Back
to Radio Veritas Asia Home Page
Bình luận
bài giảng Sáng Chúa Nhật 25/01/98
của ÐTC
Cuba sẽ trả tự do cho
khoảng 30-40 tù nhân chính trị
Ðài Truyền Hình
Cuba ca ngợi ÐTC Gioan Phaolô II
Thông Tấn Tass bình luận
về chuyến thăm Cuba của ÐTC
Một vài thay đổi trong
lệnh cấm vận kinh tế Cuba
Ðảng cộng sản Pháp
bình luận về chuyến thăm Cuba của
ÐTC
Quyền tự do tôn giáo
sẽ được duy trì tại Cuba
ÐIỂM BÁO về ngày cuối cùng của ÐTC tại Cuba: Những bình luận đặc biệt về bài giảng thánh lễ Sáng Chúa Nhật 25/01/98, tại Quảng Trường Cách Mạng Jose Marti ở thủ đô La Havana.
Có thể nói rằng thánh lễ tại Quảng trường Cách mạng ở thủ đô La Havana, vào sáng Chúa Nhật 25/01/98, với sự tham dự của một triệu người, (có hảng tin nói là 500 ngàn, có nguồn tin khác nói là một triệu rưỡi; dù sao đây là cuộc tập họp dân chúng đông nhất, và có thế giá nhất, vì có sự hiện diện của chính Chủ Tịch Fidel Castro), là biến cố nổi bật nhất của chuyến viếng thăm 5 ngày của ÐTC tại Cuba. Chủ tịch Fidel Castro, các nhân viên Chính phủ và Ngoại Giao Ðoàn cũng hiện trong thánh lễ này.
Tất cả các báo chí xuất bản Italia sáng thứ Hai 26/01/98, đều dành các trang đầu để tường thuật về ngày cuối cùng của ÐTC Gioan Phaolô II tại Cuba, và công nhận đây là chuyến viếng thăm lịch sử, vì nó có tích chứa một năng lực thúc đẩy thay đổi tình hình chính trị xã hội và kinh tế tại Cuba.
Bài giảng sau cùng trong thánh lễ tại Thủ đô đã được dân chúng, chính Chủ tịch Nhà Nước và các cộng tác viên gần gũi của Ông vỗ tay hoan hô rất nhiều lần.
Nhật báo Người Ðưa Tin (Il Messaggero), một trong các tờ báo lớn nhất của Roma dành ba trang đầu cho chuyến viếng thăm. Trang nhất đăng bài xã thuyết chú ý đến các điểm sau đây: "ÐTC nói với người dân Cuba: Ðây là lúc thay đổi. Chủ Tịch Fidel Castro vỗ tay hoan hô. Tại La Havana, một triệu người dự thánh lễ." Tờ báo còn đăng bức hình ÐTC gặp Chủ tịch Fidel Castro trên lễ đài sau thánh lể.
Bài bình luận nơi trang hai lưu ý độc giả đến khía cạnh khác, qua tựa đề lớn chiếm cả trang: Từ Quảng Trường, một tiếng kêu: "Tất cả phải được tự do". Bài bình luận thứ hai nầy nhắm đến khía cạnh khác nữa: "Chuyến Viếng Thăm lịch sử kết thúc. Fidel Castro nhường Quảng Trường Cách Mạng cho Ðức Karol Wojtyla". "ÐTC Gioan Phaolô II yêu cầu tôn trọng các quyền con người và ngài đã chinh phục được tâm hồn người dân Cuba".
Tờ báo "Nguời Ðưa Tin" có lược tóm những con số đáng chú ý của Năm Ngày Viếng Thăm như sau:
- ÐTC Gioan Phaolô II đã gặp Chủ tịch Fidel Castro tổng cộng 5 lần. Lần ÐTC và Chủ Tịch trao đổi riêng với nhau lâu hơn cả, là khi ÐTC đến chào chủ tịch tại Tòa Nhà Cách Mạng, vào chiều thứ Năm 22/01/98. Cuộc nói chuyện riêng đã kéo dài trong vòng 50 phút.
- ÐTC đã viếng thăm và cử hành thánh lễ tại 4 giáo phận khác nhau: Santa Clara (thứ Năm 22/01); Camaguey (thứ Sáu 23/01); Santiago de Cuba (thứ Bảy 24/1); và La Havana, thủ đô (lúc vừa đến Cuba vào chiều thứ Tư 21/01, và ngày Chúa Nhật 25/01). Trong năm ngày viếng thăm, dù có đi đâu, ÐTC luôn luôn trở về thủ đô và qua đêm tại Tòa Sứ Thần Tòa Thánh ở Thủ Ðô La Habana.
- ÐTC đã đọc 11 bài diễn văn chính thức và gửi một sứ điệp cho giới trẻ Cuba. Tổng cộng tất cả là 30 trang đánh máy và hơn 20 ngàn lời.
- Không kể lễ nghi tiếp đón và từ biệt, ÐTC đã tham dự 10 cuộc gặp gỡ và cử hành thánh lễ.
- Tổng cộng số người tham dự các cuộc gặp gỡ và dự thánh lễ, lên tới hai triệu 250 ngàn (không kể các người tham dự qua đài truyền hình). Trước đây chính phủ chỉ cho phép truyền hình trực tiếp và trên toàn quốc Thánh Lễ sáng Ngày Chúa nhật mà thôi. Việc truyền hình các thánh lễ khác chỉ được phép tại địa phương . Nhưng thực sự các thánh lễ này đã được truyền hình trực tiếp trong cả nước.
- Từ lúc ra đi cho tới lúc trở về Roma, ÐTC đã vuợt quãng đường dài 18,576 cây số. Nguyên trong nội địa Cuba mà thôi: 3,100 cây số.
- Chuyến viếng thăm được 2,850 phóng viên báo chí, truyền thanh, truyền hình ngoại quốc theo dõi, trong số này có hơn một ngàn từ Hoa Kỳ và 264 phóng viên từ Italia. Con số trên đây không gồm các phóng viên báo chí của Cuba.
- Nhân viên giữ an ninh tại 4 thành phố là 3,600; không kể 30 ngàn nhân viên khác được huy động để giữ trật tự.
Nơi trang ba, Nhật Báo "Người Ðưa Tin" (Il Messaggero) nhắc đến lời khuyến khích của ÐTC như sau: "Can đảm lên, anh chị em hãy thay đổi". Chi tiết "Một triệu người dự thánh lễ" được nhắc đi nhắc lại nhiều lần.
Chủ tịch Castro vui mừng - ÐTC mạnh mẽ lưu ý mọi người rằng: Một quốc gia tân tiến không thể nhận Thuyết Vô Thần hay lấy tôn giáo như là một trong những dụng cụ phục vụ cho cơ cấu chính trị của mình. ÐTC cũng không quên phê bình Thuyết Tân Tự Do tư bản mới bắt con nguời lệ thuộc vào những lực lượng mù quáng của thị trường. Chủ Nghĩa Xã Hội Vô Thần và Ðộc Tài; và Chủ Nghĩa Tư Bản Tàn Bạo Ích Kỷ, cả hai đều bị ÐTC lên án công khai, rõ ràng.
Tờ Thời Báo (Il Tempo), cũng xuất bản ở Roma, đã dành hai trang cho chuyến viếng thăm. Trang nhất đăng bài xã thuyết bàn về việc "cần phải công nhận hoạt động của Giáo Hội trong lãnh vực xã hội". Bài bình luận nơi trang hai nói về "Cuộc cách mạng của ÐTC".
Một cách đặc biệt, tờ Thời Báo (Il Tempo) thuật lại những mẫu chuyện "vui" nhưng đầy ý nghĩa của của chuyến viếng thăm.
- Trước khi giảng trong thánh lễ tại Quảng trường, đáp lại lời hoan hô nồng nhiệt của dân chúng, ÐTC nói: "Cuba, amigo, el Papa está contigo "(Cuba, người Bạn, Vị Giáo Hoàng nầy đứng về phía ngươi).
- ÐTC Gioan Phaolô II đến Cuba ngày 21/01/98: trùng với ngày qua đời của Vladimir Illich Lenin (21/01/1924), người sáng lập Liên Bang Sô Viết. Trên máy bay từ Roma đi La Havana, trong bài phỏng vấn, (đã gởi), ÐTC nhắc đến cuộc cách mạng của Chúa Kitô là cuộc cách mạng Tình Yêu; còn cuộc cách Mạng Mac-xit của Lenin là cuộc cách mạng của thù ghét, của giận dữ, của báo oán.
- Thánh lễ thứ nhất (vào sáng thứ Năm 22/01) trên đất Cuba, được cử hành bên chân đồi El Capiro, ở thành phố Santa Clara, nơi mà Ernesto Che Guevara (lúc đó là lãnh tụ cộng sản Cuba) chỉ huy một trong các trận đánh thời danh nhất chống lại chế độ độc tài của Fulgencio Batista, vào năm 1958, một năm trước cuộc toàn thắng của cách mạng Cuba. ÐTC có nhắc đến Che Guevara trên máy bay đi từ Roma đến Cuba như sau: Nay Ông ta đã đến trước tòa Chúa; chúng ta để Chúa xét xử về công trạng của Ông; rồi ÐTC thêm: Tôi tin chắc ông muốn phục vụ người nghèo.
- Sau cuộc gặp gỡ "diện đối diện" tại Tòa Nhà Cách Mạng, Chủ tịch Fidel Castro, giới thiệu hai người anh em: Ramon và Raoul, người em dâu: bà Vilma Espin, và hai em gái: Angela và Augustina. Trong cuộc gặp gỡ gia đình này, ông Ramon Castro (anh cả, hiện làm việc tại Bộ Sản Xuất Ðường), thổ lộ với ÐTC rằng: Bà em Angela ước ao được hôn ÐTC, như Bà đã thấy trên TV, ÐTC thường làm ở Roma và trong các chuyến viếng thăm. ÐTC trả lời: "Ðược", rồi ngài hôn Bà. Sau đó, Chủ tịch Fidel Castro nói: "Ðây là giấc mơ của em và nay đã được toại nguyện".
Tờ TIN CHIỀU (Corriere della sera), nhật báo lớn xuất bản tại Milano miền bắc Italia, cũng dành ba trang đầu cho chuyến viếng thăm. Trang nhất để hình ÐTC gặp chủ tịch Fidel Castro sau thánh lễ Sáng Chúa Nhật, và đăng hai bài xã thuyết, một về đề tài: "Sứ mệnh đã hoàn tất, khởi sự một giai đoạn mới", và một về đề tài: Castro tham dự thánh lễ. Một triệu người dân Cuba với ÐTC, "Chúa Thánh Thần thổi nơi anh chị em".
Nơi trang hai bài xã thuyết nhấn mạnh rằng Sáng Chúa Nhật 25/01/98, là lần thứ nhất, Chủ Tịch Fidel Castro nhường chỗ tại Quảng Trường Cách Mạng ở Thủ Ðô La Havana. Chiếm hàng ghế thứ nhất dành cho những người tham dự thánh lễ, Ông Fidel Castro biểu lộ dấu hiệu hòa bình với vị Giám Mục". Trong bài, tác giả nhắc đến việc ÐTC chào mừng Chủ Tịch đã muốn tham dự thánh lễ, và ghi nhận là "Lãnh Tụ vỗ tay" đáp lại ÐTC. Bài báo viết tiếp: Chuyến viếng thăm của ÐTC tại Cuba có thể gây ảnh hưởng nào đó trên Châu Âu và một ảnh hưởng lớn hơn nhiều tại Châu Mỹ La Tinh. Việc ÐTC nhấn mạnh về tự do, dân chủ, hòa giải, liên đới... cho thấy rằng có một cái gì đó mà ÐTC hy vọng có được, đang xẩy ra. Không thể nào một Chế Ðộ Ðộc Ðảng cứ tiếp tục giam kín các Giám Mục và Linh Mục trong nhà mặc áo, trong nhà thờ, mãi được, sau biến cố những biển người (một triệu người vào Chúa Nhật và hằng trăm ngàn người trong các ngày trước đó) hoan hô Vị Giáo Hoàng một cách nhiệt liệt như vậy. Một tự do mới nầy lôi kéo theo các tự do khác. Chế độ đa hình thức, đa đảng, chắc chắn sẽ đến, sau khi Chủ tịch Fidel Castro quyết định mời ÐTC Gioan Phaolô II viếng thăm Cuba. Bất cứ sự trở lui nào, đều rất có thể gây nên những hậu quả nguy hiểm".
Phóng viên của tờ TIN CHIỀU (Corriere della sera) hiện diện tại La Havana đã nhận xét rằng: Gương mặt của Chủ tịch Fidel Castro đổi sắc, khi ÐTC nhắc đi nhắc lại: "Thế giới phải cởi mở với dân tộc và với các con cái của đất nước Cuba", nhưng ông bình tĩnh trở lại, khi ÐTC nói: "Và cả Cuba nữa Cuba cũng phải cởi mở với thế giới".
Nơi trang ba, bài bình luận hướng sự chú ý đến khía cạnh khác: "Ngọn Gió thổi trên Cuba là Chúa Thánh Thần". Bài bình luận ghi thêm: ÐTC Gioan Phaolô II lên án cả hai chế độ Mac xít và Tư Bản. Dân chúng đáp lại: Tự do, tự do, tự do.
Cũng trang ba, một bài bình luận khác nữa đã ghi như sau: "Tuy lưng đã cong xuống vì tuổi già, chậm chạp, mệt mỏi, nhưng Ðức Wojtyla đã thắng, trong cuộc chạy đua thứ 81 của Triều Giáo Hoàng của ngài. Tác giả bài báo viết tiếp: Hình ảnh ÐTC hiện nay khác hẳn hình ảnh năm 1978, khi Ðức Karol đầu tiên ra mắt với thế giới ở Quảng Truờng Thánh Phêrô. Chuyến viếng thăm Cuba là một sự mệt nhọc cho ÐTC. Chúng tôi đã chúng kiến tại chỗ chiều thứ Bẩy 24/01/98, lúc ngài thăm các bệnh nhận tại Trung Tâm Lagirao. Ngài đã muốn chào thăm và đặt tay trên mọi bệnh nhân, được xếp hai bên lối đi. Người ta thấy ngài như là người đau khổ hơn mọi bệnh nhân có mặt. Ðó là con người của chiều thứ Bẩy. Chính con người này, vào sáng Chúa Nhật hôm sau, con người của ngày Chúa Nhật, đã có đủ sức để đọc 6 bài diễn văn; gặp chủ tịch Fidel Castro hai lần; và ba giờ đồng hồ cử hành thánh lễ với một triệu người, lại còn ứng khẩu và khôi hài... "Cha không phản đối vỗ tay hoan hô, vì khi anh chị em vỗ tay, cha được nghỉ một chút ". Dân chúng lại hoan hô lớn hơn nữa. Ngài đáp: "Anh chị em là một cử tọa rất hoạt động, rất náo nhiệt; nhưng chúng ta phải tiếp tục". Bệnh tật làm tay trái của ÐTC bị run và Ngài bước đi chậm chạp, nhưng ngài quyết đến nơi mà ngài phải đến. Ngài thật là một con người đầy can đảm và cương quyết. Mọi người, cả những người không có cảm tình cũng phải cảm phục Ngài.
Chính quyền Cuba sẽ trả tự do cho khoảng 30 tới 40 tù nhân chính trị.
(EWTN 28/01/98) - Cuba (Havana) - Ðáp ứng lời kêu gọi của ÐTC Gioan Phaolô II trong chuyến viếng thăm vừa kết thúc của ngài tại Cuba, chính phủ Cuba sẽ trả tự do cho khoảng 30 đến 40 tù nhân chính trị.
Ðức Tổng Giám Mục Oscar Rodriguez, chủ tịch Liên Hội Ðồng Giám Mục Châu Mỹ Latinh đã cho biết như trên vào hôm thứ Hai 26/01/98. Theo Ðức Tổng Giám Mục Rodriguez, một nguồn tin từ chính phủ Cuba cho biết là khoảng 30 tới 40 tù nhân chính trị sẽ được trả tự do trong vài ngày tới đây, và ÐTC Gioan Phaolô đã được thông báo về tin này, vài phút trước khi ngài lên đường trở về Roma vào hôm Chúa Nhật 25/01/98.
Ðược biết, Ðức Hồng Y Angelo Sodano, Quốc Vụ Khanh Tòa Thánh, đã trao cho chính phủ Cuba danh sách của khoảng 500 tù nhân lương tâm đang bị giam giữ trong các nhà tù tại Cuba. Cũng theo Ðức Tổng Giám Mục Rodriguez, rất có thể chủ tịch Fidel Castro sẽ là người loan báo việc trả tự do này cho các tù nhân, và ông Castro sẽ gọi đây là một hành động nhân đạo của chính quyền Cuba trong những trường hợp đặc biệt, bởi vì Cuba không chính thức thừa nhận có tù nhân chính trị đang bị giam giữ tại nước này.
Ðài Truyền Hình Cuba ca ngợi ÐTC Gioan Phaolô II.
La Havana - 28/01/98 - "Dân tộc Cuba đã tỏ lòng tôn trọng theo bổn phận đối với Ðức Giáo Hoàng, vì ngài đã giữ lời hứa đến viếng thăm, dù có những vấn đề về sức khỏe và vì ngài đã góp phần vào việc làm cho thế giới cởi mở với Cuba". trên đây là lời bình luận của ký giả đài truyền hình Cuba. Một chuyện rất họa hiếm, bình luận về Ðức Giáo Hoàng của một nhân viên Ðài truyền Hình nhà nước Cuba.
Hãng Thông Thấn Tass của Nga bình luận về chuyến viếng thăm của ÐTC tại Cuba.
Mascơva - 27/01/98 - Hãng Thông Tấn Tass của Nga bình luận về chuyến viếng thăm của ÐTC Gioan Phaolô II tại Cuba như sau: "Chuyến viếng thăm của ÐTC Gioan Phaolô II tại Cuba đã đem lại lợi ích cho cả Vatican, cả Cuba, cho Giáo Hội Công Giáo địa phương, đồng thời giúp chế độ Fidel Castro trong cuộc chiến đấu chống lại việc phong tỏa kinh tế của Hoa Kỳ". Hãng Thông Tấn nhắc lại rằng: trong ngày cuối cùng của chuyến viếng thăm ở Ðảo Cuba, Ðức Giáo Hoàng đã lên án công khai và gay gắt việc phong tỏa kinh tế của Hoa Kỳ, gây hại cho cả dân tộc Cuba, nhưng đàng khác ngài cũng yêu cầu chủ tịch Castro phải cởi mở cho dân chúng có nhiều tự do hơn và với chế độ đa hình thức chính trị. Hãng Thông Tấn viết tiếp: "Chắc chắn chuyến viếng thăm của Ðức Giáo Hoàng, cho dù không thể chỉ như là một phép lạ chính trị, thì cũng sẽ có những hậu quả quốc tế và nội bộ, rất quan trọng cho người dân Cuba". Hãng Thông Tấn Nga không tin có việc bãi bỏ lệnh cấm vận tức khắc về phía Washington, nhưng sau những chỉ trích mạnh mẽ của ÐTC Gioan Phaolô II đối với chính phủ Hoa Kỳ, Washington sẽ phải giải thích cho từng triệu người Công Giáo nước này về lệnh cấm vận.
Hãng Tass đề cao rằng, ÐTC Gioan Phaolô II có một khả năng vô địch về chịu đựng mệt nhọc, mặc dầu có những vấn đề về sức khỏe và tuổi tác. Về phía chủ tịch Castro, Hãng Tass nhận xét: Ðại Lãnh Tụ đã biết đóng vai trò không dễ dàng của một vị chủ nhà".
Hoa Kỳ đang nghiên cứu một vài thay đổi trong lệnh cấm vận kinh tế Cuba.
Hoa Kỳ (Washington) - 26/01/98 - Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ sẽ nghiên cứu các đề nghị xin nới lỏng lệnh cấm vận kinh tế Cuba, bằng cách cho phép thực phẩm và thuốc men được cung cấp một cách dễ dàng sang nước này, tuy nhiên các điều khoản khác trong lệnh cấm vận kinh tế sẽ tiếp tục có hiệu lực.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ, ông James Rubin nói rằng: "Chúng tôi đã nhận được đề nghị thay đổi lệnh cấm vận liên quan tới thực phẩm và thuốc men. Ðó là những điều chúng tôi sẽ nghiên cứu, nhưng lập trường của Hoa Kỳ về lệnh cấm vận kinh tế Cuba vẫn không thay đổi". Các nhà làm luật của Hoa Kỳ đang cứu xét một dự luật cho phép các khoản viện trợ về thực phẩm và thuốc men được chở sang Cuba, ngay cả khi ÐTC còn đang chuẩn bị viếng thăm Cuba. ÐTC Gioan Phaolô II đã nhiều lần lên án lệnh cấm vận, nhất là trong suốt 5 ngày viếng thăm của ngài tại Cuba.
Lãnh tụ đảng cộng sản Pháp bình luận về chuyến viếng thăm của ÐTC tại Cuba.
Paris - 26/01/98 - Hôm Chúa Nhật 25/01/98 vừa qua, ông Robert Hue, lãnh tụ đảng cộng sản Pháp tuyên bố tại Paris rằng: chuyến viếng thăm của ÐTC Gioan Phaolô II tại Cuba là một biến cố phi thường và có một sự quan trọng đặc biệt đối với dân tộc Cuba. Quan trọng vì người dân Cuba lấy lại được phẩm giá của mình nhiều lần đã bị tước lột mất. Ông Robert Hue sẽ viếng thăm Cuba vào tuần tới đây.
Quyền tự do tôn giáo sẽ được duy trì tại Cuba.
(Reuters 26/01/98) - Hoa Kỳ (Philadelphia) - Chủ tịch Fidel Castro sẽ không ngăn cản việc đạt tới tự do tôn giáo đã được ÐTC Gioan Phaolô II khởi xướng trong chuyến viếng thăm mới đây của ngài tại Cuba.
Trên đây là nhận định của Ðức Hồng Y Antony Bevilacqua, Tổng Giám Mục Philadelphia, vừa từ Cuba trở về, và là một trong các nhân vật tham dự bữa tiệc do ông Fidel Castro khoản đãi các lãnh tụ tôn giáo trong cũng như ngoài nước hôm Chúa Nhật vừa qua. Theo Ðức Hồng Y Bevilacqua, Giáo Hội Công Giáo đang sẵn sàng để hợp tác với chính quyền Cuba. Lên tiếng với các ký giả tại phi trường Philadelphia, Ðức Hồng Y Belvilacqua đã nói như sau: "Không chỉ là ông Castro sẽ không rút lại quyền tự do tôn giáo mà thôi, nhưng tự do tôn giáo tại Cuba từ đây sẽ được cải tiến nhiều hơn". Vị Tổng Giám Mục Philadelphia cũng cho biết thêm là trong buổi tiệc ngài tham dự, ông Fidel Castro đã không hề ngỏ ý là ông đang dự tính nới rộng quyền tự do tôn giáo của người dân, nhưng ngài cũng như các nhà lãnh đạo tôn giáo khác đều tin rằng, Giáo Hội Công Giáo sẽ đóng một vai trò lớn rộng hơn trong xã hội Cuba. Khi nào, thì điều đó chưa ai biết, nhưng sự hiện diện của hàng trăm ngàn người dân Cuba tham dự các thánh lễ của ÐTC đã là một dấu hiệu gửi đến ông Castro và chính phủ, rằng họ đang khao khát quyền tự do tôn giáo.
Back
to Radio Veritas Asia Home Page