Tin Töùc vaø Thôøi Söï
ngaøy 21 thaùng 02/1998

Prepared for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines

Giaûi quyeát tranh chaáp qua vaên hoùa cuûa ñoái thoaïi

Giaûi quyeát tranh chaáp qua vaên hoùa cuûa ñoái thoaïi.

(EWTN 21/02/98) - Nicaragoa (Managua) - Ñöùng tröôùc tình traïng caêng thaúng trong xaõ hoäi ñang gia taêng, maø ngöôøi ta lo sôï coù theå daãn tôùi caùc cuoäc caùch maïng voõ trang, Ñöùc Hoàng Y Miguel Obando y Bravo, Toång Giaùm Muïc Managua ñaõ leân tieáng yeâu caàu ñöa vaên hoùa cuûa ñoái thoaïi vaøo baàu khí chính trò hieän nay.

Trong nhöõng thaùng vöøa qua, Nicaragua traûi qua nhieàu cuoäc tranh chaáp giöõa caùc theá löïc, haønh phaùp choáng tö phaùp, taïi quoác hoäi: ñaûng ñöông caàm quyeàn choáng ñaûng cöïu coäng saûn Sandino, vaø caùc vuï xung ñoät voõ trang giöõa caùc löïc löôïng Sandino vaø phieán quaân Contra. Caùc phieán quaân ñaõ caûnh caùo raèng hoï seõ trôû laïi xöû duïng voõ löïc neáu chính phuû khoâng caáp ñaát ñai ñeå hoï möu sinh. Trong khi ñoù, caùc nghieäp ñoaøn ñaõ toå chöùc nhieàu cuoäc bieåu tình ñeå phaûn ñoái chính phuû.

Ñeå ñoái phoù vôùi tình traïng naøy, Ñöùc Hoàng Y Obando Bravo baøy toû caûm nghó nhö sau: Giaûi phaùp duy nhaát cho caùc vaán naïn veà haønh phaùp, xaõ hoäi vaø chính trò ôû Nicaragua, laø qua vaên hoùa cuûa ñoái thoaïi ñeå theá choã cho vaên hoùa cuûa caêng thaúng vaø baïo ñoäng ñang ngöï trò. Moãi ngöôøi chuùng ta caàn phaûi nhaän thöùc raèng khoâng coù moät giaûi phaùp naøo laø hoaøn haûo caû vaø moãi beân caàn phaûi nhöôïng boä trong moät khía caïnh naøo ñoù ñeå ñoåi laáy ñieàu mình muoán". AÙm chæ tôùi cuoäc noäi chieán trong quaù khöù ôû Nicaragua, vò Toång Giaùm Muïc Managua ghi nhaän: "Lòch söû laø moät tröôøng toát ñeå chuùng ta hoïc ñöôïc haäu quaû tai haïi cuûa söï thieáu caûm thoâng vaø nhöõng vaán ñeà gaây caêng thaúng moät caùch voâ lyù".

Chính Phuû Ba Lan ra leänh thaùo gôõ Thaùnh Giaù taïi traïi Auschwitz

Chính Phuû Ba Lan ra leänh thaùo gôõ Thaùnh Giaù taïi traïi Auschwitz.

(EWTN 21/02/98) - Ba Lan (Gswiecim) - Do lôøi khieáu naïi töø nhöõng ngöôøi Do Thaùi, thöù Naêm vöøa qua (19/02/98), chính phuû Ba Lan ñaõ ra leänh thaùo gôõ Thaùnh Giaù baèng goã ñöôïc döïng leân taïi moät ñòa ñieåm gaàn traïi taäp trung Auschwitz, ñeå töôûng nhôù Thaùnh Leã do ÑTC Gioan Phaoloâ II cöû haønh vaøo naêm 1979, nhaân chuyeán vieáng thaêm ñaàu tieân cuûa ngaøi taïi queâ höông sau khi leân laøm Giaùo Hoaøng.

Thaùnh Giaù noùi treân cao khoaûng 5 thöôùc, döïng treân moät maûnh ñaát cuûa moät doøng Nöõ, ñaõ bò buoäc phaûi dôøi nhaø doøng ra khoûi khu vöïc gaàn traïi taäp trung Auschwitz daïo naêm 1993. Ñaát naøy nay thuoäc chuû quyeàn cuûa chính phuû, vaø chính quyeàn ñang döï tính laäp moät ñaøi kyû nieäm caùc naïn nhaân bò cheát taïi traïi taäp trung Auschwitz. Ña soá trong khoaûng moät trieäu ngöôøi bò gieát cheát taïi Auschwitz laø ngöôøi Do Thaùi, trong soá naøy coù caû haøng ngaøn ngöôøi Coâng Giaùo. Noåi baät nhaát laø thaùnh Maximiliano Kolbe vaø chaân phöôùc Edith Stein.

Ngaân Haøng Theá Giôùi cam keát coäng taùc vôùi caùc toân giaùo

Ngaân Haøng Theá Giôùi cam keát coäng taùc vôùi caùc toân giaùo.

(EWTN 21/02/98) - Anh Quoác (Luaân Ñoân) - Trong cuoäc gaëp gôõ vôùi ñaïi dieän caùc toân giaùo ôû Anh Quoác vaøo thöù Naêm tuaàn tröôùc 19/02/98, toång giaùm ñoác Ngaân Haøng Theá Giôùi, oâng James Wolhensohn cam keát laø toå chöùc cuûa oâng seõ coäng taùc vôùi caùc toân giaùo ñeå baøi tröø naïn ngheøo ñoùi.

Tham döï cuoäc gaëp gôõ noùi treân coù Ñöùc Toång Giaùm Muïc Goerge Carey cuûa Anh Giaùo vaø ñaïi dieän cuûa caùc toân giaùo khaùc nhö Tin Laønh, Phaät Giaùo, AÁn Giaùo, Do Thaùi Giaùo, Hoài Giaùo, ñaïo Sikh, ñaïo Baø Hai vaø Laõo Giaùo. Ñöùc Toång Giaùm Muïc Carey ñaõ cho caùc kyù giaû bieát veà noäi dung cuoäc hoïp nhö sau: "Trong quaù khöù, ñaõ coù söï nghi ngôø thieän chí cuûa Ngaân Haøng Theá Giôùi veà vaán ñeà trôï giuùp taøi chaùnh taïi caùc nöôùc treân theá giôùi, toâi nghó cuoäc hoïp hoâm nay ñaõ giaûi toûa ñöôïc moät soá vaán ñeà". Veà phaàn mình, vò toång giaùm ñoác Ngaân Haøng Theá Giôùi ñaõ ñöa ra nhaän ñònh nhö sau: "Toâi nghó caàn phaûi coù ñoái thoaïi. Neáu chuùng toâi ñaõ phaïm nhöõng sai laàm trong quaù khöù, chuùng toâi xin chaáp nhaän vaø tìm caùch söûa chöõa nhöõng sai laàm ñoù. Tuy nhieân chuùng toâi cuõng muoán ñöôïc coäng ñoàng theá giôùi thöøa nhaän nhöõng thaønh quaû ñaõ laøm ñöôïc".

Caùc vieân chöùc Ngaân Haøng Theá Giôùi vaø ñaïi dieän caùc toân giaùo ñaõ ñoàng yù thieát laäp moät nhoùm laøm vieäc. Trong voøng moät naêm, nhoùm laøm vieäc naøy seõ nghó ra caùc chöông trình hay döï aùn ñeå thöïc hieän. Theo Ñöùc Toång Giaùm Muïc Carey, muïc tieâu cuûa caùc döï aùn naøy laø choáng naïn ngheøo ñoùi, thaêng tieán heä thoáng giaùo duïc vaø dòch vuï xaõ hoäi cuõng nhö baûo toàn di saûn vaên hoùa cuûa caùc coäng ñoàng.

ÑTC chuû söï Hoäi Nghò Hoàng Y coâng coäng, ñeå taán phong 20 vò Hoàng Y môùi

ÑTC chuû söï Hoäi Nghò Hoàng Y coâng coäng, ñeå taán phong 20 vò Hoàng Y môùi.

Vatican - 21.02.98 - Saùng thöù Baåy 21.02.98, taïi Quaûng Tröôøng Thaùnh Pheâroâ, chôù khoâng phaûi trong Thính Ñöôøng Phaoloâ VI, nhö ñaõ loan baùo tröôùc ñaây, luùc 9g30 saùng, ÑTC chuû toïa Hoäi nghò Hoàng Y coâng coäng (nghóa laø moïi ngöôøi ñöôïc tham döï), ñeå taán phong 20 Vò Hoàng Y môùi, ñöôïc loan baùo ngaøy 18 thaùng Gieâng naêm 1998 vöøa qua.

20 vò ñöôïc taán phong Hoàng Y ñöôïc phaân chia nhö sau: 7 vò thuoäc Giaùo Trieàu Roma; 12 Vò Toång Giaùm Muïc hay Giaùm Muïc Chính Toøa; vaø moät vò thuoäc ngaønh Ngoaïi Giao; Neáu phaân chia theo vuøng ñòa lyù, thì 11 vò thuoäc caùc nöôùc Chaâu AÂu; 7 vò thuoäc Chaâu Myõ; vaø moät vò thuoäc Chaâu Phi; moät vò thuoäc Chaâu AÙ (laø Ñöùc Taân Hoàng Y Paul Shan cuûa Ñaøi Loan). Trong soá 20 vò Hoàng Y môùi, 19 vò döôùi 80 tuoåi, ñöôïc quyeàn vaøo Maät Vieän baàu Giaùo Hoaøng; moät vò treân 80 tuoåi, Ñöùc Hoàng Y Adam Kozlowiecki, ngöôøi Ba Lan, tröôùc ñaây bò giam trong Traïi Taäp Trung Dachau, töø 50 naêm nay truyeàn giaùo taïi Zambia vaø laø Toång Giaùm Muïc giaùo phaän Lusaka töø 1959 ñeán 1969.

Ñaây laø Hoäi nghò Hoàng Y laàn thöù baåy ñöôïc trieäu taäp ñeå taán phong Hoàng Y . Trong 6 Hoäi nghò tröôùc, ÑTC Gioan Phaoloâ II ñaõ taán phong taát caû 138 vò, trong soá naøy coù 114 vò coøn soáng. Trong laàn phong naày, coù hai vò Hoàng Y "in pectore", nghóa laø chöa ñöôïc coâng boá, vì lyù do naøo ñoù, thöôøng laø lyù do chính trò. Chuùng toâi seõ noùi trong baûn tin ñöôùi ñaây veà Hoàng Y "in pectore".

Cuøng vôùi 20 vò Hoàng Y ñöôïc taán phong saùng nay, Vieän Hoàng Y goàm 165 vò, trong ñoù coù 43 vò treân 80 tuoåi. Trong soá 165 vò naày, coøn coù hai vò ñaõ ñöôïc taán phong ñôøi Ñöùc Gioan 23; 29 vò ñôøi Ñöùc Phaoloâ VI. Phaàn coøn laïi ñôøi ÑTC Gioan Phaoloâ II.

Leã nghi taán phong Hoàng Y , khoâng phaûi laø moät Bí Tích nhö Leã Phong Chöùc, ñöôïc dieãn ra trong hình thöùc Cöû Haønh Lôøi Chuùa. Trong Leã Nghi, ÑTC ñaët muõ ñoû cho moãi moät vò Taân Hoàng Y, roài chæ ñònh cho moãi vò moät nhaø thôø töôùc hieäu trong Roma. Sau baøi Phuùc AÂm, ÑTC giaûng khuyeân vaø ngay sau ñoù, caùc Taân Hoàng Y tuyeân xöng Ñöùc tin tröôùc Coäng Ñoàng Daân Chuùa vaø tuyeân theä trung thaønh vaø vaâng phuïc Ñöùc Giaùo Hoaøng vaø caùc vò Keá Nghieäp ngaøi. Roài caùc Taân Hoàng Y nhaän Saéc Chæ Boå Nhieäm vaø hoân chuùc bình an cuûa ÑTC vaø cuûa caùc Hoàng Y döï leã nghi taán phong.

Phuïng Vuï Lôøi Chuùa ñöôïc tieáp tuïc baèng Lôøi Nguyeän Chung cuûa giaùo daân vaø keát thuùc baèng vieäc haùt Kinh Laïy Cha vaø Pheùp Laønh cuûa ÑTC. Sau ñoù Coäng Ñoàng haùt baøi kính Ñöùc Trinh Nöõõ Maria ñeå phuù thaùc caùc Taân Hoàng Y cho söï che chôû cuûa Meï.

Ban chieàu thöù Baûy 21/02/98,vaøo luùc 4 giôø, caùc Taân Hoàng Y tieáp khaùch taïi nhöõng ñòa ñieåm trong Phuû Giaùo Hoaøng, ñaõ ñöôïc Vaên Phoøng Leã nghi chæ ñònh.

Chuùa nhaät 22/02/98, Leã kính Toøa Thaùnh Pheâroâ, ÑTC cöû haønh thaùnh leã troïng theå vôùi caùc Taân Hoàng Y; trong thaùnh leã ngaøi trao nhaãn Hoàng Y cho töøng vò. Cuoái thaùnh leã coù leã nghi vieáng Moä Thaùnh Pheâroâ, ngay döôùi baøn thôø cuûa ÑTC.

YÙ nghóa vieäc giöõ kín teân vò Hoàng Y "in pectore" vì lyù do naøy lyù do khaùc

YÙ nghóa vieäc giöõ kín teân vò Hoàng Y "in pectore" vì lyù do naøy lyù do khaùc.

Vatican - 21.02.98 - Ngaøy 18 thaùng Gieâng vöøa qua, trong khi loan baùo danh saùch 20 Hoàng Y môùi, ÑTC cho bieát coøn hai vò "in pectore", nghóa laø teân cuûa hai vò naøy chöa ñöôïc tieát loä, vì lyù do naøy lyù do khaùc, thöôøng laø nhöõng lyù do chính trò.

Tröôùc ñaây, Ngaøy 21 thaùng 2 naêm 1979, khi loan baùo boå nhieäm Hoàng Y, ÑTC Gioan Phaoloâ II cuõng giöõ kín teân moät vò "in pectore". Vaø vò naøy chæ ñöôïc coâng boá sau ñoù trong Hoäi Nghò Taán Phong Hoàng Y naêm 1991: ñoù laø Ñöùc Cha Gong Pin-Mei (Cung Phaàn Mai), giaùm muïc Thöôïng Haûi (Trung Quoác). Töø ñoù tôùi nay, Ñöùc Hoàng Y Cung Phaàn Mai soáng beân Hoa kyø. Naêm nay ngaøi gaàn 97 tuoåi vaø laø vò Hoàng Y cao nieân hôn caû trong Hoàng Y Ñoaøn.

Theo Ñöùc Toång Giaùm Muïc Jorge Mejia, Toång Thö Kyù Boä Giaùm Muïc vaø Thö Kyù Vieän Hoàng Y, thì ñaõ nhieàu laàn trong lòch söû Giaùo Hoäi, caùc Ñöùc Giaùo Hoaøng vaãn coù thoùi quen, vì hoaøn caûnh chöa thuaän tieän, khoâng coâng boá teân vò Hoàng Y ñöôïc choïn. Nhö vaäy, vieäc giöõ kín teân cuûa vò Hoàng Y "in pectore" khoâng phaûi laø moät môùi laï. Caùc söû gia quaû quyeát raèng vieäc naøy coù töø thôøi Ñöùc Alexandro VI (ngöôøi Taây Ban Nha, laøm Giaùo Hoaøng töø 1492-1503); ngöôøi khaùc noùi: coù töø thôøi Ñöùc Giulio II (laøm Giaùo Hoaøng töø 1503-1513).

Boä Giaùo Luaät môùi naêm 1983, khoaûn 351, trieät 3, laáy laïi Boä Giaùo Luaät cuõ naêm 1917, qui ñònh: vò ñöôïc boå nhieäm laøm Hoàng Y, neáu, trong khi loan tin, Ñöùc Giaùo Hoaøng khoâng tieát loä teân (giöõ laïi in pectore), thì trong thôøi gian chôø ñôïi, vò naøy khoâng coù boån phaän vaø quyeàn lôïi naøo cuûa caùc vò Hoàng Y; nhöng khi naøo teân vò "in pectore" ñöôïc coâng boá, thì khoâng nhöõng ngaøi coù boån phaän vaø quyeàn lôïi cuûa moät Hoàng Y, nhöng coøn ñöôïc höôûng quyeàn öu tieân treân caùc vò khaùc, keå töø ngaøy ÑTC loan baùo giöõ laïi "in pectore" vaø ñöôïc xeáp vaøo lôùp caùc Hoàng Y ñöôïc loan baùo laøm Hoàng Y khi ngaøi chöa ñöôïc tieát loä.

Neáu khoâng coù buùt töø gì veà vò Hoàng Y "in pectore" do vò Giaùo Hoaøng tröôùc ñeå laïi, thì vò Keá Nghieäp khoâng bò buoäc theo nhöõng quyeát ñònh cuûa Vò Tieàn Nhieäm mình. Vaø luùc ñoù, vò Taân Giaùo Hoaøng ñöôïc hoaøn töï do trong moïi quyeát ñònh. Coù laàn vò Hoàng Y "in pectore" khoâng bao giôø ñöôïc tieát loä, sau khi vò Giaùo Hoaøng giöõ laïi "in pectore" qua ñôøi, maø khoâng ñeå laïi buùt tích naøo.

Veà vieäc vaøo Maät Vieän baàu Giaùo Hoaøng, Toâng Hieán "Universi Dominici Gregis" cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II, coâng boá ngaøy 22.02.1996, veà Toøa Thaùnh troáng ngoâi (Sede Vacante) , noùi roõ raøng raèng: "Quyeàn baàu Giaùo Hoaøng thuoäc veà caùc Hoàng Y ñöôïc choïn vaø ñöôïc coâng boá trong Hoäi Nghò Hoàng Y vaø döôùi 80 tuoåi". Vì theá vò Hoàng Y "in pectore", vì khoâng ñöôïc coâng boá, khoâng theå vaøo Maät Vieän baàu Giaùo Hoaøng.

ÑTC tieáp Hoäi Ñoàng caùc Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Chaâu AÂu vaø Hoäi Ñoàng caùc Giaùo Hoäi Kitoâ Chaâu AÂu hoïp chung taïi Roma

ÑTC tieáp Hoäi Ñoàng caùc Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Chaâu AÂu vaø Hoäi Ñoàng caùc Giaùo Hoäi Kitoâ Chaâu AÂu hoïp chung taïi Roma.

Vatican - 21.02.98 - Saùng thöù Baåy 21/02/98, ÑTC tieáp Hoäi Ñoàng caùc Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Chaâu AÂu (Ccee) vaø Hoäi Ñoàng caùc Giaùo Hoäi Kitoâ Chaâu AÂu (Kek) goàm caùc Giaùo Hoäi Chính Thoáng vaø Tin Laønh, khai maïc taïi Roma 19/02/98 vöøa qua, vôùi muïc ñích ñi ñeán moät Hieán Chöông Ñaïi Keát cho Chaâu AÂu. Hieán Chöông naøy qui ñònh nhöõng luaät leä ñeå coå voõ söï coäng taùc vôùi nhau vaø moät caùch cuï theå.

Trong phieân hoïp chung naøy caùc vò tham döï cuõng baøn ñeán caùc vaán ñeà khaùc, nhö daán thaân cho hoøa bình, cho coâng lyù vaø baûo veä moâi sinh. Phieân hoïp chung seõ beá maïc vaøo chuùa nhaät 22 thaùng 2 naêm 1998.

Trong dieãn vaên, ÑTC noùi: "Ñeå löôùt thaéng nhöõng caûn trôû vaø nhöõng oaùn haän hieän vaãn coøn cho tôùi luùc naøy, caàn phaûi daán thaân luoân trong moät phong traøo ñaïi keát baèng ñôøi soáng vaø baèng vieäc caàu nguyeän, qua vieäc thöïc hieän nhöõng chöông trình chung, trong nieàm toân troïng caùc Giaùo Hoäi Kitoâ khaùc nhau".

Nhaéc laïi Khoùa Hoïp Ñaïi Keát môùi ñaây taïi Graz beân AÙo Quoác, ÑTC öôùc mong moät söï chia seû nhöõng kho taøng phong phuù thieâng lieâng cuûa caùc Giaùo Hoäi Ñoâng vaø Taây Chaâu AÂu, trong söï toân troïng luoân luoân nhieàu hôn nhöõng söï nhaäy caûm rieâng bieät vaø nhöõng kinh nghieäm muïc vuï cuûa moãi Giaùo Hoäi Kitoâ, ñöôïc aên reã saâu trong lòch söû vaø trong truyeàn thoáng rieâng bieät.

Sau ñoù, ÑTC nhaéc ñeán vaán ñeà ñoùn tieáp vaø hoøa ñoàng trong Luïc Ñòa AÂu Chaâu, (tieáp ñoùn) caùc daân toäc vaø caùc coäng ñoàng thuoäc caùc toân giaùo khaùc, caùch rieâng Hoài Giaùo vaø caùc toân giaùo AÙ Chaâu. Caùc Giaùo Hoäi Chaâu AÂu phaûi bieåu loä moät tinh thaàn côûi môû tín nhieäm vaø daán thaân nhieàu hôn trong con ñöôøng ñoái thoaïi naøy.

Trong phaàn cuoái baøi dieãn vaên, ÑTC Gioan Phaoloâ II nhaéc laïi raèng "chöùng taù cuûa vieäc hieäp nhaát laø moät yeâu toá caên baûn cuûa vieäc rao giaûng Tin Möøng ñích thöïc vaø saâu xa; Qua söï hieäp nhaát cuûa taát caû trong moät Giaùo Hoäi, caùc moân ñeä Chuùa Kitoâ seõ laøm cho anh chò em mình khaùm phaù maàu nhieäm Chuùa Ba Ngoâi, söï hieäp thoâng hoaøn toaøn cuûa Tình Yeâu."

Back to Radio Veritas Asia Home Page