Back
to Radio Veritas Asia Home Page
Laõnh tuï quaân
ñoäi Nigeria caûnh caùo giaùo hoäi
Ñöùc Cha Belo keâu goïi
taân chính phuû Indonesia ñoái thoaïi
Ñaàu tö xaõ hoäi
vaø linh höôùng daãn tôùi
phaùt trieãn toaøn dieän
Moät Giaùm Muïc Nam Haøn
vieáng thaêm muïc vuï Baéc Haøn
Thaùnh hieán nhaø thôø
chính toøa coâng giaùo ñaàu tieân
Giaûi thöôûng cuûa
ban giaùm khaûo ñaïi keát taïi ñaïi
hoäi ñieän aûnh
Chöông trình Naêm Thaùnh
2000
Toång Thoáng Nam Haøn muoán
tham döï Thaùnh Leã
Laõnh tuï quaân ñoäi Nigeria caûnh caùo giaùo hoäi.
(CWN 26/05/98) - Nigeria (Abuja) - Chuùa Nhaät vöøa qua (24/05/98), caùc laõnh tuï quaân ñoäi ñoäc taøi cuûa Nigeria ñaõ leân tieáng caûnh caùo caùc giaùo hoäi Kitoâ trong nöôùc ñöøng neân can döï vaøo chuyeän chính trò lieân quan tôùi cuoäc baàu cöû toång thoáng saép tôùi.
Lôøi caûnh caùo ñöôïc ñöa ra sau khi caùc giaùo hoäi Kitoâ Nigeria loan baùo hoài tuaàn tröôùc laø seõ taåy chay buoåi caàu nguyeän do chính phuû ñöùng ra toå chöùc. Buoåi caàu nguyeän naøy nhaém muïc ñích uûng hoä töôùng Sani Abacha ñeå oâng ra tranh gheá toång thoáng chính quyeàn daân söï. Coá vaán cho töôùng Abacha, oâng Wada Nas caùo buoäc caùc nhaø laõnh ñaïo giaùo hoäi laø ñang gaây chia reõ giöõa caùc tín höõu trong nöôùc khi giaùo hoäi toû laäp tröôøng trong caùc vaán ñeà lieân quan tôùi chính trò. Trong moät thoâng caùo oâng Nas ñaõ noùi nhö sau: "Qua vieäc can döï vaøo chính trò, caùc nhaø laõnh ñaïo toân giaùo coù theå laøm maát uy tín cuûa hoï. Toân giaùo khoâng neân xen vaøo chuyeän chính trò."
Ñaùp lôøi, Hieäp Hoäi caùc Giaùo Hoäi Kitoâ noùi raèng giaùo hoäi uûng hoä caùc buoåi caàu nguyeän cho töông lai cuûa Nigeria, tuy nhieân chính phuû khoâng theå ñöùng ra kieåm soaùt buoåi caàu nguyeän. Tuy töôùng Abacha chöa chính thöùc tuyeân boá ra tranh cöû, caùc nhaø phaân tích tin raèng, oâng ñang coù keá hoaïch thao tuùng cuoäc baàu cöû toång thoáng tôùi ñaây ñeå oâng ta laø öùng cöû vieân duy nhaát ra tranh cöû.
Ñöùc Cha Belo keâu goïi taân chính phuû Indonesia ñoái thoaïi.
(AFP 26/05/98) - Taây Ban Nha (Barcelona) - Taân chính phuû Indonesia phaûi traû töï do cho caùc tuø nhaân chính trò ngöôøi Ñoâng Timor vaø môû caùc cuoäc ñoái thoaïi xaây döïng vôùi ngöôøi Ñoâng Timor.
Treân ñaây laø quan ñieåm cuûa Ñöùc Cha Carlos Ximenes Belo, giaùm quaûn toâng toøa Ñoâng Timor, trong cuoäc phoûng vaán ñöôïc coâng boá hoâm thöù Hai 26/05/98. Ñöùc Cha Belo vöøa keát thuùc chuyeán coâng du AÂu Chaâu keùo daøi moät thaùng. Ngaøi keâu goïi chính phuû cuûa toång thoáng Jusuf Habibie neân löu yù tôùi vaán ñeà cuûa Ñoâng timor vaø möu tìm cuoäc ñoái thoaïi vôùi ngöôøi Ñoâng Timor ñeå tìm ra moät giaûi phaùp oân hoøa, coâng baèng vaø danh döï, trong ñoù khoâng coù keû thaéng hay ngöôøi thua. Ñöùc Cha Belo khaúng ñònh raèng chính phuû Indonesia phaûi ñi böôùc tröôùc, baèng caùch tuyeân boá traû töï do cho taát caû tuø nhaân chính trò ngöôøi Ñoâng Timor. Ngaøi noùi nhö sau: "Chuùng ta phaûi böôùc tôùi, vaø moïi phía ñeàu phaûi chuaån bò nhöôïng boä. Tröôùc heát, quaân ñoäi Indonesia phaûi toân troïng ngöôøi Ñoâng Timor, vaø phía khaùng chieán quaân Ñoâng Timor, hoï phaûi ngöng caùc vuï taán coâng vaø taäp kích quaân ñoäi Indonesia truù ñoùng treân laõnh thoå naøy".
Chính phuû Indonesia vöøa traû töï do cho hai tuø nhaân chính trò Indonesia vaø hieän nay, coäng ñoàng quoác teá, ñöùng ñaàu laø Lieân Hieäp Quoác ñang keâu goïi toång thoáng Habibie neân lôïi duïng thôøi ñieåm chính trò hieän giôø ñeå giaûi quyeát vaán ñeà Ñoâng Timor.
Ñaàu tö xaõ hoäi vaø linh höôùng daãn tôùi phaùt trieãn toaøn dieän.
(UCAN TH0130.0977 26/05/98) - Thaùi Lan (Bangkok) - Vieäc phaùt trieån toaøn dieän khoâng chæ döïa treân ñaàu tö veà maët taøi chaùnh nhöng caû veà maët xaõ hoäi vaø linh höôùng (social and spiritual).
Treân ñaây laø quan ñieåm cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Thaùi Lan trong laù thö muïc vuï vöøa ñöôïc coâng boá lieân quan tôùi cuoäc khuûng hoaûng kinh teá taïi quoác gia naøy. Thö muïc vuï noùi raèng ñaàu tö veà maët xaõ hoäi laø con ñöôøng daãn tôùi töï tuùc, moïi ngöôøi cuøng nhau giuùp ñôõ ñeå coù theå soáng moät cuoäc soáng phuø hôïp vôùi khaû naêng cuûa mình; trong khi ñaàu tö veà maët linh höôùng coù nghóa laø ñöùc tin, ñaïo ñöùc, tin töôûng vaø yeâu meán Thieân Chuùa. Xaõ hoäi seõ ñöôïc phaùt trieån caùch toaøn dieän vaø trôû thaønh moät moâi tröôøng soáng toát hôn neáu moïi ngöôøi bieát soáng chöùng nhaân caùc giaù trò cuûa Tin Möøng. Laù thö muïc vuï mang töïa ñeà "Cuoäc khuûng hoaûng kinh teá: Traùch nhieäm Cuøng Chia Seû cuûa ngöôøi Kitoâ", qua ñoù, caùc Giaùm Muïc Thaùi Lan ñaõ chæ trích muïc tieâu phaùt trieån chæ nhaém vaøo söï sung tuùc veà maët vaät chaát.
Caùc ngaøi cuõng ghi nhaän theâm raèng, nhieàu thaønh phaàn xaõ hoäi ñang chòu gaùnh naëng do cuoäc khuûng hoaûng kinh teá, ngaøy moät trôû neân teä haïi hôn do caùc khoaûn nôï Thaùi Lan bò buoäc phaûi thanh toaùn cho caùc cô quan taøi chaùnh quoác teá, ñeå roài môùi ñöôïc caùc cô quan naøy cho vay möôïn theâm haàu cöùu vaõn tình traïng kinh teá nguy ngaäp cuûa quoác gia. Thö muïc vuï keâu goïi giaùo hoäi coâng giaùo ñòa phöông haõy ra tay trôï giuùp nhieàu hôn nöõa, cho nhöõng ngöôøi bò aûnh höôûng nhieàu nhaát, ñaëc bieät laø caùc phuï nöõ, treû em, giôùi treû, nhöõng ngöôøi bò thaát nghieäp, vaø luoân caû nhöõng ngöôøi di daân lao ñoäng trôû veà nöôùc vì bò sa thaûi. Caùc tín höõu coâng giaùo Thaùi Lan khoâng neân boû rôi nhöng haõy toû ra thoâng caûm vôùi hoaøn caûnh cuûa nhöõng ngöôøi naøy.
Moät Giaùm Muïc Nam Haøn vieáng thaêm muïc vuï Baéc Haøn laàn ñaàu tieân keå töø naêm 1950.
(UCAN KO0135.0977 26/05/98) - Nam Haøn (Seoul) - Ñöùc Cha Andrew Choi Chang Mou, Giaùm Muïc phuï taù Toång Giaùo Phaän Seoul, vöøa thöïc hieän chuyeán vieáng thaêm muïc vuï ñaàu tieân sang Baéc Haøn keå töø sau khi chieán tranh keát thuùc chia ñoâi hai mieàn Nam vaø Baéc vaøo naêm 1950. Ñöùc Cha Choi cuõng laø chuû tòch UÛy Ban Hoøa Giaûi cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Nam Haøn, cuøng ñi vôùi ngaøi coù 4 giaùo daân.
Trong lôøi phaùt bieåu khi ñaët chaân tôùi phi tröôøng Su-an ôû thuû ñoâ Bình Nhöôõng ngaøy 15/05/98 vöøa qua, Ñöùc Cha Choi keâu goïi caùc tín höõu coâng giaùo Baéc Haøn haõy noã löïc ñeå ñaït tôùi hoøa giaûi vaø thoáng nhaát hai mieàn Nam Baéc. Ngaøi noùi nhö sau: "Chuyeán vieáng thaêm cuûa chuùng toâi seõ ñoùng goùp raát nhieàu ñeå vöôït qua tình traïng chia ñoâi ñaát nöôùc, duø cho noù coù theå khoâng haøn gaén hoaøn toaøn quan heä giöõa hai mieàn Nam Baéc, bò caét ñöùt töø hôn 50 naêm qua. Vì lôïi ích cho vieäc hoøa giaûi vaø taùi thoáng ñaát nöôùc, toâi hy voïng taát caû caùc tín höõu coâng giaùo Nam vaø Baéc Haøn bieát yeâu thöông vaø tin töôûng nhau trong tinh thaàn Kinh Hoøa Bình cuûa Thaùnh Phanxicoâ thaønh Assisi.".
Chuyeán vieáng thaêm muïc vuï cuûa vò Giaùm Muïc phuï taù Toång Giaùo Phaän Seoul keùo daøi trong voøng 8 ngaøy. Trong nhöõng ngaøy löu laïi Baéc Haøn, phaùi ñoaøn Giaùo Hoäi Nam Haøn ñaõ quan saùt vieäc phaân phoái caùc vaät phaåm cöùu trôï cuûa Giaùo Hoäi Nam Haøn. Ngoaøi ra phaùi ñoaøn cuõng ñaõ thaûo luaän vôùi giôùi höõu traùch veà vieäc khaû dó Ñöùc Hoàng Y Stephen Kim Sou Hwan, Toång Giaùm Muïc Seoul, coù theå ñeán thaêm Baéc Haøn. Ñöùc Hoàng Y Kim cuõng laø giaùm quaûn toâng toøa Bình Nhöôõng".
Thaùnh hieán nhaø thôø chính toøa coâng giaùo ñaàu tieân taïi coïng hoøa Kazakhstan.
Almaty - Kazakhstan [Apic 26/5/98] - Nhaø thôø chính toøa coâng giaùo ñaàu tieân taïi coïng hoøa Kazakhstan seõ ñöôïc thaùnh hieán vaøo ngaøy Chuùa Nhöït 7/06/98 tôùi ñaây taïi thaønh phoá Almaty.
Ñöùc Thaùnh Cha seõ cöû Ñöùc Toång Giaùm Muïc Zenon Grocholewski hieän ñang laøm vieäc trong giaùo trieàu, laøm ñaëc söù cuûa ngaøi ñeå chuû toïa caùc leã nghi.
Raát nhieàu tín höõu kitoâ taïi Kazakhstan laø nhöõng nguôøi soáng soùt töø caùc hoøn ñaûo Gulag trôû veà. Vôùi dieän tích gaàn 3 trieäu caây soá vuoâng, coïng hoøa Kazakhstan chæ coù 20 trieäu daân trong ñoù phaàn lôùn theo hoài giaùo. Thieåu soá kitoâ höõu ña phaàn theo chính thoáng giaùo. Rieâng coäng ñoàng coâng giaùo chæ coù 336 ngaøn tín höõu maø phaàn ñoâng laø nhöõng nguôøi Ñöùc bò löu ñaøy ñeán Kazakhstan duôùi thôøi Stalin. Trong khuoân khoå cuûa chuû tröông taäp theå hoùa cöôõng baùch vaø chieán dòch baøi tröø tö baûn do Stalin khôûi xöôùng, nhieàu nguôøi Nga, Ukraine, Ñöùc vaø caùc thieåu soá khaùc ñaõ bò ñaøy ñi Siberi vaø Kazakhstan trong nhöõng ñieàu kieän voâ cuøng daõ man khieán cho nhieàu nguôøi phaûi boû maïng.
Chính nhôø ñöùc tin ñöôïc löu truyeàn trong gia ñình maø nhöõng nguôøi bò löu ñaøy naøy ñaõ coù theå soáng soùt.
Giaûi thöôûng cuûa ban giaùm khaûo ñaïi keát taïi ñaïi hoäi ñieän aûnh Cannes ñuôïc trao cho moät nhaø ñaïo dieãn Hy Laïp.
Cannes - Phaùp Quoác [Apic 26/05/98] - Ban giaùm khaûo ñaïi keát hieän dieän taïi Ñaïi hoäi ñieän aûnh Cannes laàn thöù 51, ñaõ vinh danh nhaø ñaïo dieãn Thuïy Ñieån, oâng Ingmar Bergman, vì toaøn boä söï nghieäp cuûa oâng "phôi baøy ñöôïc nhöõng huyeàn nhieäm cuûa traùi tim con nguôøi trong lòch söû".
Rieâng naêm nay, ban giaùm khaûo Ñaïi Keát ñaõ trao giaûi thöôûng cho nhaø ñieän aûnh Hy Laïp, oâng Theo Angelopoulos vôùi cuoán phim coù töïa ñeà "Vónh cöûu vaø moät ngaøy". Theo ban giaùm khaûo ñaïi keát, cuoán phim, voán ñaõ ñöôïc caønh coï vaøng taïi Ñaïi Hoäi ñieån aûnh Cannes, tôû baøy ñöôïc chieàu saâu cuûa cuoäc soáng vaø môû ra moät chaân trôøi töôïng tröng raát phong phuù.
Chöông trình Naêm Thaùnh 2000.
Roma [Apic 26/05/98] - Hoâm thöù Ba 26/05/98, Toøa Thaùnh Vatican ñaõ chính thöùc coâng boá lòch trình cöû haønh naêm Thaùnh 2000.
Ñöùc Thaùnh Cha seõ môû cöûa Thaùnh cuûa Vöông Cung Thaùnh Ñöôøng Thaùnh Pheâroâ ngaøy 24/12 naêm 1999 vaø seõ ñoùng laïi vaøo Leã Hieån Linh ngaøy 6/01 naêm 2001. Hai thôøi ñieåm naøy seõ ñaùnh daáu vieäc khai maïc vaø beá maïc Naêm Thaùnh.
Veà chöông trình taïi Thaùnh Ñòa, Ñöùc Hoàng Y Roger Etchagaray, chuû tòch uûy ban chuaån bò Naêm Thaùnh, cho bieát raèng tình hình chính trò xaõ hoäi chöa cho pheùp vaïch ra moät lòch trình roõ reät . Do ñoù ngaøy giôø cuûa chuyeán vieáng thaêm maø Ñöùc Thaùnh Cha döï ñònh thöïc hieän taïi moät so nôi ôû Trung Ñoâng vaø nhöùt laø Thaùnh Ñòa, vaãn chöa ñöôïc xaùc ñònh. Tuy nhieân ,lòch trình chính thöùc loan baùo raèng seõ coù cuoäc cöû haønh taïi Nazareth vaøo dòp leã Truyeàn Tin ngaøy 25/03 naêm 2000.
Theo lòch trình, seõ coù moät Ñaïi Hoäi lieân kitoâ giaùo töø ngaøy 24 ñeán 28/10 naêm 1999 vaø seõ ñöôïc keùo daøi baèng moät cuoäc haønh höông ñeán Assisi. Lòch trình cuõng loan baùo raèng ngaøy 8/03 naêm 2000, töùc Ngaøy thöù Tö Leã Tro, seõ dieãn ra nghi thöùc xin loãi nhö Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ mong öôùc trong toâng thö "Ngaøn Naêm Thöù Ba ñang ñeán". Cuoái cuøng, cuõng do öôùc muoán cuûa Ñöùc Thaùnh Cha, moät cuoäc töôûng nieäm ñaïi keát caùc vò töû ñaïo cuûa thôøi ñaïi ñöôïc döï truø toå chöùc taïi hí tröôøng Coliseo ngaøy 7/05 naêm 2000.
Toång Thoáng Nam Haøn muoán tham döï Thaùnh Leã moãi tuaàn moät laàn trong dinh toång thoáng.
Seoul [Apic 26/05/98] - Toång Thoáng Nam Haøn, oâng Thomas More Kim Dae Jung, mong öôùc ñöôïc tham döï thaùnh leã moãi tuaàn moät laàn trong dinh toång thoáng.
Vò linh muïc ñöôïc môøi daâng thaùnh leã laø Cha Peter Ahn Byung Chul noùi raèng ngaøi khoâng thaáy coù baát tieän naøo ñeå ñeán daâng leã cho toång thoáng. Maëc duø thôøi khoùa bieåu daøy ñaëc vaø caùc bieän phaùp an ninh raát caån maät, toång thoáng Kim Dae Jung vaãn öôùc mong ñöôïc tham döï Thaùnh leã ít nhöùt moãi tuaàn moät laàn.
OÂng ñaõ ñöôïc röûa toäi naêm 1957. Nguôøi ñôõ ñaàu cho oâng laø cöïu thuû töôùng John Ch'ang Myori, maø ngöôøi con laø Ñöùc Cha John Chang Yik, hieän ñang laøm giaùm muïc Chunchon.
Back
to Radio Veritas Asia Home Page