Tin Töùc vaø Thôøi Söï
ngaøy 28 thaùng 04/1998

Prepared for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines

Caùc nöõ tu vaø phuï nöõ giaùo daân Indonesia tham gia bieåu tình cuûa sinh vieân

Caùc nöõ tu vaø phuï nöõ giaùo daân Indonesia tham gia bieåu tình cuûa sinh vieân.

(UCAN 0973 28/04/98) - Indonesia (Yogykarta) - Thöù Ba tuaàn tröôùc (21/04/98), caùc nöõ tu vaø phuï nöõ Coâng Giaùo Indonesia ñaõ tham gia bieåu tình cuûa hoïc sinh taïi nhieàu thaønh phoá thuoäc ñaûo Java beân Indonesia, nhaân ngaøy Kartini, ñeå phaûn ñoái tình traïng khuûng hoaûng kinh teá trong nöôùc hieän nay. Kartini laø teân cuûa moät coâng chuùa cuûa ñaûo Java noåi tieáng vì laäp tröôøng tranh ñaáu vieäc thaêng tieán phuï nöõ.

Caùc cuoäc bieåu tình ñaõ dieãn ra taïi thaønh phoá Yogyakarta, Surabaya thuû phuû mieàn Ñoâng Java vaø Bandung, thuoäc mieàn Taây Java. Taïi Yogyakarta, haøng chuïc nöõ tu vaø chuûng sinh taïi tröôøng ñaïi hoïc Coâng Giaùo Sanata Dharma, ñaõ tham gia cuoäc bieåu tình cuûa khoaûng 1,500 sinh vieân töø boán ñaïi hoïc khaùc. Trong moät tuyeân ngoân ñöôïc ñoïc, ñoaøn ngöôøi bieåu tình ñaõ leân aùn haønh vi baïo ñoäng cuûa caùc nhaân vieân an ninh muoán deïp tan caùc toå chöùc tranh ñaáu ñoøi daân chuû. Baûn tuyeân ngoân chæ trích toång thoáng Suharto vaø ñoøi buoäc oâng phaûi gaùnh traùch nhieäm gaây ra cuoäc khuûng hoaûng kinh teá. Moät linh muïc Doøng Teân, cha Johanes Baptista Nabawiratma cuõng keâu goïi moïi thaønh phaàn trong xaõ hoäi Indonesia haõy ñoaøn keát trong cuoäc ñaáu tranh cho lôïi ích chung cuûa moïi ngöôøi. Theo cha, ñaây laø cuoäc ñaáu tranh cuûa moïi ngöôøi daân Indonesia khoâng phaân bieät toân giaùo, ñoàng thôøi cha baøy toû nieàm vui möøng khi thaáy trong ñoaøn ngöôøi bieåu tình cuõng coù caùc tín höõu Hoài Giaùo.

Toøa Thaùnh vaø Palestine thaønh laäp uûy ban laøm vieäc

Toøa Thaùnh vaø Palestine thaønh laäp uûy ban laøm vieäc.

(AFP 28/04/98) - Vatican - Thöù Ba 28/04/98, Toøa Thaùnh loan baùo raèng Toøa Thaùnh vaø chính quyeàn Palestine seõ thieát laäp moät uûy ban laøm vieäc ñeå coå voõ söï coäng taùc giöõa hai beân. UÛy ban naøy ñöôïc thaønh laäp vaøo hoâm thöù Hai 27/04/98 trong cuoäc hoïp giöõa ñöùc cha Celestino Migllore, thöù tröôûng ngoaïi giao cuûa Toøa Thaùnh vaø oâng Emile Jarjui, ñaïi dieän cho chính quyeàn Palestine.

UÛy ban naøy seõ nhoùm hoïp thöôøng xuyeân, ñeå cuøng nhau nghieân cöùu vaø ñònh nghóa nhöõng caâu hoûi laø moái quan taâm chung, bao goàm caùc thoûa öôùc song phöông vôùi muïc ñích laø cuûng coá moái quan heä ñaõ ñöôïc chính thöùc thieát laäp vaøo ngaøy 25/10/1994. Vieäc thaønh laäp uûy ban laøm vieäc naøy ñöôïc coi laø moät daáu hieäu caûi tieán quan heä ngaøy moät theâm giöõa Toøa Thaùnh vaø chính quyeàn Palestine, ñöùng tröôùc nhöõng lôøi chæ trích gaàn ñaây töø phía chính quyeàn Palestine veà vieäc Toøa Thaùnh kyù thoûa öôùc vôùi Israel veà vaán ñeà hôïp thöùc hoùa söï hieän höõu cuûa giaùo hoäi Coâng Giaùo taïi Thaùnh Ñòa, Toøa Thaùnh ñaõ khaúng ñònh vôùi chính quyeàn Palestine raèng thoûa öôùc vôùi Israel khoâng phaûi laø söï thöøa nhaän vieäc Israel chieám ñoùng phaàn laõnh thoå ôû mieàn Ñoâng Jeârusalem. Toøa Thaùnh khoâng thay ñoåi laäp tröôøng cuûa mình ñoái vôùi qui cheá taïi Jeârusalem.

Cao UÛy Nhaân Quyeàn Lieân Hieäp Quoác leân aùn vuï saùt haïi Ñöùc Cha ngöôøi Guatemala

Cao UÛy Nhaân Quyeàn Lieân Hieäp Quoác leân aùn vuï saùt haïi Ñöùc Cha ngöôøi Guatemala.

(AFP 28/04/98) - Thuïy Só (Geneve) - Thöù Ba 28/04/98, baø Mary Robinson, giaùm ñoác uûy ban Nhaân Quyeàn Lieân Hieäp Quoác ñaõ leân aùn vuï saùt haïi Ñöùc Cha Juan Geraldi beân Guatemala vaø baø keâu goïi chính phuû nöôùc naøy haõy mau choùng ñöa caùc thuû phaïm vuï saùt haïi naøy ra tröôùc coâng lyù.

Trong moät thoâng caùo coâng boá töø Geneve beân Thuïy Só, UÛy Ban Nhaân Quyeàn Lieân Hieäp Quoác leân aùn vôùi nhöõng lôøi maïnh meõ nhaát veà caùi cheát cuûa Ñöùc Cha Geraldi. Thoâng caùo coù ñoaïn ghi nhö sau: "Ñöùc Cha Geraldi laø moät nhaân vaät luoân möu tìm coâng lyù vaø hoøa giaûi, caùi cheát cuûa Ñöùc Cha laø moät tin buoàn cho taát caû nhöõng ai coù cuøng lyù töôûng nhö ngaøi taïi Guatemala vaø treân khaép theá giôùi. Thoâng caùo ñoøi buoäc chính phuû Guatemala phaûi laøm taát caû nhöõng gì coù theå ñeå ñem nhöõng ngöôøi chòu traùch nhieäm veà caùi cheát cuûa Ñöùc Cha Geraldi ra tröôùc toøa aùn coâng lyù.

Veà phaàn mình, oâng Federico Mayor, toång giaùm ñoác Quyõ Nhi Ñoàng Quoác Teá (hay coøn goïi laø UNESCO) ñaõ baøy toû noãi ñau buoàn khoân taû veà caùi cheát cuûa Ñöùc Cha Geraldi. OÂng noùi nhö sau: "Toâi kinh hoaøng tröôùc toäi aùc gheâ tôûm naøy nhaém vaøo moät nhaân vaät cuûa hoøa bình, moät ngöôøi ñaõ can ñaûm baûo veä nhaân quyeàn taïi Guatemala. Ngöôøi ta coù theå gieát cheát Ñöùc Cha, nhöng hoï khoâng theå huûy dieät söù ñieäp cuûa ngaøi vaø söù ñieäp naøy seõ soáng maõi". Ngoaøi hai nhaân vaät cao caáp cuûa Lieân Hieäp Quoác, Hoa Kyø cuõng ñaõ leân tieáng keâu goïi chính phuû Guatemala haõy ñieàu tra kyõ caøng veà vuï aùn naøy vaø ñeà nghò giuùp chính phuû Guatemala trong coâng taùc ñieàu tra.

Trong khi ñoù, chính quyeàn Guatemala ñaõ thieát laäp moät uûy ban ñeå ñieàu tra veà caùi cheát cuûa Ñöùc Cha Geraldi. Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Guatemala cho chính phuû 72 tieáng ñoàng hoà ñeå ñöa ra aùnh saùng vuï aùn naøy. Toång Thoáng Guatemala, oâng Alvaro Arzu ñaõ theà quyeát seõ tìm ra caùc thuû phaïm gieát ñöùc cha. Sau khi vieáng xaùc cuûa ñöùc cha vaøo toái hoâm thöù hai 27/04/98, oâng Arzu noùi laø oâng kinh hoaøng vaø raát ñau buoàn veà caùi cheát cuûa Ñöùc Cha Geraldi. Tuy nhieân oâng ñaõ baùc boû thôøi haïn 72 tieáng ñoàng hoà ñeå ñöa ra baûn baùo caùo sô khôûi veà caùi cheát cuûa Ñöùc Cha Geraldi. Toái hoâm Chuùa Nhaät 26/04/98, ngöôøi ta ñaõ tìm thaáy xaùc cuûa Ñöùc Cha taïi baõi ñaäu xe nôi Ñöùc Cha cö nguï vaø ñaàu cuûa Ñöùc Cha bò ñaäp naùt. Caùc ñieàu tra vieân cho bieát tröôùc ñoù, coù boán keû laï maët ñaõ ñöùng chôø nhieàu tieáng ñoàng hoà taïi khu vöïc gaàn ñoù.

ÑTC göûi dieän vaên chia buoàn veà vuï saùt haïi Ñöùc Giaùm Muïc phuï taù Giaùo Phaän Thaønh Phoá Guatemala

ÑTC göûi dieän vaên chia buoàn veà vuï saùt haïi Ñöùc Giaùm Muïc phuï taù Giaùo Phaän Thaønh Phoá Guatemala.

Vatican - 28.04.98 - ÑTC vöøa göûi ñieän vaên chia buoàn veà vuï saùt haïi Ñöùc Cha Juan Gerardi Conedera, giaùm muïc phuï taù Toång giaùo phaän Thaønh phoá Guatemala.

Trong dieän vaên göûi tôùi Ñöùc Cha Prospero Penados del Barrio, TGM giaùo phaän Thaønh phoá Guatemala, ÑTC vieát: ngaøi ñaõ nhaän ñöôïc tin buoàn naøy vôùi söï kinh hoaøng lôùn lao vaø ngaøi göûi lôøi chia buoàn saâu xa tôùi taát caû coäng ñoàng coâng giaùo Guatemala. Ñoàng thôøi ÑTC leân aùn maïnh meõ haønh ñoäng baïo löïc naøy , moät haønh ñoäng choáng laïi cuoäc chung soáng hoøa bình vaø xuùc phaïm ñeán nhöõng taâm tình cao quí cuûa quoác gia yeâu quí naøy. ÑTC nhaéc laïi raèng Ñöùc Giaùm Muïc Gerardi Conedera ñaõ taän hieán moät caùch quaûng ñaïi cuoäc ñôøi vaø thöøa taùc vuï giaùm muïc cho vieäc giaûng hoøa vaø cho vieäc beânh vöïc caùc quyeàn con ngöôøi.

ÑTC vieát theâm: "Toâi hy voïng raèng toäi aùc kinh khuûng naøy, moät toäi aùc ñaõ gaây neân thieät maïng cho moät vò phuïc vuï trung thaønh cuûa Hoøa Bình vaø cho moät ngöôøi thôï khoâng bieát moûi meät cuûa söï hoøa ñoàng giöõa taát caû caùc moâi tröôøng cuûa ngöôøi daân, noùi leân caùch roõ raøng tính caùch voâ ích cuûa baïo ñoäng vaø thuùc ñaåy moïi ngöôøi daán thaân tìm kieám söï hoøa hôïp vaø ñoái thoaïi, con ñöôøng duy nhaát baûo ñaûm chieán thaéng cuûa hoøa bình vaø coâng lyù treân baát cöù caûn trôû naøo hoaëc vuï thaùch thöùc naøo". Caùch rieâng ÑTC öôùc mong vuï saùt haïi Ñöùc Cha Gerardi Conedera khoâng gaây xaùo troän chuùt naøo cho vieäc aùp duïng thoûa öôùc hoøa bình ñaõ kyù keát.

Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Guatemala, trong moät thoâng caùo daøi, ñaõ baøy toû söï ñau dôùn saâu xa veà vuï saùt haïi gheâ tôûm naøy, gaây thieät maïng cho Ñöùc Giaùm muïc Gerardi Conedera; Ñöùc Cha laø moät trong caùc vò beânh vöïc haêng say hôn caû veà nhaân quyeàn, trong cuoäc noäi chieán ñaãm maùu phaù huûy vaø gaây tang toùc cho Guatemala trong voøng 36 naêm trôøi tröôùc ñaây. Cuoäc tranh chaáp vuõ trang chaám döùt naêm 1996 vôùi thoûa öôùc kyù keát giöõa chính phuû vaø du kích quaân thuoäc phe cöïc taû.

Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Guatemala quaû quyeát raèng vuï saùt haïi Ñöùc Cha Gerardi Conedera coù theå coù lieân heä vôùi nhöõng thaønh quaû ñaõ thu löôïm ñöôïc do baûn baùo caùo coù teân goïi laø: "ñeå laáy laïi vieäc nhôù ñeán lòch söû", "Khoâng bao giôø ñeå coù moät Guatemala nhö vaäy nöõa". Baûn ñuùc keát naày ñaõ ñöôïc giôùi thieäu ngaøy 24 thaùng Tö 1998 vöøa qua.

Ñöùc Cha Gerardi Conedera laø ngöôøi phoái hôïp baûn baùo caùo naøy vaø Ngaøi ñaõ tìm ra nhöõng vuï saùt haïi ngöôøi daân Guatemala trong nhöõng naêm tranh chaáp vuõ trang vaø neâu roõ traùch nhieäm nhöõng ngöôøi trong chính quyeàn hoaëc phe ñoái laäp dính líu vaøo vuï tranh chaáp naøy. Vaø sau ñaây laø lôøi tuyeân boá cuûa Ñöùc Toång Giaùm Muïc Prospero del Barrio treân ñaøi Phaùt thanh Vatican hoâm 28/04/98 nhö sau:

Trong suoát thôøi kyø cuûa nhöõng xaùo troän xaõ hoäi vaø chính trò, Giaùo Hoäi Coâng Giaùo luoân luoân hieän dieän, nhaát laø trong tieán trình giaûng hoøa taïi Guatemala. Caùc ngöôøi ngheøo khoå hôn caû khoâng coù ai beânh vöïc hoï. Coù leõ vì ñieàu naøy,... maø coù söï baùo thuø chaêng? Ñaây coù theå laø moät vuï töû ñaïo. Thöù Saùu 24/04/98 vöøa qua, trong nhaø thôø chính toøa Guatemala, chuùng toâi ñaõ ñoïc moät baûn toång hôïp veà caùc söï taøn baïo, loãi phaïm trong thôøi kyø chieán tranh vaø moät baûn toång hôïp caùc ñieàu tra do Giaùo hoäi thöïc hieän, ñeå laøm saùng toû söï thaät veà caùc vieäc ñaõ xaåy ra. Ñaây laø moät bieán coá raát toát ñeïp; nhieàu ngöôøi daân ñaõ tham döï. Toâi chæ coù theå noùi nhö vaäïy thoâi".

Back to Radio Veritas Asia Home Page