Back
to Radio Veritas Asia Home Page
Hoäi nghò Lieân
Toân veà Gia Ñình caûnh caùo choáng
laïi neàn "vaên hoùa cuûa söï
cheát"
25 ngöôøi bò thieät
maïng trong vuï taán coâng taïi Ñoâng
Timor
ÑTC caàu nguyeän cho hoøa
bình vaø söï khoan nhöôïng toân
giaùo taïi Indonesia
Ñaïi hoäi caùc Giaùm
Muïc AÂu Chaâu veà truyeàn thoâng
Caàu nguyeän nhaân ngaøy
töôûng nieäm nhöõng ngöôøi
Do Thaùi bò Ñöùc Quoác Xaõ
saùt haïi
Hoäi nghò Lieân Toân veà Gia Ñình caûnh caùo choáng laïi neàn "vaên hoùa cuûa söï cheát".
(UCAN AS2406.1022 7/4/’99) - Philippines (Manila) - Caùc quoác gia ñang phaùt trieån neân thaêng tieán ñôøi soáng gia ñình qua nhöõng ñaïo luaät coå voõ phuùc lôïi vaø söï phaùt trieån cuûa ngöôøi daân, chöù khoâng chæ nhaém laøm noåi baät laäp tröôøng chính trò vaø kinh teá cuûa chính phuû mình maø thoâi.
Treân ñaây laø lôøi keâu goïi cuûa caùc tham döï vieân Hoäi Nghò Quoác Teá Lieân Toân Giaùo veà Gia Ñình, toå chöùc taïi thuû ñoâ Manila cuûa Philippines, töø ngaøy 27-28 thaùng 3/1999 vöøa qua. Chuû ñeà cuûa hoäi nghò laø: "Gia Ñình: Trung taâm ñieåm cuûa söï phaùt trieån nhaân baûn". Hoäi nghò qui tuï khoaûng 1,000 tham döï vieân, trong soá naøy coù caû caùc vò ñaïi dieän Kitoâ giaùo vaø Hoài giaùo, vaø baø Mercedes Arzu Wilson, chuû tòch Toå Chöùc Theá Giôùi veà Gia Ñình. Trong baøi dieãn vaên khai maïc hoäi nghò, Ñöùc Hoàng Y Jaime Sin, Toång Giaùm Muïc Manila, ñaõ ñoå loãi cho giôùi truyeàn thoâng vì ñaõ trình baøy toäi ngoaïi tình vaø vieäc laøm cha meï ñoäc thaân nhö laø ñieàu bình thöôøng. Ngay caû trong quaûng caùo vaø tin töùc haèng ngaøy, ñoäc giaû coù theå löu yù tôùi söï kieän baûn chaát thaät söï cuûa gia ñình ñöôïc phaûn aùnh moät caùch leäch laïc. Hoân nhaân giöõa nhöõng ngöôøi ñoàng phaùi laïi coøn ñöôïc coå voõ vaø coi nhö moät ñieàu töï nhieân. Veà phaàn mình, baø Mercedes Wilson ñaõ ñaëc bieät löu yù tôùi tình caûnh cuûa phuï nöõ, laø ñoái töôïng, thöôøng xuyeân bò aùp löïc phaûi choái boû nöõ tính vaø thieân chöùc laøm meï cuûa mình, ñaëc bieät vôùi nhöõng phuï nöõ ñang tranh ñaáu vôùi phaùi nam ñeå giaønh choã ñöùng vôùi phaùi nam trong xaõ hoäi cuõng nhö trong coâng aên vieäc laøm.
Keát thuùc hoäi nghò, caùc tham döï vieân ñaõ coâng boá moät baûn tuyeân ngoân goïi laø "Baûn tuyeân ngoân Manila veà Gia Ñình". Baûn tuyeân ngoân naøy caûnh caùo veà söï xuaát hieän cuûa moät neàn vaên hoùa söï cheát, ñöôïc ñaëc tröng qua vieäc kieåm soaùt daân soá bôûi nhöõng hình thöùc baïo ñoäng nhaát, chaúng haïn nhö phaù thai vaø gieát ngöôøi eâm dòu. Baûn tuyeân ngoân cuõng chæ trích ñieàu goïi laø nhöõng möu toan nhaém thay theá gia ñình truyeàn thoáng baèng nhöõng kieåu maãu gia ñình môùi, vaø nhaém coå voõ söï chaáp nhaän hoân nhaân giöõa hai ngöôøi ñoàng phaùi vaø söï ñoàng tính luyeán aùi. Sau cuøng baûn tuyeân ngoân keâu goïi chính phuû taïo taát caû caùc thaønh vieân trong gia ñình coù ñuû ñieàu kieän möu keá sinh nhai, vaø Lieân Hieäp Quoác cuõng neân duyeät laïi caùc chöông trình ñang ñöôïc aùp duïng lieân quan tôùi gia ñình, hoân nhaân vaø söï soáng con ngöôøi.
25 ngöôøi bò thieät maïng trong vuï taán coâng taïi Ñoâng Timor.
(AFP, Reuter 6-7/04/99) - Ñoâng Timor (Dili) - Thöù Tö (7/04/99), Ñöùc Cha Carlos Ximenes Belo, giaùm quaûn toâng toøa Dili, cho bieát coù 25 ngöôøi ñaõ bò thieät maïng, sau khi moät nhoùm ngöôøi voõ trang taán coâng vaøo moät nhaø thôø ôû Liquisa nôi coù khoaûng 2,000 ngöôøi Ñoâng Timor ñang laùnh naïn. Thò traán Liquisa naèm caùch thuû phuû Dili khoaûng 30 kiloâmeùt veà höôùng Taây.
Tröôùc ñoù vaøo hoâm thöù Ba (6/04/99), moät haõng thoâng taán trích thuaät lôøi Ñöùc Cha Belo noùi raèng ngaøi ñaõ ñöôïc ñaïi taù Tono Suratam, ngöôøi caàm ñaàu caùc nhoùm voõ trang uûng hoä Jakarta ôû Ñoâng Timor cho bieát soá ngöôøi bò thieät maïng trong vuï taán coâng noùi treân leân tôùi 45. Haõng thoâng taán LUSA trích lôøi cuûa Ñöùc Cha Belo nhö sau: "Hôn 2,000 ngöôøi ñang laùnh naïn trong moät nhaø thôø ôû Liquisa, khi moät nhoùm ngöôøi laï maët coù voõ trang ñoät nhaäp vaøo, xaû suùng baén vaø quaêng vaøi traùi löïu ñaïn. Moät vuï taán coâng khaùc cuõng ñaõ xaûy ra taïi nhaø cuûa moät Linh Muïc ôû Liquisa, nôi ñang coù nhieàu daân laøng laùnh naïn, khieán cho 5 ngöôøi bò thieät maïng. Tình hình Ñoâng Timor ñang trôû neân raát caêng thaúng. Chuùng toâi keâu goïi Lieân Hieäp Quoác laäp töùc göûi moät löïc löôïng gìn giöõ hoøa bình tôùi Ñoâng Timor."
Cuõng thöù Tö (7/04/99), Ñöùc Cha Belo vaø ñaïi taù Tono Suratam ñaõ tôùi Liquisa ñeå quan saùt tình hình. Qua cuoäc phoûng vaán baèng ñieän thoaïi vôùi haõng thoâng taán Reuters, Ñöùc Cha Belo ñaõ noùi nhö sau: "Ngöôøi thì noùi 57, 20, 25 hay 5 ngöôøi cheát trong vuï taán coâng, rieâng toâi, toâi xin noùi laø coù 25 ngöôøi. Tuy nhieân theo caùc chöùng nhaân taïi nôi xaûy ra vuï taán coâng, thì coøn nhieàu xaùc cheát khaùc ôû chung quanh nhaø thôø toâi, khoâng bieát chaéc chaén soá ngöôøi bò thieät maïng. Ñaây laø vuï thaûm saùt cuõng gioáng nhö vuï thaûm saùt xaûy ra taïi nghóa trang Dili daïo naêm 1991. Toâi nghó haït gioáng cuûa söï thuø gheùt nay laïi nhieàu theâm".
Nhoùm ngöôøi Ñoâng Timor uûng hoä ñoäc laäp ñaõ caùo buoäc chính quyeàn Jakarta laø ñang cung caáp voõ khí vaø taøi chaùnh cho phe ngöôøi Ñoâng Timor uûng hoä quyeàn cai trò cuûa Indonesia taïi Ñoâng Timor. Ñöùng tröôùc tình hình caêng thaúng naøy, oâng Xanana Gusmao, laõnh tuï maët traän khaùng chieán Fritilin cuûa ngöôøi Ñoâng Timor, ñaõ ra moät thoâng caùo keâu goïi ngöôøi Ñoâng Timor neân töï baûo veä mình baèng voõ trang. Lôøi keâu goïi cuûa oâng ñaõ khieán cho Lieân Hieäp Quoác vaø Hoa Kyø toû yù quan ngaïi laø seõ laøm cho tình hình an ninh taïi Ñoâng Timor trôû neân toài teä hôn. Caùc nhaø phaân tích cho raèng, vieäc oâng Gusmao keâu goïi ngöôøi Ñoâng Timor xöû duïng voõ trang ñeå töï veä, laø moät caùch giaùn tieáp ñeå buoäc Lieân Hieäp Quoác phaûi göûi löïc löôïng gìn giöõ hoøa bình tôùi Ñoâng Timor. Tuy nhieân, hoâm thöù Ba 6/04/99 vöøa qua, phaùt ngoân vieân cuûa Toång Thö Kyù Kofi Annan, ñaõ ra moät thoâng caùo baùc boû vieäc göûi löïc löôïng gìn giöõ hoøa bình cuûa Lieân Hieäp Quoác tôùi Ñoâng Timor, ñoàng thôøi keâu goïi caùc phe phaùi neân traùnh nhöõng haønh vi baïo ñoäng, coù theå gaây nguy haïi cho cuoäc thöông thuyeát chính trò giöõa Indonesia vaø Boà Ñaøo Nha qua trung gian cuûa Lieân Hieäp Quoác, vôùi muïc ñích ñaït tôùi moät giaûi phaùp oân hoøa cho qui cheá cuûa Ñoâng Timor trong töông lai.
ÑTC caàu nguyeän cho hoøa bình vaø söï khoan nhöôïng toân giaùo taïi Indonesia.
(UCAN IJ2460.1022 7/04/99) - Indonesia (Jakarta) - Trong söù ñieäp phuïc sinh göûi cho caùc tín höõu Coâng Giaùo taïi Indonesia, ÑTC Gioan Phaoloâ II ñaõ daâng lôøi caàu nguyeän cho hoøa bình vaø keâu goïi thöïc thi tinh thaàn khoan nhöôïng giöõa caùc coäng ñoaøn toân giaùo taïi quoác gia ñang traûi qua nhieàu cuoäc khuûng hoaûng naøy.
Söù ñieäp cuûa ÑTC, do Ñöùc Hoàng Y Angelo Sodano, Quoác Vuï Khanh Toøa Thaùnh chuyeån tôùi giaùo hoäi Coâng Giaùo Indonesia vaø ñöôïc Ñöùc Hoàng Y Julius Darmaatmadja, Toång Giaùm Muïc Jakarta, ñoïc trong thaùnh leã Phuïc Sinh ñöôïc tröïc tieáp phaùt hình treân moät ñaøi truyeàn hình Indosiar cuûa tö nhaân. Söù ñieäp coù ñoaïn ghi nhö sau: "Giöõa luùc caùc tín höõu Kitoâ treân toaøn theá giôùi möøng söï phuïc sinh cuûa Ñöùc Kitoâ, toâi xin daâng lôøi caàu nguyeän cho hoøa bình vaø söï khoan nhöôïng giöõa caùc coäng ñoaøn toân giaùo taïi queâ höông cuûa anh chò em. Toâi mong öôùc raèng Indonesia seõ ñöôïc Thieân Chuùa cuûa loøng thöông xoùt chuùc laønh, ñeå moïi ngöôøi bieát thoâng caûm vôùi nhau, yeâu thöông nhau, ñeå moïi ngöôøi ñöôïc khích leä coäng taùc vôùi nhau cho lôïi ích chung".
Veà phaàn mình, trong baøi giaûng thaùnh leã, Ñöùc Hoàng Y Toång Giaùm Muïc Jakarta ñaõ keâu goïi caùc tín höõu Indonesia haõy xöû duïng söù ñieäp cuûa muøa Phuïc Sinh ñeå xaây döïng moät cuoäc soáng môùi trong tinh thaàn tha thöù, hoøa giaûi, huynh ñeä, hoøa bình vaø hoøa giaûi vôùi nhau. Theo Ñöùc Hoàng Y, maëc duø Indonesia ñang ñöùng tröôùc nhöõng khoù khaên veà maët kinh teá-xaõ hoäi vaø tình hình baát an do nhöõng cuoäc noåi loaïn vaø ñuïng ñoä giöõa caùc saéc toäc cuõng nhö toân giaùo, nhöng tinh thaàn cuûa leã Phuïc Sinh cho chuùng ta moät söï canh taân giaù trò trong moïi khía caïnh cuûa cuoäc soáng. Ñöùc Hoàng Y Darmaatmadja noùi nhö sau: "Boùng toái cuûa söï soáng, ñöôïc coi coù ít giaù trò vaø ngay caû baát lôïi, nhöng trong vaø vôùi Ñöùc Kitoâ Phuïc Sinh, laïi trôû thaønh nguoàn maïch cuûa söï cöùu ñoä vaø coù nhöõng giaù trò Thieân Ñaøng".
Ñaïi hoäi caùc Giaùm Muïc AÂu Chaâu veà truyeàn thoâng.
Montserrat [Apic 7/04/99] - Hoäi nghò cuûa Ñöùc Giaùm Muïc AÂu Chaâu veà truyeàn thoâng vöøa khai dieãn hoâm thöù Tö [7/04/99] taïi tu vieän Bieån Ñöùc Montserrat, thuoäc mieàn Catalogne, Taây Ban Nha. Hoäi nghò taäp truù vaøo vaán ñeà traùch nhieäm xaõ hoäi cuûa Giaùo Hoäi trong laõnh vöïc truyeàn thoâng.
Trong caùc nhaân vaät tham döï hoäi nghò, nguôøi ta thaáy coù Ñöùc Hoàng Y Miloslav Vlk, Toång Giaùm Muïc Praha, Tieäp Khaéc, kieâm chuû tòch lieân hieäp caùc Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc AÂu Chaâu vaø Ñöùc Toång Giaùm Muïc Joh Foley, chuû tòch Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh ñaëc traùch veà truyeàn thoâng xaõ hoäi.
Caùc tín höõu Kitoâ Phaùp hieäp yù caàu nguyeän nhaân ngaøy töôûng nieäm nhöõng ngöôøi Do Thaùi bò Ñöùc Quoác Xaõ saùt haïi.
Paris [Apic 7/04/99] - Caùc tín höõu Kitoâ Phaùp ñöôïc môøi goïi hieäp yù caàu nguyeän nhaân ngaøy töôûng nieäm nhöõng nguôøi Do Thaùi bò Ñöùc Quoác Xaõ saùt haïi.
Ñöùc Cha Gaston Poulain, Giaùm Muïc Peùrigueux kieâm chuû tòch UÛy Ban ñaëc traùch veà caùc moái quan heä vôùi Do Thaùi Giaùo, ñaõ môøi goïi caùc coäng ñoàng Coâng Giaùo Phaùp hieäp yù vôùi caùc anh em Do Thaùi trong ngaøy 11/04/99 tôùi ñaây ñeå caàu nguyeän cho caùc naïn nhaân cuûa Ñöùc Quoác Xaõ. Trong moät thoâng caùo ñöôïc coâng boá hoâm thöù Tö [7/04/99], Ñöùc Cha Poulain cho bieát: caùc coäng ñoàng Do Thaùi seõ daønh ngaøy 13/04/99 tôùi ñeå töôûng nieäm haèng trieäu nguôøi Do Thaùi bò cheá ñoä Ñöùc Quoác Xaõ saùt haïi trong thôøi ñeä nhò theá chieán.
Saùng kieán keâu goïi caùc tín höõu Coâng Giaùo hieäp yù vôùi caùc anh em Do Thaùi ñeå caàu nguyeän cho caùc naïn nhaân cuûa Ñöùc Quoác Xaõ, cuõng ñaõ ñöôïc ñaïi dieän cuûa Tin Laønh hoan hæ ñoùn nhaän. Thöù Hai tôùi [12/04/99], vaøo luùc 7 giôø 30 chieàu, taïi Ñaøi Töôûng Nieäm Vò Töû Ñaïo Do Thaùi voâ danh ôû Paris, oâng Joseph Sitruk, Ñaïi Giaùo Tröôûng Do Thaùi taïi Phaùp, seõ chuû toïa nghi thöùc ñoát neán ñeå töôûng nieäm 6 trieäu nguôøi Do Thaùi bò Ñöùc Quoác Xaõ saùt haïi. Ñaïi dieän cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Phaùp cuõng seõ tham döï nghi thöùc naøy.
Back
to Radio Veritas Asia Home Page