Tin Töùc vaø Thôøi Söï
ngaøy 11 thaùng 06/1998

Prepared for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines


Chuû tòch Arafat vaø toång thö kyù Lieân Hieäp Quoác hoäi kieán vôùi ÑTC

Chuû tòch Arafat vaø toång thö kyù Lieân Hieäp Quoác hoäi kieán vôùi ÑTC.

Palestine (Gaza City 11/06/09) - Moät vieân chöùc chính quyeàn Palestine cho bieát thöù Saùu 12/06/98, chuû tòch Yasser Arafat vieáng thaêm Italy vaø taïi ñaây oâng Arafat seõ hoäi kieán vôùi ÑTC Gioan Phaoloâ II vaø caùc giôùi chöùc chính phuû Italia. Ñaây seõ laø laàn thöù naêm chuû tòch Arafat hoäi kieán ÑTC. Muïc ñích chuyeán vieáng thaêm laàn naøy cuûa oâng Arafat laø keâu goïi söï uûng hoä chính trò vaø taøi chaùnh cuûa Italia cuõng nhö töø phía Toøa Thaùnh cho Palestine trong tieán trình thöông thuyeát hoøa bình vôùi Israe.

Lieân quan tôùi cuoäc hoäi kieán vôùi ÑTC, ñöôïc bieát oâng Arafat seõ laäp laïi lôøi môøi ÑTC Gioan Phaoloâ II vieáng thaêm thaønh Bethlehem ñeå möøng bieán coá 2000 naêm ngaøy sinh cuûa Ñöùc Gieâsu Kitoâ. Ngoaøi ra oâng cuõng seõ neâu vaán ñeà Israel vi phaïm thoûa öôùc hoøa bình Oslo, cuï theå laø vieäc thieát laäp caùc khu ñònh cö cho ngöôøi Do Thaùi trong vuøng laõnh thoå cuûa ngöôøi AÛ Raäp ôû maïn Ñoâng thaønh Jerusalem. Maëc duø ÑTC Gioan Phaoloâ II ñaõ ngoû yù laø ngaøi muoán vieáng thaêm Jerusalem ñeå ñaùnh daáu bieán coá Ñaïi Naêm Thaùnh 2000, tuy nhieân Toøa Thaùnh vaãn chöa coù quyeát ñònh chính thöùc trong vaán ñeà naøy. Chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC coøn vöôùng maéc nhöõng vaán ñeà chính trò phöùc taïp, nhaát laø trong vaán ñeà tranh chaáp giöõa Israel vaø Palestine lieân quan tôùi chuû quyeàn taïi vuøng laõnh thoå ôû maïn Ñoâng Jerusalem, nôi toïa laïc cuûa Nhaø Thôø Moä Chuùa, ñöôïc coi laø di tích thaùnh thieâng nhaát cuûa Kitoâ giaùo.

Vaø thöù Ba vöøa qua (9/06/98), phoøng baùo chí Toøa Thaùnh ñaõ loan baùo veà cuoäc hoäi kieán giöõa ÑTC vôùi oâng Yasser Arafat, cuõng nhö cuoäc gaëp gôõ giöõa ÑTC Gioan Phaoloâ II vaø oâng Kofi Annan, toång thö kyù Lieân Hieäp Quoác, vaøo thöù Ba tuaàn tôùi (16/06/98).


Indonesia khoan hoàng cho 13 tuø nhaân chính trò ngöôøi Ñoâng Timor

Indonesia khoan hoàng cho 13 tuø nhaân chính trò ngöôøi Ñoâng Timor.

(AFP, Reuters 11/06/98) - Indonesia (Jakarta) - Thöù Naêm 11/06/98, toång thoáng Jusuf Habibie cuûa Indonesia ñaõ kyù moät ñaïo luaät khoan hoàng cho khoaûng 16 tuø nhaân chính trò, trong soá naøy coù 13 tuø nhaân ngöôøi Ñoâng Timor. Caùc tuø nhaân ñöôïc traû töï do vaøo saùng thöù Naêm 11/06/98, tuy nhieân coù 12 tuø nhaân taïi traïi tuø Becora ôû thuû phuû Dili ñaõ choïn ôû laïi theâm ít nhaát laø moät ngaøy ñeå toû tình lieân ñôùi vôùi caùc baïn tuø coøn bò giam. Trong soá 12 tuø nhaân ôû Becora, coù 6 sinh vieân ngöôøi Ñoâng Timor bò baét sau vuï ñuïng ñoä vôùi caùc löïc löôïng an ninh cuûa Indonesia daïo thaùng 11 naêm ngoaùi (1997).

Tröôùc ñoù toång thö kyù Lieân Hieäp Quoác, oâng Kofi Anan ñaõ hoan ngheânh tin noùi raèng toång thoáng Habibie kyù saéc leänh traû töï do cho caùc tuø nhaân chính trò ngöôøi Ñoâng Timor. Moät thoâng caùo coâng boá qua phaùt ngoân vieân cuûa Lieân Hieäp Quoác noùi nhö sau: "Toång Thö Kyù Kofi Annan caûm thaáy khích leä bôûi söï khôûi ñaàu maø oâng hy voïng seõ laø moät cuoäc ñoái thoaïi keùo daøi tieán tôùi moät giaûi phaùp cho vaán ñeà cuûa Ñoâng Timor, vaø do bôûi nhöõng quan ñieåm ña daïng ñöôïc toû loä trong boái caûnh cuoäc caûi toå chính trò taïi Indonesia hieän nay. Toång thö kyù Kofi Annan seõ tích cöïc döï phaàn vaøo cuoäc ñoái thoaïi vôùi chính quyeàn Indonesia vaø Boà Ñaøo Nha, cuõng nhö vôùi caùc thaønh phaàn khaùc nhau cuûa ngöôøi Ñoâng Timor ñeå möu tìm moät giaûi phaùp nhanh choùng, döïa treân moät coâng thöùc coâng baèng, toaøn dieän vaø ñöôïc coäng ñoàng quoác teá thöøa nhaän".


Chính phuû Meâhicoâ khoâng gaây aùp löïc vôùi Ñöùc Cha Samuel Ruiz

Chính phuû Meâhicoâ khoâng gaây aùp löïc vôùi Ñöùc Cha Samuel Ruiz.

(CWN 11/06/98)- Meâhicoâ (TP Meâhicoâ) - Thöù Hai vöøa qua (8/06/98), thöông thuyeát gia ñaïi dieän chính phuû Meâhicoâ ñaõ baùc boû nhöõng lôøi caùo buoäc cho raèng ñaõ coù aùp löïc buoäc Ñöùc Cha Samuel Ruiz, Giaùm Muïc San Cristobal de las Casas, töø chöùc chuû tòch UÛy Ban Trung Gian Hoøa Giaûi giöõa chính phuû Meâhicoâ vaø löïc löôïng phieán quaân Zapatista.

Trong moät cuoäc hoïp baùo, oâng Emilio Rabasa ñaõ tuyeân boá nhö sau: "Toâi khoâng bao giôø voâ hieäu hoùa UÛy Ban Hoøa Giaûi, hay ngöôøi caàm ñaàu uûy ban naøy laø Ñöùc Cha Samuel Ruiz". Loan baùo vieäc töø nhieäm naøy trong thaùnh leã ngaøy Chuùa Nhaät tröôùc ñoù (7/06/98), Ñöùc Cha Samuel Ruiz cho raèng uy tín cuûa ngaøi ñaõ bò aûnh höôûng nghieâm troïng sau khi chính phuû Meâhicoâ caùo buoäc laø ngaøi ñöùng veà phía löïc löôïng Zapatista vaø caùc thoå daân taïi bang Chiapas, vaø Ñöùc Cha laø ngöôøi coå voõ moät khuynh höôùng thaàn hoïc baïo ñoäng. Vaøi giôø sau khi Ñöùc Cha Ruiz loan baùo vieäc töø chöùc cuûa ngaøi, UÛy Ban Trung Gian do ngaøi caàm ñaàu ñaõ giaûi theå. UÛy Ban naøy ñöôïc thaønh laäp daïo thaùng 12 naêm 1994 sau cuoäc noåi loaïn cuûa caùc nhoùm voõ trang Zapatista, ñeå laøm trung gian hoøa giaûi giöõa chính phuû Meâhicoâ vaø löïc löôïng Zapatista.

Veà phaàn mình, Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Meâhicoâ ñöa ra laäp tröôøng raèng vieäc töø nhieäm cuûa Ñöùc Cha Samuel ñaõ môû moät giai ñoaïn môùi cho cuoäc ñoái thoaïi hoøa bình, tuy nhieân Giaùo Hoäi seõ khoâng giöõ vai troø naøo trong cuoäc tranh chaáp taïi bang Chiapas. Chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Meâhicoâ, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Luis Morales Reyes cho bieát nhö sau: "UÛy Ban Hoøa Giaûi ñaùnh daáu moät giai ñoaïn trong cuoäc ñoái thoaïi giöõa chính quyeàn Meâhicoâ vaø phieán quaân Zapatista. Chuùng ta ñang böôùc vaøo moät giai ñoaïn môùi vaø chuùng toâi tin raèng caû hai beân neân tröïc tieáp noùi chuyeän vôùi nhau. Trong giai ñoaïn môùi naøy, ñieàu maø Giaùo Hoäi Coâng Giaùo coù theå laøm laø hoã trôï vaø ñoùng goùp nhöõng gì phuø hôïp vôùi söù maïng muïc vuï cuûa giaùo hoäi". Söù thaàn Toøa Thaùnh taïi Meâhicoâ, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Justo Mullor cuõng cho ra moät thoâng caùo trong ñoù ngaøi noùi nhö sau: "Taát caû caùc Giaùm Muïc Meâhicoâ, ñaëc bieät laø caùc vò töø bang Chiapas, seõ coäng taùc ôû nhieàu möùc ñoä khaùc nhau maø khoâng caàn phaûi tröïc tieáp ñöùng ra laøm trung gian. Chuùng toâi hy voïng raèng cuoäc tranh chaáp baèng voõ trang taïi bang naøy seõ chaám döùt tröôùc ngaøy ÑTC Gioan Phaoloâ II vieáng thaêm Meâhicoâ vaøo thaùng Gieâng naêm tôùi 1999.


Ñöùc Hoàng Y ngöôøi Argentina keâu goïi nhaân baûn hoùa chính saùch kinh teá

Ñöùc Hoàng Y ngöôøi Argentina keâu goïi nhaân baûn hoùa chính saùch kinh teá.

(CWN 11/06/98) - Argentina (Mar de Plata) - Ñöùc Hoàng Y Francisco Primatesta, Toång Giaùm Muïc Cordoba vaø chuû tòch UÛy Ban Xaõ Hoäi cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Argentina vöøa keâu goïi chính phuû nöôùc naøy nhaân baûn hoùa caùc chính saùch kinh teá.

Leân tieáng trong cuoäc hoïp baùo hoài ñaàu tuaàn naøy (thöù Hai 8/06/98), taïi Mar De Plata, nôi caùc Giaùm Muïc Argentina ñang nhoùm hoïp ñeå baøn luaän veà caùc vaán ñeà xaõ hoäi trong nöôùc, Ñöùc Hoàng Y Primatesta neâu baät nhu caàu ñoøi chính phuû Argentina duyeät xeùt va nghieân cöùu laïi caùc chöông trình kinh teá, daønh öu tieân cho caùc vaán naïn nhö ngheøo ñoùi thaät nghieäp vaø söï maát tin töôûng cuûa ngöôøi daân ñoái vôùi heä thoáng cuûa chính phuû hieän nay. Ñöùc Hoàng Y Primatesta noùi nhö sau: "Chuùng toâi, caùc Giaùm Muïc Argentina, raát quan ngaïi veà tình traïng ngheøo ñoùi trong nöôùc bôûi vì ngöôøi daân ngheøo khoâng theå chôø ñôïi nhöõng giaûi phaùp daøi haïn. Hoaøn caûnh cuûa nhöõng ngöôøi khoâng theå chôø ñôïi ñöôïc nöõa coù theå buøng noå thaønh nhöõng vaán naïn xaõ hoäi nghieâm troïng. Baïo ñoäng coù theå phaùt sinh do söï thieáu vaéng caùc giaù trò luaân lyù, tuy nhieân caùc vaán ñeà xaõ hoäi khoâng ñöôïc giaûi quyeát coù theå taïo ra nhöõng hoaøn caûnh ñaëc bieät trong ñoù nhöõng haønh vi baïo ñoäng chaéc chaén seõ naåy nôû".

Toång thoáng Carlos Menem cuûa Argentina nhaát möùc cho raèng chính phuû cuûa oâng ñaõ giaûm bôùt ñöôïc naïn ngheøo ñoùi, tuy nhieân moät nhaät baùo xuaát baûn trong nöôùc ñaõ cho coâng boá caùc thoáng keâ cho thaáy 25% daân chuùng ñang soáng döôùi möùc ngheøo ñoùi, coù nghóa laø 9 trong toång soá 36 trieäu daân Argentina laø ngöôøi ngheøo. Veà ñieåm naøy, Ñöùc Hoàng Y Primatesta nhaän ñònh nhö sau: "Chính phuû phaûi nhaän bieát raèng kinh teá khoâng theå ñöùng ñoäc laäp khoûi caùc nhu caàu lieân quan tôùi nhaân phaåm. Ngöôøi daân caàn phaûi coù coâng aên vieäc laøm vaø kieám ñuû tieàn trang traûi cho cuoäc soáng cuûa hoï".


Lieân hieäp caùc tín höõu kitoâ Nigeria ñoøi hoûi phaûi taùi laäp daân chuû

Lieân hieäp caùc tín höõu kitoâ Nigeria ñoøi hoûi phaûi taùi laäp daân chuû.

Lagos - Nigeria [Apic 11/06/98] - Lieân hieäp caùc tín höõu kitoâ Nigeria ñaõ keâu goïi taân toång thoáng cuûa nöôùc naøy laø töôùng Abdulsalam Abubakar haõy laät qua trang söû "khoâng maáy saùng suûa" cuûa nguôøi tieàn nhieäm cuûa oâng laø töôùng Sani Abacha, qua ñôøi ñoät ngoät vì beänh tìm hoài ñaàu tuaàn.

Nhaø laõnh ñaïo Nigeria ñaõ ñöôïc caùc töôùng laõnh baàu leân hoâm thöù Ba 9/06/98 vöøa qua, chæ vaøi giôø sau caùi cheát cuûa töôùng Abacha.

Sau moät phieân hoïp taïi thuû ñoâ Lagos, lieân hieäp caùc tín höõu kitoâ Nigeria ñaõ yeâu caàu baõi boû töùc khaéc moät chöông trình chuyeån giao daân chuû do caùc töôùng laõnh ñöa ra. Theo chöông trình naøy, moät cheá ñoä phaùp quyeàn seõ ñöôïc thieát laäp vaøo thaùng 10/1998 tôùi ñaây sau cuoäc baàu cöû toång thoáng döï truø dieãn ra vaøo thaùng 8 tôùi. Chöông trình naøy chæ cho pheùp thaønh laäp toái ña laø 5 ñaûng phaùi chính trò maø thoâi.

Lieân hieäp caùc tín höõu kitoâ Nigeria cuõng yeâu caàu thaønh laäp moät chính phuû lieân hieäp ñöôïc ñieàu khieån bôûi nguôøi ñaõ ñöôïc tuyeân boá ñaéc cöû trong cuoäc baàu cöû toång thoáng ngaøy 12/06 naêm 1993 laø oâng Moshood Abiola, moät doanh nhaân ñaõ bò töôùng Abacha giam tuø töø ñoù cho ñeán nay.

Ñöôïc ñieàu khieån bôûi caùc quaân nhaân töø thaùng 10 naêm 1985, Nigeria ñöôïc xem laø moät trong nhöõng cheá ñoä haø khaéc nhöùt taïi mieàn Taây Phi Chaâu.


Back to Radio Veritas Asia Home Page