Back
to Radio Veritas Asia Home Page
ÑTC tieáp
ÑHY Lopez, chuû tòch Hoäi Ñoàng
Toøa Thaùnh veà Hoân Nhaân vaø
Gia Ñình
110 quoác gia cöû haønh
ngaøy theá giôùi cuûa "Hoäi
Nhi Ñoàng truyeàn giaùo"
Baùch haïi toân giaùo
gia taêng treân theá giôùi
Ñöùc Cha Carlos Belo keâu
goïi quaân ñoäi trung laäp
Linh muïc vaø giaùo lyù
vieân bò gieát cheát taïi Angola
Nhieàu nhaø truyeàn giaùo
ñang bò keït taïi thuû ñoâ Free
Town cuûa Sierra Leone
Toøa Thaùnh ñaët nhieàu
hy voïng vaøo ñoàng Euro
Caùc Giaùm Muïc AÁn
Ñoä goïi naêm 1998 laø naêm cuûa
baùch haïi
ÑTC tieáp Ñöùc Hoàng Y Lopez Trujillo, chuû tòch Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh veà Hoân Nhaân vaø Gia Ñình.
Vatican -07.01.99 - Sau buoåi tieáp kieán daønh cho chín vò taân giaùm muïc vaø nhöõng ngöôøi thaân trong gia ñình cuûa caùc ngaøi, ÑTC tieáp Ñöùc Hoàng Y Alfonso Lopez Trujillo, chuû tòch Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh veà Hoân Nhaân vaø Gia Ñình. Cuøng ñöôïc tieáp vôùi Ñöùc Hoàng Y coøn coù Ñöùc Cha Francesco Gil, thö kyù, vaø linh muïc Francesco Di Felice, phoù thöù kyù cuûa Hoäi Ñoàng. Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh veà Hoân Nhaân vaø Gia Ñình, ñang chuaån bò raùo rieát Ñaïi Hoäi theá giôùi laàn thöù ba veà gia ñình, seõ ñöôïc toå chöùc taïi Roma vaøo thaùng 10 trong Naêm Thaùnh 2000. Ñaïi Hoäi laàn thöù nhaát ñöôïc toå chöùc taïi Roma, vaøo thaùng 10 naêm 1994. Ñaïi hoäi laàn thöù hai taïi Rio de Janeiro, beân Brazil, cuõng thaùng 10 naêm 1997.
110 quoác gia cöû haønh ngaøy theá giôùi cuûa "Hoäi Nhi Ñoàng truyeàn giaùo".
Vatican - 07.01.99 - Ngaøy moàng 6 thaùng Gieâng haèng naêm, Leã Hieån Linh (Ba Vua) laø ngaøy theá giôùi cuûa "Hoäi Nhi Ñoàng truyeàn giaùo". Ngaøy naøy ñöôïc cöû haønh taïi 110 quoác gia treân theá giôùi. Hoäi Nhi Ñoàng truyeàn gíao, phaùt sinh trong theá kyû 19 taïi Phaùp, do saùng kieán cuûa moät vò Giaùm Muïc. Ngaøi khuyeân caùc treû em "moãi ngaøy ñoïc moät Kinh Kính Möøng vaø moãi thaùng daâng cuùng moät ñoàng tieàn", ñeå huaán luyeän caùc treû em veà daán thaân truyeàn giaùo. Töø ñoù haèng naêm, soá tieàn do caùc treû em treân theá giôùi ñoùng goùp, ñöôïc göûi veà Truï Sôû "Hoäi Giaùo Hoaøng Nhi Ñoàng truyeàn giaùo", ñeå giuùp ñôõ caùc treû em taïi caùc quoác gia ngheøo naøn: "Treû em giuùp ñôõ treû em". Haèng naêm Hoäi Giaùo Hoaøng Nhi Ñoàng truyeàn giaùo cöùu xeùt trung bình khoaûng ba ngaøn döï aùn. Phaàn lôùn soá tieàn daâng cuùng daønh cho vieäc baûo toàn hay xaây caát caùc vieän moà coâi, caùc tröôøng hoïc, trung taâm y teá taïi caùc mieàn thoân queâ.
Trong nhöõng naêm vöøa qua, coù nhieàu ñôn xin giuùp ñôõ caùc treû em buïi ñôøi taïi Sudan, Philippines, Angola, Mozambic v.v..., hoaëc caùc treû em thieáu aên taïi nhieàu nöôùc Chaâu Phi vaø mieàn Vieãn Ñoâng; roài caùc treû em maéc chöùng AIDS taïi Thaùi Lan, Zambia; caùc treû em bò khai thaùc trong ngaønh du lòch duïc tính taïi Sri Lanka.
Ngoaøi caùc chöông trình naøy, Hoäi Nhi Ñoàng truyeàn giaùo coøn giuùp khaån caáp caùc treû em Irak bò ñoùi khoå, beänh taät ... vì leänh caám vaän quoác teá; caùc treû em taïi Haiti (moät trong caùc quoác gia ngheøo nhaát treân theá giôùi); caùc treû em naïn nhaân ñoùi khoå taïi Sudan; caùc treû em naïn nhaân cuûa vuï bieån ñoäng taïi Papua Nuova Guinea.
Sau ñaây laø baûn thoáng keâ veà nhöõng döï aùn ñaõ thöïc hieän trong naêm 1998, do caùc soá tieàn daâng cuùng cuûa caùc treû em treân caû theá giôùi: 178 döï aùn veà linh hoaït vaø huaán luyeän truyeàn giaùo - 218 döï aùn veà huaán luyeän Kitoâ - 1,163 döï aùn giaùo duïc hoïc ñöôøng - 200 döï aùn giaùo duïc tröôùc khi leân baäïc tieåu hoïc - vaø 460 döï aùn veà baûo veä söï soáng.
Baùch haïi toân giaùo gia taêng treân theá giôùi.
Roma [Zenit 7/01/99] -Nhöõng cuoäc baùch haïi toân giaùo gia taêng treân theá giôùi. Treân ñaây laø khaúng ñònh cuûa nöõ baù töôùc Caroline Cox, nguôøi vöøa ñöôïc Toå Chöùc "Giaùo Hoäi vì con nguôøi" taïi YÙ trao taëng giaûi thöôûng coù teân laø "Ngoâi sao cuûa tình lieân ñôùi". Cuøng ñöôïc trao giaûi thöôûng coøn coù linh muïc Bernado Cervellera, giaùm ñoác haõng thoâng taán Fides cuûa Boä Truyeàn Giaùo. Caû hai ñöôïc trao taëng giaûi thöôûng "ngoâi sao cuûa tình lieân ñôùi" laø vì ñaõ coù coâng keâu goïi theá giôùi quan taâm ñeán "söï tuït haäu cuûa luaân lyù, tình traïng bò boû rôi vaø ñaåy ra beân leà xaõ hoäi cuûa nhieàu ngöôøi, nhöùt laø thieáu nieân vaø treû em".
Nöõ baù töôùc Caroline Cox , thuoäc hoäi Doøng Ba Phanxicoâ cuûa Giaùo Hoäi Anh Giaùo, hieän laø chuû tòch cuûa chi nhaùnh toå chöùc Lieân Ñôùi Kitoâ Giaùo taïi Anh. Ñöôïc theá giôùi bieát ñeán nhö laø tieáng noùi cuûa nhöõng nguôøi khoâng coù tieáng noùi, baø Caroline Cox ñaõ töøng leân tieáng toá caùo nhöõng cuoäc baùch haïi toân giaùo taïi nhieàu nöôùc nhö Sudan, Nga, Myanmar. Trong moät cuoäc phoûng vaán daønh cho haõng thoâng taán Fides, baø Caroline Cox noùi nhö sau: "Quyeàn con nguôøi bò vi phaïm taïi nhieàu nôi treân theá giôùi, nhöùt laø taïi nhöõng nöôùc ñöôïc cai trò bôûi caùc cheá ñoä ñoäc taøi yù thöùc heä hay thoáng trò bôûi nhöõng nguôøi Hoài Giaùo cöïc ñoan. Naïn nhaân chính laø caùc tín höõu Kitoâ".
Ñöùc Cha Carlos Belo keâu goïi quaân ñoäi trung laäp.
(EWTN 7/01/99) - Indonesia (Jakarta) - Trong tuaàn naøy, Ñöùc Cha Carlos Ximenes Belo, giaùm quaûn toâng toøa Dili ñaõ keâu goïi quaân ñoäi Indonesia neân giöõ thaùi ñoä trung laäp trong baát cöù moät cuoäc tranh chaáp naøo xaûy ra taïi Ñoâng Timor giöõa hai phe uûng hoä vaø phe choáng Indonesia.
Ñöùc Cha Belo ñöa ra lôøi keâu goïi treân ñaây theo sau caùi cheát cuûa 2 ngöôøi Ñoâng Timor thuoäc phong traøo uûng hoä quyeàn töï trò cuûa ngöôøi Ñoâng Timor, trong vuï taán coâng vaøo moät traïm gaùc quaân söï ôû Ainaro, naèm veà phía Nam thuû phuû Dili, hoâm Chuùa Nhaät vöøa qua. Vò giaùm quaûn toâng toøa Dili noùi nhö sau: "Toâi hy voïng laø trong luùc böôùc vaøo moät naêm môùi, caùc laõnh tuï vaø binh só cuûa quaân ñoäi Indonesia seõ khoâng ñöùng veà moät phe nhoùm naøo, luoân caû nhöõng ngöôøi uûng hoä ñoäc laäp hay uûng hoä quyeàn töï trò cuûa ngöôøi Ñoâng Timor. Hy voïng laø quaân ñoäi Indonesia seõ giöõ thaùi ñoä trung laäp vaø ñeán vôùi taát caû caùc phe nhoùm trong xaõ hoäi, ñeå qua ñoù, quaân ñoäi Indonesia cuõng ñöôïc ngöôøi daân Ñoâng Timor yeâu meán".
Ngoaøi lôøi keâu goïi naøy, Ñöùc Cha Belo cuõng yeâu caàu quaân ñoäi neân toân troïng luaät phaùp nhôø ñoù giaûm bôùt tình traïng vi phaïm nhaân quyeàn. Ngaøi tröng daãn nhieàu tröôøng hôïp quaân ñoäi ñaõ laøm ngô tröôùc nhöõng vuï tranh chaáp huynh ñeä töông taøn giöõa ngöôøi Ñoâng Timor, ñaëc bieät laø taïi nhöõng vuøng thoân queâ. Theo Ñöùc Cha Belo, caùc vaán ñeà cuûa vuøng laõnh thoå Ñoâng Timor caàn coù nhöõng giaûi phaùp chính trò, vaø vôùi söï uûng hoä cuûa Toøa Thaùnh, ngaøi luoân nhaém tôùi vieäc thaêng tieán cuoäc ñoái thoaïi do Lieân Hieäp Quoác baûo trôï, haàu tìm ra giaûi phaùp hoøa bình laâu daøi cho Ñoâng Timor.
Linh muïc vaø giaùo lyù vieân bò gieát cheát taïi Angola.
(EWTN 7/01/99) - Vatican - Ñöùc Toång Giaùm Muïc Aldo Cavalli, söù thaàn Toøa Thaùnh taïi Angola loan baùo, moät linh muïc vaø hai giaùo lyù vieân ñaõ bò saùt haïi vaøo hoâm thöù Tö 6/01/99.
Linh muïc noùi treân laø cha Albina Saluhaku, thuoäc giaùo phaän Huambo bò gieát cuøng vôùi hai giaùo lyù vieân laøm vieäc vôùi cha. Khoâng moät chi tieát naøo khaùc ñöôïc coâng boá. Angola ñang ôû trong tình traïng noäi chieán vaø coù nhieàu nhaø truyeàn giaùo ñaõ trôû thaønh naïn nhaân cuûa cuoäc noäi chieán ñang dieãn ra treân khaép nöôùc, nhaát laø taïi nhöõng vuøng ôû phía Baéc.
Nhieàu nhaø truyeàn giaùo ñang bò keït taïi thuû ñoâ Free Town cuûa Sierra Leone.
(EWTN 7/01/99) - Vatican - Haõng thoâng taán Fides cuûa Boä Truyeàn Giaùo loan tin, coù 3 nhaø truyeàn giaùo ngöôøi YÙ ñang bò keït ôû thuû ñoâ Free Town cuûa Sierra Leone.
Hoâm thöù Tö 6/01/99 vöøa qua, caùc phieán quaân ñaõ taán coâng vaøo thuû ñoâ Free Town qua ngaõ Kissi, vuøng ngoaïi ôû naèm veà phía Baéc. 3 nhaø truyeàn giaùo bò keït ñang laøm vieäc taïi Kissi vaø trong luùc naøy, cuõng gioáng nhö nhieàu ngöôøi daân khaùc, caùc vò khoâng di chuyeån ñöôïc. Taïi giaùo phaän Makeni ôû thuû ñoâ Free Town, Ñöùc oâng Gabriel Koroma, cha chính (vicar general) giaùo phaän, cuõng chòu cuøng moät soá phaän vì cuoäc giao chieán xaûy ra treân ñöôøng phoá giöõa caùc phieán quaân vaø quaân ñoäi chính phuû. Ñöùc Cha Giorgio Biguzzi, giaùm muïc Makeni vaø nhieàu linh muïc khaùc trong giaùo phaän ñang laùnh naïn taïi Conarky. Theo Ñöùc Cha Biguzzi, soá maïng cuûa 3 nhaø truyeàn giaùo ngöôøi YÙ taïi Kissi coù theå khoâng bò ñe doïa, bôûi vì caùc phieán quaân ñaõ khoâng duøng voõ löïc ñoái vôùi ngöôøi daân treân ñöôøng taán coâng cuûa hoï.
Tuy nhieân, baûn tin cuûa haõng thoâng taán Fides ñaõ baøy toû moái quan taâm veà soá phaän cuûa moät nhaø truyeàn giaùo ngöôøi YÙ khaùc laø cha Mario Guerra. Cha ñaõ bò caùc phieán quaân baét coùc töø ngaøy 15/11/98 vöøa qua vaø hieän vaãn coøn bò lieät keâ laø maát tích. Hoâm thöù Hai (4/01/99), moät nhaät baùo taïi Sierra Leone loan tin laø cha Guerra ñaõ troán thoaùt khoûi nhöõng ngöôøi ñang caàm giöõ cha, tuy nhieân tin naøy chöa ñöôïc xaùc nhaän.
Toøa Thaùnh ñaët nhieàu hy voïng vaøo ñoàng Euro.
(EWTN 7/01/99) - Vatican - Ñöùc Toång Giaùm Muïc Sergio Sebastinani, chuû tòch Hoäi Ñoàng ñaëc traùch veà kinh teá cuûa Toøa Thaùnh ñaët nhieàu hy voïng vaøo ñoàng Euro maø ngaøi so saùnh nhö laø, ngoâi sao cuûa Giaùng Sinh, ñaõ daãn ñöôøng cho ba vua ñeán beân hang ñaù cuûa Chuùa Gieâsu haøi ñoàng.
Trong cuoäc phoûng vaán vôùi nhaät baùo "Töông Lai" hoâm leã Hieån Linh, thöù Tö 6/01/99, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Sebastiani giaûi thích raèng, loaïi tieàn teä môùi naøy cuûa AÂu Chaâu coù theå trôû thaønh ngoâi sao cho ñaïi luïc naøy, bôûi vì ñoàng Euro ñaõ vöôït qua taát caû bieân giôùi vaø chia reõ cuûa quaù khöù vaø noù coù theå trôû thaønh ñoäng löïc giuùp thaêng tieán tình hieäp nhaát cuûa ngöôøi daân AÂu Chaâu. Tuy nhieân ngaøi cuõng caûnh giaùc raèng, Lieân Hieäp AÂu Chaâu, khoâng theå vaø khoâng chæ neân ñaët neàn taûng treân caùc moái quan taâm veà kinh teá maø thoâi. Traùi laïi, tình hieäp nhaát naøy phaûi ñöôïc ñaët neàn taûng treân caùc giaù trò caên baûn cuûa con ngöôøi ñöôïc tìm thaáy trong Kitoâ giaùo.
Theo Ñöùc Toång Giaùm Muïc Sebastiani, Toøa Thaùnh quyeát ñònh xöû duïng ñoàng Euro bôûi vì Toøa Thaùnh naèm trong Chaâu AÂu, vôùi thoûa öôùc laø Toøa Thaùnh coù theå xöû duïng cuøng moät loaïi tieàn teä gioáng nhö nöôùc YÙ. Tuy nhieân, Toøa Thaùnh chöa bao giôø töø boû quyeàn ñöôïc in loaïi tieàn rieâng cuûa mình trong tö caùch laø moät quoác gia coù chuû quyeàn ñoäc laäp.
Caùc Giaùm Muïc AÁn Ñoä goïi naêm 1998 laø naêm cuûa baùch haïi.
(AFP 7/01/99) - AÁn Ñoä (New Delhi) - Caùc Giaùm Muïc AÁn Ñoä ñaõ goïi naêm 1998 laø naêm cuûa "baùch haïi", theo sau nhöõng vuï ngöôøi AÁn Giaùo taán coâng vaøo caùc nhaø truyeàn giaùo, nhaø thôø, tröôøng hoïc treân khaép AÁn Ñoä.
Hoâm thöù Naêm vöøa qua (7/01/99), nhaân khoùa hoïp baùn nieân cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc dieãn ra taïi thaønh phoá Hyderabad ôû mieàn nam AÁn, caùc Giaùm Muïc AÁn Ñoä ñaõ cho coâng boá moät nghò quyeát baøy toû noãi ñau ñôùn cuûa haøng linh muïc tröôùc nhöõng vuï taán coâng vaøo ngöôøi Kitoâ Giaùo ñang ngaøy moät gia taêng, ñaëc bieät laø taïi bang Gujarat, thuoäc mieàn Taây AÁn Ñoä. Vôùi hôn 100 vuï taán coâng vaøo ngöôøi Kitoâ treân khaép AÁn Ñoä, caùc Giaùm Muïc keát luaän raèng naêm 1998 vöøa qua laø naêm cuûa "thöû thaùch, baùch haïi vaø naïn nhaân hoùa (victimization)", vaø naïn nhaân khoâng ai khaùc hôn laø nhöõng ngöôøi Kitoâ. Ñöùc Toång Giaùm Muïc Henry D’Souza, chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc AÁn Ñoä ñaõ phaùt bieåu nhö sau: "Ñieàu laøm cho chuùng ta buoàn hôn nöõa laø ngöôøi Kitoâ phaûi ñöông ñaàu vôùi nhöõng baïo ñoäng khoâng ñöôïc môøi naøy ngay trong muøa leã Giaùng Sinh". Nhaân khoùa hoïp baùn nieân, Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc AÁn Ñoä cuõng göûi tôùi toång thoáng Narayanan vaø boä tröôûng noäi vuï Advani moät ñieän tín, trong ñoù caùc ngaøi keâu goïi chính quyeàn neân coù nhöõng bieän phaùp höõu hieäu ñeå ngaên ngöøa nhöõng haønh vi baïo ñoäng choáng ngöôøi Kitoâ ôû AÁn Ñoä noùi chung vaø, cuï theå taïi bang Gujarat. Theo chöông trình, thuû töôùng Atal Vajpayee cuûa AÁn Ñoä seõ ñeán Gujarat vaøo cuoái tuaàn naøy ñeå quan saùt tình hình.
Back
to Radio Veritas Asia Home Page