Tin Töùc vaø Thôøi Söï
ngaøy 10 thaùng 04/1999

Prepared for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines

Leã an taùng Ñöùc Hoàng Y ngöôøi Chileâ

Leã an taùng Ñöùc Hoàng Y ngöôøi Chileâ.

(AFP 10/04/99) - Chileâ (Santiago) - Thöù Baûy vöøa qua (10/04/99), haøng chuïc ngaøn ngöôøi daân thuû ñoâ Santiago cuûa Chileâ ñaõ tham döï cuoäc röôùc linh cöûu cuûa Ñöùc Hoàng Y Raul Silva Henriquez, qua ñôøi vaøo hoâm thöù Saùu (9/4/99) vì beänh tim, höôûng thoï 91 tuoåi.

Ñöùc coá Hoàng Y Henriquez laø ngöôøi noåi tieáng beânh vöïc cho nhaân quyeàn vaø ñaõ maïnh meõ chæ trích cheá ñoä ñoäc taøi cuûa cöïu Toång Thoáng Augusto Pinochet. Toång Thoáng Eduardo Frei cuûa Chileâ ñaõ ban saéc leänh caû nöôùc ñeå tang Ñöùc Hoàng Y Henriquez trong naêm ngaøy, ñeå ghi nhôù nhöõng ñoùng goùp cuûa ngaøi trong vieäc thu thaäp caùc taøi lieäu lieân quan tôùi nhöõng vuï vi phaïm nhaân quyeàn trong thôøi chính theå quaân ñoäi taïi Chileâ töø naêm 1973-1990, döôùi quyeàn cai trò cuûa oâng Augusto Pinochet. Ñöùc Hoàng Y Henriquez laø nhaân vaät laõnh ñaïo cao caáp nhaát cuûa giaùo hoäi Coâng Giaùo Chileâ keå töø naêm 1962; Vaø ngaøi ñaõ veà höu töø naêm 1983.

Sau cuoäc ñaûo chaùnh cuûa quaân ñoäi naêm 1973, Ñöùc Hoàng Y Henriquez ñaõ maïnh daïn baûo trôï cho caùc toå chöùc hay chính trò gia bò chính quyeàn quaân ñoäi baùch haïi. Ngaøi ñöùng ra thaønh laäp caùc toå chöùc uûng hoä cho nhöõng ngöôøi bò cheá ñoä ñaøn aùp vaø sau ñoù thieát laäp moät vaên phoøng ñaëc bieät, ñeå thu thaäp caùc taøi lieäu lieân quan tôùi nhöõng vuï vi phaïm nhaân quyeàn taïi Chileâ döôùi thôøi töôùng Pinochet. Tuy laø moät ngöôøi choáng ñoái maïnh meõ quaân ñoäi nöôùc naøy, nhöng Ñöùc Hoàng Y Henriquez laø nhaân vaät chuû choát trong vieäc ngöøa chieán tranh giöõa Chileâ vaø Argentina daïo naêm 1978. Qua nhöõng vaän ñoäng cuûa ngaøi, hai nöôùc Chileâ vaø Argentina ñaõ ñoàng yù ñeå cho ÑTC Gioan Phaoloâh II ñöùng ra laøm trung gian hoøa giaûi cho cuoäc tranh chaáp taïi vuøng bieân giôùi hai nöôùc.

ÑTC boå nhieäm hai vò chuû tòch môùi cuûa hai Haøn Laâm Vieän

ÑTC boå nhieäm hai vò chuû tòch môùi cuûa hai Haøn Laâm Vieän.

Vatican - 10.04.99. ÑTC vöøa boå nhieäm Cha Abelardo Lobato, Doøng Ña Minh, laøm Chuû Tòch Haøn Laâm Vieän Thaùnh Toma vaø Ñöùc OÂng Marcelo Sanchez Sorendo, laøm Thö Kyù cuûa Haøn Laâm Vieän.

Cuõng trong dòp naøy, ÑTC boå nhieäm Ñöùc OÂng Marcello Bordoni laøm Chuû Tòch Haøn Laâm Vieän Thaàn Hoïc vaø Cha Angelo Amato, thuoäc Doøng Salesien, laøm Thö Kyù. Trong Toâng Thö môùi ñaây veà nhieäm vuï cuûa caùc Haøn Laâm Vieän (Inter Munera Accademiarum), ñöôïc coâng boá 24.03.99, ÑTC ñaõ chaáp thuaän noäi qui môùi cuûa Hai Haøn Laâm Vieän. Haøn Laâm Vieän Thaùnh Toma ñöôïc thaønh laäp caùch ñaây 120 naêm, do Ñöùc Leâoâ XIII (1878-1903 ). Traùi laïi Haøn Laâm Vieän Thaàn Hoïc ñöôïc thaønh laäp töø naêm 1716, thôøi Ñöùc Clemente XI (1700 - 1721). Haøn Laâm Vieän Thaùnh Toma goàm 50 thaønh vieân, do Ñöùc Hoàng Y Quoác Vuï Khanh boå nhieäm, coù nhieäm vuï söu taàm, khaûo cöùu, beânh vöïc vaø phoå bieán giaùo lyù cuûa Thaùnh Toma Tieán Só, caùch rieâng giaùo huaán cuûa Ngaøi veà phaåm giaù con ngöôøi vaø veà vieäc xöû duïng lyù trí trong hoøa hôïp hoaøn toaøn vôùi Ñöùc Tin. Haøn Laâm Vieän Thaàn Hoïc, goàm 40 thaønh vieân, cuõng do Ñöùc Hoàng Y Quoác Vuï Khanh boå nhieäm, coù söù meänh coå voõ vieäc ñoái thoaïi giöõa Ñöùc tin vaø lyù trí, ñaøo saâu giaùo lyù coâng giaùo ñeå coù theå ñaùp laïi vôùi nhöõng ñoøi hoûi cuûa thôøi ñaïi. Nhö chuùng toâi ñaõ loan tin: Chieàu thöù Baåy 10/04/99, ÑTC töø Castelgandolfo trôû veà Vatican. Ngaøi ñaõ ra Traïi heø nghæ ít ngaøy sau Tuaàn Thaùnh. Chuùa Nhaät thöù hai Phuïc Sinh, ÑTC vieáng thaêm muïc vuï giaùo xöù Santa Maria de Loreto, ôû vuøng ngoaïi oâ Roma vaø vaøo luùc 12 giôø, ngaøi ñoïc Kinh "Laïy Nöõ Vöông Thieân Ñaøng", vôùi caùc tín höõu tuï hoïp taïi quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ. Trong soá caùc tín höõu tuï hoïp ñeå caàu nguyeän vôùi ÑTC, coù khoaûng 40 ngaøn ngöôøi thuoäc ñoaøn haønh höông ñeán Roma nhaân dòp leã "Loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa". Tröôùc ñoù, ñoaøn haønh höông naøy döï thaùnh leã taïi Quaûng Tröôøng, do Ñöùc Hoàng Y Fiorenzo Angelini, cöïu chuû tòch Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh veà muïc vuï Y Teá, chuû söï.

ÑTC göûi ñieän vaên chia buoàn veà caùi cheát cuûa Ñöùc Hoàng Y Raul Silva Henriquez, cöïu Toång Giaùm Muïc giaùo phaän Santiago de Chili

ÑTC göûi ñieän vaên chia buoàn veà caùi cheát cuûa Ñöùc Hoàng Y Raul Silva Henriquez, cöïu Toång Giaùm Muïc giaùo phaän Santiago de Chili.

Vatican - 10.04.99 - "Moät vò chuû chaên nhieät thaønh, vôùi söï khoân ngoan vaø ñöùc aùi ñaõ phuïc vuï Daân cuûa ngaøi vaø Giaùo Hoäi". Ñaây laø nhöõng lôøi ÑTC Gioan Phaoloâ II vieát leân trong ñieän vaên chia buoàn göûi cho Ñöùc Cha Errazuriz Ossa, Toång Giaùm Muïc giaùo phaän Santiago de Chili, veà caùi cheát cuûa Ñöùc Hoàng Y Raul Silva Henriquez, cöïu Toång Giaùm Muïc giaùo phaän, xaåy ra ngaøy 9.04.99 vöøa qua taïi thuû ñoâ Chili, thoï 91 tuoåi.

Ñöùc Hoàng Y Silva Henriquez laø vò chuû chaên ñöôïc toaøn daân meán nhôù, vaø coi nhö bieåu hieäu cuûa loøng trung thaønh vôùi Ñöùc Tin, vôùi Giaùo Hoäi vaø vôùi daân toäc, bieåu hieäu cuûa vieäc beânh vöïc caùc quyeàn con ngöôøi, trong nhöõng naêm ñen toái cuûa cheá ñoä ñoäc taøi. Toång Thoáng Coäng Hoøa Chili, oâng Eduardo Frei, vôùi nhieàu caûm xuùc, ñaõ goïi Ñöùc Coá Hoàng Y laø "hình aûnh lòch söû cuûa theá kyû naøy".

Silva Henriquez sinh naêm 1907, thuoäc gia ñình ñoâng con, 22 tuoåi ñaäu Luaät Sö vaø sau ñoù vaøo tu doøng Salesien, du hoïc Torino, beân YÙ. Ñöôïc boå nhieäm laøm Toång Giaùm Muïc giaùo phaän Santiago de Chili naêm 1959. Ngaøi ñaõ soáng nhöõng bieán coá lôùn lao cuûa Giaùo Hoäi - nhö ÑTC nhaéc laïi trong ñieän vaên - tham döï Coâng Ñoàng Chung Vatican II; thaêng Hoàng Y 19.03.1962, thôøi Ñöùc Gioan XXIII (1958-1963); sau ñoù tham döï ba Maät Vieän baàu ba vò Giaùo Hoaøng sau cuøng: Ñöùc Phaolo VI (1963) - Ñöùc Gioan Phaoloâ ñeä nhaát (1978) vaø Ñöùc Gioan Phaoloâ ñeä nhò (cuõng naêm 1978). Naêm 1962, ngaøi toå chöùc taïi Santiago moät cuoäc giaûng ñaïi phuùc; roài trieäu taäp Hoäi Nghò giaùo phaän. Ñöùc Coá Hoàng Y coøn laø thaønh vieân cuûa nhieàu Boä thuoäc Giaùo Trieàu Roma vaø cuûa nhieàu Haøn Laâm Vieän trong vaø ngoaøi nöôùc.

Taïi Chili, tin qua ñôøi cuûa Ñöùc Hoàng Y Raul Silva Henriquez ñaõ gaây neân nhieàu ñau ñôùn vaø meán tieác nôi daân chuùng. Ñöùc Hoàng Y Fresno, cuõng cöïu Toång Giaùm Muïc Santiago de Chili, cöû haønh thaùnh leã caàu nguyeän cho Ñöùc Coá Hoàng Y Silva Henriquez vaøo saùng thöù Baåy 10.04.99 vaø saùng thöù hai 12.04.99, Ñöùc Cha Errazuriz Ossa, Toång Giaùm Muïc giaùo phaän seõ chuû söï leã an taùng trong nhaø thôø Chính Toøa vôùi söï hieän dieän cuûa Toång Thoáng, chính phuû, giôùi chính trò, vaên hoùa, ngheä só vaø caùc tín höõu. Toång Thoáng tuyeân boá ñeå tang 5 ngaøy trong caû nöôùc, ñeå kính nhôù Nhaân Vaät maø oâng goïi laø "hình aûnh lòch söû cuûa theá kyû naøy".

Back to Radio Veritas Asia Home Page