Back
to Radio Veritas Asia Home Page
Linh Muïc Coâng
Giaùo bò tra taán taïi Sudan
Möøng kyû nieäm Thaùnh
Phanxicoâ Xavier ñaët chaân tôùi Nhaät
laàn ñaàu tieân
Ñöùc Giaùm Muïc
phuï taù Toång Giaùo Phaän Guatemale bò
quaân ñoäi saùt haïi
LHQ ñaëc traùch ñieàu
tra veà naïn baùch haïi toân giaùo
seõ vieáng thaêm Vieät Nam
Caùc Giaùm Muïc Hawaii choáng
hoân nhaân giöõa hai ngöôøi ñoàng
phaùi
Phieân hoïp khoaùng ñaïi
cuûa ñaïi dieän caùc HÑGM AÂu
Chaâu
Leân tieáng pheâ bình
cuoäc ñieàu tra veà caùi cheát
cuûa Ñöùc Cha Gerardi
Lo sôï raèng caùc nhoùm
Kitoâ cöïc ñoan seõ môû nhöõng
cuoäc khuûng boá
Linh Muïc Coâng Giaùo bò tra taán taïi Sudan.
(EWTN 6/10/98) - Vatican - Môùi ñaây, haõng thoâng taán Fides cuûa Boä Truyeàn Giaùo loan tin, hai linh muïc Coâng Giaùo laø cha Hilary Boma vaø Lino Sebit, ñaõ bò tra taán trong nhaø tuø ôû Sudan.
Cha Hilary Boma bò chính phuû Sudan caùo buoäc laø ngöôøi caàm ñaàu caùc phieán quaân noåi loaïn taïi Sudan vaø coù dính líu tôùi vuï noå bom taïi thuû ñoâ Khartoum ngaøy 30/06/98 vöøa qua. Ngoaøi ra cha cuõng bò toá caùo laø coù chuû möu thöïc hieän nhöõng vuï aùm saùt caùc nhaân vieân cuûa chính phuû. Trong moät laàn gaëp 4 anh em linh muïc ñeán thaêm cha taïi nhaø tuø ngaøy 1/10/98 vöøa qua, cha Boma noùi raèng cha ñaõ bò tra taán, vaø cha ñaõ bò buoäc kyù vaøo baûn thuù nhaän nhöõng gì maø chính phuû Sudan cho laø, toäi aùc nhaém vaøo nhaø nöôùc. Theo cha Boma, cha kyù teân vaøo baûn thuù nhaän naøy ñeå cöùu cha Lino Sebit khoûi caùc cuoäc tra taán.
Baûn tin cuûa Fides ñöôïc ñöa ra trong luùc toøa aùn taïi Khartoum ñang chuaån bò thuû tuïc vaø lòch trình xöû aùn ñeå keát toäi cha Hilary Boma vaø cha Lino Sabit, cuøng vôùi 18 ngöôøi khaùc coù dính líu tôùi vuï noå bom taïi thuû ñoâ Khartoum. 18 trong toång soá 20 bò caùo ñeàu laø ngöôøi Coâng Giaùo.
Chính quyeàn taïi Kaogoshima cuûa Nhaät Baûn hôïp taùc möøng kyû nieäm Thaùnh Phanxicoâ Xavier ñaët chaân tôùi Nhaät laàn ñaàu tieân.
(UCAN JA1078.0996 6/10/98) - Nhaät Baûn (Tokyo) - Thaønh phoá Kagoshima, thuoäc ñaûo Kyushu, naèm caùch thuû ñoâ Tokyo khoaûng 850 kiloâmeùt veà höôùng Taây Nam laø nôi Thaùnh Phanxicoâ Xavier ñaët chaân tôùi khi Thaùnh Nhaân ñeán nöôùc Nhaät laàn ñaàu tieân. Ñoù laø ngaøy 15/08/1549, khôûi ñaàu coâng cuoäc truyeàn giaùo cuûa ngaøi taïi Nhaät. Chính quyeàn Kagoshima hôïp taùc vôùi giaùo hoäi vaø daân chuùng thaønh phoá hoaïch ñònh moät chöông trình ñaùnh daáu kyû nieäm 450 naêm bieán coá troïng ñaïi naøy.
Chöông trình naøy ñöôïc khôûi ñaàu baèng moät thaùnh leã ngaøy 16/08/98 taïi Coâng Vieân Thaùnh Phanxicoâ Xavier ôû thaønh phoá Kagoshima. Ñöùc Cha Paul Shin’ich Itonaga, Giaùm Muïc Kagoshima, cho bieát caùc sinh hoaït kyû nieäm seõ keùo daøi cho ñeán ngaøy 3/12/1999, leã boån maïng cuûa Thaùnh Phanxicoâ. Theo Ñöùc Cha Itonaga, kyû nieäm 450 naêm Thaùnh Phanxicoâ ñeán truyeàn giaùo taïi Nhaät mang moät yù nghóa cho caû nöôùc, nhöng ñaëc bieät laø cho thaønh phoá Kagoshima. Giaùo Phaän naøy cuõng hy voïng laø nhaø thôø Chaùnh Toøa môùi taïi ñaây seõ ñöôïc hoaøn taát kòp vaøo naêm kyû nieäm. Giaùo hoäi ñòa phöông döï truø toå chöùc caùc buoåi thuyeát trình, hoäi thaûo, trieån laõm vaø thaùnh leã kyû nieäm ñaëc bieät, trong ñoù coù caû moät thaùnh leã seõ do moät vò ñaïi dieän cuûa Toøa Thaùnh chuû söï. Ban toå chöùc cuõng hy voïng raèng moät di tích cuûa Thaùnh Phanxicoâ seõ ñöôïc ñöa töø Roma sang Nhaät. Di tích naøy laø caùnh tay phaûi cuûa thaùnh nhaân ñaõ ñöôïc mang ra öôùp daïo naêm 1949.
Caùc chöông trình kyû nieäm naøy noùi leân loøng kính meán vaø quí troïng cuûa ngöôøi daân thaønh phoá Kagoshima ñoái vôùi thaùnh Phanxicoâ Xavier, tuy raèng ngöôøi coâng giaùo taïi ñaây chæ chieám 0,5 % trong toång soá 1,8 trieäu daân cuûa thaønh phoá naøy. Loøng kính meán vaø quí troïng naøy ñöôïc theå hieän moät caùch roõ reät qua söï coäng taùc cuûa caùc tín höõu Tin Laønh vaø Phaät Giaùo vaøo caùc chöông trình kyû nieäm dieãn ra trong naêm tôùi 1999.
Ñöùc Giaùm Muïc phuï taù Toång Giaùo Phaän Guatemale bò quaân ñoäi saùt haïi.
(AFP 6/10/98) - Trung Myõ (San Jose) - Moät Toå Chöùc Nhaân Quyeàn cuûa vuøng Trung Myõ coù teân taét laø CODEHUCA vöøa cho bieát hoï ñaõ naém trong tay nhöõng baèng chöùng khoâng theå naøo choái caõi ñöôïc, raèng Ñöùc Cha Juan Gerardi, Giaùm Muïc phuï taù Toång Giaùo Phaän Guatemala ñaõ bò caùc quaân nhaân trong boä tham möu cuûa phuû toång thoáng saùt haïi.
Moät phaùt ngoân vieân cuûa CODEHUCA, oâng Factor Mendez cho caùc kyù giaû bieát nhö sau: "Chuùng toâi coù baèng chöùng xaùc nhaän raèng, 5 só quan tröïc thuoäc boä tham möu taïi phuû toång thoáng, trong soá naøy coù moät vieân ñaïi taù, laø keû chuû möu vuï saùt haïi Ñöùc Cha Gerardi. Trong tuaàn tôùi ñaây chuùng toâi seõ tieát loä theâm chi tieát veà danh taùnh cuûa nhöõng ngöôøi naøy vaø nguyeân nhaân taïi sao hoï gieát Ñöùc Cha Gerardi". OÂng Mendez cuõng cho bieát theâm laø linh muïc Mario Orantes, bò coâng toá vieân chính phuû caùo buoäc veà toäi gieát Ñöùc Cha Gerardi khoâng heà coù dính líu tôùi vuï saùt haïi Ñöùc Cha Gerardi. Cuõng theo oâng, thì chính phuû cuûa oâng Alvaro Arzu coù yù ñònh khoâng muoán giaûi quyeát vuï aùn naøy ñeå quaân ñoäi Guatemala coù theå tieáp tuïc hoaït ñoäng maø khoâng bò chæ trích.
Ñöùc Cha Gerardi, 75 tuoåi, bò gieát cheát ngaøy 26/04/98, hai ngaøy sau khi ngaøi cho coâng boá baûn baùo caùo veà caùc thaønh tích vi phaïm nhaân quyeàn cuûa quaân ñoäi Guatemala trong suoát 36 naêm noäi chieán taïi nöôùc naøy.
Moät vieân chöùc Lieân Hieäp Quoác ñaëc traùch ñieàu tra veà naïn baùch haïi toân giaùo saép söûa vieáng thaêm Vieät Nam.
(CWTN 6/10/98) - Lieân Hieäp Quoác - OÂng Abdelfattah Amor, moät vieân chöùc Lieân Hieäp Quoác ñaëc traùch ñieàu tra veà caùc vaán ñeà coù lieân quan ñeán naïn baùch haïi toân giaùo ñang chuaån bò ñeán vieáng thaêm Vieät Nam töø ngaøy 19-28/10/1998. Trong thôøi gian löu laïi ñaây, oâng Abdelfattah seõ gaëp gôõ ñaïi dieän cuûa taát caû caùc nhoùm toân giaùo Vieät Nam.
Thöù Hai vöøa qua (5/10/98), moät nguoàn tin taïi Lieân Hieäp Quoác cho bieát, ñaàu tieân oâng Abdelfattah ñaõ xin pheùp ñeán thaêm Vieät Nam vaøo naêm 1995 nhöng maõi cho ñeán thaùng 7/1998 vöøa qua, ñôn xin cuûa oâng môùi ñöôïc chaáp thuaän. Nguoàn tin naøy cuõng cho bieát theâm, oâng Abdelfattah seõ coù maët taïi Haø Noäi, Hueá vaø Thaønh Phoá Saigon. Chöông trình chuyeán vieáng thaêm ñang ñöôïc hoaøn taát.
Chöùc vuï maø oâng Abdelfattah ñang naém giöõ ñöôïc thaønh laäp daïo naêm 1986 vaø oâng baùo caùo leân Vaên Phoøng cuûa Cao UÛy Lieân Hieäp Quoác ñaëc traùch veà nhaân quyeàn. Caùc toå chöùc nhaân quyeàn quoác teá cho raèng nhöõng ngöôøi coù tín ngöôõng taïi Vieät Nam vaãn bò chính phuû ñaøn aùp, vaø hoaït ñoäng cuûa caùc nhaø truyeàn giaùo vaãn coøn bò giôùi haïn. Chính phuû Vieät Nam cuõng ngaên caûn khoâng cho Toøa Thaùnh ñöôïc quyeàn töï do boå nhieäm caùc Giaùm Muïc, trong khi vaãn haïn cheá söï di chuyeån vaø sinh hoaït cuûa giôùi tu só.
Caùc Giaùm Muïc Hawaii choáng hoân nhaân giöõa hai ngöôøi ñoàng phaùi.
(EWTN 6/10/98) - Hawaii (Honolulu) - Trong tuaàn naøy, Giaùo Hoäi Coâng Giaùo taïi Hawaii ñaõ leân tieáng keâu goïi caùc tín höõu Coâng Giaùo Hawaii haõy baûo veä vaø duy trì truyeàn thoáng khi hoï tham gia cuoäc tröng caàu daân yù maø neáu ñöôïc chaáp nhaän seõ nghieâm caám hoân nhaân giöõa hai ngöôøi ñoàng phaùi.
Caùc cöû tri ngöôøi Hawaii seõ boû phieáu trong moät cuoäc tröng caàu daân yù döï truø vaøo ngaøy 3/11 /98 tôùi ñaây. Caùc cöû tri seõ ñöôïc hoûi hoï coù ñoàng yù tu chính hieán phaùp cuûa bang Hawaii chæ daønh hoân nhaân cho hai ngöôøi khaùc phaùi maø thoâi hay khoâng. Trong moät laù thö göûi cho caùc tín höõu, Ñöùc Cha Francis DiLorenzo ghi nhaän raèng caû Hoa Kyø seõ nhìn vaøo Hawaii nhö laø ñieåm töïa ñeå baûo veä gia ñình choáng laïi nhöõng toan tính muoán hôïp thöùc hoùa hoân nhaân giöõa hai ngöôøi ñoàng phaùi. Ñöùc Cha DiLorenzo caûnh caùo raèng, neáu baûn tu chính khoâng ñöôïc thoâng qua, caùc toøa aùn taïi Hawaii seõ ñöa ra caùc phaùn quyeát thuaän lôïi cho caùc cuoäc hoân nhaân giöõa hai ngöôøi ñoàng phaùi, vaø noù seõ daãn ñeán moät phaûn öùng daây chuyeàn treân caùc tieåu bang cuûa Hoa Kyø. Haäu quaû laø nhöõng tieåu bang chöa coù ñaïo luaät cuï theå nghieâm caám hoân nhaân giöõa hai ngöôøi ñoàng phaùi seõ bò baét buoäc thöøa nhaän cuoäc keát hoân giöõa hai ngöôøi ñoàng phaùi taïi bang Hawaii.
Ñöùc Cha DiLorenzo cuõng noùi theâm raèng trong khi 70% ngöôøi daân Hawaii uûng hoä hoân nhaân theo truyeàn thoáng, nhöng coù nhieàu cöû tri laïi hieåu laàm caâu hoûi ñöôïc ñöa ra trong cuoäc tröng caàu daân yù. Ñieàu ñaùng lo ngaïi hôn nöõa, theo Ñöùc Cha DiLorenzo, laø caùc toå chöùc uûng hoä hoân nhaân ñoàng phaùi ñaõ môû caùc chieán dòch coå ñoäng treân khaép nöôùc Myõ, ñeå ngaên caûn khoâng cho ñaïo luaät tu chính ñöôïc thoâng qua taïi Hawaii. Trong khi, caùc toå chöùc voâ vuï lôïi cuõng nhö cuûa giaùo hoäi laïi bò caám khoâng ñöôïc coå ñoäng caùc cöû tri boû phieáu choáng hay thuaän ñoái vôùi döï khoaûn tu chính naøy.
Phieân hoïp khoaùng ñaïi cuûa ñaïi dieän caùc Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc AÂu Chaâu.
Helsinki - Phaàn lan [Apic 6/10/98] - Ñaïi dieän cuûa caùc Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc AÂu Chaâu ñaõ hoïp phieân hoïp khoaùng ñaïi taïi Helsinki, Phaàn Lan hoài cuoái tuaàn qua ñeå thaûo luaän veà nhöõng saùng kieán möøng ñaïi naêm thaùnh 2000 vaø nhìn laïi Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc veà AÂu Chaâu.
Ngoaïi tröø Ñöùc Cha Rrok Mirdita, chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Albani, khoâng ñöôïc chieáu khaùn nhaäp caûnh vaøo Phaàn Lan vaø caùc Ñöùc Giaùm Muïc Croatia, phaûi baän ñoùn tieáp Ñöùc Thaùnh Cha, haàu heát ñaïi dieän cuûa 33 Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc AÂu Chaâu ñeàu coù maët trong phieân hoïp khoaùng ñaïi.
Ngoaøi vieäc chuaån bò möøng Naêm Thaùnh vaø nhìn laïi Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc veà AÂu Chaâu, phieân hoïp khoaùng ñaïi laàn naøy coøn laø dòp ñeå caùc ñaïi dieän caùc Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc AÂu Chaâu laéng nghe kinh nghieäm cuûa caùc quoác gia cöïu coïng saûn, caùc quoác gia ñang coù noäi chieán cuõng nhö nhöõng nôi maø Coâng Giaùo chæ laø moät thieåu soá nhoû.
Ñöùc Cha chuû tòch cuûa Lieân Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Chaâu Myõ Latinh leân tieáng pheâ bình cuoäc ñieàu tra veà caùi cheát cuûa Ñöùc Cha Gerardi.
Tegucigalpa - Honduras [Apic 6/10/1998] - Ñöùc cha Oscar Rodriguez Maradiaga, Toång Giaùm Muïc Tegucigalpa, Honduras kieâm chuû tòch Lieân Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Chaâu Myõ Latinh, ñaõ leân tieáng pheâ bình cuoäc ñieàu tra veà caùi cheát cuûa Ñöùc Cha Gerardi. Ngaøi goïi nhöõng lôøi caùo buoäc cuûa caûnh saùt Guatemala ñoái vôùi cha Mario Orantes laø "troø ma giaùo loá bòch". Cha Orantes ñaõ bò caûnh saùt caâu löu vì bò tình nghi laø thuû phaïm gieát Ñöùc Cha Gerardi. Nhöng moät cuoäc khaùm nghieäm töû thi cuûa Ñöùc Cha Gerardi cho thaáy cha Orantes khoâng phaûi laø thuû phaïm.
Theo Ñöùc Cha chuû tòch cuûa Lieân Hieäp caùc Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Chaâu Myõ Latinh, khoâng ai choái caûi ñöôïc raèng vuï thaûm saùt Ñöùc Cha Gerardi hoài thaùng 4/1998 vöøa qua, gaén lieàn vôùi baûn baùo caùo veà nhöõng vi phaïm nhaân quyeàn maø ngaøi laø taùc giaû chính. Caùi cheát cuûa Ñöùc Cha Gerardi chæ xaûy ra hai ngaøy sau khi baûn baùo caùo ñöôïc coâng boá. Theo caùc nhaø laõnh ñaïo Giaùo Hoäi taïi Guatemala, neáu 90 phaàn traêm nhöõng toäi aùc trong 36 naêm noäi chieán taïi Guatemala ñeàu do quaân ñoäi vaø caùc nhoùm baùn quaân söï chuû möu, thì caøng luùc ngöôøi ta caøng thaáy roõ raèng thuû phaïm saùt haïi Ñöùc Cha Gerardi khoâng ai khaùc hôn laø caùc só quan trong quaân ñoäi.
Chính phuû Israel lo sôï raèng caùc nhoùm Kitoâ cöïc ñoan seõ môû nhöõng cuoäc khuûng boá trong nhöõng dòp leã möøng ñaïi naêm thaùnh 2000.
Jerusalem [ Apic 6/10/98] - Chính phuû Israel lo sôï raèng caùc nhoùm Kitoâ cöïc ñoan seõ traø troän vaøo ñoaøn nguôøi nguôøi haønh höông trong caùc cuoäc leã möøng Ñaïi Naêm Thaùnh 2000 ñeå môû nhöõng cuoäc khuûng boá. Nhöõng ñieåm nhaém cuûa caùc cuoäc khuûng boá seõ laø caùc nôi thaùnh.
Treân ñaây laø döï baùo cuûa cô quan choáng khuûng boá taïi Israel. Theo giôùi höõu traùch cuûa cô quan naøy, nhöõng nguôøi khuûng boá thuoäc caùc nhoùm Kitoâ cöïc ñoan naøy seõ traø troän trong haèng trieäu khaùch haønh höông ñeán Thaùnh ñòa ñeå möøng naêm thaùnh. Nhöõng keû khuûng boá naøy thuoäc caùc giaùo phaùi ñang mong ñôïi ngaøy taän theá. Hoï coù theå cho noå tung moät soá ñeàn thôø Hoài Giaùo vì tin raèng nhôø ñoù Ñaáng Cöùu Theá seõ mau trôû laïi vaø mang laïi ôn cöùu roãi.
Vì lyù do an ninh, chính quyeàn Israel ñeà nghò caùc tín höõu haønh höông tôùi Israel töø leã Phuïc Sinh naêm 1999 phaûi chöùng minh coù veù khöù hoài vaø moät ñòa chæ taïi Israel. Ngoaøi ra, caùc cô quan an ninh Israel cuõng ñeà cao caûnh gíac moïi nguôøi tröôùc caùc toå chöùc Hoài Giaùo cöïc ñoan taïi Thaùnh Ñòa.
Back
to Radio Veritas Asia Home Page