Tin Töùc vaø Thôøi Söï
ngaøy 18 thaùng 12/1997

Prepared for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines

Quoác Hoäi Ba lan baûi boû luaät phaù thai 1996 cuûa Quoác hoäi cuõ

Quoác Hoäi Ba lan baûi boû luaät phaù thai 1996 cuûa Quoác hoäi cuõ.

Varsovie - 18.12.97 - Chieàu thöù tö vöøa qua 17.12, Quoác hoäi môùi ñöôïc thaønh laäp do cuoäc baàu cöû 21 thaùng 9 vöøa qua, ñaõ boû phieáu baõi boû luaät phaù thai do Quoác Hoäi cuõ, goàm haàu heát caùc daân bieåu cöïu coäng saûn, chaáp thuaän thaùng 8 naêm 1996. Keát quaû cuoäc boû phieáu thöù tö vöøa qua nhö sau: 232 phieáu choáng laïi luaät cuõ, 160 chaáp thuaän vaø 11 khoâng coù yù kieán. Nhö vaäy, Quoác Hoäi môùi cuûa BaLan xaùc nhaän quyeát ñònh cuûa Vieän Baûo Hieán baùc boû luaät phaù thai do Quoác hoäi cuõ chaáp thuaän, vì vi phaïm Hieán Phaùp.

Luaät do Quoác Hoäi cuõ chaáp thuaän naêm 1996 cho pheùp töï phaù thai caû sau 12 tuaàn, trong tröôøng hôïp ngöôøi meï (hoaëc ngöôøi phuï nöõ mang thai) gaëp khoù khaên veà sinh lyù hay vaät chaát. Ñoái vôùi Vieän Baûo Hieán, quyeát ñònh naøy vi phaïm ñeán quyeàn soáng cuûa baøo thai. Giaùo Hoäi Coâng Giaùo cuõng leân tieáng phaûn ñoái luaät phaù thai cuû, do Quoác hoäi tröôùc ñaây, goàm ña soá nhöõng ngöôøi cöïu coäng saûn chaáp thuaän. Töôûng cuõng neân nhaéc laïi raèng: Ngaøy moàng 1 thaùng 8 naêm 1996, sau buoåi ñoïc kinh Truyeàn Tin taïi Traïi heø Castelgandolfo, ÑTC ñaõ leân aùn luaät naøy. Ngaøi noùi: "Moät quoác gia saùt haïi con caùi mình seõ khoâng coù töông lai".

Sau cuoäc boû phieáu hoâm thöù tö vöøa qua, Chính quyeàn Ba lan ñaõ laáy laïi luaät cuõ thôøi Toång thoáng Lech Walesa, töùc laø chæ ñöôïc phaù thai trong ba tröôøng hôïp maø thoâi: nguy hieåm ñeán tính maïng ngöôøi meï, baøo thai bò taøn taät naëng neà vaø bò haõm hieáp.

Trong baøi phoûng vaán daønh cho Ñaøi Vatican thöù naêm 18.12.97, Ñöùc Cha Tadeuz Pieronek, Toång Thö Kyù Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Ba lan, tuyeân boá:

"Quoác hoäi trôû laïi luaät cuõ naêm 1993. Luaät naøy laø moät söï thoûa thuaän giöõa caùc löïc löôïng "ñôøi" vaø Giaùo Hoäi. Luaät naøy cho pheùp phaù thai trong ba tröôøng hôïp: nguy hieåm ñeán tính maïng ngöôøi meï, baøo thai bò taøn taät naëng neà vaø bò haõm hieáp. Nhöng Giaùo Hoäi Coâng Giaùo cuõng ñaõ cho bieát laø khoâng theå chaáp nhaän luaät cuõ naêm 1993. Duø sao, luaät cuõ cuûa naêm 1993 coøn khaù hôn luaät naêm 1996, laø luaät cho pheùp phaù thai trong moïi tröôøng hôïp".

Ñöôïc hoûi: nhö vaäy Giaùo Hoäi Coâng Giaùo coù nghó ñeán vieäc baõi boû moïi luaät veà phaù thai khoâng? Ñöùc Toång Thö Kyù traû lôøi: "Trong luùc naøy chöa nghó ñeán." Ñöùc Cha Pieronek cho bieát theâm nhö sau: Daân chuùng vaø giôùi baùo chí phaûn öùng moät caùch bình tónh tröôùc vieäc laáy laïi luaät cuõ naêm 1993.

Khaùnh thaønh Hoïc vieän Gioan Phaoloâ II taïi Cotonou

Khaùnh thaønh Hoïc vieän Gioan Phaoloâ II taïi Cotonou.

Cotonou - 18.12.97 - Vôùi Thaùnh leã troïng theå do Ñöùc Cha Isidore De Souza, TGM giaùo phaän Cotonou, chuû söï, Hoïc Vieän Gioan Phaoloâ II daønh cho mieàn Chaâu Phi noùi tieáng Phaùp vöøa ñöôïc khai maïc taïi Cotonou, thuû ñoâ Coäng Hoøa Beùnin. Hoïc vieän naøy chuyeân daïy Caùc moân Hoïc veà Gia ñình vaø Hoân nhaân vaø ñöôïc coi nhö moät chi nhaùnh cuûa Giaùo Hoaøng Hoïc Vieän veà Gia ñình vaø Hoân nhaân ôû Roma, moät trong soá caùc Hoïc Vieän tuøy thuoäc vaøo Ñaïi Hoïc Latran. Moãi khoùa hoïc keùo daøi 4 naêm. Caùc moân ñöôïc daïy taïi Hoïc Vieän laø caùc Khoa Hoïc veà con ngöôøi, caùch rieâng veà Nhaân Loaïi Hoïc, veà Taâm Lyù vaø veà Thaàn Hoïc. Sau 4 naêm Hoïc vieän seõ caáp chöùng chæ cho caùc sinh vieân ñuû ñieåm trong caùc kyø thi khaûo.

ÑTC tieáp kieán 5 Taân Ñaïi Söù ñeán trình thö uûy nhieäm

ÑTC tieáp kieán 5 Taân Ñaïi Söù ñeán trình thö uûy nhieäm.

Vatican - 18.12.97 - Saùng hoâm qua, thöù naêm 18.12.97, taïi Vatican, ÑTC ñaõ tieáp kieán chung 5 Taân Ñaïi Söù ñeán trình thö uûy nhieäm. Ba vò thuoäc ba nöôùc Chaâu Phi: Togo, Eritrea vaø Beùnin; moät Vò Ñaïi Söù cuûa Sri Lanka, AÙ Chaâu; vaø moät vò Ñaïi Söù cuûa Thuïy ñieån, AÂu Chaâu.

Trong dieãn vaên ñoïc trong buoåi tieáp kieán chung naêm Vò Ngoaïi Giao, ÑTC nhaéc laïi moät khía caïnh chính yeáu trong chöùc vuï cuûa caùc nhaø ngoaïi giao, nhö caùc ngaøi, laø coå voõ vieäc ñoái thoaïi trong coäng ñoàng quoác teá vaø giöõa caùc quoác gia, baèng vieäc uûng hoä, naâng ñôõ caùch rieâng caùc nöôùc coøn caàn phaùt trieån ñôøi soáng daân chuû.

Sau ñoù, trong söù ñieäp trao cho töøng Vò Ngoaïi giao, ngöôøi ta coù theå löu yù caùch rieâng ñeán söù ñieäp ÑTC trao cho Taân Ñaïi Söù Sri Lanka. ÑTC caàu mong raèng, vôùi Hieán Phaùp môùi, Quoác gia Sri Lanka tìm ñöôïc moät söï giuùp ñôõ cuï theå cho vieäc giaûi quyeát vaán ñeà tranh chaáp giöõa hai chuûng toäc Sinhala vaø Tamil, töø nhieøu naêm xaâu xeù Ñaát nöôùc. Nhöng ñeå ñaït tôùi giaûi phaùp naøy, cuõng caàn coù nhaát laø moät thaùi ñoä côûi môû cuûa caùc phe tranh chaáp vaø caàn ñeán yù chí tieán tôùi nhöõng hoøa giaûi, coù theå thoûa maõn caùc quyeàn lôïi xung khaéc cuûa caû hai phe. Ñaây laø con ñöôøng ñöa ñeán moät neàn hoøa bình chaân chính, moät neàn hoøa bình baûo ñaûm söï toân troïng nhöõng quyeàn chính ñaùng cuûa moãi moät ngöôøi. Sau cuøng ÑTC nhaán maïnh ñaâu laø nguoàn maïch cuûa söï phong phuù cho xaõ hoäi Sri Lanka: ñoù laø söï hieän dieän cuûa nhieàu toân giaùo khaùc nhau taïi Sri Lanka: Phaät Giaùo, AÁn Giaùo, Hoài Giaùo vaø Kitoâ Giaùo... taát caû ñeàu chung soáng trong moät baàu khí truyeàn thoáng ñaày söï toân troïng laãn nhau. "Ñaây laø moät ôn troïng ñaïi caàn phaûi baûo toàn vaø laøm nhö kho taøng quí baùu cuûa toaøn daân".

Vôùi Taân Ñaïi Söù Togo, vì ích lôïi cho Chaâu Phi, nôi coøn quaù nhieàu nhöõng caêng thaúng vaø nhöõng cuoäc tranh chaáp huynh ñeä töông taøn, ÑTC nhaán maïnh raèng caàn phaûi kieân nhaãn trong noã löïc chung ñeå trong moái quan heä giöõa caùc quoác gia vaø trong chính noäi boä cuûa töøøng nöôùc, moät neàn vaên hoùa cuûa tình lieân ñôùi caàn ñöôïc neâu leân vaø thöïc hieän.

Ngoû lôøi vôùi Taân Ñaïi Söù Eritrea, ÑTC gôïi laïi thaûm kòch cuûa ñaát nöôùc: laø naïn haïn haùn khuûng khieáp trong nhöõng naêm vöøa qua ñeø naëng treân quoác gia ôû maïn Ñoâng Chaâu Phi naøy vaø moät phaàn naõo cuõng ñeø naëng treân caû Luïc Ñòa; thaûm caûnh cuûa caùc nguôøi tò naïn. Ñöùng tröôùc nhuõng hình aûnh theâ thaûm naøy, ÑTC nhaéc laïi boån phaän cöùu trôï caùc nöôùc treân ñöôøng phaùt trieån, vieäc thieát laäp moät neàn thöông maïi coâng bình vaø vieäc cho vay quoác teá... song song vôùi vieäc chia seû cuï theå veà caùc tieán boä kyõ thuaät vaø vieäc huaán luyeän töông xöùng nhaân söï, ñeå giuùp caùc quoác gia ñang treân ñöôøng phaùt trieån trôû thaønh nhöõng ngöôøi chuû ñoäng cuûa phaùt trieån vaø tieán boä cuûa ñaát nöôùc hoï.

Vôøi Vò Ngoaïi giao cuûa Beùnin, moät quoác gia ñang daán thaân trong moät nhieäm vuï khoâng deã daøng veà xaây döïng moät xaõ hoäi daân chuû, ÑTC nhaéc laïi raèng vieäc thieát laäp moät quoác gia phaùp quyeàn, laø moät öu tieân: öu tieân trong vieäc baûo ñaûm cho moãi moät ngöôøi daân ñöôïc höôûng caùc quyeàn caên baûn cuûa coâng daân, moät caùch töï do vaø trong vieäc toân troïng cheá ñoä ña ñaûng hôïp lyù.

Sau cuøng, vôùi Taân Ñaïi söù Thuïy Ñieån caïnh Toøa Thaùnh, ÑTC nhaán maïnh ñeán traùch nhieäm rieâng maø caùc quoác gia thuoäc truyeàn thoáng Kitoâ vaãn coù trong vieäc baûo toàn caùc giaù trò cao caû: caùc giaù trò naøy vaãn toàn taïi cho tôùi ngaøy nay. Caùc giaù trò Kitoâ ñoù laø moät gia taøi laøm cho caùc quoác gia naøy daán thaân trong vieäc beânh vöïc töï do toân giaùo vaø caùc quyeàn cuûa caùc thieåu soá "ñeå hoï coù theå theo caùc truyeàn thoáng rieâng cuûa hoï, trong giôùi haïn cuûa nhöõng gì giuùp vaøo coâng ích toaøn daân".

ÑTC coâng boá Saéc Leänh coâng nhaän tính caùch anh huøng caùc nhaân ñöùc cuûa Cha Pioâ

ÑTC coâng boá Saéc Leänh coâng nhaän tính caùch anh huøng caùc nhaân ñöùc cuûa Cha Pioâ.

Vatican - 18.12.97 - Saùng hoâm qua thöù naêm 18.12, tröôùc söï hieän dieän cuûa ÑTC, Boä Phong Thaùnh ñaõ cho coâng boá 15 Saéc Leänh coâng nhaän tính caùch anh huøng caùc nhaân ñöùc cuûa caùc Vò Ñaùng Kính , trong soá naày coù Cha PIOÂ, vaø coâng nhaän pheùp laï cuûa Caùc Ñaây Tôù Chuùa.

Nhö vöøa noùi, trong caùc Vò ñöôïc coâng nhaän laø Ñaùng Kính, coù Cha Pioâ noåi tieáng khaép theá giôùi töø luùc coøn soáng. Sinh naêm 1887 vaø qua ñôøi naêm 1968, Cha Pio laø moät trong caùc hình aûnh loãi laïc nhaát cuûa lòch söû Giaùo hoäi vaø cuûa theá kyû 20 naøy. Töøng trieäu ngöôøi tuoán ñeán vôùi Cha khi coøn soáng, vaø ngaøy nay caùc ñoaøn haønh höông töø khaép theá giôùi tuoán ñeán beân moä Cha moãi ngaøy moãi ñoâng hôn. Cha ñöôïc in daáu thaùnh, laø ngöôøi chòu nhieàu ñau khoå vaø laø moät trong caùc nhaø thaàn bí thôøi danh cuûa Giaùo Hoäi. Cha laø con ngöôøi cuûa caàu nguyeän, vaø laø vò töû ñaïo cuûa Toøa giaûi toäi.

Caùc Giaùm muïc Angola yeâu caàu ñöôïc xöû duïng caùc phöông tieän truyeàn thoâng nhieàu hôn

Caùc Giaùm muïc Angola yeâu caàu ñöôïc xöû duïng caùc phöông tieän truyeàn thoâng nhieàu hôn.

Luanda - 18.12.97 - Theo Haõng thoâng taán quoác teá Fides, thì cuoái thaùng 11 vöøa qua, sau khoùa hoïp thöôøng nieân, Hoäi Ñoàng Giaùm muïc Angola yeâu caàu chính phuû cho pheùp Giaùo Hoäi Coâng Giaùo ñöôïc xöû duïng caùc phöông tieän truyeàn thoâng nhieàu hôn. Thöïc söï Giaùo hoäi coâng giaùo haàu nhö bò loaïi tröø ra khoûi laõnh vöïc truyeàn thoâng naày. Cho tôùi luùc naøy Giaùo Hoäi Coâng Giaùo chæ coù moät ñaøi phaùt thanh maø thoâi, laø ñaøi "Radio Ecclesia". Ñaøi naøy trôû laïi hoaït ñoäng thaùng ba naêm nay sau 20 naêm bò caám. Ngoaøi ra, Giaùo hoäi chæ coù moät tôø taïp chí "L'Apostolado" cuõng vöøa ñöôïc taùi baûn thaùng ba vöøa qua, sau nhieàu naêm yeân laëng.

Sau Khoùa hoïp cuoái thaùng 11 vöøa qua, caùc Giaùm muïc Angola ñaõ cho coâng boá moät vaên kieän veà Naêm Thaùnh 2000, trong ñoù caùc ngaøi nhaán maïnh ñeán vieäc hoøa giaûi vaø giaûng hoøa cuûa Giaùo hoäi. Cuõng ví lyù do naøy, caùc vò chuû chaên Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Angola yeâu caàu ñöôïc nhieàu choå hôn trong caùc phöông tieän truyeàn thoâng ñeå thi haønh nhieäm vuï hoøa giaûi vaø giaûng hoøa, caùch rieâng giöõa hai löïc löôïng quaân söï cuûa hai phe tranh chaáp, ñoàng thôøi chuaån bò caùc taâm hoàn ñoùn nhaän Naêm Toaøn xaù 2000. Vaên kieän coøn nhaán maïnh ñeán nhieàu khía caïnh khaùc cuûa ñôøi soáng quoác gia. Angola raát caàn ñeán caùc cô caáu vöõng chaéc. Angola caàn thieát laäp moät neàn daân chuû thöïc söï, vôùi nhöõng phe ñoái laäp ñöôïc coâng nhaän, nhöng khoâng vuõ trang. Caùc giaùm muïc yeâu khoâng ñöôïc duøng taøi saûn quoác gia ñeå mua saém vuõ khí, maø phaûi döôïc xöû duïng moät caùch coâng bình vaø nhaèm phuïc vuï coâng ích cuûa toaøn daân.

Sau 30 naêm noäi chieán, vôùi moät trieäu röôõi ngöôøi thieät maïng vaø khoaûng 2 trieäu röôõi daân di taûn, thaùng 5 naêm 1997, moät chính phuû hoøa giaûi quoác gia ñöôïc thaønh laäp, nhöng vieäc ñoái thoaïi giöõa hai löïc löôïng tröôùc ñaây choáng ñoái nhau, tieán quaù chaäm. Trong luùc naøy Angola caàn moät tình hình oån ñònh ñeå cuøng nhau taùi thieát quoác gia. Vieäc taùi thieát quoác gia, khoâng phaûi chæ laø boån phaän cuûa ngöôøi caàm quyeàn, maø cuûa toaøn daân. Caùc Giaùm muïc vieát: "Chuùng ta ñeàu thuoäc veà moät gia ñình quoác gia, vì theá chuùng ta heát thaûy phaûi xaây döïng hoøa bình cho Ñaát nöôùc".

Back to Radio Veritas Asia Home Page