Tin Töùc vaø Thôøi Söï
ngaøy 29 thaùng 10/1997

Prepared for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines


ÑTC tieáp chung caùc ñoaøn haønh höông taïi Quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ

ÑTC tieáp chung caùc ñoaøn haønh höông taïi Quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ.

Vatican - 29.10.97 - Saùng thöù tö 29.10, duø trôøi xaáu vaø giaù laïnh nhö Muøa Ñoâng, ÑTC vaãn tieáp caùc ñoaøn haønh höông taïi Quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ, vì Thính ñöôøng Phaoloâ VI khoâng ñuû choã cho 20 ngaøn ngöôøi, ñeán töø caùc nöôùc: YÙ, Nga, Ba lan, Coäng hoøa Slovenie, Croat, Slovak, Phaùp, Thuïy só, Anh, AÙi Nhó Lan, Ñan maïch, Na uy, Thuïy ñieån, Philippines, Canada, Hoa kyø, Ñöùc, Bæ, Hoøa Lan, Taây ban nha, Mehicoâ, Peru, Chileâ vaø Brazil. Trong caùc ñoaøn haønh höông, YÙ, Ba lan vaø Ñöùc vaãn chieám ña soá.

Trong soá caùc Ñöùc giaùm muïc hieän dieän taïi buoåi tieáp kieán chung hoâm nay, coù Ñöùc Cha Phaoloâ Leâ Ñaéc Troïng, giaùm muïc phuï taù Giaùo phaän Haø noäi. Ngoaøi ra coøn coù vò giaùm muïc Tin Laønh Luterano cuûa giaùo phaän Trondheim, beân Na uy, cuøng vôùi moät nhoùm ñoâng ñaûo thuoäc phong traøo ñaïi keát, trong ñoù coù caû Ñöùc Giaùm muïc coâng giaùo vaø OÂng thò tröôûng thaønh phoá Trondheim. Caùc vò naày ñeán Roma ñeå ñaùp leã Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñaõ vieáng thaêm Thaønh phoá Trondheim caùch ñaây 8 naêm. ÑTC caûm ôn vaø baøy toû söï chung vui cuûa ngaøi nhaân dòp kyû nieäm 1000 naêm thaønh laäp Thaønh phoá Trondheim.

Trong baøi giaùo huaán cho buoåi tieáp kieán hoâm nay, ÑTC noùi veà loøng suøng kính Ñöùc Maria, Meï Thieân Chuùa, qua caùc aûnh töôïng thaùnh. Ñeå coå voõ cho loøng suøng kính Ñöùc Trinh Nöõ Maria raát thaùnh, Coâng ñoàng Vatican 2 khuyeân taát caû caùc tín höõu: "Thaùnh Coâng ñoàng daïy caùch roõ raøng giaùo lyù naøy cuûa giaùo hoäi Coâng Giaùo vaø ñoàng thôøi khuyeán khích taát caû con caùi Giaùo hoäi, ñeå hoï nhieät thaønh coå voõ loøng suøng kính, nhaát laø loøng suøng kính phuïng vuï, ñoái vôùi Ñöùc Trinh Nöõ raát thaùnh. Haõy coi troïng nhöõng vieäc thöïc haønh ñaïo ñöùc nhaèm suy toân Ngöôøi vaø ñaõ ñöôïc quyeàn Giaùo huaán cuûa Giaùo hoäi khuyeán khích qua caùc theá kyû..." (LG 67). ÑTC noùi tieáp: "Cuøng vôùi lôøi quyeát ñaùp naøy, caùc Nghò phuï, khoâng ñi vaøo chi tieát, chæ chuû yù nhaéc laïi giaù trò cuûa moät soá kinh, nhö Kinh Maân coâi, Kinh Truyeàn Tin, raát ñöôïc quí meán nôi truyeàn thoáng cuûa Daân Coâng Giaùo vaø luoân luoân ñöôïc khuyeán khích bôûi caùc Vò Giaùo Hoaøng, nhö phöông theá hieäu nghieäm nuoâi döôõng ñôøi soáng ñöùc tin vaø loøng suøng kính ñoái vôùi Ñöùc Trinh Nöõ".

Sau ñoù ÑTC nhaéc laïi baûn vaên cuûa Coâng ñoàng caên daën caùc tín höõu tuaân giöõ caån thaän taát caû nhöõng gì trong quaù khöù ñaõ ñöôïc coâng nhaän veà loøng suøng kính caùc aûnh thaùnh cuûa Chuùa Kitoâ, cuûa Ñöùc Trinh Nöõ Maria vaø cuûa Caùc Thaùnh. Coâng ñoàng nhaéc laïi caùc quyeát ñònh cuûa Coâng ñoàng chung Nicea II, dieãn ra naêm 787. Coâng ñoàng naøy xaùc nhaän tính caùch hôïp lyù cuûa vieäc suøng kính caùc aûnh töôïng thaùnh, choáng laïi nhöõng ai muoán huûy boû caùc aûnh töôïng thaùnh naøy, cho raèng khoâng töông xöùng vôùi tính caùch thaùnh thieâng cuûa caùc Ngaøi. ÑTC nhaán maïnh ñeán tính caùch ích lôïi do vieäc duøng ñöùng ñaén caùc aûnh thaùnh naøy, vì giuùp chuùng ta thieát laäp moái lieân heä soáng ñoäng vôùi caùc Ngaøi . Ñöùc Gioan Phaoloâ II noùi: "Vì theá, vòeäc tröng baøy caùc aûnh thaùnh Ñöùc Maria taïi caùc nôi phuïng töï vaø taïi caùc laâu ñaøi khaùc caàn ñöôïc khuyeán khích, ñeå caûm thaáy söï giuùp ñôõ cuûa Ngöôøi trong nhöõng khoù khaên, vaø lôøi môøi goïi tieán ñeán moät ñôøi soáng luoân luoân thaùnh thieän vaø trung thaønh vôùi Chuùa".

Giaûi thích vieäc duøng caùch nghieâm chænh caùc aûnh thaùnh, cuøng vôùi Coâng ñoàng Nicea, ÑTC nhaéc laïi raèng, vieäc suøng kính caùc aûnh thaùnh, thöïc söï, thuoäc veà Ñaáng maø caùc aûnh naøy dieãn taû; vaø ai toân kính aûnh thaùnh, töùc laø toân kính thöïc taïi cuûa Ñaáng ñöôïc dieãn laïi trong ñoù. Veà loøng suøng kính ñoái vôùi Ñöùc Maria, ÑTC caên daën caùc nhaø thaàn hoïc vaø caùc vò giaûng thuyeát traùnh moïi phoùng ñaïi sai laàm cuõng nhö moïi tö töôûng heïp hoøi quaù ñaùng trong vieäc xeùt ñeán phaåm chöùc phi thöôøng cuûa Meï Thieân Chuùa. Thöïc söï, taát caû ñöa veà Chuùa Kitoâ vaø taát caû höôùng veà Ngöôøi maø thoâi. ÑTC nhaéc laïi: "Caùc nghò phuï ñeà phoøng vieäc tin suøng phuø phieám vaø tình caûm choùng qua. Caùc ngaøi chuù yù nhaát vieäc taùi xaùc nhaän raèng: loøng suøng kính ñích thöïc ñoái vôùi Ñöùc Maria, phaùt xuaát bôûi ñöùc tin vaø bôûi söï coâng nhaän ñaày loøng yeâu meán phaåm chöùc cuûa Ñöùc Maria, thuùc ñaåy ñi ñeán tình yeâu meán con caùi ñoái vôùi Ngöôøi vaø gôïi leân moät doác quyeát baét chöôùc caùc nhaân ñöùc cuûa Ngöôøi".

Sau ñoù, ÑTC löôïc toùm baøi giaùo lyù baèng caùc tieáng Phaùp, Anh, Ñöùc Taây ban nha, Boà ñaøo nha, roài chaøo thaêm maáy nhoùm haønh höông ñaëc bieät.

Khi chaøo thaêm caùc ñoaøn haønh höông tieáng YÙ, ÑTC nhaéc ñeán Ngaøy Leã Caùc Thaùnh vaø Leã caùc Ñaúng Linh hoàn vaøo Thöù baûy vaø Chuùa nhaät tôùi ñaây. "Hai vieäc cöû haønh phuïng vuï naøy môøi goïi chuùng ta nhìn leân trôøi, queâ thaät cuûa chuùng ta".

Vôùi nhoùm haønh höông Bæ vaø Hoøa Lan, ÑTC noùi: "Kinh Maân coâi ñoái vôùi chuùng ta laø baûn löôïc toùm Phuùc AÂm vaø laø tröôøng daïy caàu nguyeän. Toâi caàu chuùc cuoäc haønh höông cuûa anh chò em trong thaùng 10 naøy giuùp anh chò em khaùm phaù ra giaù trò cuûa kinh ñôn sô, nhöng raát hieäu nghieäm naøy".

Vôùi caùc ñoaøn haønh höông Croat, ÑTC nhaéc laïi: "Chuùa Gieâsu, trong caùc Bí tích cuûa Giaùo hoäi do chính Ngöôøi laäp ra, laøm cho con ngöôøi tham döï vaøo Maàu nhieäm Phuïc sinh cuûa Ngöôøi, cuûa coâng vieäc cöùu roãi vaø ôn thaùnh cuûa Ngöôøi. Caùc Bí tích bao haøm taát caû cuoäc soáng vaø hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi, ñeå ñoå xuoáng doài daøo trong taâm hoàn hoï söï soáng Thieân Chuùa maø con ngöôøi ñöôïc môøi goïi laõnh nhaän".

Buoåi tieáp kieán chung keát thuùc baèng baøi haùt Kinh Laïy Cha tieáng Latinh vaø pheùp laønh cuûa ÑTC vaø cuûa caùc giaùm muïc hieän dieän.


Moät cöû chæ haøo hieäp cuûa quaân ñoäi YÙ ñoàn truù taïi Sarajevo

Moät cöû chæ haøo hieäp cuûa quaân ñoäi YÙ ñoàn truù taïi Sarajevo.

Sarajevo - 29.10.97 - Moät cöû chæ haøo hieäp cuûa quaân ñoäi YÙ ñoàn truù taïi Sarajevo (thuû doâ Coäng hoøa Bosnia-Erzegovina), ñeå baûo ñaûm hoøa bình sau nhieàu naêm chieán tranh: Saùng thöù tö 29.10, Quaân ñoäi YÙ ñaõ trao taëng 12 ngaøn caây aên traùi: maän vaø taùo, ñeå toû tình lieân ñôùi vôùi nhaø caàm quyeàn taïi Bosnia. Cöû chæ naøy, bieåu hieäu tinh thaàn taän tuïy hy sinh cuûa anh em binh só YÙ ñoái vôùi coâng vieäc taùi thieát xöù sôû naøy bò taøn phaù trong nhieàu naêm qua vì chieán tranh, nhaèm ñoùng goùp vaøo coâng cuoäc taùi canh taùc ngheà noâng taïi moät soá mieàn bò taøn phaù naëng nhaát. Hieän nay, tuy khoâng coøn chieán tranh, nhöng ngöôøi daân soáng trong thieáu thoán veà ñieän, nöôùc, khí ñoát. Taát caû ñeàu bò giôùi haïn. Vieäc trao taëng 12 ngaøn caây aên traùi cuûa löïc löôïng hoøa bình YÙ ñeå giuùp vaøo vieäc taêng gia saûn xuaát noâng phaåm laø moät lôøi môøi goïi hy voïng, tieán ñeán ñôøi soáng bình thöôøng, tuy ñaày khoù khaên trong vieäc taùi thieát Ñaát nöôùc.


ÑTC Gioan Phaoloâ II ñöôïc môøi ñeán vieáng thaêm Meâhicoâ vaøo naêm 1998

ÑTC Gioan Phaoloâ II ñöôïc môøi ñeán vieáng thaêm Meâhicoâ vaøo naêm 1998.

Tin Vatican (CWN 29/10/97): Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II ñaõ ñöôïc môøi vieáng thaêm Meâhicoâ vaøo naêm 1998. Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Meâhicoâ, vöøa hoïp khoùa thöôøng nieân, ñaõ cho bieát nhö treân, vaø xaùc nhaän laø chính quyeàn Meâhicoâ cuõng ñaõ ñoàng thuaän vôùi lôøi môøi naày. Nguôøi phaùt ngoân cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Meâhicoâ giaûi thích theâm raèng, Neáu ÑTC Gioan Phaoloâ II vieáng thaêm Meâhicoâ vaøo naêm tôùi, thì ÑTC coù theå duøng dòp naày, ñeå coâng boá moät toâng thö haäu Thöông Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Myõ Chaâu. Ñöôïc bieát, töø ngaøy 16 thaùng 11 cho ñeán 12 thaùng 12 naêm nay, 1997, Khoùa Hoïp cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Myõ Chaâu, seõ dieãn ra taïi Roma.

Ngoaøi lyù do treân, coøn coù lyù do khaùc bieän hoä cho söï hieän dieän cuûa ÑTC taïi Meâhicoâ vaøo naêm tôùi, ñoù laø Cuoäc Caám Phoøng Quoác Teá cuûa Caùc Linh Muïc treân khaép theá giôùi, ñaõ ñöôïc döï truø laø seõ toå chöùc taïi Meâhicoâ vaøo naêm tôùi.

ÑTC ñaõ vieáng thaêm Meâhicoâ ba laàn, laàn ñaàu tieân vaøo naêm 1979, lieàn sau khi vöøa ñöôïc baàu leân keá vò thaùnh Pheâroâ taïi Roma, laàn thöù hai vaøo naêm 1990, vaø laàn thöù ba vaøo naêm 1992.


Luaät toân giaùo taïi Nga coù theå ñöôïc aùp duïng moät caùch deã daõi hôn

Luaät toân giaùo taïi Nga coù theå ñöôïc aùp duïng moät caùch deã daõi hôn

(EWTN 29/10/'97) Nga (Mascôva) - Thöù hai tuaàn naøy, moät coá vaán cho thuû töôùng Nga noùi raèng chính phuû nöôùc naøy ñang coá gaéng hoaøn taát vaøo cuoái thaùng 12 naøy baûn döï thaûo bao goàm caùc ñieàu leä aùp duïng luaät toân giaùo trong quan heä giöõa giaùo hoäi vaø nhaø nöôùc; vaø caùc ñieàu leä naøy coù theå seõ deã daõi hôn trong caùc khoaûn luaät toân giaùo lieân quan tôùi caùc toân giaùo khoâng phaûi laø toân giaùo truyeàn thoáng cuûa Nga.

OÂng Andrei Sobentsov ñaõ ñöa ra nhaän ñònh treân ñaây trong moät cuoäc phoûng vaán vôùi haõng thoâng taán Coâng Giaùo Hoa Kyø (CWN/KNS), vaø lôøi giaûi thích cuûa oâng coù theå ñöôïc coi laø moät söï uûng hoä ñoái vôùi Coâng Giaùo cuõng nhö caùc toân giaùo khaùc khoâng ñöôïc lieät keâ vaøo haøng caùc toân giaùo truyeàn thoáng cuûa Nga, nhö Tin Laønh Baptist vaø giaùo hoäi chính thoáng ly khai. Traû lôøi cho caâu hoûi, ñieàu khoaûn buoäc caùc toân giaùo phaûi coù maët taïi Nga ít nhaát laø 15 naêm môùi ñöôïc quyeàn ñaêng kyù hoaït ñoäng, seõ ñöôïc aùp duïng nhö theá naøo, oâng Bentsov traû lôøi raèng caùc toå chöùc toân giaùo ñòa phöông ñaõ ñaêng kyù tröôùc khi ñaïo luaät toân giaùo ñöôïc thoâng qua, nhöng chöa hoäi ñuû thôøi haïn 15 naêm hoaït ñoäng nhö luaät qui ñònh, thì seõ coù moät soá giôùi haïn trong caùc hoaït ñoäng cuûa toå chöùc naøy, cuï theå laø hoï seõ bò caám khoâng ñöôïc phaân phoái caùc taøi lieäu toân giaùo.

OÂng Sosbentsov ñònh nghóa toân giaùo ñòa phöông laø caùc toân giaùo chöa coù moät toå chöùc qui cuû trung öông. OÂng nhaán maïnh laø caùc giaùo phaän coâng gíao hieän giôø cuûa Nga ñeàu ñöôïc coi laø nhöõng toå chöùc trung öông (centralized organization), vaø seõ ñöôïc höôûng caùc quyeàn lôïi töông ñöông nhö giaùo hoäi Chính Thoáng vaäy. (EWTN 29/10/'97)


ÑHY Cung Phaàn Mai keâu goïi chuû tòch Trung Quoác toân troïng töï do toân giaùo

ÑHY Cung Phaàn Mai keâu goïi chuû tòch Trung Quoác toân troïng töï do toân giaùo

(UCAN CH8674.0947 29/10/'97) Hoàng Koâng - ÑHY Cung Phaàn Mai, GM Thöôïng Haûi vaø hieän ñang soáng taïi Hoa Kyø ñaõ leân tieáng keâu goïi chuû tòch Giang Traïch Daân cuûa Trung Quoác toân troïng vaø ñaûm baûo quyeàn töï do toân giaùo, baèng caùch traû töï do cho caùc nhaø laõnh ñaïo, cuõng nhö giaùo daân coâng giaùo, ñang bò nhaø caàm quyeàn giam giöõ.

Lôøi keâu goïi cuûa ÑHY Cung Phaàn Mai ñöôïc ñöa ra giöõa luùc oâng Giang Traïch Daân ñang vieáng thaêm Hoa Kyø. Trong laù thö göûi cho chuû tòch Giang Traïch Daân, ñeà ngaøy 27/10, ÑHY Cung yeâu caàu oâng Giang Traïch Daân baûo veä quyeàn töï do toân giaùo thöïc söï cuûa caùc coâng daân Trung Quoác, vaø cho pheùp caùc tín höõu coâng giaùo coâng khai baøy toû loøng trung thaønh cuûa hoï vôùi Ñöùc Giaùo Hoaøng. (UCAN CH8674.0947 29/10/'97)


Giaùo hoäi coâng giaùo vôùi ngöôøi daân thoå cö taïi Brazil

THÔØI SÖÏ: Giaùo hoäi coâng giaùo vôùi ngöôøi daân thoå cö taïi Brazil.

Brazil laø moät quoác gia meânh moâng: hôn 8 trieäu röôõi caây soá vuoâng, nhöng daân soá hôn 155 trieäu, goàm raát nhieàu chuûng toäc khaùc nhau. Hieän nay taïi Brazil coù khoaûng 315 ngaøn ngöôøi baûn xöù ñöôïc chia thaønh 190 chuûng toäc . Vôùi con soá naøy Brazil ñöôïc coi laø quoác gia coù nhieàu saéc toäc khaùc nhau hôn caû taïi Chaâu Myõ Latinh. Hoï soáng raûi raéc taïi 550 khu vöïc, trong ñoù coù 250 khu vöïc ñöôïc phaân ranh giôùi vaø ñöôïc chính thöùc coâng nhaän . Moãi moät saéc toäc coù tieáng noùi vaø neàn vaên hoùa rieâng, nhöng caùc nhoùm tieáng noùi chính hôn caû laø Tupiguarani, Macro-Jeù, Karib vaø Aruak. Ñôøi soáng cuûa ngöôøi daân thoå cö khoâng tôùi 50 tuoåi, nghóa laø döôùi möùc tuoåi trung bình: 66 tuoåi trong caû nöôùc.

Caùc chuûng toäc naøy ngay töø theá kyû 16 bò caùc ngöôøi thöïc daân Chaâu AÂu ñaøn aùp, coi nhö haïng ngöôøi noâ leä. Hoï bò ñaåy lui moãi ngaøy moãi saâu hôn vaøo trong caùc mieàn röøng thieâng nöôùc ñoäc. Taïi Brazil, moät quoác gia ñöôïc coi laø "röøng vaøng bieån baïc". Ngöôøi Chaâu AÂu khaùm phaù ñöôïc moû vaøng trong Bang Minas Gerais vaøo theá kyû 17. Töø ñoù tình traïng cuûa ngöôøi daân thoå cö trôû neân moãi ngaøy moãi ngheøo khoå hôn. Hoï bò khai thaùc tôùi möùc toái ña vaø bò coi nhö laø nhöõng ngöôøi noâ leä, nhöõng duïng cuï cuûa caùc ngöôøi thöïc daân ñeán khai thaùc moû vaøng. Hoï bò ñaåy lui vaøo nhöõng mieàn röøng raäm vaø ñaát ñai cuûa hoï ñang caùnh taùc bò tòch thu, chieám höõu. Ngöôøi daân thoå cö Brazil bò coi nhö ngöôøi phaûn boäi, ngöôøi luôøi bieáng vaø ngöôøi moïi rôï. Nhöng traùi laïi, coù ngöôøi (soá raáùt ít) coù quan nieäm cao thöôïng hôn. Hoï coi ngöôøi thoå cö nhö nhöõng ngöôøi baûo veä, nhöõng ngöôøi canh giöõ gia taøi laâm saûn.

Trong boái caûnh naøy, Giaùo hoäi coâng giaùo laø ngöôøi tieân phong ñöùng ra beânh vöïc ngöôøi daân thoå cö bò aùp böùc, khai thaùc. Môùi ñaây Hoäi ñoàng Giaùm muïc Brazil cho thaønh laäp Hoäi ñoàng muïc vuï ngöôøi daân thoå cö vaø trao traùch nhieäm ñieàu khieån cô quan môùi naøy cho Cha Claudio Bombieri, 42 tuoâûi, ngöôøi YÙ, thuoäc Hoäi Truyeàn giaùo Comboniani, hieän ñang hoaït ñoäng taïi Brazil.

Cha Bombieri giaûi thích yù nghóa cuûa Muïc vuï cho ngöôøi thoå cö nhö sau: Tröôùc heát, chuùng toâi khoâng muoán thay theá caùc ngöôøi thoå cö. Chuùng toâi uûng hoä hoï trong nhöõng tranh ñaáu hôïp phaùp, nhöng chuùng toâi khoâng phaûi laø phaùt ngoân vieân cuûa hoï. Hoï phaûi coù choå ñöùng trong xaõ hoäi vaø töï hoï ñöa ra nhöõng yeâu saùch, khoâng caàn xen laán naøo beân ngoaøi. Cha noùi tieáp: Laø Giaùo hoäi, chuùng toâi muoán trôû neân söï hieän dieän giöõa hoï maø thoâi. Giaùo hoäi toân troïng neàn vaên hoùa cuûa hoï. Trong chieàu höôùng naøy, chuùng toâi coù moät caùi nhìn veà vieäc rao giaûng Tin Möøng khoâng nhö "vieäc nhoài soï moät lyù thuyeát, moät yù thöùc heä" maø nhö vieäc trình baøy veà Kitoâ hoïc, nghóa laø coá gaéng laøm cho caùc haït gioáng cuûa Lôøi Chuùa moïc leân vaø phaùt trieån, caùc giaù trò saâu xa veà con ngöôøi trong neàn vaên hoùa cuûa hoï ñöôïc baûo toàn vaø ñöôïc thanh tònh hoùa.

Ñeå thöïc hieän muïc tieâu, Vò phuï traùch muïc vuï daân thoå cö ñöa ra nhöõng öu tieân sau ñaây:

Tröôùc heát beânh vöïc caùch cöông quyeát ñaát ñai canh taùc cuûa ngöôøi thoå cö. Ñaát ñai cuûa ngöôøi thoå cö khoâng phaûi chæ laø caùi saûn xuaát thöïc phaåm ñeå nuoâi soáng con ngöôøi, maø coøn laø moät tö höõu neàn taûng cho vieäc thöïc hieän ñaày ñuû con ngöôøi veà vaên hoùa cuõng nhö veà saéc toäc cuûa hoï. Trong laõnh vöïc naøy, Giaùo hoäi giuùp ñôõ hoï vôùi tö caùch coá vaán veà luaät phaùp vaø veà toå chöùc. Cha noùi: "Coâng vieäc cuûa chuùng toâi laø moät aùp löïc hoøa bình, nhöng lieân læ, ñeå yeâu caàu nhaø caàm quyeàn thöïc hieän, ít ra nhöõng gì ñaõ ñöôïc ghi trong Hieán Phaùp". Öu tieân thöù hai laø tieán ñeán neàn töï trò cuûa caùc ngöôøi thoå cö, nghóa laø vieäc coâng nhaän raèng hoï khoâng caàn ñeán trung gian cuûa ngöôøi khaùc ñeå noùi leân tieáng noùi cuûa mình. Hoï khoâng thaønh laäp caùc ñaûng chính trò, nhöng coù nhöõng hoäi ñoaøn, nhöõng toå chöùc rieâng phaûi ñöôïc chính phuû coâng nhaän. Hieän nay theo Cuoán Luaät Nhaø nöôùc Brazil, ngöôøi thoå cö vaãn bò coi laø "vò thaønh nieân", caàn söï baûo hoä cuûa moät cô quan nhaø nöôùc. Cô quan naøy lo veà ñöôøng loái chính trò caùc daân thoå cö. Qui cheá veà daân thoå cö vaãn bò "ngaâm toâm" taïi Quoác hoäi. Vì theá khoâng theå thöïc hieän ñöôïc caùc nguyeân taéc ñaõ neâu leân trong Hieán Phaùp. Thöïc söï Hieán Phaùp coâng nhaän caùc quyeàn caên baûn cuûa ngöôøi daân thoå cö. Cha Bombieri noùi: Ñeå phaù theá bí naøy, chuùng toâi tìm caùch ñoaøn keát caùc saéc toäc khaùc nhau thaønh moät khoái, ñeå hoï coù theå thuùc ñaåy caùch maïnh meõ hôn vaø taäp theå hôn nhöõng yeâu saùch cuûa hoï. Öu tieân thöù ba cuõng laø öu tieân sau cuøng lieân heä ñeán vaên hoùa. Hoäi doàng Muïc vuï ngöôøi thoå cö hoaït ñoäng ñeå naâng cao trình ñoä caùc giaùo vieân, giaùo sö daân baûn thoå trong vieäc giaùo duïc hai thöù tieáng (Tieáng Boà ñaøo nha vaø tieáng rieâng cuûa moãi saéc toäc), vaø lieân vaên hoùa (Boà ñaøo nha vaø ñòa phöông), trong vieäc huaán luyeän caùc nhaân vieân y teá, ñeå coù khaû naêng lo veà söùc khoeû ngöôøi daân thoå cö vaø ñoàng thôøi baûo toàn y khoa truyeàn thoáng cuûa caùc saéc toäc.

Veà phöông dieän toân giaùo: Hoäi ñoàng Muïc vuï daân thoå cö khoâng quaù lo laéng ñeán vieäc laøm cho ngöôøi daân thoå cö trôû laïi Ñaïo coâng giaùo. Hoï seõ trôû laïi khi hoï caûm thaùy söï caàn thieát, khoâng bò moät aùp löïc naøo. Ñieàu quan troïng - theo Cha Bombieri - laø caùc ngöôøi truyeàn giaùo vaø caùc tín höõu coâng giaùo soáng ñaày ñuû chöùng taù veà caùc giaù trò Phuùc AÂm, baèng ñôøi soáng vaø vieäc laøm hôn laø baèng lôøi noùi. Vaø ñaây cuõng laø phöông phaùp truyeàn giaùo hieäu nghieäm hôn caû khoâng nhöõng cho daân thoå cö taïi Brazil maø cho toaøn theå Giaùo hoäi.


Back to Radio Veritas Asia Home Page