Tin Töùc vaø Thôøi Söï
ngaøy 05 thaùng 06/1998

Prepared for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines


"Ñöùc Tin vaø Lyù trí", Thoâng ñieäp môùi cuûa Ñöùc Thaùnh Cha

Thoâng ñieäp môùi cuûa Ñöùc Thaùnh Cha.

Roma [Apic 5/06/98] - Theo nhieàu nguoàn tin khoâng chính thöùc, coù leõ moät thoâng ñieäp môùi cuûa Ñöùc Thaùnh Cha vôùi töïa ñeà "Ñöùc tin vaø lyù trí" seõ ñöôïc seõ ñöôïc coâng boá vaøo muøa thu naøy.

Haõng thoâng taán Ansa cuûa YÙ ñaõ ñöa tin treân hoâm thöù Saùu 5/06/98. Ñaây seõ laø thoâng ñieäp thöù 13 cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaolo II keå töø luùc ngaøi ñöôïc baàu laøm Giaùo Hoaøng ngaøy 16/10 naêm 1978.

Theo haõng thoâng taán Ansa, thoâng ñieäp "Ñöùc tin vaø lyù trí" seõ ñeà caäp ñeán moái quan heä giöõa Kitoâ giaùo, trieát lyù vaø caùc traøo löu tö töôûng hieän ñaïi. Trong thoâng ñieäp coù leõ Ñöùc Gioan Phaoloâ II cuõng seõ pheâ bình caùc traøo löu toân giaùo choái boû quan nieäm veà "nhaân vò".


Ñöùc Hoàng Y Sodano neâu leân vaán ñeà nhaân quyeàn trong hoaït ñoäng chính trò vaø xaõ hoäi

Ñöùc Hoàng Y Sodano neâu leân vaán ñeà nhaân quyeàn trong hoaït ñoäng chính trò vaø xaõ hoäi.

Roma [Apic 5/06/98] - Ñöùc Hoàng Y Angelo Sodano, quoác vuï khanh Toøa Thaùnh, tuyeân boá raèng quyeàn con nguôøi laø khôûi ñieåm vaø muïc tieâu toái haäu cuûa moïi hoaït ñoäng chính trò vaø xaõ hoäi.

Tuyeân ngoân treân ñaây ñaõ ñöôïc Ñöùc Hoàng Y Sodano nhaân danh Toøa Thaùnh ñöa ra trong moät laù thö gôûi cho uûy ban toå chöùc vieäc kyû nieäm 50 naêm Hieán Chöông thaønh laäp Toå Chöùc caùc quoác gia Chaâu Myõ vaø Baûng Tuyeân Ngoân caùc Quyeàn vaø Boån Phaän Con Nguôøi , ñöôïc toå chöùc taïi Caracas, thuû ñoâ Venezuela.

Ñöùc Hoàng Y Quoác Vuï Khanh ToøaThaùnh cuõng nhaéc laïi caûm tình saâu xa cuûa Toøa Thaùnh ñoái vôùi Toå Chöùc caùc quoác gia Myõ Chaâu. Ngaøi taùi khaúng ñònh söï caàn thieát phaûi qui chieáu veà nhöõng giaù trò luaân lyù laøm neàn taûng cho caùc vaên baûn phaùp lyù. Ngaøi cuõng ñeà cao tình lieân ñôùi ñöôïc neâu baät trong Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc theá giôùi veà Myõ Chaâu. Ngaøi vieát nhö sau: "moät neàn vaên hoùa veà quyeàn con nguôøi giaû ñònh moät neàn vaên hoùa cuûa traùch nhieäm vaø tình lieân ñôùi".


Giaùo Hoäi Coâng Giaùo taïi Nga ñöôïc Nhaø nöôùc thöøa nhaän

Giaùo Hoäi Coâng Giaùo taïi Nga ñöôïc Nhaø nöôùc thöøa nhaän.

Mascova [Apic 5/06/98] - Giaùo Hoäi Coâng Giaùo taïi Nga ñaõ ñöôïc Nhaø Nöôùc chính thöùc nhìn nhaän.

Ñöùc Cha Tadeusz Kondrusiewicz, giaùm quaûn toâng toøa Nga, ñaõ loan baùo nhö treân hoâm thöù Naêm 4/06/98 vöøa qua. Boä Tö Phaùp Nga ñaõ chính thöùc thoâng baùo cho giaùo quyeàn.

Vieäc thöøa nhaän naøy ñaõ ñöôïc khoaûng 300 ngaøn tín höõu Coâng Giaùo Nga hoan hæ ñoùn chaøo.Vôùi vieäc thöøa nhaän naøy, Giaùo Hoäi Coâng Giaùo taïi Nga ñöôïc höôûng quyeàn töï do phuïng töï vaø môû roäng vaø Giaùo Hoäi taïi Siberi cuõng hy voïng höôûng ñöôïc moät qui cheá töông töï.

Daïo thaùng 9/1998 vöøa qua, cuoäc tranh luaän veà ñaïo luaät toân giaùo môùi ñaõ taïo ra nhieàu phaûn öùng soâi noåi. Maëc duø theá giôùi ñaõ leân tieáng phaûn ñoái, toång thoáng Boris Yelsin vaãn kyù moät ñaïo luaät coù tính caùch kyø thò ñoái vôùi caùc nhoùm toân giaùo thieåu soå. Caùc giaùo hoäi vaø toân giaùo "khoâng ñöôïc xem laø truyeàn thoáng" khoâng ñöôïc hoaøn toaøn nhìn nhaän veà maët phaùp lyù. Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, maëc duø coù maët taïi Nga töø nhieàu theá kyû qua, vaãn khoâng ñöôïc xem laø truyeàn thoáng. Chæ coù nhöõng coäng ñoàng naøo ñöôïc thieát laäp taïi Nga ít nhöùt laø töø 15 naêm qua môùi ñöôïc thöøa nhaän.

Ñöùc Cha Kondrusiewicz xaùc ñònh raèng trong nhöõng thaùng saép tôùi, moãi giaùo xöù coøn phaûi ñaêng kyù nôi caùc chính quyeàn ñòa phöông. Ñieàu naøy xem ra khoâng deã daøng bôûi vì caùc chính quyeàn ñòa phöông khoâng hieåu bieát gì veà cô caáu phaåm traät vaø taäp trung cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo La Maõ. Theo luaät, taát caû caùc coäng ñoàng toân giaùo phaûi ñaêng kyù tröôùc cuoái naêm 1999. Vieäc thöøa nhaän khoaûng 200 linh muïc coâng giaùo ngoaïi quoác ñang laøm vieäc taïi Nga, hieän ñang coøn laø moät vaán ñeà boû ngoõ. Ñöùc cha Kondrusiewicz cho bieát ngaøi seõ gaëp gôõ vôùi chính quyeàn vaøo khoaûng giöõa thaùng 6/1998 tôùi ñeå baøn veà vaán ñeà naøy.


Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Philippines uûng hoä leã an taùng vôùi nghi thöùc danh döï cho coá toång thoáng Marcos

Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Philippines uûng hoä leã an taùng vôùi nghi thöùc danh döï cho coá toång thoáng Marcos.

(Philippines Inquirer 5/06/98) - Philippines (Manila) - Thöù Naêm vöøa qua (4/06/98), Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Philippines ñaõ leân tieáng uûng hoä vieäc cöû haønh leã an taùng vôùi nghi thöùc danh döï cho cöïu toång toáng Ferdinand Marcos vaø ñeå cho thi haøi oâng ñöôïc choân caát taïi nghóa trang daønh cho nhöõng vò anh huøng cuûa Philippines, hoaëc laø taïi queâ quaùn cuûa oâng.

Trong moät cuoäc hoïp baùo, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Oscar Cruz, chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Philippines ñöa ra nhaän ñònh raèng vieäc choân caát coá toång thoáng Marcos taïi nghóa tranh anh huøng daân toäc, khoâng coù nghóa oâng Marcos laø anh huøng daân toäc hay noù coù theå giaûi tröø nhöõng sai phaïm cuûa oâng trong quaù khöù. Tuy nhieân trong cöông vò laø moät cöïu nguyeân thuû quoác gia, oâng Marcos neân ñöôïc choân caát vôùi nghi thöùc danh döï daønh cho moät vò toång thoáng. Nhöõng loãi laàm vaø vi phaïm nhaân quyeàn döôùi thôøi cuûa oâng khoâng theå thay ñoåi söï thaät oâng ñaõ laøm toång thoáng cuûa Philippines.

OÂng Marcos bò laät ñoå daïo naêm 1986 sau hai thaäp nieân laøm toång thoáng Philippines. OÂng vaø gia ñình sang soáng löu vong beân Hawaii thuoäc Hoa Kyø vaø qua ñôøi taïi ñaây. Xaùc cuûa oâng ñaõ ñöôïc ñöa veà queâ quaùn nhöng vaãn coøn ñöôïc giöõ laïnh trong haàm moä. Baø quaû phuï Imelda Marcos ñaõ leân tieáng baø seõ khoâng an taùng oâng Marcos cho ñeán khi naøo chính phuû cho pheùp thi haøi cuûa oâng ñöôïc choân caát taïi nghóa trang anh huøng vôùi ñaày ñuû nghi thöùc danh döï daønh cho moät vò nguyeân thuû quoác gia. Toång thoáng ñaéc cöû cuûa Philippines, oâng Joseph Estrada ñaõ ngoû yù laø oâng seõ cho pheùp thi haøi cöïu toång thoáng Marcos ñöôïc choân taïi nghóa tranh anh huøng.

Ñöùc Toång Giaùm Muïc Oscar Cruz baøy toû caûm nghó cuûa ngaøi nhö sau: "Ai ñoù coù theå nghó oâng Marcos laø moät vò thaùnh, ngöôøi khaùc coù theå nghó oâng ta laø moät ngöôøi toäi loãi. Duø laø thaùnh hay ngöôøi coù toäi, chuùng ta cuõng khoâng theå choái boû söï kieän oâng ñaõ laøm toång thoáng cuûa Philippines. OÂng Marcos coù theå phaïm nhieàu loãi laàm, nhöng ngöôøi daân cuõng khoâng neân queân nhöõng ñieàu toát oâng ñaõ laøm cho ñaát nöôùc. Chuùng ta khoâng theå ñeå thi haøi cuûa oâng naèm ñoù maø khoâng ñöôïc choân caát töû teá, laâu nhö vaäy." Vò chuû tòch HÑGM Philippines cuõng khaúng ñònh theâm raèng vieäc choân caát oâng Marcos taïi nghóa tranh anh huøng daân toäc hoaøn toaøn laø quyeát ñònh cuûa chính phuû vaø giaùo hoäi khoâng muoán can döï vaøo. Giaùo hoäi cuõng bieát raèng ñaây laø vaán ñeà seõ gaây nhieàu xuùc caûm vaø tranh luaän ñaëc bieät töø caùc naïn nhaân bò vi phaïm nhaân quyeàn döôùi chính theå cuûa oâng Marcos.

Cuõng trong cuoäc phoûng vaán hoâm thöù Tö vöøa qua (3/06/98), Ñöùc Toång Giaùm Muïc Oscar Cruz baøy toû söï laïc quan vaø hy voïng ñoái vôùi caùc chöông trình do taân toång thoáng Joseph Estrada ñöa ra, cuï theå trong caùc vaán ñeà nhö tu chính hieán phaùp, baõi boû ngaân quyõ phaùt trieån ñòa phöông daønh cho caùc daân bieåu vaø thöôïng nghò só cuûa quoác hoäi, tö höõu hoùa moät soá caùc coâng ty cuûa chính phuû. Vaø môùi ñaây, oâng Estrada cuõng tuyeân boá laø sau khi chính thöùc leân nhaäm chöùc, oâng seõ baõi boû chöông trình kieåm soaùt daân soá baèng caùc phöông phaùp ngöøa thai nhaân taïo ñöôïc coå ñoäng maïnh meõ döôùi chính phuû cuûa toång thoáng Fidel Ramos, saép maõn nhieäm. OÂng Joseph Estrada cho bieát oâng coù laäp tröôøng baûo veä söï soáng vaø oâng muoán ñeå cho caùc caëp vôï choàng töï do quyeát ñònh soá con caùi theo tín ngöôõng toân giaùo vaø löông taâm cuûa hoï.


Trung Quoác caûnh caùo Toøa Thaùnh

Trung Quoác caûnh caùo Toøa Thaùnh.

(Reuters 5/06/98) - Trung Quoác (Baéc Kinh) - Phaûn öùng moät caùch quyeát lieät sau khi haõng thoâng taán Fides cuûa Boä Truyeàn Giaùo loan baùo vieäc môû moät chöông trình thoâng tin baèng Hoa Ngöõ treân "Maïng Löôùi Toaøn Caàu" (Internet), thöù Saùu 5/06/98, chính quyeàn Baéc Kinh ñaõ caûnh caùo Toøa Thaùnh ñöøng can döï vaøo chuyeän noäi boä cuûa Trung Quoác.

Qua cuoäc phoûng vaán baèng ñieän thoaïi, moät nöõ phaùt ngoân vieân cuûa Boä Ngoaïi Giao Trung Quoác ñaõ noùi nhö sau: "Trung Quoác hy voïng Toøa Thaùnh seõ khoâng söû duïng caùc phöông tieän truyeàn thoâng vaø "Maïng Löôùi Toaøn Caàu" (Internet) ñeå can thieäp vaøo chuyeän noäi boä cuûa Trung Quoác. Theo haõng thoâng taán Fides, muïc tieâu cuûa chöông trình Hoa Ngöõ treân Internet laø ñeå cung caáp cho caùc tín höõu Kitoâ Trung Quoác caùc tin töùc veà caùc sinh hoaït cuûa ÑTC vaø Toøa Thaùnh, cuõng nhö caùc tin lieân quan tôùi Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Trung Quoác. Nhöõng tin töùc ñöôïc Fides truyeàn ñi qua "Maïng Löôùi Toaøn Caàu" (Internet) ña soá laø nhöõng tin töùc coù theå ñöôïc coi laø bò chính quyeàn Baéc Kinh caám cho phoå bieán trong nöôùc.


Toång thoáng Yeltsin hoäi kieán vôùi giaùo chuû Chính Thoáng Nga

Toång thoáng Yeltsin hoäi kieán vôùi giaùo chuû Chính Thoáng Nga.

(Reuters 5/06/98) - Nga (Mascôva) - Theo chöông trình, thöù Saùu 5/06/98, laø ngaøy toång thoáng Boris Yeltsin cuûa Nga coù cuoäc hoäi kieán vôùi Ñöùc thöôïng phuï Alexis II, giaùo chuû chính thoáng Nga. Baùo chí taïi Mascôva ñaõ moâ taû cuoäc hoäi kieán naøy nhö laø moät coá gaéng cuûa toång thoáng Yeltsin ñeå thuyeát phuïc ñöùc thöôïng phuï Alexis II tham döï leã an taùng caùc haøi coát cuûa gia ñình Nga hoaøng Nicolas II.

Moät phaùt ngoân vieân cuûa ñieän Caåm Linh xaùc nhaän raèng cuoäc hoäi kieán dieãn ra vaøo cuoái ngaøy 5/06/98 nhöng khoâng cho bieát ñòa ñieåm vaø ñeà taøi ñöôïc hai beân thaûo luaän. Tôø Kommersant, moät nhaät baùo coù nhieàu uy tín taïi Nga noùi raèng: oâng Yeltsin vaø vò giaùo chuû chính thoáng Nga chæ thaûo luaän coù moät ñeà taøi duy nhaát, ñoù laø nghi leã an taùng cho Nga hoaøng Nicolas II vaø caùc ngöôøi thaân trong gia ñình. Theo döï truø leã an taùng seõ dieãn ra vaøo ngaøy 17/07/98 tôùi ñaây, taïi thaønh phoá St. Petersburg, cöïu thuû ñoâ döôùi thôøi Nga hoaøng.

Tuy moät uûy ban giaûo nghieäm cuûa chính phuû ñaõ xaùc ñònh caùc haøi coát ñöôïc tìm thaáy taïi thaønh phoá Urals daïo naêm 1991 thöïc söï laø cuûa Nga hoaøng vaø gia ñình, nhöng Giaùo Hoäi Chính Thoáng Nga ñaõ hoaøi nghi veà tính caùch thöïc giaû cuûa nhöõng boä haøi coát ñoù ñoàng thôøi keâu goïi chính phuû Nga neân tieáp tuïc caùc cuoäc giaûo nghieäm khaùc. Duø khoâng coâng khai xaùc ñònh, Giaùo Hoäi Chính Thoáng Nga ñoàng yù raèng caùc boä haøi coát caàn ñöôïc choân caát töû teá theo nghi leã Kitoâ, vaø trong tröôøng hôïp taát caû nhöõng hoaøi nghi vöøa noùi ñöôïc côûi boû thì caùc boä haøi coát neân ñöôïc choân caát xöùng ñaùng. Ñaây laø lyù do taïi sao Ñöùc thöôïng phuï Alexis II chöa muoán tham döï leã an taùng saép tôùi caùc haøi coát cuûa gia ñình Nga hoaøng. Neáu nhö theá thì toång thoáng Boris Yeltsin cuõng seõ khoâng coù maët vaø ñieàu naøy seõ laøm maát ñi taàm quan troïng cuûa bieán coá maø chính phuû Nga hy voïng seõ mang laïi hoøa giaûi cho ñaát nöôùc.


Chính Phuû Thoå Nhæ Kyø uûng hoä vieäc möøng Naêm Thaùnh 2000

Chính Phuû Thoå Nhæ Kyø uûng hoä vieäc möøng Naêm Thaùnh 2000.

Tin Istanbul (Fides 5/06/98): Trong nhöõng ngaøy töø 20 ñeán 26 thaùng 5/1998 vöøa qua, boán möôi (40) nhaø baùo quoác teá cuøng vôùi 20 nhaø baùo trong nöôùc (Thoå Nhæ Kyø) ñaõ ñi thaêm nhöõng di tích toân giaùo taïi ISTANBUL vaø mieàn TAÂY ANATOLIA cuûa Thoå Nhæ Kyø. Chuyeán ñi thaêm naày do boä Du Lòch cuûa Thoå Nhæ Kyø ñöùng ra toå chöùc vaø naèm trong chöông trình coù teân goïi laø "Du Lòch Ñöùc Tin" do chính phuû baûo trôï, ñeå uûng hoä cho vieäc möøng naêm thaùnh 2000 cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo.

Trong moät cuoäc hoïp baùo taïi thuû ñoâ ISTANBUL, oâng FERMANI UYGEN, phoù boä tröôûng boä Du Lòch, ñaõ giaûi thích veà chöông trình "Du Lòch Ñöùc Tin" nhö sau: Trong boái caûnh möøng 2000 naêm sinh nhaät cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ, Thoå Nhæ Kyø muoán keâu goïi söï chuù yù cuûa theá giôùi ñeán phaàn gia taøi phong phuù treân bình dieän vaên hoùa vaø toân giaùo, nhaát laø ñeán nhöõng di tích cuûa kitoâ giaùo naèm trong laûnh thoã cuûa Thoå Nhæ Kyø ngaøy nay. Ñoái vôùi ngöôøi kitoâ, thì phaàn ñaát mieàn Taây ANATOLIA coù nhöõng di tích toân giaùo lieân quan ñeán Meï Maria, Meï Chuùa Gieâsu vaø ñeán hai thaùnh Toâng Ñoà Phaoloâ vaø Gioan. Chaúng haïn nhö taïi thaønh phoá SELUK, teân goïi ngaøy nay cuûa EÂpheâsoâ ngaøy xöa, coù nhaø thôø chính toøa toân kính Thaùnh Gioan Toâng Ñoà.

OÂng DEMIREL, toång thoáng cuûa Thoå Nhæ Kyø môùi ñaây ñaõ leân tieáng môøi ÑTC Gioan Phaoloâ II ñeán thaêm Thoå Nhæ Kyø trong dòp möøng naêm thaùnh 2000. Ñieàu chaéc chaén laø trong thôøi gian möøng naêm 2000, seõ coù nhieàu khaùch du lòch vaø tín höõu kitoâ haønh höông ñeán kính vieáng nhöõng di tích cuûa Kitoâ Giaùo treân ñaát Thoå Nhæ Kyø ngaøy nay.


Back to Radio Veritas Asia Home Page