Back
to Radio Veritas Asia Home Page
Hieäp Hoäi Kitoâ
Nigeria choáng töôùng Abacha
ÑTC tieáp Söù Thaàn
Toøa Thaùnh taïi Nigeria
HÑGM Nigeria keâu goïi traû
töï do cho caùc tuø chính trò
Vaøi chi tieát veà Nigeria,
quoác gia saép ñöôïc ÑTC ñeán
thaêm
Toøa Thaùnh coâng boá
chöông trình thaêm Nigeria cuûa ÑTC
Coäng Hoøa Nigeria chuaån bò
ñoùn tieáp ÑTC vieáng thaêm
ÑTC Gioan Phaoloâ II chuaån
bò vieáng thaêm Nigeria
Hieäp Hoäi Kitoâ Nigeria choáng töôùng Abacha.
Nigeria - Lagos [12/03/98] - Hieäp Hoäi Kitoâ Nigeria vöøa leân tieáng choáng laïi chieán dòch nhaém ñöa töôùng Abacha, ngöôøi caàm ñaàu chính quyeàn quaân nhaân taïi nöôùc naøy, ra laøm öùng cöû vieân toång thoáng daân söï, trong kyø baàu cöû döï truø seõ dieãn ra vaøo ñaàu thaùng 8/1998 tôùi ñaây.
Trong moät thoâng caùo coâng boá vaøo hoâm thöù Naêm 12/03/98, Hieäp Hoäi Kitoâ Nigeria goïi toan tính naøy laø sai laàm veà maët luaân lyù cuõng nhö daân chuû. Töôùng Abacha ñaõ caàm ñaàu cuoäc ñaûo chaùnh laät ñoå chính quyeàn daân söï daïo thaùng 11 naêm 1993 vaø sau ñoù naém quyeàn laõnh ñaïo quoác gia. Khi leân naém quyeàn, oâng ñaõ cam keát seõ vaõn hoài chính quyeàn daân söï seõ ñöôïc baàu leân theo ñöôøng loái daân chuû vaøo thaùng 10 naêm 1998. OÂng chöa chính thöùc coâng boá laø oâng seõ ra tranh cöû. Tuy nhieân cuoäc bieåu tình cuûa nhöõng ngöôøi uûng hoä oâng taïi Abuja, thuû ñoâ lieân bang Nigeria, trong tuaàn vöøa qua cuøng vôùi chieán dòch keâu goïi oâng ra tranh cöû, trong tö caùch moät öùng cöû vieân daân söï, laø nhöõng daáu hieäu cho thaáy oâng vaãn coøn tham voïng naém giöõ quyeàn haønh.
Keå töø khi leân naém quyeàn, töôùng Abacha ñaõ nhieàu laàn bò coäng ñoàng quoác teá leân aùn vì nhöõng haønh ñoäng vi phaïm nhaân quyeàn cuõng nhö vieäc oâng thaúng tay ñaøn aùp caùc nhaø ñoái laäp vaø baát ñoàng chính kieán. Cheá ñoä cuûa oâng ñaõ taïm thôøi bò truïc xuaát khoûi gheá thaønh vieân cuûa khoái thònh vöôïng chung vaø Nigeria cuõng ñang gaùnh chòu nhieàu bieän phaùp tröøng phaït cuûa coäng ñoàng quoác teá vì thaønh tích vi phaïm nhaân quyeàn. Nigeria laø quoác gia ñoâng daân soá nhaát ôû Chaâu Phi vôùi hôn 100 trieäu daân. 45% toång soá naøy theo ñaïo Hoài, vaø ngöôøi Kitoâ Giaùo cuõng chieám tyû leä töông töï. Theo chöông trình, ÑTC Gioan Phaoloâ II seõ vieáng thaêm Nigeria vaøo ngaøy 21-23/03/1998.
ÑTC tieáp Söù Thaàn Toøa Thaùnh taïi Nigeria.
Vatican - 10.03.98 - Saùng thöù Ba 10/03/98, ÑTC tieáp Ñöùc Toång Giaùm Muïc Carlo Maria Viganoø, Söù Thaàn Toøa Thaùnh taïi Nigeria, nôi ngaøi seõ ñeán vieáng thaêm töø ngaøy 21 ñeán 23 thaùng 3/1998 naøy.
Ñaây laø chuyeán vieáng thaêm quoác teá thöù 82 cuûa Trieàu Giaùo Hoaøng vaø laø chuyeán vieáng thaêm quoác teá thöù hai trong naêm 1998 sau chuyeán vieáng thaêm 5 ngaøy cuoái thaùng Gieâng 1998 vöøa qua taïi Cuba.
Trong ba ngaøy vieáng thaêm taïi Nigeria, ÑTC seõ cöû haønh hai thaùnh leã; Chuùa nhaät 22/03/98 taïi Onitsha ngaøi seõ toân phong leân Baäc Chaân Phöôùc Ñaày Tôù Chuùa Cyprian Michael Iwene Tansi, vò giaûng thuyeát loãi laïc vaø toâng ñoà ñöùc aùi, qua ñôøi naêm 1964. Thaùnh leã thöù hai taïi moät ñòa ñieåm gaàn Abuja, thuû ñoâ môùi cuûa Nigeria.
Nigeria coù khoaûng 111 trieäu daân cö, trong ñoù 45% theo Hoài Giaùo, 38% Kitoâ giaùo, trong soá naøy coù treân 12 trieäu Coâng Giaùo, vaø 15% theo caùc toân giaùo ñòa phöông. Giaùo Hoäi Coâng Giaùo taïi Nigeria laø moät trong caùc giaùo hoäi soáng ñoäng; caùc Giaùm Muïc hieäp nhaát; haøng giaùo só ñöôïc huaán luyeän chu ñaùo, giaàu saùng kieán vaø khaû naêng; caùc chuûng vieän ñoâng ñaûo; ôn keâu goïi ñôøi soáng taän hieán doài daøo; trong nhöõng naêm vöøa qua Giaùo Hoäi ñaõ baét ñaàu göûi caùc nhaø truyeàn giaùo ra ngoaøi nöôùc, khoâng nhöõng taïi Chaâu Phi maø taïi caùc Chaâu khaùc nöõa.
Nhaân chuyeán vieáng thaêm tôùi ñaây cuûa ÑTC, ngaøy 9.03.98 vöøa qua, Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Nigeria leân tieáng yeâu caàu Chính phuû traû töï do cho caùc tuø chính trò. Caùc ngaøi noùi: Ñaây laø moät daáu hieäu caàn thieát ñeå vöôït qua nhöõng chia reõ taïi Nigeria. Moät tieán trình hoøa giaûi trong caùc laõnh vöïc chính trò, xaõ hoäi vaø toân giaùo raát khaån caáp trong luùc naøy.
Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Nigeria keâu goïi traû töï do cho caùc tuø nhaân chính trò.
(AFP 7/03/98) - Nigeria (Lagos) - Hai tuaàn leã, tröôùc chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II, Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Nigeria vöøa leân tieáng keâu goïi chính quyeàn quaân nhaân traû töï do cho caùc tuø nhaân chính trò.
Trong moät tuyeân ngoân ñöôïc coâng boá sau khoùa hoïp cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc, caùc Giaùm Muïc Nigeria baøy toû hy voïng laø chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC vaø leã phong Chaân Phöôùc cho moät Linh Muïc ngöôøi Nigeria seõ giuùp thaêng tieán vieäc hoøa giaûi taïi quoác gia ñoâng daân soá nhaät naøy cuûa Chaâu Phi. Tuyeân ngoân coù ñoaïn ghi nhö sau: "Bieán coá ÑTC vieáng thaêm Nigeria vaø Linh Muïc Cyprian Tansi ñöôïc phong AÙ Thaùnh, laø nhöõng thaùch ñoá cho moãi ngöôøi daân Nigeria tieán tôùi hoøa giaûi thöïc söï. Moät tieán trình hoøa giaûi trong boái caûnh cuûa Nigeria laø ñieàu heát söùc khaån caáp xeùt veà maët chính trò, toân giaùo vaø xaõ hoäi. Chuùng toâi muoán ñaëc bieät nhaéc tôùi caùc tuø nhaân chính trò, nhöõng ngöôøi maø vieäc traû töï do cho hoï chaéc chaén seõ giuùp thaêng tieán tinh thaàn hoøa giaûi giöõa ngöôøi daân Nigeria".
Noãi tieáng nhaát trong soá caùc tuø nhaân chính trò ñang bò giam giöõ coù oâng Moshood Abiola, ngöôøi maø daân chuùng Nigeria tin laø ñaõ thaéng cöû trong kyø baàu cöû toång thoáng daïo naêm 1993. Tuy nhieân keát quaû cuoäc baàu cöû naøy ñaõ bò phe quaân ñoäi baùc boû vaø oâng Abiola ñaõ bò giam tuø vì laäp tröôøng choáng ñoái cuûa oâng. Moät cuoäc baàu cöû toång thoáng môùi seõ dieãn ra vaøo thaùng 8/1998 tôùi ñaây. Cuõng trong tuyeân ngoân naøy, Hoäi Ñoàng Giaùm muïc Nigeria ñaõ leân aùn tình traïng baêng hoaïi veà maët luaân lyù trong xaõ hoäi hieän nay, ñöùng tröôùc naïn tham oâ, hoái loä, baïo ñoäng, ích kyû vaø taâm thöùc baát chính. Caùc Giaùm Muïc mong ñôïi laø dòp phong AÙ Thaùnh cho linh muïc Cyprian Tansi seõ giuùp chöõa laønh nhöõng beänh taät cuûa xaõ hoäi, tuy nhieân, tröôùc heát ngöôøi daân Nigeria neân côûi boû taâm thöùc döûng döng nhö khoâng coù gì xaûy ra nhöng traùi laïi phaûi yù thöùc vaø thöøa nhaän laø quoác gia cuûa hoï ñang ôû trong tình traïng beänh hoaïn.
Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Nigeria khoâng queân caùm ôn ÑTC Gioan Phaoloâ II ñaõ chaáp nhaän lôøi môøi vieáng thaêm nöôùc naøy moät laàn nöõa. Theo chöông trình, ÑTC seõ coù maët taïi Nigeria töø ngaøy 21-23 thaùng 03 naêm 1998, vaø ñaây laø laàn thöù hai ngaøi vieáng thaêm Nigeria.
Vaøi chi tieát veà Nigeria, quoác gia saép ñöôïc ÑTC ñeán thaêm ngaøy 21 thaùng 3 naêm 1998 naày.
Tin Vatican (VIS 4/3/98): ÑTC Gioan Phaoloâ II seõ thöïc hieän chuyeán vieáng thaêm muïc vuï quoác teá laàn thöù 82 cuûa ngaøi, taïi quoác gia NIGERIA, beân Phi Chaâu, trong voøng ba ngaøy, töø ngaøy thöù Baûy 21/03/98 ñeán thöù Hai 23/03/98.
Coäng Hoøa NIGERIA, naèm ôû mieàn Taây Phi Chaâu, naèm giaùp ranh vôùi caùc quoác gia Beânin, Niger, Chad, Cameroun, vaø bieån Ñaïi Taây Döông. Vôùi dieän tích roäng 923 ngaøn caây soá vuoâng, Coäng Hoøa Nigeria coù 112 trieäu daân, trong soá naày ngöôøi Coâng Giaùo chæ coù 12 trieäu, töùc khoaûng 10 phaàn traêm daân soá.
Giaùo Hoäi Coâng Giaùo taïi NIGERIA goàm coù 45 giaùo phaän, do 48 giaùm muïc chaêm soùc, vôùi söï coäng taùc cuûa 2,998 linh muïc vaø 3,417 tu só. Treân bình dieän hoaït ñoäng vaên hoùa vaø xaõ hoäi, Giaùo Hoäi Coâng Giaùo taïi Nigeria laøm chuû 122 nhaø thöông, 158 chuaån y vieän, 21 trung taâm daønh cho ngöôøi cuøi, 23 nhaø daønh cho ngöôøi lôùn tuoåi, beänh taät, 12 vieän moà coâi, 188 trung taâm coá vaán hoân nhaân vaø gia ñình, 75 trung taâm huaán luyeän hoaëc taùi huaán luyeän hoäi nhaäp xaõ hoäi. Töø thuû ñoâ Roma, ñeán thuû ñoâ ABUJA cuûa Nigeria, caàn phaûi maát khoaûng 5 giôø bay. Muïc tieâu chính cuûa chuyeán vieáng thaêm Nigeria laø leã phong chaân phöôùc cho linh muïc Cyprian Michael IWENE TANSI, ngöôøi mieàn nam Nigeria, qua ñôøi naêm 1964. Taân Chaân Phöôùc Linh Muïc TANSI laø nhaø giaûng thuyeát coù taøi vaø laø vò toâng ñoà cuûa ñöùc baùc aùi. Thaùnh Leã phong chaân phöôùc seõ ñöôïc ÑTC cöû haønh vaøo saùng Chuùa Nhaät 22 thaùng 3 naêm 1998, taïi thaønh phoá ONITSHA, naèm ôû mieàn ñoâng nam cuûa Nigeria.
Phoøng baùo chí Toøa Thaùnh coâng boá chöông trình vieáng thaêm cuûa ÑTC taïi Nigeria.
Vatican - 30.01.98 - Phoøng baùo chí Toøa Thaùnh vöøa cho coâng boá chöông trình vieáng thaêm muïc vuï cuûa ÑTC taïi Coäng Hoøa Nigeria. Chuyeán vieáng thaêm keùo daøi ba ngaøy, töø thöù Baåy 21/03, ñeán thöù Hai 23 thaùng Ba naêm 1998.
Coäng Hoøa Nigeria chuaån bò ñoùn tieáp ÑTC vieáng thaêm.
Abuja - 28.01.98 - Theo chöông trình ñaõ aán ñònh, ÑTC seõ vieáng thaêm Coäng Hoøa Nigeria töø ngaøy 21 ñeán 23 thaùng 3 naêm 1998 tôùi ñaây, do lôøi môøi cuûa caùc Giaùm Muïc nöôùc naøy.
Theo Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Nigeria, ÑTC seõ cöû haønh hai thaùnh leã ngoaøi trôøi vaø seõ gaëp Toång thoáng, töôùng Sanni Abacha. Ñaây laø chuyeán vieáng thaêm quoác teá thöù 82 cuûa Trieàu Giaùo Hoaøng vaø laø chuyeán vieáng thaêm thöù hai cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II taïi Nigeria. Chuyeán vieáng thaêm thöù nhaát ñöôïc thöïc hieän thaùng 2 naêm 1982.
Chuùa Nhaät 22/03/98, taïi Oba, gaàn Onitsha thuoäc maïn Ñoâng Nigeria, trong thaùnh leã, ÑTC seõ toân phong leân baäc Chaân Phöôùc Ñaày Tôù Chuùa Cyprian Iwene Tansi, linh muïc giaùo phaän.
Thöù Hai 2303/98, ÑTC cöû haønh thaùnh leã taïi Kubwa, gaàn thuû ñoâ Abuja , treân moät khu ñaát roäng 20 maãu taây. Khu ñaát naøy hieän ñang ñöôïc san phaúng, ñeå coù theå chöùa ñöôïc hai trieäu ngöôøi. Taïi ñaây Ban toå chöùc cho döïng moät Leã ñaøi roäng cho ÑTC vaø caùc vò ñoàng teá. Ban toå chöùc cuõng cho laøm moät con ñöôøng tieán thaúng vaøo khu ñaát naøy; roài lo ñeán vieäc ñaët caùc nhaø veä sinh vaø voøi nöôùc deå daân chuùng xöû duïng.
Sau chuyeán vieáng thaêm, khu ñaát naøy seõ ñöôïc giöõ laïi nhö moät kyû nieäm chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II.
Coäng hoøa Nigeria laø moät trong caùc quoác gia roäng lôùn taïi Chaâu phi, goàm 924 ngaøn caây soá vuoâng, gaàn ba laàn Vieät nam; daân soá khoaûng 110 trieäu. Tín höõu Kitoâ chieám khoaûng 38%, trong soá naøy coù khoaûng 11 trieäïu ngöôøi Coâng Giaùo; 45% theo Hoài Giaùo; phaàn coøn laïi theo caùc toân giaùo ñòa phöông.
Nigeria laø moät trong caùc quoác gia phong phuù veà khoaùng saûn, saûn xuaát moãi ngaøy hai trieäu thuøng daàu hoûa. Veà phöông dieän chính trò, Nigeria laø moät Coäng Hoøa Lieân Bang goàm 30 bang, vôùi chính theå Toång Thoáng. Nhöng Töôùng Abacha laät ñoå chính phuû daân söï vaø caàm quyeàn töø thaùng 11 naêm 1993 tôùi nay. Vôùi cuoäc ñaûo chính ñeå chieám quyeàn, Chính Phuû quaân söï Nigeria bò coâ laäp phaàn naøo treân tröôøng quoác teá, nhaát laø vì nhöõng vi phaïm caùc nguyeân taéc daân chuû vaø nhaân quyeàn. Do ñoù, tuy saûn xuaát daàu hoûa, neàn kinh teá bò khuûng hoaûng vaø soá nôï quoác teá leân tôùi 24,4 tæ Myõ Kim, trong naêm 1994.
ÑTC Gioan Phaoloâ II chuaån bò vieáng thaêm Nigeria.
(AFP 27/01/98) - Nigeria (Abija) - Sau chuyeán thaêm vöøa keát thuùc taïi Cuba, quoác gia keá tieáp naèm trong chöông trình vieáng thaêm muïc vuï cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II laø Nigeria, thuoäc mieàn Taây Phi Chaâu. Theo döï truø, chuyeán vieáng thaêm naøy seõ dieãn ra töø ngaøy 21-23 thaùng 3 tôùi ñaây. Giaùo Hoäi cuõng nhö chính quyeàn Nigeria ñang xuùc tieán coâng taùc chuaån bò cho chuyeán vieáng thaêm naøy. Ñaây laø laàn thöù hai ÑTC vieáng thaêm Nigeria. Chuyeán vieáng thaêm ñaàu tieân laø vaøo naêm 1982.
Nigeria laø moät quoác gia lôùn cuûa Phi Chaâu vaø ñang bò coäng ñoàng quoác teá leân aùn vì thaønh tích vi phaïm nhaân quyeàn, nhaát laø sau khi chính phuû, döôùi quyeàn laõnh ñaïo cuûa töôùng Sant Abacha, töû hình 9 nhaân vaät tranh ñaáu cho nhaân quyeàn ngöôøi Nigeria daïo naêm 1995. Theo tin töùc ghi nhaän, töôùng Abacha raát noùng loøng ñöôïc ñoùn tieáp ÑTC taïi thuû ñoâ Abija bôûi vì oâng coi ñaây laø moät dòp ñeå gaây tieáng vang veà maët chính trò tröôùc coäng ñoàng theá giôùi. Caùc nhoùm tranh ñaáu cho nhaân quyeàn taïi Nigeria thì hy voïng chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC seõ mang laïi nhöõng thay ñoåi cho quoác gia naøy, ñaëc bieät trong laõnh vöïc toân troïng nhaân quyeàn.
Nigeria coù hôn 100 trieäu daân, chia thaønh caùc nhoùm Hoài Giaùo, Kitoâ Giaùo, vaø toân giaùo truyeàn thoáng thôø vaät linh. Trong thôøi gian qua, taïi ñaây ñaõ xaûy ra nhieàu cuoäc tranh chaáp giöõa caùc nhoùm toân giaùo. Neáu nhieàu ngöôøi troâng ñôïi ÑTC seõ noùi nhieàu ñeán quyeàn töï do chính trò cuûa ngöôøi daân Nigeria, ñöùng tröôùc chính saùch ñaøn aùp giôùi baát ñoàng chính kieán cuûa töôùng Abacha; thì Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Nigeria laïi troâng ñôïi ÑTC seõ mang ñeán cho ngöôøi daân nöôùc naøy moät söù ñieäp hoøa giaûi. Theo döï truø, moät trong caùc bieán coá quan troïng cuûa ÑTC taïi Nigeria seõ laø cuoäc gaëp gôõ vôùi caùc giôùi chöùc laõnh ñaïo ngöôøi Hoài Giaùo ôû Nigeria. Ngoaøi ra ÑTC seõ cöû haønh hai thaùnh leã vaø toân phong chaân phöôùc cho Linh Muïc Michael Cyprian Tansi, ngöôøi Nigeria, qua ñôøi daïo naêm 1960.
Back
to Radio Veritas Asia Home Page