Tin Töùc vaø Thôøi Söï
ngaøy 14 thaùng 11/1997

Prepared for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines


ÑTC tieáp kieán Toång thoáng Coäng hoøa Slovak

ÑTC tieáp kieán Toång thoáng Coäng hoøa Slovak.

Vatican - 14.11.97 - Saùng thöù saùu 14/11/97, trong Ñeàn Vatican, ÑTC tieáp kieán Toång thoáng Coäng hoøa Slovak, oâng Michal Kovac, phu nhaân vaø doaøn tuøy tuøng. Toång Thoáng Kovac ñöôïc baàu giöõ chöùc vuï nguyeân thuû quoác gia töø naêm 1993. OÂng tôùi Roma thöù naêm 13/11, ñeå vieáng thaêm chính thöùc trong ba ngaøy Coäng Hoøa YÙ. Tình höõu nghò giöõa YÙ vaø Slovak töø nhieàu naêm ñaõ ñöôïc Thuû Töôùng Chính phuû YÙ, oâng Romano Prodi, nhaéc laïi trong buoåi tieáp taân chieàu thöù naêm taïi Phuû Thuû töôùng, Palazzo Chigi (ñoïc Kigi) . Trong cuoäc hoäi ñaøm vôùi Chính phuû YÙ, Toång thoáng Kovac baøy toû vieãn töôïng cuûa Coäng hoøa Slovak laø ñöôïc gia nhaäp toå chöùc Phoøng Thuû Baéc ñaïi Taây ñöông (NATO) vaø Khoái Lieân hieäp Chaâu AÂu.

Trong cuoäc tieáp ñoùn toång Thoáng Coäng hoøa Slovak taïi Ñieän Qurinale, Toång thoáng Coäng hoøa YÙ, oâng Oscar Luigi Scalfaro, xaùc dònh raèng: Nöôùc YÙ tin töôûng vaøo yù chí tieán ñeán neàn daân chuû thöïc söï vaø vaøo nhöõng phaùt trieån kinh teá cuûa Slovak vaø vì theá Chính phuû YÙ saün saøng uûng hoä vieäc gia nhaäp Khoái NATO vaø Lieân hieäïp Chaâu cuûa Coäng hoøa treû trung naøy.

Coäng hoøa Slovak goàm khoaûng 5 trieäu daân cö, ña soá laø ngöôøi coâng giaùo. Truôc ñaây döôùi thôøi coäng saûn , Coäng hoøa Tcheøque vaø Slovak laø moät nöôùc (Vieät nam vaãn goïi laø Tieäp khaéc). Sau khi coäng saûn suïp ñoå, Tieäp khaéc chia thaønh hai quoác gia ñoäc laäp vaø chuû quyeàn: Coäng hoøa Tcheøque vaø Coäng hoøa Slovak. Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñaõ vieáng thaêm Slovak keå laø hai laàn: laàn thöù nhaát thaùng 4 naêm 1990, ngay sau khi cheá ñoä coäng saûn suïp ñoå vaø coøn laø moät quoác gia Tieäp khaéc; laàn thöù hai thaùng 6 nam 1995, luùc Tieäp khaéc ñaõ taùch bieät thaønh hai nöôùc. Giaùo hoäi Slovak sau thôøi kyø coäng saûn ñang tieán ñeán moät cuoäc phuïc höng toân giaùo vôùi nhieàu höùa heïn toát ñeïp: Nhieàu ôn goïi linh muïc vaø ñôøi soáng taän hieán. Giaùo hoäi beù nhoû naøy coù tôùi hai vò Hoàng Y: Joseph Tomko, Toång tröôûng Boä Phuùc aâm hoùa caùc daân toäc vaø Jaùn Chryzostom Korec, giaùm muïc giaùo phaän Nitra. ÑHY Korec laø ngöôøi ñaõ bò cheá ñoä coäng saûn Tieäp khaéc giam tuø trong nhieàu naêm. Ngaøi ñöôïc taán phong giaùm muïc "leùn luùt" naêm 1951. Naêm 1990, sau khi cheá doä suïp ñoå, ÑTC Gioan Phaoloâ II boå nhieäm ngaøi laøm giaùm muïc Nitra vaø naêm sau ngaøy 28.6.1991, toân phong leân laøm Hoàng Y.


Hoäi nghò quoác teá veà caùc Ñeàn Thaùnh, ñòa ñieåm haønh höông

Hoäi nghò quoác teá veà caùc Ñeàn Thaùnh, ñòa ñieåm haønh höông.

Altoetting - 14.11.97 - Hoäi nghò quoác teá laàn thö hai veà caùc Ñeàn Thaùnh ñöôïc toå chöùc trong nhöõng ngaøy töø moàng 5 ñeán moàng 8 thaùng 11 vöøa qua taïi Ñeàn Thaùnh Altoetting (beân Ñöùc). Caùch ñaây hai naêm Hoäi nghò thöù nhaát ñöôïc toå chöùc taïi Loreto (beân YÙ). Muïc ñích cuûa Hoäi nghò laø ñeå tieán ñeán söï coäng taùc giöõa caùc Ñeàn Thaùnh vaø caùc Thaønh phoá nôi coù Ñeàn Thaùnh hoaëc taïi nhöõng vuøng laân caän. Tham döï Hoäi nghò laàn naøy taïi Altoetting coù 115 ñaïi dieän ñeán töø 15 quoác gia khaùc nhau, trong soá naøy coù caùc nöôùc thuoäc Trung-Ñoâng AÂu, nhö Ba lan, Croatie, Coäng hoøa Tcheøque, Hungari, Lituani . Trong dieãn vaên khai maïc Hoäi nghò, ÑHY Wetter, TGM giaùo phaän Muenchen (mieàn Baviera - Ñöùc) noùi:

"Ñôøi soáng cuûa chuùng ta phaùt trieån trong di doäng, vì leõ chuùng ta luoân luoân di chuyeån ñeån moät ñieåm töùc laø Chuùa Gieâsu". Ñöùc TGM Giovanni Cheli (ñoïc laø Keâli) , chuû tòch Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh phuï traùch muïc vuï caùc ngöôøi di daân vaø du haønh, nhaéc laïi raèng: "Caùc ñeàn thaùnh ñaõ vaø vaãn tieáp tuïc ñoùng vai troø nhö chöùng nhaân cuûa ôn cöùu roãi, hoøa bình, thöông xoùt vaø hieåu nhau giöõa caùc daân toäc vaø caùc ngöôøi thuoäc caùc saéc toäc, ngoân ngöõ, vaên hoùa... khaùc nhau".

Trôû veà Roma, ñöôïc ñaøi Vatican phoûng vaán, Ñöùc TGM noùi: "Ñieàu roõ raøng laø nhöõng lo laéng cuûa Ñeàn Thaùnh tröôùc heát coù tính caùch muïc vuï, nghóa laø laøm cho cuoäc haønh höông trôû neân con ñöôøng tieán veà ñöùc tin, veà söï trôû laïi, veà canh taân thieâng lieâng saâu xa".

"Nhaø caàm quyeàn daân söï, veà phía hoï, khoâng theå khoâng coâng nhaän raèng cuoäc haønh höông khoâng nhöõng laø moät ñoùng goùp vaøo neàn kinh teá ñòa phöông maø coøn laø moät söï goùp coâng vaøo "vieäc luaân lyù hoùa" ñôøi soáng ngöôøi daân nöõa. Vì theá, nhaø caàm quyeàn phaûi daán thaân coäng taùc baèng vieäc thaønh laäp cô caáu vaø ñöa ra nhöõng saùng kieán veà vaên hoùa giuùp cho vieäc di chuyeån vaø löu truù cuûa caùc ngöôøi haønh höông". Ñöùc TGM cho bieát: "trong nhöõng ngaøy Hoäïi nghò, nhaø caàm quyeàn Altoetting ñaõ boû ra 80 trieäu Maõ Ñöùc cho muïc ñích naøy. Do ñoù caàn phaûi coù söï coäng taùc chaët cheõ giöõa caùc vò traùch nhieäm Thò xaõ vaø Ñeàn Thaùnh".

Trong caùc vò thuyeát trình Hoäi nghò laàn naøy coù Cha Michael Fuss, giaùo sö Ñaïi hoïc Gregoriana (Roma). Cha noùi veà caùc phong traøo môùi vaø caùc cuoäc haønh höông nhö nhöõng phöông theá cuûa vieäc taùi sinh ñöùc tin.

Sau ñoù coù nhieàu vò Giaùm ñoác Ñeàn Thaùnh vaø Thò tröôûng cuûa Thaønh phoá coù Ñeàn Thaùnh phaùt bieåu yù kieán, nhö: Czestochowa (Ba lan); Lourdes (Phaùp); Loreto (YÙ) ; Fatima (Boà ñaøo nha) , Padova (YÙ), San Giovanni Rotondo (YÙ), nôi coù moä Cha Pio - (moãi naêm coù töø 5 ñeán 6 trieäu ngöôøi haønh höông)... Taát caû caùc vò naøy ñeàu coâng nhaän söï quan troïng vaø hôn nöõa söï caàn thieát cuûa coäng taùc giöõa Thò xaõ vaø Ñeàn Thaùnh. Caùc cuoäc phaùt bieåu yù kieán vaø nhöõng kinh nghieäm ñöôïc thu laïi thaønh vaên kieän cuûa Hoäi nghò. Nhieàu Ñeàn Thaùnh vaø Thaønh phoá ñaõ töï tình nguyeâïn nhaän toå chöùc Hoäi nghò laàn tôùi. Caùc ñaïi dieän ñaõ phaûi boû phieáu vaø Czestochowa ñöôïc chæ ñònh toå chöùc Hoäi nghò naêm 1999. Trong vaên kieän chung keát coù ghi caâu naøy: "Caùc ñeàn thaùnh nhìn veà Naêm 2000 khoâng phaûi nhö moät nieân hieäu phaûi ñeán, nhöng nhö moät bieán coá caàn phaûi coù moät söï chuaån bò chu ñaùo".


Dieãn vaên cuûa Vò Ñaïi dieän Toøa Thaùnh taïi LHQ veà quyeàn töï do toân giaùo

Dieãn vaên cuûa Vò Ñaïi dieän Toøa Thaùnh taïi LHQ veà quyeàn töï do toân giaùo.

New York - 14.11.97 - Trong dieãn vaên ñoïc ngaøy 13/11/97 vöøa qua tröôùc Khoùa hoïp khoaùng ñaïi hieän ñang dieãn ra taïi truï sôû LHQ ôû New York, Ñöùc TGM Renato Martino, Quan saùt vieân thöôøng tröïc Toøa Thaùnh caïnh LHQ, ñaõ nhaéc laïi lôøi Ñöùc Gioan Phaoloâ II noùi nhö sau: "Vieäc khöôùc töø moïi hình thöùc kyø thò döïa treân toân giaùo laø moät nguyeân taéc neàn taûng cuûa caùc quyeàn con ngöôøi". Ñöùc TGM noùi: "Thay vì sôï nhöõng ngöôøi tuyeân xöng tín ngöôõng toân giaùo, Nhaø Nöôùc phaûi coâng nhaän raèng: chính vì xaùc tín saâu xa cuûa tín ngöôõng, caùc tín höõu coù theå laø nhöõng coâng daân coù tinh thaàn hoaït ñoäng vaø coù traùch nhieäm, luoân luoân muoán coäng taùc vôùi ngöôøi khaùc trong vieäc xaây döïng moät xaõ hoäi coâng bình hôn. Qua vieäc hieán thaân cho caùc giaù trò cao quí, caùc tín höõu trôû neân moät söï phong phuù thöïc söï cho xaõ hoäi..." Vò ñaïi dieän Toøa Thaùnh noùi tieáp: "Hôn nöõa phaûi taùi xaùc nhaän moät caùch cöông quyeát raèng khoâng moät Nhaø nöôùc naøo coù theå töï cho mình quyeàn quyeát ñònh veà caùc xaùc tín toân giaùo cuûa baát cöù ngöôøi daân naøo, cuõng khoâng coù quyeàn aùp ñaët hay caûn trôû vieäc tuyeân xöng moät tín ngöôõng vaø vieäc thöïc haønh coâng khai toân giaùo".

Nhaéc laïi nhöõng vi phaïm naëng neà veà quyeàn töï do toân giaùo hieän vaãn coøn treân theá giôùi naøy, Ñöùc TGM Martino quaû quyeát raèng Khoùa hoïp khoaùng ñaïi hieän nay cuûa LHQ khoâng theå yeân laëng tröôùc nhieàu tröôøng hôïp caù nhaân vaø gia ñình hieän ñang bò ñau khoå vì ñöùc tin cuûa hoï: giam tuø, baùch haïi, ñe doïa... hoaëc baèng nhöõng hình thöùc kyø thò khaùc do nhaø caàm quyeàn aùp ñaët treân hoï, chæ vì hoï tuyeân xöng moät tín ngöôõng toân giaùo. Trong phaàn keát, Quan saùt vieân Toøa Thaùnh nhaán maïnh: "Toøa Thaùnh muoán ñoái thoaïi vôùi taát caû caùc chính phuû moät caùch xaây döïng ñeå vöôït qua nhöõng caûn trôû vaø nhöõng khoâng hieåu nhau vaø cuøng nhau hoaït ñoäng ñeå coå voõ töï do toân giaùo cho moïi ngöôøi".


Theâm tieáp Vaøi Con Soá veà Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Chaâu Myõ

Theâm tieáp Vaøi Con Soá veà Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Chaâu Myõ.

(VIS 14/11/97) Chuùng ta keát thuùc phaàn trình baøy nhöõng con soá lieân quan ñeán giaùo hoäi coâng giaùo taïi Chaâu Myõ nhaân dòp Khoùa Hoïp Ñaëc Bieät cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Myõ Chaâu, vôùi baûng thoáng keâ veà 14 quoác gia taïi Nam Myõ.

ARGENTINA, roäng 2 trieäu 766 ngaøn caây soá vuoâng, vôùi daân soá laø 37 trieäu 770 ngaøn ngöôøi, trong soá naày coù 31 trieäu 500 ngaøn tín höõu, ñöôïc chaêm soùc muïc vuï bôûi 105 giaùm muïc, 5,856 linh muïc vaø 12,094 tu só.

BOLIVIA, roäng 1 trieäu 098 ngaøn caây soá vuoâng, vôùi daân soá 7 trieäu 400 ngaøn ngöôøi, trong soá naày coù 6 trieäu 600 ngaøn ngöôøi coâng giaùo, ñöôïc chaêm soùc muïc vuï bôûi 37 giaùm muïc, 1083 linh muïc, vaø 2306 tu só.

BRAZIL, roäng 8 trieäu 500 ngaøn caây soá vuoâng, vôùi daân soá 156 trieäu ngöôøi, trong soá naày coù 135 trieäu ngöôøi coâng giaùo, ñöôïc chaêm soùc muïc vuï bôûi 365 giaùm muïc, 15,482 linh muïc vaø 38,171 tu só.

CHILE, roäng 757 ngaøn caây soá vuoâng, vôùi daân soá laø 14 trieäu 200 ngaøn, trong soá naày coù 11 trieäu 300 ngaøn ngöôøi coâng giaùo, ñöôïc chaêm soùc muïc vuï bôûi 48 giaùm muïc, 2,200 linh muïc vaø 7,300 tu só.

COLOMBIA, roäng 1 trieäu 130 ngaøn caây soá vuoâng, vôùi daân soá laø 35 trieäu ngöôøi, trong soá naày coù 32 trieäu 200 ngaøn ngöôøi coâng giaùo, ñöôïc chaêm soùc muïc vuï bôûi 88 giaùm muïc, 6,800 linh muïc, vaø 18,500 tu só.

ECUADOR, roäng 284 ngaøn caây soá vuoâng, vôùi daân soá laø 11 trieäu 500 ngaøn ngöôøi,trong soá naày coù 10 trieäu 700 ngaøn tín höõu coâng giaùo, ñöôïc chaêm soùc muïc vuï bôûi 36 giaùm muïc, 1764 linh muïc vaø 4,850 tu só.

ÑAÛO FALKLAND, roäng 12 ngaøn caây soá vuoâng, vôùi daân soá laø 4,000 ngöôøi, trong soá naày coù 1000 ngöôøi coâng giaùo, quy tuï trong 1 giaùo xöù coù 4 linh muïc chaêm soùc muïc vuï, vaù 2 tu só.

GUIANA PHAÙP, roäng 90 ngaøn caây soá vuoâng, vôùi daân soá laø 150 ngaøn, trong soá naày coù 120 ngaøn ngöôøi coâng giaùo, ñöôïc chaêm soùc muïc vuï bôûi 1 giaùm muïc, 31 linh muïc vaø 87 tu só.

GUYANA, roäng 215 ngaøn caây soá vuoâng, vôùi daân soá laø 830 ngaøn ngöôøi, trong soá naày coù 88 ngaøn ngöôøi coâng giaùo, ñöôïc chaêm soùc bôûi 1 giaùm muïc, 56 linh muïc, vaø 49 tu só.

PARAGUAY, roäng 407 ngaøn caây soá vuoâng, vôùi daân soá khoaûng 4 trieäu 800 ngaøn ngöôøi, trong soá naày coù 4 trieäu 500 ngaøn ngöôøi coâng giaùo, ñöôïc chaêm soùc muïc vuï bôûi 20 giaùm muïc, 646 linh muïc va 1,300 tu só.

PERU, roäng 1 trieäu 280 ngaøn caây soá vuoâng, vôùi daân soá laø 23 trieäu 500 ngaøn, trong soá naày coù 21 trieäu 500 ngaøn ngöôøi coâng giaùo, ñöôïc chaêm soùc muïc vuï bôûi 59 giaùm muïc, 2480 linh muïc vaø 5800 tu só.

SURINAME, roäng 163 ngaøn caây soá vuoäng, vôùi daân soá laø 420 ngaøn ngöôøi, trong soá naày coù 91 ngaøn ngöôøi coâng giaùo, ñöôïc chaêm soùc muïc vuï bôûi 1 giaùm muïc, 24 linh muïc vaø 45 tu só.

URUGUAY, roäng 175 ngaøn caây soá vuoâng, vôùi daân soá 3 trieäu 200 ngaøn ngöôøi, trong soá naày coù 2 trieäu 474 ngaøn ngöôøi coâng giaùo, ñöôïc chaêm soùc muïc vuï bôûi 16 giaùm muïc, 539 linh muïc vaø 1633 tu só.

VENEZUELA, roäng 912 ngaøn caây soá vuoâng, vôùi daân soá laø 21 trieäu 600 ngaøn ngöôøi, trong soá naày coù 20 trieäu ngöôøi coâng giaùo, ñöôïc chaêm soùc bôûi 51 giaùm muïc, 2,200 linh muïc vaø 4,600 tu só.

Toång coäng dieän tích cuûa 14 quoác gia Nam Myõ laø 17,389,000 caây soá vuoâng, vôùi toång coäng 316,374,000 trieäu daân, trong soá naày coù 266,366,000 laø ngöôøi coâng giaùo, töùc 84 phaàn traêêm daân soá laø ngöôøi coâng giaùo.

Vaø toång coäng daân soá chung heát 51 quoác gia cuûa Chaâu Myõ laøø 867,917,000 vaø trong soá naày coù 472,506,200 ngöôøi coâng giaùo, töùc laø khoaûng 55 phaàn traêm daân soá.

Baéc Myõ chæ coù 25 phaàn traêm daân soá laø coâng giaùo, trong khi ñoù ôû Nam Myõ thæ coù 84 phaàn traêm daân soá laø coâng giaùo.


Back to Radio Veritas Asia Home Page