Back
to Radio Veritas Asia Home Page
UÛy Ban Coá
Vaán Hoa Kyø keâu goïi thaêng tieán
nhaân quyeàn
OÂng Jose Ramos Horta keâu goïi
LHQ cöùu trôï Ñoâng Timor
ÑTC chöa theå vieáng
thaêm nöôùc Nga
Thuû Töôùng Ñöùc
ca ngôïi quyeát ñònh cuûa HÑGM
nöôùc naøy
HÑGM Ñöùc döï
tính ngöng caáp giaáy chöùng nhaän
tö vaán
ÑTC Gioan Phaoloâ II seõ vieáng
thaêm Nigeria
Thoâng Taán Tass bình luaän
veà chuyeán thaêm Cuba cuûa ÑTC
UÛy Ban Coá Vaán Toång Thoáng Hoa Kyø keâu goïi thaêng tieán nhaân quyeàn.
(EWTN 27/01/98) - Hoa Kyø (Washington) - Thöù Saùu tuaàn tröôùc (23/01/98), moät UÛy Ban Coá Vaán Toång Thoáng Hoa Kyø ñaõ cho coâng boá moät taøi lieäu sô khôûi keâu goïi chính phuû Hoa Kyø neân noå löïc nhieàu hôn nöõa trong coâng taùc thaêng tieán nhaân quyeàn treân khaép theá giôùi, qua moïi laõnh vöïc chính saùch ñoái ngoaïi cuûa mình.
UÛy Ban noùi treân ñaëc traùch veà töï do toân giaùo, ñöôïc cöïu boä tröôûng Hoa Kyø, oâng Warren Christopher thaønh laäp vaøo thaùng 11 naêm 1996 nhaém ñaùp öùng caùc nhoùm Kitoâ Giaùo taïi Hoa Kyø. Caùc nhoùm naøy caûm thaáy laø chính phuû Hoa Kyø chöa löu yù ñaày ñuû tôùi vaán ñeà baát khoan nhöôïng cuõng nhö baùch haïi toân giaùo ôû nöôùc ngoaøi. Trong taøi lieäu vöøa noùi, UÛy Ban cho raèng toång thoáng Bill Clinton phaûi ñaët vaán ñeà quyeàn töï do toân giaùo laøm neàn taûng cho caùc chính saùch ñoái ngoaïi cuûa Hoa Kyø, bao goàm caû vieäc ñeà caäp tôùi vaán ñeà naøy trong caùc baøi dieãn vaên quan troïng cuûa oâng. Taäp taøi lieäu ñeà nghò boä ngoaïi giao Hoa Kyø cuõng nhö caùc cô quan chính phuû lieân heä, khi cöùu xeùt vaán ñeà baùn voõ khí, vieän trôï quaân söï hay kinh teá, caàn phaûi löu yù caùch ñaëc bieät tôùi qui cheá cuûa töï do toân giaùo vaø coi ñaây laø moái quan taâm haøng ñaàu lieân quan tôùi nhaân quyeàn.
Trong soá caùc ñeà nghò cuûa UÛy Ban Coá Vaán naøy, baûn taøi lieäu ghi raèng caùc phaùi ñoaøn thöông maïi cuûa Hoa Kyø caàn thaûo luaän veà nhaân quyeàn vôùi caùc nhoùm toân giaùo ôû nöôùc ngoaøi, trong khi caùc vieân chöùc sôû di truù caàn phaûi nhaïy caûm hôn vôùi vieäc baùch haïi toân giaùo, khi cöùu xeùt caùc ñôn xin tò naïn.
OÂng Jose Ramos Horta keâu goïi Lieân Hieäp Quoác cöùu trôï daân chuùng Ñoâng Timor.
(EWTN 27/01/98) - Boà Ñaøo Nha (Lisboa) - Thöù Ba 27/01/98, oâng Jose Ramos Horta, laõnh tuï ñoái laäp ngöôøi Ñoâng Timor, ñaõ leân tieáng keâu goïi Lieân Hieäp Quoác göûi ñoà cöùu trôï nhaân ñaïo tôùi Ñoâng Timor, nôi haøng chuïc ngaøn ngöôøi ñang coù nguy cô laâm vaøo caûnh ñoùi do naïn haïn haùn.
OÂng Ramos Horta, ngöôøi cuõng ñöôïc giaûi Nobel Hoøa Bình naêm 1996 vôùi Ñöùc Cha Carlos Ximenen Belo, giaùm quaûn toâng toøa Ñoâng Timor, noùi nhö sau: "Hoaøn caûnh taïi Ñoâng Timor hieän giôø raát nghieâm troïng, ñaëc bieät laø taïi vuøng ñaûo Alanro. Möïc nöôùc xuoáng raát thaáp. daân chuùng bò thieáu löông thöïc, vaø caùc em hoïc sinh phaûi nghæ hoïc. Taïi nhieàu nôi khaùc ôû Ñoâng Timor, tình traïng thieáu nöôùc vaø löông thöïc thaät laø traám troïng. Neáu khoâng coù haønh ñoäng töùc thôøi, haøng ngaøn ngöôøi seõ bò ñoùi trong vaøi thaùng saép tôùi".
OÂng cuõng cho bieát theâm laø chính phuû Indonesia cam keát seõ vieän trôï cho laõnh thoå naøy 10 ngaøn taán gaïo, nhöng soá löông thöïc naøy vaãn chöa tôùi tay ngöôøi daân. OÂng tha thieát keâu goïi Quó Nhi Ñoàng Quoác Teá, Chöông Trình Thöïc Phaåm Theá Giôùi, vaø Toå Chöùc Y Teá Theá Giôùi, haõy ñeà xöôùng caùc keá hoaïch cöùu trôï khaån caáp cho ngöôøi daân taïi Alanro vaø caùc vuøng khaùc ôû Ñoâng Timor.
ÑTC chöa theå vieáng thaêm nöôùc Nga.
(Reuters 27/01/98) - Nga (Mascôva) - ÑTC Gioan Phaoloâ II chöa theå vieáng thaêm nöôùc Nga trong giai ñoaïn haäu coäng saûn bôûi vì giöõa Giaùo Hoäi Chính Thoáng Nga vaø Toøa Thaùnh coøn coù nhöõng quan ñieåm baát ñoàng.
Treân ñaây laø nhaän ñònh cuûa moät vieân chöùc cuûa Giaùo Hoäi Chính Thoáng ñöa ra vaøo thöù Ba 27/01/98. Linh Muïc Harion Alfeyev, ngöôøi ñaëc traùch veà caùc quan heä Kitoâ cuûa Chính Thoáng Giaùo Nga ñaõ noùi nhö sau: "Söï kieän ÑTC Gioan Phaoloâ II chöa theå vieáng thaêm nöôùc Nga trong luùc naøy, khoâng phaûi vì chuû tòch Fidel Castro cuûa Cuba, ngöôøi ñaõ môøi ngaøi ñeán thaêm nöôùc naøy laø toát; vaø Giaùo Hoäi Chính Thoáng laø xaáu". ÑTC Gioan Phaoloâ II ñaõ nhieàu laàn baøy toû yù muoán cuûa ngaøi muoán vieáng thaêm Nga, vaø caû toång thoáng Boris Yeltsin, cuõng nhö vò tieàn nhieäm laø oâng Mikhail Gorbachev, ñaõ leân tieáng môøi ÑTC, tuy nhieân Giaùo Hoäi Chính Thoáng Nga ñaõ phaûn ñoái vieäc naøy. Linh Muïc Alfeyev cho raèng, vaán ñeà ngaên trôû quan heä giöõa hai Giaùo Hoäi hieän nay, laø cuoäc tranh chaáp taïi mieàn Taây Ukraine, nôi maø caùc tín höõu Coâng Giaùo Ukraine ñaõ chieám ñoaït nhieàu taøi saûn cuûa Chính Thoáng Giaùo, theo sau söï suïp ñoå cuûa cheá ñoä coäng saûn Nga vaøo naêm 1991. Cha Alfeyev cho raèng, cho ñeán khi naøo tình traïng tranh chaáp naøy chöa ñöôïc hai beân giaûi quyeát thoûa ñaùng, thì chuyeán vieáng thaêm cuûa vò laõnh tuï Giaùo Hoäi Coâng Giaùo taïi Nga chöa theå thaønh ñaït ñöôïc. Ñaây laø ñeå traùnh gaây toån thöông cho caùc tín höõu Chính Thoáng taïi Ukraine. Beân caïnh vaán ñeà tranh chaáp taøi saûn, Giaùo Hoäi Chính Thoáng vaãn coøn mang moät taâm thöùc ngôø vöïc laø Giaùo Hoäi Coâng Giaùo ñang coù moät keá hoaïch chieâu duï tín höõu Chính Thoáng taïi Nga, moät nöôùc coù ña soá daân theo Chính Thoáng Giaùo.
ÑTC Gioan Phaoloâ II ñaõ nhieàu laàn keâu goïi neân coù söï caûi tieán quan heä giöõa caùc Giaùo Hoäi Kitoâ giöõa caùc tín höõu ñang chuaån bò ñoùn möøng Ñaïi Naêm Thaùnh 2000. Tuy nhieân, caùc vaán naïn treân ñaây vaãn coøn chöa ñöôïc giaûi quyeát, vaø caùc keá hoaïch nhaém taïo moät cuoäc hoäi kieán giöõa ÑTC Gioan Phaoloâ II vaø Ñöùc Thöôïng Phuï Alexis II, Giaùo Chuû Chính Thoáng Nga, ñaõ nhieàu laàn bò thaát baïi. Môùi ñaây, ñieän Caåm Linh loan baùo raèng, toång thoáng Yeltsin seõ coù cuoäc hoäi kieán vôùi ÑTC Gioan Phaoloâ II, khi oâng coâng du nöôùc YÙ töø ngaøy 9-11 thaùng 2 naêm 1998 tôùi ñaây, tuy nhieân oâng seõ khoâng baøn vôùi ÑTC veà quan heä giöõa hai Giaùo Hoäi vaø cuõng khoâng laäp laïi lôøi môøi ÑTC ñeán thaêm nöôùc Nga. Veà phaàn mình, phía Giaùo Hoäi Chính Thoáng, baøy toû caûm nghó laø hai Giaùo Hoäi coù theå vöôït qua nhöõng chöôùng ngaïi phaùt sinh töø sau cuoäc ly giaùo vaø ñi ñeán thoáng nhaát, tuy nhieân ñieàu naøy phaûi caàn coù söï can thieäp töø Thieân Chuùa, hay laø moät pheùp laï.
Thuû Töôùng Ñöùc ca ngôïi quyeát ñònh cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc nöôùc naøy.
(AFP 27/01/98) - Ñöùc (Bonn) - Thöù Ba 27/01/98, oâng Helmut Hohl, thuû töôùng Ñöùc, ñaõ ca ngôïi quyeát ñònh cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Coâng Giaùo nöôùc naøy, döï tính tieáp tuïc tham gia vaøo coâng taùc coá vaán taïi caùc trung taâm tö vaán phaù thai. OÂng cho bieát laø oâng hoaøn toaøn uûng hoä laäp tröôøng naøy cuûa caùc Giaùm Muïc; ñoàng thôøi baøy toû hy voïng laø caùc Giaùm Muïc seõ tìm ra moät giaûi phaùp lieân quan tôùi vaán ñeà caáp giaáy chöùng nhaän cho caùc phuï nöõ ñeå hoï coù theå phaù thai tuøy theo yù muoán.
Trong cuoäc hoïp baùo cuõng vaøo hoâm thöù Ba 27/01/98, Ñöùc Cha Karl Lechmann, chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Ñöùc noùi raèng, caùc Giaùm Muïc seõ vaâng phuïc yù muoán cuûa ÑTC, tuy nhieân caùc hoaït ñoäng cuûa Giaùo Hoäi taïi caùc trung taâm tö vaán phaù thai seõ tieáp tuïc cho ñeán naêm tôùi, trong luùc naøy thì caùc trung taâm do Giaùo Hoäi ñieàu khieån seõ tieáp tuïc caáp giaáy chöùng nhaän cho caùc phuï nöõ ñeán xin coá vaán tröôùc khi quyeát ñònh phaù thai. Thaät ra giaáy chöùng nhaän maø caùc trung taâm caáp cho caùc phuï nöõ khoâng phaûi laø giaáy pheùp ñeå phaù thai, nhöng ñoù chæ laø baèng chöùng cho thaáy caùc phuï nöõ naøy ñaõ ñeán xin coá vaán, vaø sau ñoù thì coù theå töï quyeát ñònh phaù thai tuøy theo yù muoán. Tuy vaäy, ÑTC Gioan Phaoloâ II vaãn cho raèng ñaây laø moät haønh ñoäng giaùn tieáp uûng hoä vieäc phaù thai, vaø noù maâu thuaãn vôùi laäp tröôøng choáng phaù thai cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo. Laäp tröôøng cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Ñöùc chæ laø khuyeán khích ngöôøi Coâng Giaùo tieáp tuïc coâng taùc coá vaán taïi caùc trung taâm naày, vôùi muïc ñích laø khuyeân nhuû caùc phuï nöõ neân traùnh ñi ñeán chuyeän phaù thai.
Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Ñöùc döï tính ngöng caáp giaáy chöùng nhaän cho caùc phuï nöõ ñeán tö vaán.
(Reuters 27/01/98) - Ñöùc (Mainy) - Theå theo lôøi yeâu caàu cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II, Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Ñöùc ñang döï tính ngöng caáp giaáy chöùng nhaän cho caùc phuï nöõ ñeán trung taâm tö vaán veà phaù thai.
Ñöùc Cha Karl Lehmann, chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Ñöùc, ñaõ cho bieát nhö treân trong moät cuoäc hoïp baùo taïi thaønh phoá Mainy vaøo hoâm thöù Ba 27/01/98. Theo Ñöùc Cha Lehmann, caùc chi tieát lieân quan tôùi döï tính naøy, vaø khi naøo noù seõ ñöôïc mang ra aùp duïng, thì chöa ñöôïc quyeát ñònh; vaø ñieàu naøy cuõng khoâng coù nghóa laø Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Ñöùc seõ ruùt ra khoûi Heä Thoáng tö vaán phaù thai cuûa chính phuû Ñöùc. Theo luaät hieän haønh cuûa Ñöùc, phuï nöõ naøo muoán phaù thai, tröôùc tieân phaûi ñeán moät trung taâm tö vaán phaù thai ñeå trình baøy hoaøn caûnh cuûa mình, hoï seõ ñöôïc caùc nhaân vieân taïi ñaây coá vaán, vaø sau ñoù ñöôïc caáp moät giaáy chöùng nhaän laø ñaõ ñeán trung taâm, roài sau ñoù coù theå phaù thai neáu muoán. Treân khaép nöôùc Ñöùc, coù khoaûng hôn 1,000 trung taâm coá vaán, vaø 1/4 laø do Giaùo Hoäi Coâng Giaùo ñieàu khieån. Môùi ñaây, ÑTC Gioan Phaoloâ II ñaõ göûi cho caùc Giaùm Muïc Ñöùc moät böùc thö, trong ñoù ngaøi yeâu caàu caùc Giaùm Muïc Ñöùc duyeät xeùt laïi tính caùch maâu thuaãn cuûa vaán ñeà, bôûi vì moät ñaøng Giaùo Hoäi Coâng Giaùo coâng khai choáng phaù thai, nhöng ñaøng khaùc laïi ñi caáp giaáy pheùp cho caùc phuï nöõ muoán phaù thai, ñeå roài hoï coù theå haønh ñoäng tuøy theo yù muoán. YÙ cuûa ÑTC ôû ñaây laø Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Ñöùc coù theå tieáp tuïc goùp phaàn cuûa mình trong vaán ñeà tö vaán cho caùc phuï nöõ muoán phaù thai, nhöng khoâng theå caáp giaáy chöùng nhaän, khi maø giaáy chöùng nhaän ñoù moät caùch giaùn tieáp daãn ñeán vieäc phaù thai.
Trong hai ngaøy Chuùa Nhaät vaø thöù Hai 25-26/01/98 vöøa qua, caùc Giaùm Muïc Ñöùc ñaõ hoïp kín taïi moät tu vieän ôû Witerzburg, mieàn Nam Ñöùc, ñeå thaûo luaän veà böùc thö cuûa ÑTC. Vôùi döï tính ñaõ ñöôïc coâng boá trong cuoäc hoïp baùo hoâm thöù Ba 27/01/98, Ñöùc Cha Karl Lehmann cho raèng, Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Ñöùc ñaõ ñaùp öùng ñöôïc lôøi yeâu caàu cuûa ÑTC, tuy nhieân ñaây khoâng phaûi laø moät vaán ñeà coù theå giaûi quyeát xuoâi chaûy moät caùch mau leï ñöôïc, nhöng ñoøi hoûi phaûi coù moät vaøi thay ñoåi trong luaät hieän haønh cuûa Ñöùc. Cuõng theo Ñöùc Cha Lehmann, caùc Giaùm Muïc seõ tham khaûo vôùi caùc ñaûng phaùi chính trò ñeå tìm ra moät giaûi phaùp vaø neáu khoâng ñöôïc thì caùc Giaùm Muïc seõ phaûi thaûo luaän laïi vôùi Toøa Thaùnh veà vaán ñeà naøy. Ngoaøi ra, Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Ñöùc cuõng seõ thaønh laäp moät uûy ban ñeå tìm hieåu xem baèng caùch naøo Giaùo Hoäi coù theå tieáp tuïc phuïc vuï trong caùc trung taâm naøy maø khoâng caàn phaûi caáp loaïi giaáy chöùng nhaän ñang gaây ra nhieàu vaán ñeà nan giaûi naøy.
ÑTC Gioan Phaoloâ II seõ vieáng thaêm Nigeria.
(AFP 27/01/98) - Nigeria (Abija) - Sau chuyeán thaêm vöøa keát thuùc taïi Cuba, quoác gia keá tieáp naèm trong chöông trình vieáng thaêm muïc vuï cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II laø Nigeria, thuoäc mieàn Taây Phi Chaâu. Theo döï truø, chuyeán vieáng thaêm naøy seõ dieãn ra töø ngaøy 21-23 thaùng 3 tôùi ñaây. Giaùo Hoäi cuõng nhö chính quyeàn Nigeria ñang xuùc tieán coâng taùc chuaån bò cho chuyeán vieáng thaêm naøy. Ñaây laø laàn thöù hai ÑTC vieáng thaêm Nigeria. Chuyeán vieáng thaêm ñaàu tieân laø vaøo naêm 1982.
Nigeria laø moät quoác gia lôùn cuûa Phi Chaâu vaø ñang bò coäng ñoàng quoác teá leân aùn vì thaønh tích vi phaïm nhaân quyeàn, nhaát laø sau khi chính phuû, döôùi quyeàn laõnh ñaïo cuûa töôùng Sant Abacha, töû hình 9 nhaân vaät tranh ñaáu cho nhaân quyeàn ngöôøi Nigeria daïo naêm 1995. Theo tin töùc ghi nhaän, töôùng Abacha raát noùng loøng ñöôïc ñoùn tieáp ÑTC taïi thuû ñoâ Abija bôûi vì oâng coi ñaây laø moät dòp ñeå gaây tieáng vang veà maët chính trò tröôùc coäng ñoàng theá giôùi. Caùc nhoùm tranh ñaáu cho nhaân quyeàn taïi Nigeria thì hy voïng chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC seõ mang laïi nhöõng thay ñoåi cho quoác gia naøy, ñaëc bieät trong laõnh vöïc toân troïng nhaân quyeàn.
Nigeria coù hôn 100 trieäu daân, chia thaønh caùc nhoùm Hoài Giaùo, Kitoâ Giaùo, vaø toân giaùo truyeàn thoáng thôø vaät linh. Trong thôøi gian qua, taïi ñaây ñaõ xaûy ra nhieàu cuoäc tranh chaáp giöõa caùc nhoùm toân giaùo. Neáu nhieàu ngöôøi troâng ñôïi ÑTC seõ noùi nhieàu ñeán quyeàn töï do chính trò cuûa ngöôøi daân Nigeria, ñöùng tröôùc chính saùch ñaøn aùp giôùi baát ñoàng chính kieán cuûa töôùng Abacha; thì Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Nigeria laïi troâng ñôïi ÑTC seõ mang ñeán cho ngöôøi daân nöôùc naøy moät söù ñieäp hoøa giaûi. Theo döï truø, moät trong caùc bieán coá quan troïng cuûa ÑTC taïi Nigeria seõ laø cuoäc gaëp gôõ vôùi caùc giôùi chöùc laõnh ñaïo ngöôøi Hoài Giaùo ôû Nigeria. Ngoaøi ra ÑTC seõ cöû haønh hai thaùnh leã vaø toân phong chaân phöôùc cho Linh Muïc Michael Cyprian Tansi, ngöôøi Nigeria, qua ñôøi daïo naêm 1960.
Haõng Thoâng Thaán Tass cuûa Nga bình luaän veà chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC taïi Cuba.
Mascôva - 27/01/98 - Haõng Thoâng Taán Tass cuûa Nga bình luaän veà chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II taïi Cuba nhö sau: "Chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II taïi Cuba ñaõ ñem laïi lôïi ích cho caû Vatican, caû Cuba, cho Giaùo Hoäi Coâng Giaùo ñòa phöông, ñoàng thôøi giuùp cheá ñoä Fidel Castro trong cuoäc chieán ñaáu choáng laïi vieäc phong toûa kinh teá cuûa Hoa Kyø". Haõng Thoâng Taán nhaéc laïi raèng: trong ngaøy cuoái cuøng cuûa chuyeán vieáng thaêm ôû Ñaûo Cuba, Ñöùc Giaùo Hoaøng ñaõ leân aùn coâng khai vaø gay gaét vieäc phong toûa kinh teá cuûa Hoa Kyø, gaây haïi cho caû daân toäc Cuba, nhöng ñaøng khaùc ngaøi cuõng yeâu caàu chuû tòch Castro phaûi côûi môû cho daân chuùng coù nhieàu töï do hôn vaø vôùi cheá ñoä ña hình thöùc chính trò. Haõng Thoâng Taán vieát tieáp: "Chaéc chaén chuyeán vieáng thaêm cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng, cho duø khoâng theå chæ nhö laø moät pheùp laï chính trò, thì cuõng seõ coù nhöõng haäu quaû quoác teá vaø noäi boä, raát quan troïng cho ngöôøi daân Cuba". Haõng Thoâng Taán Nga khoâng tin coù vieäc baõi boû leänh caám vaän töùc khaéc veà phía Washington, nhöng sau nhöõng chæ trích maïnh meõ cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II ñoái vôùi chính phuû Hoa Kyø, Washington seõ phaûi giaûi thích cho töøng trieäu ngöôøi Coâng Giaùo nöôùc naøy veà leänh caám vaän.
Haõng Tass ñeà cao raèng, ÑTC Gioan Phaoloâ II coù moät khaû naêng voâ ñòch veà chòu ñöïng meät nhoïc, maëc daàu coù nhöõng vaán ñeà veà söùc khoûe vaø tuoåi taùc. Veà phía chuû tòch Castro, Haõng Tass nhaän xeùt: Ñaïi Laõnh Tuï ñaõ bieát ñoùng vai troø khoâng deã daøng cuûa moät vò chuû nhaø".
Back
to Radio Veritas Asia Home Page