Tin Töùc vaø Thôøi Söï
ngaøy 13 thaùng 10/1998

Prepared for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines


Ñöùc Thaùnh Cha seõ tieáp kieán Toång Giaùm Ñoác Toå Chöùc Löông Thöïc Theá Giôùi

Ñöùc Thaùnh Cha seõ tieáp kieán Toång Giaùm Ñoác Toå Chöùc Löông Thöïc Theá Giôùi.

Roma [Apic 13/10/98] - Vaøo ngaøy15/10/98, Toång Giaùm Ñoác Toå Chöùc Thöïc Phaåm vaø Noâng Nghieäp cuûa Lieân Hieäp Quoác, oâng Jacques Diouf, seõ ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha tieáp kieán.

Trong moät thoâng caùo coâng boá hoâm thöù Ba 13/10/98, Toøa Thaùnh cho bieát cuøng ñöôïc tieáp kieán vôùi oâng Jacques Diouf coøn coù ñaïi dieän mieàn cuûa caùc quoác gia thaønh vieân cuûa Toå Chöùc. Nhaân dòp naøy, oâng Jacques Diouf seõ trao taëng cho Ñöùc Thaùnh Cha "huy chöông noâng nghieäp quoác teá", ñeå noùi leân moái quan taâm cuûa caùc toå chöùc thieän nguyeän Coâng Giaùo vaø cuûa Ñöùc Thaùnh Cha ñoái vôùi hoaït ñoäng vaø söï daán thaân cuûa caùc toå chöùc quoác teá trong cuoäc chieán choáng laïi naïn ñoùi vaø suy dinh döôõng.

Huy chöông naøy coù ghi khaéc caâu "côm baùnh haèng ngaøy laø ñieàu kieän cho hoøa bình theá giôùi" ñöôïc trích töø baøi dieãn vaên cuûa Ñöùc Thaùnh Cha nhaân dòp kyû nieäm 50 naêm thaønh laäp cuûa Toå Chöùc Thöïc Phaåm vaø Noâng Nghieäp Theá Giôùi.


Leã phong chöùc linh muïc ñaàu tieân taïi Moâng Coå

Leã phong chöùc linh muïc ñaàu tieân taïi Moâng Coå.

Ulan Bator - Moâng Coå [Apic 13/10/98] - Saùu naêm sau khi caùc nhaø thöøa sai Coâng Giaùo ñaàu tieân laø caùc tu só Doøng Ñöùc Meï Voâ Nhieãm ñaët chaân ñeán Moâng Coå, Giaùo Hoäi taïi ñaây vöøa cöû haønh leã phong chöùc linh muïc ñaàu tieân. Nguôøi ñöôïc thuï phong laø linh muïc Pierre Kitengie Kasemuana, nguôøi Congo.

Leã phong chöùc ñaõ ñöôïc cöû haønh vôùi moät nghi leã ñaày maàu saéc pha troän giöõa hai neàn vaên hoùa Moâng Coå vaø Phi Chaâu. Cuøng ñoàng teá vôùi Ñöùc Toång Giaùm Muïc Giovanni Battista Morandini, söù thaàn Toøa Thaùnh taïi Nam Haøn, coù 14 linh muïc, taát caû ñeàu maëc phaåm phuïc Moâng Coå. Tham döï nghi leã coù khoaûng 400 nguôøi, trong ñoù coù 77 ngöôøi Moâng Coå ñöôïc caùc nhaø thöøa sai ñaàu tieân röûa toäi, caùc döï toøng vaø moät soá nguôøi ngoaïi quoác cuøng vôùi gia ñình cuûa hoï.

Nhieàu tu só Phaät Giaùo thuoäc caùc quoác tòch Moâng Coå, Taây Taïng, Ñaïi Haøn vaø moät soá treû em ñöôøng phoá ñöôïc caùc tu só chaêm soùc, cuõng coù maët trong buoåi leã. Caùc baøi thaùnh vònh ñaõ ñöôïc ñoïc trong 7 thöù tieáng khaùc nhau.

Cha Kasemuana, naêm nay 33 tuoåi, ñaõ ñeán Moâng Coå hoài naêm 1995. Sau hai naêm hoïc tieáng baûn xöù vaø laøm quen vôùi vaên hoùa ñòa phöông, cha ñaõ laõnh nhaän chöùc phoù teá hoài leã Phuïc Sinh naêm vöøa qua1997.

Soá tín höõu Coâng Giaùo Moâng Coå hieän nay chæ coù 80 ngöôøi treân moät toång soá daân laø 2 trieäu 4. Ngoaøi 6 tu só thuoäc Doøng Ñöùc Meï Voâ Nhieãm, coøn coù 10 nöõ tu thuoäc 3 doøng tu khaùc nhau, hieän ñang phuïc vuï cho nguôøi ngheøo taïi thuû ñoâ Ulan Bator.


Ñöùc Cha Belo keâu goïi daân chuùng taïi Dili bieåu tình oân hoøa

Ñöùc Cha Belo keâu goïi daân chuùng taïi Dili bieåu tình oân hoøa.

(AFP 13/10/98) - Indonesia (Jakarta) - Ñöùc Cha Carlos Ximenes Belo, giaùm quaûn toâng toøa Dili, noùi ngaøi khoâng phaûn ñoái vieäc daân chuùng taïi ñaây bieåu tình, tuy nhieân ngaøi caûnh giaùc hoï neân bieåu tình moät caùch oân hoøa ñeå traùnh gaây söï trì treä trong nhöõng hoaït ñoäng kinh teá cuûa Ñoâng Timor.

Lieân tieáp trong boán ngaøy vöøa qua, daân chuùng taïi Dili ñaõ bieåu tình ñoøi baõi nhieäm oâng Jose Osorio Abilio Soares, thoáng ñoác Ñoâng Timor do Indonesia boå nhieäm, bôûi vì oâng naøy ñaõ doïa laø seõ sa thaûi caùc nhaân vieân daân söï neáu hoï khoâng taùn thaønh ñeà nghò cuûa Indonesia lieân quan tôùi qui cheá töï trò cuûa Ñoâng Timor. Baét ñaàu töø hoâm thöù Baûy (10/10/98), 15 ngaøn nhaân vieân daân söï ñaõ bieåu tình baèng caùch nghæ laøm vaø ôû nhaø. Sang ñeán ngaøy thöù Hai 12/10/98 chæ coù moät soá laøm vieäc trong caùc ngaønh dòch vuï thieát yeáu nhö nhaø thöông vaø truyeàn thoâng ñeán sôû laøm. Nhieàu cöûa tieäm, tröôøng hoïc taïi Dili bò ñoùng cöûa, caùc tuyeán ñöôøng xe buyùt bò teâ lieät, vaø thöù Ba 13/10/98, haøng traêm ngöôøi Ñoâng Timor ñaõ xuoáng ñöôøng bieåu tình, tuy nhieân khoâng coù baïo ñoäng naøo xaûy ra.

Haõng thoâng taán Antara cuûa Indonesia trích thuaät lôøi cuûa Ñöùc Cha Ximenes Belo noùi raèng trong hoaøn caûnh nhö theá, caùc nhaân vaät coù traùch nhieäm trong xaõ hoäi phaûi khoân ngoan vaø ñaùp öùng ngay töùc thôøi nguyeän voïng cuûa ngöôøi daân vaø nghieân cöùu kyõ löôõng xem phaûi laøm gì ñeå ñôøi soáng cuûa hoï trôû neân toát ñeïp hôn.


Vai troø vaên hoùa cuûa baùo chí Coâng Giaùo

Vai troø vaên hoùa cuûa baùo chí Coâng Giaùo.

(UCAN HK1165.0997 13/10/98) - Hoàng Koâng - Maëc duø chæ ñöôïc coi nhö laø moät phöông tieän truyeàn thoâng giôùi haïn, nhöng baùo chí Coâng Giaùo coù theå giöõ moät vai troø vaên hoùa vaø giuùp kieán taïo moät xaõ hoäi ña daïng vaø caân baèng hôn.

Treân ñaây laø nhaän ñònh cuûa caùc thuyeát trình vieân taïi khoùa hoäi thaûo hoâm muøng 9/10/98 vöøa qua, nhaân kyû nieäm 70 naêm ngaøy tôø Kung Pao Po, tuaàn baùo tieáng Hoa cuûa giaùo phaän Hoàng Koâng, ra ñôøi. Khoùa hoäi thaûo coù chuû ñeà: "Vai Troø Xaõ Hoäi cuûa phöông tieän Truyeàn Thoâng Nhoû" (Small Media). OÂng Paul Lee, chuû tòch phaân ban Baùo Chí vaø Truyeàn Thoâng cuûa tröôøng Ñaïi Hoïc Trung Hoa ôû Hoàng Koâng cho raèng, phöông tieän truyeàn thoâng nhoû, ñaëc bieät laø cuûa toân giaùo, coù taùc ñoäng treân xaõ hoäi neáu noù mang moät caùi nhìn veà xaõ hoäi vaø giuùp phaûn aùnh caùc thöïc taïi cuûa xaõ hoäi. Noù coù theå trôû thaønh moät choïn löïa thay theá cho caùc phöông tieän truyeàn thoâng ñôøi (secular media). Tuy khoâng coù nhieàu ñoäc giaû vaø taøi nguyeân hôn so vôùi giôùi truyeàn thoâng ñaïi chuùng, nhöng chaéc chaén baùo chí Coâng Giaùo seõ taïo neân taùc ñoäng neáu noù coù moät laäp tröôøng roõ raøng vaø nhaém vaøo nhöõng giôùi coù aûnh höôûng trong xaõ hoäi.

Trong baøi thuyeát trình cuûa mình, oâng Dominic Yung, ngöôøi coi soùc Trung Taâm Thính Thò Coâng Giaùo cuûa Giaùo Phaän Hoàng Koâng, noùi raèng, caùc phöông tieän truyeàn thoâng nhoû töï noù giuùp cho caùc phöông tieän truyeàn thoâng ñaïi chuùng trôû neân caân baèng, ñaày ñuû vaø ña daïng hôn. Ngöôøi Coâng Giaùo taïi Hoàng Koâng, tuy chæ chieám 4% toång soá daân ñòa phöông, neân phaùt trieån cô sôû truyeàn thoâng cuûa rieâng mình vaø duøng cô sôû naøy ñeå tranh ñaáu cho quyeàn lôïi cuûa ngöôøi Coâng Giaùo.


Toång Giaùo Phaän Seoul ñöôïc chia thaønh 15 giaùo haït

Toång Giaùo Phaän Seoul ñöôïc chia thaønh 15 giaùo haït.

(UCAN KO1133.0997 13/10/98) - Nam Haøn (Seoul) - Ñöùc Toång Giaùm Muïc Nicolas Cheong Jin-Suk cuûa Seoul ñaõ chính thöùc boå nhieäm 15 haït tröôûng ñaëc traùch coi soùc coâng taùc muïc vuï cho 15 giaùo haït vöøa ñöôïc thaønh laäp trong Toång Giaùo Phaän naøy.

Trong nghi leã toå chöùc taïi nhaø thôø chính toøa Myongdong ôû thuû ñoâ ngaøy 30/09/98 vöøa qua, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Cheong Jin-Suk cho raèng Toång Giaùo Phaän Seoul baét ñaàu böôùc vaøo moät trang söû môùi. Ñöùc Toång Giaùm Muïc Giovanni Battista Morandini, söù thaàn Toøa Thaùnh taïi Nam Haøn, ba vò phuï taù Giaùm Muïc Seoul vaø khoaûng 800 linh muïc ñaõ ñeán tham döï nghi leã thaønh laäp caùc giaùo haït môùi. Caùc vò taân haït tröôûng cam keát seõ thi haønh söù vuï cuûa mình trong nhieäm kyø 5 naêm trong khi caùc linh muïc cuõng höùa laø hoï seõ coäng taùc vaø vaâng lôøi caùc haït tröôûng.

Vôùi vieäc thaønh laäp caùc giaùo haït, töø nay, taát caû nhöõng chöông trình muïc vuï seõ ñöôïc soaïn thaûo vaø mang ra aùp duïng tuøy theo moãi giaùo haït. Vieäc thaønh laäp giaùo haït naøy döïa treân Giaùo Luaät soá 555, theo ñoù, moãi haït tröôûng coù boån phaän phaûi thaêng tieán vaø phoái hôïp caùc sinh hoaït muïc vuï trong giaùo haït cuûa mình, ñoàng thôøi ñaûm baûo laø caùc linh muïc tröïc thuoäc giaùo haït seõ thi haønh caùc coâng taùc muïc vuï theo traùch nhieäm ñöôïc trao phoù. Vò haït tröôûng phaûi ñaûm baûo theá naøo ñeå thaùnh leã, vaø caùc sinh hoaït toân giaùo phaûi ñöôïc cöû haønh theo ñuùng nghi leã phuïng vuï thaùnh vaø caùc linh muïc trong giaùo haït ñöôïc saên soùc ñaày ñuû veà maët tinh thaàn cuõng nhö vaät chaát, ñaëc bieät trong nhöõng hôïp caùc linh muïc laâm vaøo hoaøn caûnh khoù khaên hay beänh taät. Ngoaøi ra haït tröôûng baét buoäc phaûi ñeán thaêm caùc giaùo xöù chieáu theo caùc ñieàu leä do Giaùm Muïc cuûa giaùo phaän qui ñònh.


Quan saùt vieân ngöôøi Bangladesh taïi khoùa hoïp Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc AÙ Chaâu chia seû kinh nghieäm

Quan saùt vieân ngöôøi Bangladesh taïi khoùa hoïp Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc AÙ Chaâu chia seû kinh nghieäm.

(UCAN BA1140.0997 13/10/98) - Bangladesh (Dhaka) - Tuy chieám moät tæ leä ña soá, nhöng giôùi treû taïi AÙ Chaâu noùi chung, vaø giôùi treû Coâng Giaùo noùi rieâng, laïi khoâng ñöôïc quan taâm tôùi nhieàu.

Treân ñaây laø nhaän ñònh cuûa oâng Joseph D’Silva, giaùo sö ngaønh ñoäng vaät hoïc taïi ñaïi hoïc Dhaka cuûa Bangladesh vaø laø moät trong soá 63 quan saùt vieân taïi khoùa hoïp ñaëc bieät Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc AÙ Chaâu, dieãn ra taïi Vatican daïo thaùng 4-5/1998 vöøa qua. Trong moät buoåi hoäi thaûo do Phong Traøo Sinh Vieân Coâng Giaùo Bangladesh ñöùng ra toå chöùc, oâng D’Silva cho caùc tham döï vieân bieát ñeà taøi maø oâng chia xeû taïi khoùa hoïp Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc AÙ Chaâu lieân quan tôùi giôùi treû trong giaùo hoäi. Ñeà taøi chia seû trong buoåi hoäi thaûo bao goàm caùc ñeà taøi ñöôïc mang ra thaûo luaän trong khoùa hoïp cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc AÙ Chaâu, nhö, linh höôùng, ñoái thoaïi, hoäi nhaäp vaên hoùa trong nghi leã phuïng vuï, giaùo hoäi hoaøn vuõ vaø Ñaïi Naêm Thaùnh 2000. Tröôùc heát oâng D’Silva thöøa nhaän nhöõng ñoùng goùp cuûa caùc vò thöøa sai ngoaïi quoác trong laõnh vöïc rao truyeàn ñöùc tin Kitoâ qua nhöõng cô sôû giaùo duïc, tuy nhieân ñieàu ñaùng tieác laø hieän giôø, ôn goïi trong vuøng ñang giaûm suùt. Theo oâng, vì giôùi treû laø chaát xuùc taùc cuûa giaùo hoäi ñeå trôû thaønh chöùng nhaân vaø coâng cuï rao truyeàn Tin Möøng cuûa Chuùa Gieâsu, neân ñaõ ñeán luùc giaùo hoäi Coâng Giaùo ñòa phöông neân thaønh laäp moät vaên phoøng tuyeân uùy, ñaëc traùch coâng taùc huaán luyeän giôùi treû.

Cuõng trong baøi chia seû, oâng D’Silva ghi nhaän, 2/3 daân soá theá giôùi soáng taïi AÙ Chaâu, tuy nhieân, ngoaïi tröø Philippines, ngöôøi Kitoâ caùc quoác gia khaùc cuûa luïc ñòa naøy chæ laø thaønh phaàn thieåu soá. Vì theá, giôùi treû Kitoâ caàn phaûi bieát ñoái thoaïi vôùi anh chò em thuoäc caùc toân giaùo khaùc. Nhöng khoâng vì leõ thuoäc thaønh phaàn thieåu soá maø giôùi treû Kitoâ phaûi sôï seät, bôûi vì neáu sôï thì hoï seõ khoâng theå naøo gaày döïng ñöôïc caên cöôùc cuûa ngöôøi Kitoâ ôû AÙ Chaâu. Ñieàu caàn thieát laø hoï phaûi yù thöùc ñöôïc laø hoï ñang soáng vôùi caùc nhoùm ña soá, nhöng ñoàng thôøi hoï cuõng bieát rao giaûng ñöùc tin Kitoâ cho nhöõng ngöôøi khaùc.


Bieåu tình choáng vôû kòch "Corpus Christi" taïi Hoa Kyø

Bieåu tình choáng vôû kòch "Corpus Christi" taïi Hoa Kyø.

(AFP 13/10/98) - Hoa Kyø (New York) - Thöù Ba 13/10/98, hôn 2,000 ngöôøi Kitoâ giaùo ñaõ bieåu tình taïi thaønh phoá New York, ñeå phaûn ñoái vôû kòch maø hoï cho laø xuùc phaïm tôùi Coâng Giaùo, vì noäi dung vôû kòch moâ taû Chuùa Gieâsu laø moät ngöôøi ñoàng tính luyeán aùi.

Vôû kòch naøy mang töïa ñeà "Corpus Christi", noùi veà moät nhaân vaät ñoàng tính luyeán aùi coù teân laø Joshua vaø sinh ra taïi thaønh phoá "Corpus Christi" thuoäc bang Texas. OÂng William Donohue, chuû tòch Lieân Minh Coâng Giaùo cho Quyeàn Toân Giaùo vaø Daân Söï, ñaõ coi vôû kòch naøy trong moät buoåi trình chieáu ra maét tröôùc, vaø theo oâng noäi dung vôû kòch laø moät söï taán coâng tröïc tieáp vaøo ngöôøi Coâng Giaùo. Tuy nhieân caùc toå chöùc uûng hoä vôû kòch, goàm caùc nhaø vieát kòch vaø ngheä só quoác teá ñaõ phaûn ñoái lôøi caùo buoäc cuûa phía ngöôøi Coâng Giaùo baûo thuû. OÂng Tony Krushner, moät taùc giaû ñaõ ñoaït giaûi thöôûng Pulitzer vôùi vôû kòch "Caùc Thieân Thaàn taïi Hoa Kyø", cho raèng ñieàu quan troïng ôû ñaây khoâng phaûi laø noäi dung nhöng laø quyeàn töï do ngoân luaän.

Taïi raïp haùt nôi vôû kòch ñöôïc trình dieãn, caûnh saùt phaûi aùp duïng caùc bieän phaùp an ninh chaët cheõ ñeå phoøng ngöøa baïo ñoäng coù theå xaûy ra. Trong khi nhöõng ngöôøi Coâng Giaùo baûo thuû choáng ñoái vôû kòch naøy, thì Ñöùc Hoàng Y Joseph O’Connor, Toång Giaùm Muïc New York, ñaõ noùi ngaøi khoâng coi noäi dung cuûa vôû kòch laø coù yù moâ taû veà Chuùa Gieâsu.


Caùc nhaø truyeàn giaùo Slovak ñeán Coäng Hoøa Kazakhstan

Caùc nhaø truyeàn giaùo Slovak ñeán Coäng Hoøa Kazakhstan.

Kazakhstan - 13.10.98 - Nhaät Baùo Coâng Giaùo YÙ "Töông Lai" (Avvenire), soá ra ngaøy 13.10.98, loan tin: Theo lôøi yeâu caàu cuûa Ñöùc Cha Jan Pawel Lenga, Giaùm Quaûn Toâng Toøa toaøn laõnh thoå Kazakhstan, moät soá nhaø truyeàn giaùo ngöôøi Slovak coù theå ñeán taêng cöôøng cho 50 linh muïc, ña soá laø ngöôøi Ba Lan, ñang hoaït ñoäng taïi ñaây.

Soá ngöôøi Coâng Giaùo taïi Coäng Hoøa Kazakhstan (tröôùc ñaây thuoäc cöïu Lieân Xoâ) hieän nay khoaûng 500 ngaøn trong soá 22 trieäu daân cö. Caùc tín höõu Coâng Giaùo taïi ñaây haàu heát laø con chaùu caùc ngöôøi di cö, tò naïn goác Ba Lan, Lituani vaø Coäng Hoøa Lieân Bang Ñöùc.


Back to Radio Veritas Asia Home Page