leân taát caû nhöõng coäng ñoaøn vaø nhöõng xaõ hoäi khaùc. Vì theá, khaån caàu söï chuùc laønh cuûa Thieân Chuùa treân caùc gia ñình, chuùng ta haõy cuøng nhau caàu nguyeän cho taát caû moïi coäng ñoaøn, moïi xaõ hoäi maø chuùng ta ñaïi dieän cho nôi ñaây. Chuùng ta haõy caàu nguyeän cho töông lai cuûa caùc quoác gia, caùc Nhaø Nöôùc, cuõng nhö caàu nguyeän cho töông lai cuûa Giaùo Hoäi vaø theá giôùi."
Nhaéc laïi vöøa giaûi thích theâm veà cuoäc ñoái thoaïi giöõa Chuùa Gieâsu vaø nhöõng ngöôøi bieät phaùi veà tính caùch baát khaû phaân ly cuûa hoân nhaân, nhö ñöôïc ghi laïi nôi ñoaïn phuùc aâm cuûa thaùnh leã Chuùa Nhaät hoâm qua, Mc 10,5-9, ÑTC moät laàn nöõa ñaõ nhaéc laïi moät caùch maïnh meõ giaùo huaán cuûa Chuùa vaø ñöôïc Giaùo Hoäi trung thaønh rao giaûng, veà söï hieäp nhaát vaø baát khaû phaân ly cuûa Hoân Nhaân. ÑTC ñaõ noùi nhö sau:
"Vôùi nhöõng lôøi ngaén goïn nhöng coù tính caùch quyeát ñònh, Chuùa Gieâsu nhaéc laïi yù ñònh nguyeân thuûy cuûa Thieân Chuùa Taïo Hoùa. Trong Chuùa Gieâsu Kitoâ, Ngoâi Lôøi Thieân Chuùa, gia ñình ñaõ ñöôïc Thieân Chuùa Cha nghó ñeán töû thuôû ñôøi ñôøi, vaø ñöôïc ñem ra thöïc hieän. Nhôø qua Chuùa Kitoâ, gia ñình coù ñöôïc tính caùch bí tích, nhaän ñöôïc söï thaùnh hoùa chính mình."
Keát thuùc baøi giaûng, ÑTC ñaõ gôûi ñeán taát caû caùc gia ñình treân theá giôùi lôøi môøi goïi sau ñaây:
"Hôûi nhöõng baäc laøm cha meï vaø caùc gia ñình treân theá giôùi, xin haõy cho pheùp Cha noùi vôùi chuùng con raèng: Thieân Chuùa môøi goïi chuùng con soáng thaùnh thieän. Ngaøi yeâu thöông chuùng con voâ cuøng. Thieân Chuùa muoán chuùng con soáng haïnh phuùc, nhöng ñoàng thôøi ngaøi muoán chuùng con luoân lieân keát nieàm haïnh phuùc ñoù vôùi söï trung thaønh, bôûi vì caùi naày khoâng theå coù, neáu khoâng coù caùi kia. Chuùng con ñöøng ñeå cho taâm thöùc chæ tìm höôûng vui thuù khoaùi laïc, ñöøng ñeå cho tham voïng, söï ích kyû, böôùc vaøo trong toå aám gia ñình chuùng con. Chuùng con haõy soáng quaûng ñaïi vôùi Thieân Chuùa. Cha khoâng theå naøo khoâng nhaéc laïi raèng gia ñình phuïc vuï cho giaùo hoäi vaø cho xaõ hoäi, neáu chính gia ñình, trong thöïc theå cuõng nhö trong haønh ñoäng, soáng thöïc nhö laø moät coäng ñoàn cuûa tình yeâu thöông vaø söï soáng. Vieäc hieán thaân cho nhau, ñöôïc chuùc laønh bôûi Thieân Chuùa vaø ñöôïc thaám nhuaàn trong ñöùc tin, ñöùc caäy vaø ñöùc meán, seõ giuùp cho ñoâi baïn ñaït tôùi söï troïn laønh vaø söï thaùnh hoùa. Noùi caùch khaùc, söï hieán thaân cho nhau laø phöông theá ñeå thaùnh hoùa chính gia ñình vöøa laø phöông tieän ñeå phoå bieán coâng vieäc rao giaûng phuùc aâm maø moïi gia ñình Kitoâ ñöôïc môøi goïi thöïc hieän. Anh chò em raát thaân meán, anh chò em coù traùch vuï cao caû bieát laø chöøng naøo. Anh chò em chuùng con haõy laø nhöõng keû mang hoøa bình vaø nieàm vui vaøo trong toå aám gia ñình; aân suõng Thieân Chuùa naâng cao vaø kieän toaøn tình yeâu thöông; vaø cuøng vôùi tình thöông, aân suõng Chuùa ban cho chuùng con nhöõng nhaân ñöùc caàn thieát nhö söï khieâm toán, tinh thaàn phuïc vuï vaø hy sinh, tình thöông cha meï con caùi, söï kính troïng vaø thoâng caûm laån nhau. Treân con ñöôøng tieán veà naêm thaùnh 2000, cha môøi goïi taát caû nhöõng ai laéng nghe Cha, haõy cuõng coá ñöùc tin vaø chöùng taù Kitoâ, ngoû haàu, nhôø ôn Chuùa, ñöôïc thöïc hieän moät cuoäc trôû laïi thaät söï vaø moät söï canh taân caù nhaân ngay giöõa loøng caùc gia ñình treân khaép theá giôùi."
Ñoù laø nieàm mong öôùc saâu xa cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II cho caùc gia ñình, trong thaùnh leã Beá Maïc Ngaøy Quoác Teá Gia Ñình laàn thöù hai, taïi Rio de Janeiro, saùng Chuùa Nhaät hoâm qua. Chuyeán vieáng thaêm 4 ngaøy cuûa ÑTC taïi Brazil cuõng keát thuùc vôùi thaùnh leã naày. Theo chöông trình döï truø, thì ÑTC seõ veà ñeán Roma, luùc 10:45 saùng thöù hai, theo giôø Roma, töùc laø luùc 3 giôø 45 chieàu thöù hai, giôø VN. Chuùng toâi seõ keå theâm nhöõng chi tieát khaùc vaø phaûn öùng baùo chí trong caùc chöông trình thôøi söï saép ñeán trong tuaàn.