Back
to Radio Veritas Asia Home Page
Söù Thaàn
Toøa Thaùnh taïi Honduras ñöùng veà
phía nguôøi thoå daân
Cuoäc hoïp thöôïng ñænh
caùc ñaïi dieän toân giaùo vaø
chính trò taïi Nam Phi
ÑTC taëng moät soá tieàn
cho caùc vieän moà coâi taïi Indonesia
Giaùo Hoäi Nhaät Baûn quan
taâm nhöõng ngöôøi ngoaïi kieàu
baát hôïp phaùp
Moät tu huynh Coâng Giaùo Rwanda
bò keát aùn töû hình veà
toäi dieät chuûng
Moät caûnh saùt vieân
tranh ñaáu ñeå ñöôïc
mang thaùnh giaù treân ñoàng phuïc
Sri Lanka keâu goïi thay ñoåi
chöông trình huaán luyeän taïi chuûng
vieän
Söù Thaàn Toøa Thaùnh taïi Honduras ñöùng veà phía nguôøi thoå daân.
Tegucigalpa [Apic 29/10/98] - Ñöùc Cha Luigi Conti, Söù Thaàn Toøa Thaùnh taïi Honduras ñaõ uûng hoä nhöõng nguôøi Coâng Giaùo tranh ñaáu beân caïnh caùc thoå daân.
Ñöùc Söù Thaàn Toøa Thaùnh hoaøn toaøn uûng hoä caùc tu só Doøng Teân vaø caùc coäng söï vieân khaùc cuûa Giaùo Hoäi bò toá caùo khích ñoäng caùc coäng ñoaøn thoå daân. Ngaøi noùi nhö sau: "Nguôøi ta toá caùo hoï thuoäc phong traøo khuûng boá quoác teá. Nhöng neáu ñieàu hoï ñang laøm ñeå uûng hoä caùc thoå daân laø khuûng boá, thì toâi xin tuyeân boá raèng toâi uûng hoä moät thöù khuûng boá nhö theá".
Nhöõng lôøi toá caùo choáng laïi caùc coäng söï vieân cuûa Giaùo Hoäi ñöôïc ñöa ra sau khi nhöõng ngöôøi thoå daân chieám giöõ di tích noåi tieáng cuûa nguôøi Maya ôû Copan vaø tuyeät thöïc trong toøa söù thaàn vaø moät toøa ñaïi söù khaùc. Ñaõ coù daân bieåu yeâu caàu truïc xuaát nhöõng nhaø thöøa sai tranh ñaáu cho caùc thoå daân. Ñöùc Söù Thaàn Toøa Thaùnh taïi Honduras ñaõ leân tieáng phaûn ñoái nhö sau: "Moät soá nguôøi cho raèng caùc tu só Doøng Teân ñöùng ñaèng sau caùc cuoäc bieåu tình naøy. Ñieàu naøy khoâng coù neàn taûng. Noùi nhö theá laø laêng maï caùc thoå daân, bôûi vì noùi nhö theá thì chaúng khaùc naøo xem hoï nhö treû con maø ngöôøi coù theå loâi keùo".
Cuoäc hoïp thöôïng ñænh cuûa caùc ñaïi dieän toân giaùo vaø chính trò taïi Nam Phi.
East London - Nam Phi [Apic 29/10/98] - Moät cuoäc hoïp thöôûng ñænh môùi dieãn ra taïi Johannesburg, Nam Phi, nhaèm giaûi quyeát côn khuûng hoaûng ñaïo ñöùc maø nöôùc naøy ñang traûi qua. Nhieàu nhaân vaät chính trò vaø toân gíao cuûa nöôùc naøy, trong ñoù coù toång thoáng Nelson Mandela, ñaõ cam keát toân troïng moät soá nguyeân taéc luaân lyù nhö thanh lieâm, chí coâng voâ tö, thaønh thaät, tinh thaàn traùch nhieäm, coâng bình, quaûng ñaïi vaø khaû naêng laõnh ñaïo.
Trong moät thoâng caùo ñöôïc coâng boá, caùc tham döï vieân cuoäc hoïp thöôïng ñænh ñaõ ñöa ra tuyeân boá nhö sau: "Xöù sôû cuûa chuùng ta ñang traûi qua moät côn khuûng hoaûng ñaïo ñöùc traàm troïng. Caàn phaûi coù söï coäng taùc toaøn boä cuûa nhaân daân vaø caùc toå chöùc ñeå ñaåy maïnh moät cuoäc ñoåi môùi thöïc söï".
Quaù khöù cuûa Nam Phi vaø chính saùch phaân bieät chuûng toäc ñaõ taán coâng neàn taûng ñaïo lyù cuûa xaõ hoäi. Theo toång thoáng Mandela, caùc trieäu chöùng cuûa côn beänh tinh thaàn maø Nam Phi ñang traûi qua laø naïn tham ñang ñuïc khoeùt boä maùy coâng quyeàn cuõng nhö heä thoáng tö phaùp, keá ñoù laø naïn baïo ñoäng trong caùc quan heä caù nhaân vaø gia ñình vaø nhöùt laø nhöõng laïm duïng maø naïn nhaân laø phuï nöõ vaø treû em.
ÑTC taëng moät soá tieàn cho caùc vieän moà coâi taïi Indonesia.
(UCAN IJ1267.0999 29/10/98) - Indonesia (Jakarta) - Nhaân kyû nieäm 20 naêm trieàu giaùo hoaøng cuûa ngaøi, ÑTC Gioan Phaoloâ II ñaõ göûi taëng moät soá tieàn cho caùc treû em ngheøo Indonesia.
Ñaëc traùch thöôøng vuï cuûa Toøa Söù Thaàn taïi Indonesia, Ñöùc oâng Robinson Wijesinghe cho bieát soá tieàn 20 ngaøn Myõ kim göûi qua Quó Baùc AÙi cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II seõ ñöôïc chia cho 17 vieän moà coâi taïi Indonesia khoâng nhaän ñöôïc trôï caáp töø caùc toå chöùc quoác teá. 7 trong soá 17 vieän moà coâi naøy do ngöôøi Coâng Giaùo ñieàu khieån, 5 do ngöôøi Hoài Giaùo, 4 cuûa Tin Laønh, 2 cuûa AÁn Giaùo vaø moät cuûa Phaät Giaùo. Khoaûn tieàn taëng naøy ñöôïc loan baùo trong thaùnh leã möøng 20 naêm Ñöùc Gioan Phaoloâ II leân laøm giaùo hoaøng, cöû haønh taïi Toøa Söù Thaàn ôû Indonesia ngaøy 17/10/98 vöøa qua.
Chuû teá thaùnh leã vaø trong baøi giaûng, Ñöùc Cha Johanes Hadiwikarta, Giaùm Muïc Surabay vaø laø toång thö kyù Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Indonesia, ñaõ trích daãn moät caâu noùi maø ÑTC Gioan Phaoloâ vaãn thöôøng xuyeân nhaéc nhôû ngöôøi Coâng Giaùo "Ñöøng Sôï". Theo Ñöùc Cha Hadwikarta, caâu noùi naøy raát phuø hôïp vôùi ngöôøi Coâng Giaùo Indonesia trong tình traïng khuûng hoaûng cuûa quoác gia hieän giôø. Vò toång thö kyù Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Indonesia noùi nhö sau: "Taïi Indonesia, giaùo hoäi thöôøng xuyeân bò ñe doïa, bò khuûng boá. Ngöôøi daân taïi ñaây cuõng raát lo sôï bôûi naïn baïo ñoäng, baét coùc, haõm hieáp vaø gieát choùc. Söù ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha laø söù ñieäp daïy chuùng ta bieát soá nhö nhöõng coâng daân vaø ngöôøi coâng giaùo toát".
Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Nhaät Baûn tieáp tuïc baøy toû quan taâm cho nhöõng ngöôøi ngoaïi kieàu cö truù baát hôïp phaùp.
(UCAN JA1057.0999 29/10/98) - Nhaät Baûn (Tokyo) - UÛy Ban Nhaân Quyeàn vaø An Sinh Xaõ Hoäi thuoäc Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Nhaät Baûn vöøa leân tieáng keâu goïi boä tö phaùp Nhaät haõy caûi tieán ñieàu kieän cho nhöõng ngoaïi kieàu ñang bò giam giöõ veà toäi cö truù baát hôïp phaùp.
Laù thö do oâng Keiichi Sato, chuû tòch uûy ban kyù teân, ñöôïc göûi leân caùc cô quan chính phuû Nhaät, cuï theå laø giaùm ñoác vaên phoøng caûnh saùt quoác gia, sôû di truù vaø caùc cô quan ñaëc traùch lao tuø cuûa boä tö phaùp, toång thö kyù Toái Cao Phaùp Vieän vaø vaên phoøng coâng toá vieân. Trong thö, UÛy Ban ghi nhaän, kinh nghieäm cuûa caùc vò tuyeân uùy nhaø tuø vaø caùc cô quan Coâng Giaùo coù lieân heä tôùi coâng taùc saên soùc caùc tuø nhaân, cho thaáy nhöõng ngoaïi kieàu ñang bò giam taïi Nhaät thöôøng bò ñoái xöû taøn teä, chöùng toû söï thieáu nhaïy caûm veà nhaân quyeàn, nhu caàu vaø phaåm giaù cuûa nhöõng ngöôøi naøy töø phía chính phuû Nhaät. Ñaëc bieät, laù thö chuù troïng tôùi moät nhu caàu caên baûn cuûa caùc tuø nhaân, ñoù laø ñöôïc lieân laïc vaø thoâng tin baèng chính ngoân ngöõ cuûa hoï, nhaát laø trong caùc thuû tuïc lieân heä tôùi phaùp lyù vaø ñieàu leä cuûa Nhaät. Keá ñeán, moät söï thay ñoåi thaùi ñoä cuûa caùc vieân chöùc chính phuû ñoái vôùi caùc ngoaïi kieàu cuõng seõ laø yeáu toá giuùp giaûi quyeát ñöôïc nhieàu vaán ñeà, nhaát laø trong vieäc ñoái thoaïi vaø caùc vaán ñeà coù lieân heä tôùi nhöõng tuø nhaân ngoaïi kieàu naøy.
Veà khía caïnh nhaân ñaïo, laù thö cuõng yeâu caàu chính phuû Nhaät thay ñoåi ñieàu leä chæ cho pheùp caùc tuø nhaân ñöôïc thaân nhaân trong gia ñình vieáng thaêm maø thoâi, qua ñoù, ngay caû nhöõng ngoaïi quoác, theo yeâu caàu cuûa gia ñình, coù theå ñeán gaëp caùc tuø nhaân. Toân troïng nhaân quyeàn phaûi ñöôïc theå hieän caùch cuï theå qua heä thoáng tö phaùp baèng vieäc quan taâm tôùi söùc khoûe, theå lyù cuõng nhö tinh thaàn cuûa caùc tuø nhaân, nhöõng ngöôøi coù caûm giaùc ñang bò coâ laäp, moät tình traïng coù theå daãn tôùi nhöõng haäu quaû veà maët taâm thaàn.
Moät tu huynh Coâng Giaùo Rwanda bò keát aùn töû hình veà toäi dieät chuûng.
(AFP 29/10/98) - Rwanda (Kigali) - Moät toøa aùn Rwanda vöøa keát aùn töû hình moät tu só Coâng Giaùo veà toäi tham gia vaøo cuoäc dieät chuûng taïi nöôùc naøy daïo naêm 1994.
Thaày Dominique Savio Rwesero, thuoäc hoäi Caùc Tu Huynh Doøng Thaùnh Giuse, bò keát toäi laø thaønh vieân cuûa moät ñoäi quaân voõ trang coù tham gia vaøo cuoäc dieät chuûng, vaø ñaõ khoâng ra tay cöùu giuùp nhöõng naïn nhaân ñang bò laâm nguy trong luùc xaûy ra cuoäc dieät chuûng. Cuï theå thaày Dominique Rwesero bò keát toäi laø ñaõ gieát moät soá tu huynh cuøng doøng trong giaùo phaän Gitarama, vaø moät soá giaùo daân khaùc ñeán laùnh naïn taïi vaên phoøng cuûa giaùo phaän cuõng nhö taïi nhaø doøng. Moät soá tu só ñaõ ra laøm chöùng veà nhöõng toäi treân ñaây cuûa thaày Dominique, tuy nhieân caùc nguoàn tin Coâng Giaùo taïi Rwanda thì cho raèng, söï kieän moät soá tu só Coâng Giaùo bò toá caùo veà toäi dieät chuûng ñeàu baét nguoàn töø söï ganh tò vaø chia reõ trong giaùo hoäi Coâng Giaùo taïi Rwanda. Thaùng Tö 1998 vöøa qua, hai linh muïc Coâng Giaùo laø cha Emmanuel Kayiranga vaø Edward Nturiye cuõng ñaõ bò keát aùn töû hình veà toäi dieät chuûng. Coù khoaûng 15 tu só Coâng Giaùo Rwanda hieän ñang bò truy toá vì coù dính líu tôùi cuoäc dieät chuûng naêm 1994 trong ñoù töø 500 ñeán 800 ngaøn ngöôøi Rwanda goác Hutu vaø Tutsi bò thieät maïng.
Moät caûnh saùt vieân Hoa Kyø tranh ñaáu ñeå ñöôïc mang thaùnh giaù treân ñoàng phuïc.
(EWTN 29/10/98) - Hoa Kyø (Texas) - Trong tuaàn naøy, moät caûnh saùt vieân taïi thaønh phoá Arlington thuoäc bang Texas, Hoa Kyø ñaõ ñöôïc ngöôøi Coâng Giaùo treân toaøn nöôùc uûng hoä trong noã löïc tranh ñaáu ñeå ñöôïc mang phuø hieäu thaùnh giaù treân ñoàng phuïc.
OÂng George Daniels, thöôïng só caûnh saùt, ñaõ bò caáp treân sa thaûi vì ñaõ vi phaïm qui leä maëc ñoàng phuïc cuûa caûnh saùt vieân vaø baát phuïc tuøng leänh cuûa caáp treân. Thaùng 7/1998 vöøa qua, oâng Daniels xin caáp treân cho oâng ñöôïc pheùp mang phuø hieäu thaùnh giaù vaø bò töø choái. Tuy nhieân oâng vaãn tieáp tuïc gaén phuø hieäu thaùnh giaù treân ñoàng phuïc vaø bò sa thaûi. OÂng Daniels ñaõ noäp ñôn leân toøa xin cöùu xeùt laïi leänh sa thaûi naøy. Phieân toøa xöû ñôn kieän cuûa oâng ñöôïc ñònh vaøo ngaøy 9/11/98 tôùi ñaây.
Hoïc vieän Rutherford, chuyeân veà coâng taùc hoã trôï cho nhöõng ngöôøi tranh ñaáu cho quyeàn töï do toân giaùo, noùi raèng vieän naøy seõ uûng hoä oâng Daniels neáu oâng khoâng ñöôïc nhaän trôû laïi laøm vieäc sau vuï xöû. Theo vieän Rutherford, vieäc oâng Daniels mang thaùnh giaù treân ñoàng phuïc laø quyeàn ñöôïc hieán phaùp Hoa Kyø baûo veä.
Moät Giaùm Muïc Sri Lanka keâu goïi thay ñoåi chöông trình huaán luyeän taïi chuûng vieän.
(SR1280.0999 29/10/98) - Sri Lanka (Kandy) - Trong baøi giaûng khai maïc nieân hoïc môùi taïi ñaïi chuûng vieän Nöõ Vöông Lanka, Ñöùc Cha Oswald Gomis, Giaùm Muïc Anuradhapura vaø laø chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Sri Lanka, keâu goïi thay ñoåi chöông trình huaán luyeän cho caùc chuûng sinh.
Nieân hoïc môùi taïi chuûng vieän quoác gia baét ñaàu vaøo ngaøy 1/10/98 vöøa qua. Ñöùc Cha Gomis cho bieát ngaøi caûm thaáy coù ñieàu gì ñoù sai laàm töø caên baûn trong chöông trình huaán luyeän taïi caùc chuûng vieän vaø ngaøi tin raèng söï thieáu vaéng trong chöông trình huaán luyeän taïi caùc chuûng vieän bao goàm chieàu kích ñöùc tin vaø söï ñònh höôùng veà chöùc linh muïc. Vò chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Sri Lanka ghi nhaän laø ngaøy nay, ba töø ngöõ: hoäi nhaäp vaên hoùa, baûn xöù hoùa vaø thích nghi, ñöôïc noùi ñeán vaø vieát treân caùc taøi lieäu toân giaùo raát nhieàu, ñeán ñoä coù theå noùi ba töø ngöõ naøy ñöôïc xöû duïng roäng raõi nhöng ñoàng thôøi cuõng bò laïm duïng. Ngaøi noùi nhö sau: "Quan ñieåm veà moät nhaø truyeàn giaùo thaùnh thieän, moät baäc thaày göông maãu trong ñôøi soáng caàu nguyeän vaø chieâm nieäm, moät ngöôøi tin vaø thöïc haønh nhöõng ñieàu mình daïy, laø nhöõng gì heát söùc phuø hôïp vôùi tính caùch baûn xöù cuûa neàn vaên hoùa Sri Lanka. Neáu chuùng ta coù theå xaây döïng ñöôïc hình aûnh moät nhaø truyeàn giaùo töông lai cuûa giaùo hoäi Coâng Giaùo nhö vaäy, thì hoäi nhaäp vaên hoùa seõ trôû thaønh hieän thöïc".
Back
to Radio Veritas Asia Home Page