Back
to Radio Veritas Asia Home Page
Toøa Thaùnh
uûng hoä caùc noã löïc caûi tieán
nhaân quyeàn
Chính Phuû AÁn Ñoä
baõi boû döï tính tuyeân boá
naêm 2000 laø naêm cuûa Ñöùc
Kitoâ
Caùc giaùo lyù vieân
Indonesia cam keát noã löïc ñoái
phoù vôùi naïn suy ñoài luaân
lyù
Vôû kòch veà "Ñôøi
Soáng Tu Vieän" ñöôïc chieáu
treân ñaøi truyeàn hình Nhaät
ÑTC tieáp caùc Giaùm
Muïc Mozambic ñeán Roma vieáng Toøa Thaùnh
(Ad Limina)
Cuoäc gaëp gôõ veà
cuoäc haønh höông quoác teá taïi
Roma vaøo naêm 2000
Toøa Thaùnh uûng hoä caùc noã löïc caûi tieán nhaân quyeàn.
(CNS 15/03/99) - Vatican - Toøa Thaùnh uûng hoä caùc noã löïc cuûa UNESCO nhaém thaêng tieán moät neàn vaên hoùa hoøa bình, khoâng baïo ñoäng vaø bieát toân troïng nhaân quyeàn.
UNESCO laø teân goïi taét cuûa Toå Chöùc Giaùo Duïc, Khoa Hoïc vaø Vaên Hoùa tröïc thuoäc Lieân Hieäp Quoác. Keå töø ñaàu thaùng 3/1999 naøy, UNESCO ñaõ phaùt ñoäng moät chieán dòch thu thaäp 100 trieäu chöõ kyù, ñöôïc ñính keøm theo moät taøi lieäu goïi laø "Baûn Tuyeân Ngoân 2000" (Manifesto 2000). Baûn tuyeân ngoân naøy seõ ñöôïc ñeä trình tröôùc khoùa hoïp khoaùng ñaïi cuûa Lieân Hieäp Quoác vaøo thaùng 9 naêm 2000. Lieân Hieäp Quoác ñaõ tuyeân boá naêm 2000 laø Naêm Quoác Teá veà Neàn Vaên Hoùa Hoøa Bình vaø UNESCO ñöôïc trao phoù traùch nhieäm phoái hôïp caùc sinh hoaït cho chuû ñeà naøy treân toaøn theá giôùi.
Trong cuoäc phoûng vaán vôùi ñaøi phaùt thanh Vatican ngaøy 14/03/99 vöøa qua, Ñöùc OÂng Lorenzo Frana, quan saùt vieân thöôøng tröïc cuûa Toøa Thaùnh taïi truï sôû UNESCO ôû Paris ñaõ baøy toû caûm nghó nhö sau: "Chieán dòch cuûa UNESCO keâu goïi caû theá giôùi töï vaán löông taâm, vaø söï chuù yù cuûa moïi ngöôøi nghó tôùi nhu caàu phaûi coù söï thay ñoåi taän goác reã, thay ñoåi trong taâm thöùc, trong loái suy nghó vaø haønh ñoäng, traùnh gieo raéc söï thuø haän vaø töø ñoù daãn tôùi baïo ñoäng, chieán tranh." Taøi lieäu "Baûn Tuyeân Ngoân 2000", ñöôïc caùc nhaân vaät ñoaït giaûi thöôûng Nobel Hoøa Bình soaïn thaûo, trong ñoù keâu goïi moãi caù nhaân haõy cam keát duy trì saùu giaù trò trong cuoäc soáng haèng ngaøy. Saùu giaù trò ñoù laø: toân troïng söï soáng vaø phaåm giaù con ngöôøi, khoâng baïo ñoäng, chia seû thôøi giôø vaø taøi nguyeân vaät chaát ñeå loaïi boû baát coâng, baûo veä quyeàn töï do phaùt bieåu tö töôûng, thaêng tieán loái soáng nhaém baûo veä moâi tröôøng vaø noã löïc phaùt trieån coäng ñoaøn, trong ñoù bao goàm caûc vieäc toân troïng caùc nguyeân taéc daân chuû, coâng baèng vaø ñoaøn keát. Ñöùc OÂng Frana cho bieát ngaøi tin töôûng UNESCO seõ thu thaäp ñöôïc 100 trieäu chöõ kyù cho Baûn Tuyeân Ngoân 2000 khi ngaøi noùi nhö sau: "Vôùi 20 trieäu khaùch haønh höông döï tính seõ coù maët taïi Roma ñeå möøng Ñaïi Naêm Thaùnh 2000, chuùng ta ñaõ coù 20 trieäu chöõ kyù. Nhöõng khaùch haønh höông naøy ñeán Roma ñeå ñi tìm moät söï bình an trong taâm hoàn. Vieäc xin chöõ kyù khoâng phaûi laø vaán ñeà. Vaán ñeà ôû ñaây laø sau khi xin ñöôïc 100 trieäu chöõ kyù roài, nhöng laïi khoâng coù söï thay ñoåi naøo, bôûi leõ ngöôøi ta coù quaù nhieàu quyeàn lôïi xung khaéc nhau, vaø nhöõng quyeàn lôïi naøy ñi ngöôïc laïi tinh thaàn baát baïo ñoäng vaø hoøa bình.
Chính Phuû AÁn Ñoä baõi boû döï tính tuyeân boá naêm 2000 laø naêm cuûa Ñöùc Kitoâ.
(UCAN IA2277.1019 15/03/99) - AÁn Ñoä (New Delhi) - Ñöùng tröôùc aùp löïc cuûa ngöôøi AÁn Giaùo, Chính Phuû Lieân Bang AÁn Ñoä ñaõ baõi boû döï tính ñöùng ra tuyeân boá naêm 2000 laø naêm cuûa Ñöùc Kitoâ. Caùc nhaø laõnh ñaïo Kitoâ giaùo goïi quyeát ñònh naøy laø khoâng coâng baèng, nhöng ñoàng thôøi cuõng noùi raèng Giaùo Hoäi khoâng caàn söï uûng hoä cuûa ngöôøi AÁn Giaùo ñeå möøng Ñaïi Naêm Thaùnh 2000.
Thaùng 12/1998 vöøa qua, Chính Phuû Lieân Bang AÁn Ñoä, do ñaûng AÁn Giaùo caàm ñaàu, ñaõ ñeà nghò laø seõ cuøng vôùi Giaùo Hoäi möøng naêm Thaùnh 2000 saép tôùi. Baùo chí AÁn Ñoä cho raèng ñaây laø moät noã löïc cuûa ñaûng AÁn Giaùo nhaém caûi tieán hình aûnh choáng ngöôøi Kitoâ Giaùo thieåu soá cuûa chính phuû, phaùt sinh töø nhöõng vuï taán coâng cuûa ngöôøi AÁn Giaùo nhaém vaøo ngöôøi Kitoâ keå töø thaùng Gieâng naêm 1998. Tuy nhieân caùc toå chöùc AÁn Giaùo, hoïp thaønh lieân minh ñaûng Nhaân Daân AÁn Ñoä, ñaõ choáng laïi ñeà nghò naøy vieän leõ laø haønh ñoäng naøy seõ khuyeán khích caùc tín höõu AÁn Giaùo theo ñaïo. Caùc laõnh thuï AÁn Giaùo cho raèng möøng naêm 2000 nhö laø Naêm cuûa Ñöùc Kitoâ seõ gaây neân tình traïng baát hoøa toân giaùo, xeùt vì nhöõng vuï taán coâng ngöôøi Kitoâ Giaùo cuøng vôùi nhöõng lôøi caùo buoäc raèng ngöôøi Kitoâ Giaùo ñang chieâu duï caùc tín höõu AÁn Giaùo theo ñaïo. Laäp tröôøng naøy cuûa caùnh höõu trong ñaûng Nhaân Daân ñaõ ñöôïc moät vò boä tröôûng laø oâng Murli Manohar Joshi, uûng hoä. Ngaøy 5/03/99 vöøa qua, oâng Joshi ñaõ yeâu caàu thuû töôùng Vajpayee huûy boû döï tính noùi treân, vaø thay vaøo ñoù, AÁn Ñoä seõ möøng naêm 2000 nhö laø "Naêm cuûa Neàn Vaên Hoùa Hoøa Bình", theo nhö Lieân Hieäp Quoác ñaõ ñeà nghò.
OÂng Joshi laø boä tröôûng ñaëc traùch veà vieäc Phaùt Trieån Nguoàn Nhaân Söï (Human Resource Development). Trong laù thö göûi cho thuû töôùng Vajpayee, oâng Joshi laäp luaän raèng boä cuûa oâng cuõng bao goàm caùc vaán ñeà coù lieân quan ñeán vaên hoùa. OÂng khoâng ñoàng yù vôùi ñeà nghò cuûa thuû töôùng Vajpayee vôùi lyù do laø Kitoâ Giaùo khoâng phaûi laø moät toân giaùo goác cuûa AÁn Ñoä. Tröôùc söï ñoàng tình cuûa nhieàu vò boä tröôûng khaùc trong noäi caùc, thuû töôùng Vajpayee ñaõ ruùt laïi ñeà nghò cuûa oâng, vaø thay vaøo ñoù noäi caùc chính phuû ñaõ ñoàng yù thaønh laäp moät uûy ban ñeå möøng naêm 2000 laø "Naêm cuûa Neàn Vaên Hoùa Hoøa Bình", vaø caùc nhaø laõnh ñaïo Kitoâ Giaùo cuõng seõ ñöôïc môøi tham gia vaøo uûy ban naøy.
Caùc giaùo lyù vieân Indonesia cam keát noã löïc ñoái phoù vôùi naïn suy ñoài luaân lyù.
(UCAN IN2180.1019 15/03/99) - Indonesia (Cipanas) - Caùc giaùo lyù vieân ngöôøi Indonesia cam keát raèng hoï seõ gia taêng caùc noã löïc ñeå ñoái phoù vôùi tình traïng suy ñoài luaân lyù trong nöôùc.
Khoaûng 60 giaùo lyù vieân ñaõ tham döï khoùa hoäi thaûo toaøn quoác veà giaùo lyù, dieãn ra töø ngaøy 23 ñeán ngaøy 27 thaùng 2/1999 taïi thò traán Cipanas, thuoäc mieàn Taây Java, naèm caùch thuû ñoâ Jakarta khoaûng 90 kiloâmeùt veà höôùng Nam. Chuû ñeà cuûa khoùa hoäi thaûo laø "Söï Suy Ñoài Luaân Lyù hieän nay, Caùc Noã Löïc ñeå Ñoái Phoù". Trong baøi thuyeát trình cho caùc giaùo lyù vieân, Linh Muïc Joseph Lalu, toång thö kyù UÛy Ban Giaùo Lyù cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Indonesia, ghi nhaän, laø tình traïng suy ñoài luaân lyù laø coäi reã cuûa taát caû caùc cuoäc khuûng hoaûng trong nöôùc hieän giôø, vaø muïc tieâu cuûa khoùa hoäi thaûo laø ñeå gaây yù thöùc nôi caùc giaùo lyù vieân veà cuoäc khuûng hoaûng luaân lyù naøy vaø söï caàn thieát phaûi soaïn ra moät chöông trình giaùo lyù ñaùp öùng ñöôïc vaán naïn veà luaân lyù cuûa Indonesia.
Trong nhöõng ngaøy hoäi thaûo, caùc giaùo lyù vieân ñaõ ñoàng yù raèng neàn luaân lyù taïi Indonesia ñang bò suy ñoài trong boán laõnh vöïc, ñoù laø: söï soáng, hoân nhaân, tính duïc, vaø trong ñôøi soáng chính trò-xaõ hoäi. Tình traïng thieáu toân troïng söï soáng vaø phaåm giaù con ngöôøi taïi Indonesia ngaøy nay laø do ngöôøi ta khoâng nhaän ra ñöôïc söï soáng laø moät hoàng aân do Thieân Chuùa ban vaø moãi moät con ngöôøi ñeàu ñöôïc taïo döïng theo hình aûnh cuûa Thieân Chuùa. Lieân quan tôùi ñôøi soáng hoân nhaân, caùc giaùo lyù vieân ñaõ thaûo luaän veà tình traïng xuoáng doác baùo ñoäng, do nhöõng vuï soáng chung maø khoâng coù cöôùi hoûi giöõa hai ngöôøi nam nöõ, ngoaïi tình, hoân nhaân do kheá öôùc, ly dò giöõa caùc ñoâi vôï choàng ngöôøi Coâng Giaùo, vaø cha meï boû beâ con caùi. Trong laõnh vöïc ñôøi soáng xaõ hoäi-chính trò, caùc tham döï vieân ghi nhaän raèng cuoäc khuûng hoaûng taïi Indonesia hieän nay baét nguoàn töø moät heä thoáng chính trò baát hôïp phaùp ñöôïc döïa treân neàn vaên hoùa phong kieán, chuû yeáu giaønh quyeàn löïc.
Ñeå ñoái phoù vôùi cuoäc khuûng hoaûng naøy, caàn phaûi coù moät chöông trình giaùo lyù chuù troïng tôùi coâng taùc giaùo duïc löông taâm, vaø gaây yù thöùc veà phöông dieän luaân lyù, vôùi caùc ñoái töôïng hoïc giaùo lyù, laø treû em, thanh thieáu nieân, cuõng nhö ngöôøi lôùn. Caùc giaùo lyù vieân keâu goïi Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Indonesia neân ñaët ra caùc chöông trình haønh ñoäng, döïa treân lôøi keâu goïi caûi tieán cuoäc soáng luaân lyù cuûa caùc tín höõu, maø caùc Giaùm Muïc ñaõ ñöa ra hoài gaàn ñaây.
Vôû kòch veà "Ñôøi Soáng Tu Vieän" ñöôïc chieáu treân ñaøi truyeàn hình Nhaät.
(UCAN JA2265.1019 15/03/99) - Nhaät Baûn (Tokyo) - Moät vôû kòch veà ñôøi soáng tu vieän ñaõ ñöôïc moät ñaøi truyeàn hình Nhaät trình chieáu cho khaùn giaû taïi thuû ñoâ Tokyo.
Vôû kòch mang töïa ñeà "Coâng Vieäc cuûa Caùc Thieân Thaàn", noùi veà ñôøi soáng cuûa 6 nöõ tu trong moät tu vieän, ñöôïc trình chieáu treân ñaøi truyeàn hình Fuji, moät trong 5 ñaøi truyeàn hình thöông maïi lôùn ñang hoaït ñoäng trong khu vöïc thuû ñoâ Tokyo. Vôû kòch ñöôïc chieáu vaøo luùc 9 ñeán 10 giôø toái moãi toái thöù Tö. Moät nöõ tu doøng Maryknoll cho haõng thoâng taán UCAN bieát raèng vôû kòch daøi 26 taäp naøy ñaõ ñöôïc nhieàu coâng ty lôùn cuûa Nhaät mua quaûng caùo, chöùng toû raèng ñaây laø moät chöông trình coù phaåm chaát cao vaø ñöôïc khaùn giaû nhieät tình theo doõi. Ñaëc bieät nhaø saûn xuaát vôû kòch cuõng nhö toaøn boä caùc dieãn vieân ñeàu laø nhöõng ngöôøi khoâng coù ñaïo. Ñeå vôû kòch phaûn aùnh ñôøi soáng thöïc söï cuûa caùc nöõ tu trong nhaø doøng, nhaø saûn xuaát vôû kòch ñaõ ñeán vieáng thaêm nhieàu tu vieän.
Theo thoáng keâ, giaùo hoäi Coâng Giaùo Nhaät coù toång coäng 6,384 nöõ tu.
ÑTC tieáp caùc Giaùm Muïc Mozambic ñeán Roma vieáng Toøa Thaùnh (Ad Limina).
Vatican - 15.03.99 - Saùng thöù Hai, 15/03/99, ÑTC ñaõ tieáp saùu Giaùm Muïc Mozambic, do Ñöùc Hoàng Y Alexandre Dos Santos, Toång Giaùm Muïc giaùo phaän Maputo, höôùng daãn. Mozambic, quoác gia roäng lôùn thuoäc maïn nam Chaâu Phi, ñoäc laäp töø naêm 1975, sau 5 theá kyû döôùi quyeàn cai trò cuûa Boà Ñaøo Nha. Mozambic laø saân khaáu cuûa cuoäc noäi chieán keùo daøi trong nhieàu naêm. Naêm 1992, nhôø trung gian cuûa Coäng Ñoàng Sant’ Egidio ôû Roma, phe thieân coäng caàm quyeàn vaø phe quoác gia giaûi phoùng ñaát nöôùc, ñaõ ñi ñeán thoûa öôùc ñình chieán vaø thieát laäp moät chính phuû hoøa giaûi daân toäc.
Mozambic goàm 785 ngaøn caáy soá vuoâng, (hôn hai laàn Vieät Nam) vôùi daân soá khoaûng 17 trieäu röôûi, trong ñoù coù khoaûng 3 trieäu ngöôøi Coâng Giaùo (15%); 50% theo caùc ñaïo truyeàn thoáng thôø thaàn linh, vaø 16,5% theo Hoài Giaùo.
Theo nieân giaùm cuûa Toøa Thaùnh cho tôùi ngaøy 1 thaùng 12 naêm 1995, Haøng Giaùo Phaåm Mozambic goàm 13 Giaùm Muïc, vôùi söï coäng taùc cuûa 360 Linh Muïc, 800 Nöõ Tu vaø 30 ngaøn giaùo lyù vieân. Giaùo Hoäi Coâng Giaùo hieän ñieàu khieån khoaûng 100 tröôøng hoïc vôùi 25 ngaøn hoïc sinh vaø 500 vieän töø thieän baùc aùi.
Ngoaøi 6 Giaùm Muïc Mozambic, ÑTC coøn tieáp 15 Giaùm Muïc thuoäc mieàn Lombardia (baéc YÙ) do Ñöùc Hoàng Y Carlo Maria Martini, Toång Giaùm Muïc Milano, höôùng daãn.
Cuoäc gaëp gôõ veà muïc vuï cho caùc ngöôøi du muïc vaø veà cuoäc haønh höông quoác teá cuûa hoï taïi Roma vaøo naêm 2000.
Vatican - 15.03.99 - Thöù Naêm 18 thaùng 3/1999, taïi Truï Sôû Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh veà muïc vuï cho caùc ngöôøi du lòch vaø di daân, seõ coù cuoäc gaëp gôõ giöõa caùc vò ñaïi dieän caùc Giaùm Muïc vaø caùc giaùm ñoác quoác gia ñaëc traùch veà muïc vuï caùc nguôøi du muïc döôùi quyeàn chuû toïa cuûa Ñöùc Toång Giaùm Muïc Stephen Fumio Hamao, ngöôøi Nhaät, Chuû Tòch Hoäi Ñoàng vaø Ñöùc Toång Giaùm Muïc Francesco Gioa, thö kyù.
Trong cuoäc gaëp gôõ naøy, caùc vò tham döï seõ baøn veà ñeà taøi "daán thaân cho vieäc taùi rao giaûng Tin Möøng trong theá giôùi caùc ngöôøi du muïc, nhaân dòp cöû haønh Ñaïi Toaøn Xaù cuûa Naêm 2000. Cuõng trong cuoäc gaëp gôõ naøy, caùc vò tham döï coøn baøn veà nhöõng chi tieát lieân heä ñeán chöông trình vaø dieãn tieán cuûa cuoäc haønh höông quoác teá cuûa caùc nguôøi du muïc taïi Roma, trong boái caûnh Ñaïi Toaøn Xaù.
Back
to Radio Veritas Asia Home Page