Back
to Radio Veritas Asia Home Page
Ñaïi Hoäi
Giôùi Treû Toaøn theå Chaâu Myõ
taïi Santiago Chile
Caùc Vò Töû Ñaïo
cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo trong naêm
1997
ÑTC tieáp caùc Linh Muïc
Giaùo Hoaøng Hoïc Vieän Capranica
Haï Vieän Ba Lan pheâ chuaån
Hoøa Öôùc vôùi Toøa Thaùnh
ÑHY William nhaän xeùt veà
baàu khí haân hoan taïi Cuba
Phaùi ñoaøn toân giaùo
Hoa kyø seõ vieáng thaêm Trung Quoác
Ñaïi Hoäi Giôùi Treû Toaøn theå Chaâu Myõ vaøo thaùng 10 tôùi, taïi thaønh phoá Santiago beân nöôùc Chile.
Tin Santiago/ Chileâ (RG 8/01/98): Töø ngaøy muøng 6 ñeán 11 thaùng 10 tôùi ñaây, Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh veà Giaùo Daân cuøng vôùi Giaùo Hoäi Ñòa Phöông taïi Chile, seõ ñöùng ra toå chöùc Ñaïi Hoäi Giôùi Treû toaøn Chaâu Myõ, ñeå chuaån bò Naêm Thaùnh 2000. Ñaïi Hoäi ñöôïc döï truø seõ quy tuï ñöôïc khoaûng 500 ngaøn baïn treû ñeán töø caùc quoác gia Chaâu Myõ, vaø seõ nhaèm ñeán ba muïc tieâu chính sau ñaây:
1. Giuùp caùc baïn
treû Chaâu Myõ theo Chuùa Kitoâ moät
caùch vöõng maïnh hôn.
2. Chuaån bò möøng naêm thaùnh
2000.
Vaø 3. Giuùp cho caùc daân toäc
Chaâu Myõ ñöôïc hoøa hôïp
vôùi nhau hôn.
Ñeå chuaån bò cho Ñaïi Hoäi Giôùi Treû saép tôùi cuûa toaøn ñaïi luïc Myõ Chaâu, vaøo thaùng 10 tôùi ñaây, nhieàu cuoäc gaëp gôõ giôùi treû ñaõ ñöôïc toå chöùc taïi nhöõng quoác gia khaùc nhau. Hôn nöõa, caùc vò coù traùch nhieäm veà vieäc muïc vuï giôùi treû taïi caùc quoác gia Chaâu Myõ, ñaõ hoïp nhau, ñeå soaïn ra nhöõng taøi lieäu giaûng daïy giaùo lyù, nhaèm giuùp cho caùc baïn treû Chaâu Myõ soáng Naêm Thaùnh 2000.
THÔØI SÖÏ: Caùc Vò Töû Ñaïo cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo trong naêm 1997.
Trong Toâng thö "Ngaøn Naêm Thöù Ba" noùi veà vieäc chuaån bò Naêm Ñaïi Toaøn Xaù 2000, ÑTC ñaõ vieát nhö sau: "Vaøo cuoái Ngaøn Naêm thöù hai, Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, moät laàn nöõa, trôû neân Giaùo Hoäi cuûa caùc Vò Töû Ñaïo. Nhöõng vuï baùch haïi caùc tín höõu... ñaõ taïo neân nhöõng Vò Töû Ñaïo môùi, taïi nhieàu mieàn khaùc nhau treân theá giôùi... Trong theá kyû chuùng ta, caùc Vò Töû Ñaïo thöôøng khoâng ñöôïc bieát ñeán, haàu nhö laø "Nhöõng chieán só voâ danh", ñeå soáng trung thaønh vôùi Thieân Chuùa".
Trong suoát caû naêm 1997 vöøa qua, haàu nhö thaùng naøo cuõng coù moät soá nhaø truyeàn giaùo nam nöõ bò saùt haïi taïi nöôùc naøy, nöôùc khaùc.
Trong thaùng Gieâng coù hai vò: Nöõ Tu Christine d'Heùrouville, ngöôøi Phaùp, thuoäc Tu hoäi truyeàn giaùo Saverina, bò gieát ngaøy 15 taïi N'Djamena, thuû ñoâ Coäng Hoøa Tchad. Khoâng nhöõng truyeàn giaùo, Sr Christine coøn hoaït ñoäng trong laõnh vöïc Y teá ñeå giuùp ñôõ caùc ngöôøi maéc chöùng beänh Aids. Sau Nöõ Tu Christine, ngaøy 22 thaùng Gieâng, Cha Larry Timmons, ngöôøi Irland, bi saùt haïi taïi Kenya. Theo tin cuûa Giaùo phaän Nakuru, Cha bò coâng an thuû tieâu, vì ñaõ toá caùo moät soá só quan tham nhuõng. Giaùo phaän Nakuru ñaõ leân tieáng phaûn ñoái vuï saùt haïi daõ man naøy trong nhaät baùo "Daily Nation" cuûa Kenya.
Sang thaùng Hai, chính ngaøy Leã Ñöùc Meï daâng Chuùa vaøo Ñeàn Thaùnh, Cha Guy Pinard, thuoäc Hoäi Truyeàn Giaùo caùc Cha Doøng Traéng, bò gieát trong luùc cha ñang cho röôùc leã trong thaùnh leã cöû haønh taïi giaùo xöù Kampanga, beân Rwanda. Chính ÑTC ñaõ loan tin naøy trong giôø ñoïc kinh Truyeàn Tin Chuùa Nhaät moàng 2 thaùng Hai. Cha Pinard ngöôøi Canada, naêm nay 61 tuoåi. Ñaõ nhieàu laàn cha bò ñe ñoïa vì giuùp ñôõ ngöôøi daân troán ñi khoûi nhöõng vuï saùt haïi giöõa Hutu vaø Tutsi. Cha ñaõ phaûi trôû veà Canada moät naêm, ñeå traùnh nhöõng ñe doïa, nhöng khi tình hình vöøa khaù hôn, cha trôû veà Rwanda ñeå truyeàn giaùo vaø Cha ñaõ bò gieát trong thaùnh leã. Vaøo ngaøy moàng 4 thaùng 2, Ñöùc Cha Benjamin de Jesus, giaùm muïc ñaïi dieän Toâng Toøa Giaùo phaän Jolo-Sulu, ôû mieàn Nam Philippines, caùch Manila khoaûng 900 caây soá, bò saùt haïi ngay beân caïnh nhaø thôø chính toøa. Ñöùc Cha laø ngöôøi thôï xaây döïng hoøa bình khoâng bieát moûi meät taïi Ñaûo Mindanao. Cuõng thaùng 2, ngaøy 17, taïi Nigeria, Linh muïc Ngozi Isidi, bò saùt haïi trong giaùo xöù Ogwasi-Uku, tænh Delta. Ngaøy 25/02, taùm linh muïc vaø ba nöõ tu thuoäc chuûng toäc Hutu bò gieát taïi Kalima, beân Zaire. Cha Ngozi Isidi ñeán truyeàn giaùo taïi Peru naêm 1991, sau khi ñaõ ñöôïc thuï phong linh muïc. Thi haøi ñöôïc ñöa veà Faenza , queâ höông cuûa Cha ,vaø ñöôïc an taùng taïi ñaây.
Taïi Buta, mieàn Nam Burundi, ngaøy 29 thaùng Tö, 40 chuûng sinh bò quaân Hutu saùt haïi. Trong vuï taán coâng chuûng vieän naøy, coøn coù 35 chuûng sinh khaùc bò thöông naëng. Sau khi saùt haïi vaø ñaùnh bò thöông caùc chuûng sinh, quaân Hutu phaù huûy trung taâm muïc vuï, nôi caùc chuûng sinh ñang ñöôïc huaán luyeän. Cuõng ngaøy 29 thaùng Tö, Nöõ Tu Griet Bosmans, 62 tuoåi, ngöôøi Bæ, bò gieát taïi Rwanda, nôi Nöõ tu ñeán laøm vieäc truyeàn giaùo töø naêm 1960. Cuøng vôùi Nöõ tu (giaùo sö cuûa tröôøng) 17 Nöõ hoïc sinh Trung hoïc cuõng bò gieát, vì töø choái lôøi yeâu caàu cuûa nhöõng ngöôøi taán coâng chia thaønh hai nhoùm: Hutu vaø Tutsi.
Ngaøy moàng 3 thaùng 5, Nöõ tu Claudine-Germaine Buchwolder, ngöôøi Thuïy Só bò gieát taïi Mutambu, caùch thuû ñoâ Bujumbura (cuûa Burundi) khoaûng 20 caây soá. Ngaøy 11 thaùng 5, hai linh muïc khaùc bò saùt haïi taïi mieàn nam Rwanda trong moät cuoäc phuïc kích: Cha Isaie Habakurama vaø Pascal Yiriwahandi, thuoäc giaùo xöù Cyahinda, trong giaùo phaän Butare. Boán ngöôøi khaùc cuõng bò thieät maïng vôùi hai cha trong vuï phuïc kích naøy.
Khoaûng 4 thaùng sau, töùc 24 thaùng 10 taïi Hazaribag (AÁn Ñoä) Cha Thomas Anchanikal, 46 tuoåi, Doøng Teân, bò baét coùc do moät nhoùm laï maët vuõ trang vaø sau ñoù bò cheùm ñaàu. Ngöôøi daân ñaõ tìm thaáy xaùc Cha. Leã an taùng cöû haønh ngaøy 28 thaùng 10. Cha laø ngöôøi giuùp daân ngheøo tranh ñaáu chieám laïi ñaát ñai cuûa mình, bò nhöõng gia ñình thuoäc baäc quí phaùi töôùc loät. Cha ñaõ thaønh coâng nhieàu. Vì nhöõng vuï tranh ñaáu cho ngöôøi ngheøo, cha bò thuû tieâu.
Ngaøy moàng 3 thaùng 11, Linh muïc Ciro Martinez bò keû laï maët xaû suùng baén cheát taïi Asuncioùn, thuû ñoâ Paraguay. Cha laø giaùo sö taïi Ñaïi hoïc Coâng Giaùo ôû Thuû ñoâ. Ngoaøi ra, cha coøn daán thaân trong laõnh vöïc xaõ hoäi vaø nhaân ñaïo ñeå giuùp ñôõ caùc ngöôûi ngheøo khoå. Ngaøy 22 cuõng thaùng 11, Cha Joseù Nedumattathil, Doøng Saleùsien, bò nhöõng keû laï maët saùt haïi taïi Maram, trong mieàn Manipur, beân AÁn Ñoä. Cha bò baén cheát ngay taïi Vaên phoøng cuûa "Don Bosco College ", Vieän cao hoïc, vöøa ñöôïc trôû thaønh Cö xaù Ñaïi Hoïc, vaø Cha laø Vieän Tröôûng.
Ngaøy Leã Ñöùc Meï voâ nhieãm, moàng 8 thaùng 12, Cha Samuel Calderon Pena, 33 tuoåi, ngöôøi Colombia, thuoäc giaùo phaän Villavicencio ñaõ bò gieát. Ngöôøi ta tìm thaáy xaùc cha gaàn xaõ "Il Calvario", giaùo xöù cuûa Cha. Cha Thomas Gafney, ngöôøi Hoa kyø, 65 tuoåi, Doøng Teân, bò saùt haïi hoâm Chuùa nhaät 14 thaùng 12 taïi Katmandu, beân Neùpal. Cha vaøo Doøng Teân taïi Cleveland, bang Ohio, naêm 1962. Caùch ñaây 30 naêm Cha laäp trung taâm ñoùn tieáp vaø phuïc hoài nhöõng ngöôøi nghieän ma tuùy taïi Katmandu. Cha laø nhaø truyeàn giaùo bò saùt haïi sau cuøng trong naêm 1997.
Ñoù laø nhöõng vò "Töû Ñaïo" trong naêm vöøa qua, ñöôïc Giaùo Hoäi bieát roõ teân tuoåi vaø hoaït ñoäng. Nhö ÑTC noùi: Coøn nhieàu vò khaùc "nhö caùc chieán só voâ danh" ñaõ bò cheát caùch naøy caùch khaùc, trong caùc nhaø giam, caùc traïi taäp trung cuûa caùc cheá ñoä chính trò ñoäc taøi ñen, ñoû... khoâng ai bieát ñeán, tröø Thieân Chuùa. Caùc ngaøi ñaõ can ñaûm hy sinh maïng soáng ñeå trung thaønh vôùi Chuùa, vôùi Ñöùc tin, vôùi Giaùo hoäi.
ÑTC tieáp caùc Linh Muïc sinh vieân Giaùo Hoaøng Hoïc Vieän Capranica.
Vatican - 8.01.98. Saùng thöù Naêm, 8/01/98 ÑTC ñaõ tieáp Ban Giaùm Ñoác vaø sinh vieân Giaùo Hoaøng Hoïc Vieän Capranica. Giaùo Hoaøng Hoïc Vieän naày naèm ngay trung taâm Roma, ñöôïc thaønh laäp naêm 1457, mang teân Ñöùc Hoàng Y Domenico Capranica. Hoïc vieän Capranica laø hoïc vieän laâu ñôøi nhaát daønh cho caùc linh muïc sinh vieân ôû Roma, coù tröôùc caû Coâng Ñoàng Chung Trento. Hieän nay coù 63 sinh vieân linh muïc, trong ñoù coù 18 vò thuoäc caùc Giaùo phaän nöôùc YÙ, phaàn coøn laïi ñeán töø caùc nöôùc Ba Lan, Slovak, Roumanie, Madagascar, Coäng Hoøa Trung Phi, Nam Haøn, Ecuador vaø Venezuela... Con soá khaùc nhau veà caùc quoâùc tòch laøm cho Hoïc vieän mang tính caùch quoác teá vaø hoaøn vuõ. Caùc sinh vieân Linh muïc theo Ban Trieát vaø Thaàn Hoïc taïi Ñaïi Hoïc Gregoriana vaø sau ñoù chuyeân veà caùc moân khaùc nhau taïi caùc Ñaïi Hoïc Coâng Giaùo khaùc cuõng ôû Roma.
Trong caùc cöïu sinh vieân cuûa Giaùo Hoaøng Hoïc Vieän Capranica, phaûi keå ñeán hai vò Giaùo Hoaøng ñaõ xuaát thaân töø Hoïc vieän naøy: Ñöùc Benoit XV vaø Pio XII, vaø khoaûng 10 vò, keå caû Ñöùc Pio XII, ñang ñöôïc laøm aùn phong Chaân Phöôùc.
Trong dieãn vaên ngaén ñoïc cho caùc sinh vieân, ÑTC nhaán maïnh raèng: Moãi moät linh muïc ñöôïc môøi goïi trôû neân hình aûnh trung thöïc cuûa Chuùa Kitoâ Vò Muïc Töû nhaân laønh vaø moät chöùng nhaân can ñaûm cuûa Tình yeâu thöông cuûa Ngöôøi. Trong Naêm daønh cho Chuùa Thaùnh Thaàn vaø trong boái caûnh Leã Hieån Linh, ÑTC khuyeán khích caùc linh muïc chuaån bò mình moät caùch ñaày ñuû vaø tröôûng thaønh cho coâng vieäc phuïc vuï töông lai trong söù meänh hoaøn vuõ cuûa Giaùo Hoäi, töùc vieäc tieáp tuïc söù meänh cöùu roãi cuûa Chuùa Kitoâ, AÙnh Saùng caùc daân toäc. Ñeå tôùi muïc tieâu, caàn phaûi lôùn leân trong caùi goïi laø vieäc ngoan ngoaõn laéng nghe Chuùa Thaùnh Thaàn: Ñöùc Trinh Nöõ Maria laø göông maãu cuûa söï ngoan ngoaõn naøy. Haõy hoïc vôùi Meï ñeå bieát laéng nghe vaø ñoùn nhaän trong thaâm taâm Lôøi Chuùa. Thöïc ra, chính Chuùa Thaùnh Thaàn laø Ñaáng ñoùng vai troø chuû choát cuûa Söù Meänh cuûa Giaùo Hoäi vaø cuûa vieäc taùi rao giaûng Tin Möøng. ÑTC noùi: "Chuùa Thaùnh Thaàn laøm cho chuùng ta neân gioáng Chuùa Kitoâ, ban cho chuùng ta söùc maïnh ñeå theo Ngöôøi vaø laøm chöùng cho Ngöôøi. Chuùa Thaùnh Thaàn laø nguoàn maïch söï thaùnh thieän, söï thaùnh thieän ñöôïc soáng trong caùc thöû thaùch haèng ngaøy vaø trong nhöõng tröôøng hôïp ñaëc bieät.
Haï Vieän Ba Lan pheâ chuaån Hoøa Öôùc vôùi Toøa Thaùnh.
Vatican - 8.01.98 - Saùng thöù Naêm, 8/01/98, Phaùt ngoân vieân Toøa Thaùnh, Tieán só Navarro Valls, baøy toû söï haøi loøng veà quyeát ñònh cuûa Haï Vieän Coäng Hoøa Ba Lan cho pheùp Toång Thoáng pheâ chuaån trong haïn 30 ngaøy Hoøa Öôùc giöõa Ba Lan vaø Toøa Thaùnh. Tieán só Navarro Valls noùi vôùi giôùi baùo chí raèng: tin naøy ñöôïc ñoùn nhaän vôùi nhieàu thoûa maõn. OÂng noùi theâm: Nhö moïi ngöôøi bieát: moãi moät Hoøa Uôùc nhaèm coå voõ söï coäng taùc ñieàu hoøa giöõa Nhaø Nöôùc vaø Giaùo Hoäi vaø ñaây laø ñieàu ngöôøi ta hy voïng seõ xaåy ñeán cho caû Ba Lan nöõa. Ñoái vôùi caùc chi tieát khaùc, Tieán só Navarro cho bieát: caàn phaûi chôø ñôïi baûn vaên ñöôïc pheâ chuaån, thì môùi bieát roõ ñöôïc.
Theo nguoàn tin baùo chí, coù 274 phieáu chaáp thuaän vieäc pheâ chuaån, 160 phieáu choáng vaø hai phieáu khoâng coù yù kieán. Baûn vaên seõ ñöôïc chuyeån ñeán Thöôïng vieän vaø chaéc chaén seõ ñöôïc chaáp thuaän. Vieäc pheâ chuaån Hieäp Öôùc naày ñaõ bò ngaên trôû töø 4 naêm qua, do Quoác Hoäi Ba Lan, Khoùa 1993-1997, vôùi ña soá goàm caùc daân bieåu cöïu coäng saûn.
Ñöùc Hoàng Y William H. Keeler nhaän xeùt veà baàu khí haân hoan taïi Cuba.
Baltimore - 8.01.98 - Ñöùc Hoàng Y William H. Keeler, Toång Giaùm Muïc giaùo Phaän Baltimore, beân Hoa kyø, vöøa trôû veà Giaùo phaän cuûa ngaøi sau khi vieáng thaêm Cuba trong nhöõng ngaøy Ñaàu Naêm Döông Lòch. Ngaøi ñaõ daâng thaùnh leã ñoàng teá vôùi Ñöùc Hoàng Y Jaime Ortega, Toång Giaùm Muïc giaùo phaän La Havana vaø ñaõ gaëp nhieàu tín höõu Coâng Giaùo. Muïc ñích cuûa chuyeán vieáng thaêm laø ñeå toû tình lieân ñôùi vaø baùc aùi huynh ñeä ñoái vôùi Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Cuba, hieän ñang daán thaân chuaån bò chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC. Noùi veà nhöõng ngaøy vieáng thaêm vöøa qua, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Baltimore cho bieát: yù nghóa thöïc cuûa vieäc nao nöùc cuûa ngöôøi daân Cuba laø vieäc ÑTC tôùi thaêm vaø vieäc ngaøi seõ thay ñoåi khung caûnh cuûa ñaát nöôùc hoï. Ñöùc Hoàng Y Keeler cho bieát theâm: Ngaøi ñaõ ñaâng thaùnh leã ñoàng teá Ngaøy Ñaàu Naêm vôùi Ñöùc Hoàng Y Jaime Ortega trong nhaø thôø chính toøa La Havana. Ngaøi noùi: "Trong nhaø thôø khoâng coøn moät choã naøo troáng, nhieàu ngöôøi phaûi ñöùng ngoaøi nhaø thôø. Hoï caàu nguyeän vaø ca haùt. Thaät laø tinh thaàn hoàn nhieân cuûa nieàm haân hoan". Cuøng ñi vôùi Ñöùc Hoàng Y Keeler trong chuyeán vieáng thaêm Cuba coù Vò giaùm ñoác Caritas Hoa Kyø, Kenneth Hackett, vôùi moät soá thuoác men trò giaù 200 ngaøn Myõ kim.
Phaùi ñoaøn toân giaùo Hoa kyø seõ vieáng thaêm Trung Quoác do lôøi môøi cuûa Chuû Tòch Nhaø Nöôùc.
(Avvenire 8.01.98) Washington - 8.01.98 - Ngaøy moàng 8 thaùng Hai tôùi ñaây Phaùi ñoaøn toân giaùo Hoa Kyø seõ leân ñöôøng vieáng thaêm Trung Quoác do lôøi môøi cuûa Chuû Tòch Nhaø Nöôùc, oâng Jiang Zemin (Giang Traïch Daân), trong luùc oâng vieáng thaêm Hoa Kyø vaøo thaùng 10 naêm ngoaùi. Muïc ñích cuûa chuyeán vieáng thaêm naøy laø ñeå kieåm chöùng nhöõng ñieàu kieän veà töï do phuïng töï taïi Coäng Hoøa Nhaân Daân Trung Quoác. Thaønh phaàn cuûa Phaùi ñoaøn toân giaùo naøy do Toøa Baïch Cung (White House) vaø Boä Ngoaïi Giao Hoa Kyø löïa choïn vaø goàm caùc vò giaùo só sau ñaây: Ñöùc Cha Theodore McCarick, Toång Giaùm Muïc giaùo phaän Coâng Giaùo Newark; OÂng Arthur Schneier Tröôûng Giaùo Do Thaùi; vaø chuû tòch Hoäi Quoác Gia caùc ngöôøi Tin Laønh, muïc sö Argue. Trong chuyeán vieáng thaêm naøy, Phaùi ñoaøn toân giaùo Hoa kyø coù theå vieáng thaêm caû Tibet (Taây Taïng), moät quoáùc gia bò Trung Quoác chieám ñoùng töø nhieàu naêm nay vaø baùch haïi döõ doäi caùc tín höõu Phaät Giaùo. Caùc cuoâïc baùch haïi naøy ñaõ ñöôïc thuaät laïi baèng hình aûnh vaø nhöõng lôøi toá caùo cuûa caùc tín höõu Phaät Giaùo Tibet treân ñaøi truyeàn hình YÙ caùch ñaây ít thaùng. (Avvenire 8.01.98)
Back
to Radio Veritas Asia Home Page