Back
to Radio Veritas Asia Home Page
Tìm hieåu
yù nghóa cuûa thaûm hoïa nguyeân töû
taïi Nagasaki
Du lòch laø nguyeân nhaân
cho naïn maõi daâm taïi Philippines
Caritas quoác teá toá caùo
nhöõng baát coâng taïi Brasil
Hieäp Hoäi Kitoâ Nigeria choáng
töôùng Abacha
Vieäc baûo ñaûm cho vieäc
hoïc giaùo lyù trong caùc tröôøng
hoïc
Phi Chaâu keát aùn chuû
nghóa Toân Giaùo Cöïc Ñoan
Moät tu só doøng Phanxicoâ ngöôøi Nhaät tìm hieåu yù nghóa cuûa thaûm hoïa nguyeân töû taïi Nagasaki.
(UCAN JA9461.0966 12/03/98) - Nhaät Baûn (Tokyo) - Tìm hieåu yù nghóa cuûa thaûm hoïa bom nguyeân töû taïi Nagasaki vaø chia seû kinh nghieäm cuûa haønh trình tu ñöùc (spiritual journey) cuûa mình.
Ñoù laø nhöõng gì moät tu só doøng Phanxicoâ ngöôøi Nhaät theo ñuoåi haàu nhö suoát cuoäc ñôøi mình keå töø sau bieán coá Hoa Kyø doäi bom nguyeân töû xuoáng thaønh phoá Nagasaki trong thôøi Ñeä Nhò Theá Chieán. Trong nhöõng laàn gaëp gôõ vôùi giôùi treû ñang soáng taïi Nagasaki, tu huynh Thomas Tomei Kozaki keå laïi nhöõng kinh nghieäm cuûa mình trong nhöõng giôø phuùt ñen toái nhaát cuûa thaønh phoá naøy cuõng nhö cho caû nöôùc Nhaät. Luùc aáy, môùi ñöôïc 17 tuoåi vaø ñang laøm vieäc taïi moät kho cheá taïo ñaïn döôïc ôû Nagasaki, tu huynh Kozaki cho bieát suoát moät thaùng sau bieán coá buoàn thöông naøy, tu huynh raûo khaép nôi ñeå tìm tung tích thaân maãu mình vaø giuùp hoûa taùng hay choân caát thi theå cuûa nhöõng ngöôøi baïn hay ngöôøi quen bieát. Taâm traïng cuûa nhöõng ngöôøi coøn soáng soùt sau cuoäc doäi bom kinh khuûng ñoù, khoâng chæ laø söï ñau ñôùn veà maët theå xaùc nhöng noùi chung laø nhöõng haäu quaû veà maët taâm lyù, ñaâu laø yù nghóa cuûa thaûm kòch buoàn thöông naøy.
Vuôït thaéng ñöôïc söï buoàn khoå cuûa rieâng mình, tu huynh Kozaki cho bieát ñaõ vieáng thaêm traïi taäp trung Auschwitz cuûa Ñöùc Quoác Xaõ beân Ba Lan toång coäng laø 7 laàn, ñeå tìm hieåu veà cuoäc ñôøi vaø caùi cheát cuûa thaùnh Maximiliano Kolbe, moät linh muïc doøng Phanxicoâ hieån tu. Thaùnh Maximiliano Kolbe ñaõ chòu cheát thay cho moät ngöôøi tuø khaùc maø ngaøi bieát laø moät ngöôøi cha trong moät gia ñình coøn coù vôï vaø con. Tu huynh Kozaki ñaõ tìm ñeán noùi chuyeän vôùi ngöôøi tuø nhaân naøy. Tu huynh hieän laø ngöôøi quaûn trò Trung Taâm Töôûng Nieäm Thaùnh Maximiliano Kolbe ôû thaønh phoá Nagasaki, vaø qua kinh nghieäm linh höôùng cuõng nhö cuûa chính baûn thaân, tu huynh ñang thöïc hieän moät taäp phim taøi lieäu veà thaûm kòch taïi Nagasaki naêm 1945. Taäp phim naøy seõ ñöôïc trình chieáu treân ñaøi truyeàn hình Nhaät vaøo thaùng 5/1998 tôùi ñaây.
Du lòch laø nguyeân nhaân khieán cho naïn maõi daâm taïi Philippines trôû neân toài teä hôn.
(UCAN PR9568.0966 12/03/98) - Philippines (Manila) - Chính phuû Philippinres caàn phaûi môû moät chieán dòch ñeå giuùp ngaên chaän phaùt trieån cuûa kyû ngheä maõi daâm taïi nöôùc naøy, khi maø naïn maõi daâm khoâng coøn chæ giôùi haïn taïi nhöõng khu vöïc meänh danh laø "Khu Vöïc Ñeøn Ñoû", nhöng ñaõ xaâm nhaäp haàu heát moïi goùc caïnh cuûa xaõ hoäi, trong nhöõng coäng ñoaøn nôi maø naïn maõi daâm cuõng theo böôùc cuûa ngheøo ñoùi maø gia taêng.
Treân ñaây laø nhaän ñònh cuûa toå chöùc Gabriela, chuyeân tranh ñaáu cho quyeàn cuûa phuï nöõ taïi Philippines. Trong baûn baùo caùo veà Du Lòch vaø Naïn Maõi Daâm trong naêm 1997 coâng boá daïo cuoái thaùng 2/1998 vöøa qua, toå chöùc Gabriela cho bieát trong soá gaàn nöõa trieäu gaùi maõi daâm ñang haønh ngheà, coù caû treû em, nöõ sinh coøn ñang ñi hoïc hay ñaõ toát nghieäp vaø ngay caû caùc phuï nöõ ñang laøm noäi trôï. Soá caùc em gaùi haønh ngheà maõi daâm trong naêm 1992 laø 60 ngaøn nay ñaõ leân tôùi 100 ngaøn vaø moãi naêm coù theâm khoaûng treân 30 ngaøn em böôùc vaøo con ñöôøng baùn xaùc thòt ñeå nuoâi chính baûn thaân hay cho caû gia ñình.
Baø Liza Maza, toång thö kyù cuûa toå chöùc noùi treân cho bieát, vôùi tình traïng khuûng hoaûng kinh teá hieän nay, naïn sa thaûi nhaân coâng, ñoàng löông thaáp, cô hoäi kieám ñöôïc coâng aên vieäc laøm ngaøy caøng khoù khaên hôn, vaø giaù caû nhu yeáu phaåm vaø caùc maët haøng tieâu thuï ñang gia taêng, trong khi caùc dòch vuï xaõ hoäi cuûa chính phuû cuõng nhö töø caùc toå chöùc voâ vuï lôïi ngaøy moät ít ñi... Taát caû nhöõng yeáu toá naøy ñang taïo neân moät hoaøn caûnh trong ñoù nhieàu phuï nöõ chæ coøn moät giaûi phaùp duy nhaát ñeå kieám soáng laø haønh ngheà maõi daâm. Caùc keá hoaïch cuûa chính phuû nhaém bieán Philippines thaønh moät trong nhöõng tuï ñieåm thu huùt du khaùch nhieàu nhaát trong vuøng AÙ Chaâu Thaùi Bình Döông cuõng laø moät trong caùc nguyeân nhaân khieán cho naïn maõi daâm taïi nöôùc naøy gia taêng nhanh choùng.
Baûn baùo caùo keâu goïi, beân caïnh vieäc môû chieán dòch ôû nhöõng coäng ñoaøn choáng laïi naïn maõi daâm, chính phuû caàn phaûi ñeà ra caùc chöông trình song song ñeå giuùp caùc chò em phuï nöõ kieám coâng aên vieäc laøm. Bôûi vì ñoái phoù vôùi naïn maõi daâm caùch höõu hieäu laø phaûi nhaém vaøo caùc nguyeân nhaân coäi reã gaây ra naïn ngheøo ñoùi, vaø ñoàng thôøi choïn löïa caùc ñieàu kieän khaû dó ñeå giuùp ngaên chaän söï lan traøn cuûa nhöõng teä naïn naøy.
Ñöùc Cha Alfonso Felippe Gregory, chuû tòch Caritas quoác teá, toá caùo nhöõng baát coâng taïi Brasil.
Fribourg - Thuïy Só [Apic 12/03/98] - Ñöùc Cha Alfonso Felippe Gregory, Giaùm Muïc giaùo phaän Imperatriz taïi Brasil, kieâm chuû tòch Caritas quoác teá, ñaõ leân tieáng toá caùo nhöõng baát coâng taïi Brasil. Ngaøi hieän ñang ñöôïc môøi tham gia chieán dòch Muøa Chay coù teân laø "Ñoâ Thò Lieân Ñôùi" taïi Thuïy Só.
Trong moät cuoäc phoûng vaán daønh cho haûng tin Coâng Giaùo Thuïy Só Apic, Ñöùc Cha Gregory cho bieát Giaùo Hoäi Coâng Giaùo taïi Brasil luoân leân tieáng toá caùo caùc baát coâng vaø coå voõ vieäc caûi caùch ñieàn ñòa. Trong hoaøn caûnh hieän taïi, Giaùo Hoäi vaãn coøn laø moät söùc maïnh tinh thaàn coù uy tín ñoái vôùi ngöôøi daân. Ñöùc Cha Gregory noùi raèng phaàn lôùn ñaát ñai taïi Brasil ñeàu naèm trong tay caùc chính trò gia hoaëc ñöôïc taäu maõi nhôø vaøo aûnh höôûng chính trò.
Theo Ngaân Haøng Theá Giôùi, hieän nay taïi Brasil khoâng ñaày moät phaàn traêm caùc ñòa chuû chieám ñeán 43 phaàn traêm dieän tích troàng troït. 23 trieäu ngöôøi laøm coâng vaø noâng daân soáng döôùi möùc ngheøo. 5 trieäu gia ñình khoâng coù laáy moät taác ñaát. Vaø 40 trieäu ngöôøi phaûi laâm caûnh tuùng ñoùi trong moät ñaát nöôùc maø noâng saûn coù theå nuoâi moät daân soá gaáp hai laàn daân soá Brasil. Nhieàu dieän tích töông ñöông vôùi caû Taây AÂu bò caùc ñòa chuû chieám giöõ nhöng laïi boû hoang hoaëc chæ ñeå chaên nuoâi.
Hieäp Hoäi Kitoâ Nigeria choáng töôùng Abacha.
Nigeria - Lagos [12/03/98] - Hieäp Hoäi Kitoâ Nigeria vöøa leân tieáng choáng laïi chieán dòch nhaém ñöa töôùng Abacha, ngöôøi caàm ñaàu chính quyeàn quaân nhaân taïi nöôùc naøy, ra laøm öùng cöû vieân toång thoáng daân söï, trong kyø baàu cöû döï truø seõ dieãn ra vaøo ñaàu thaùng 8/1998 tôùi ñaây.
Trong moät thoâng caùo coâng boá vaøo hoâm thöù Naêm 12/03/98, Hieäp Hoäi Kitoâ Nigeria goïi toan tính naøy laø sai laàm veà maët luaân lyù cuõng nhö daân chuû. Töôùng Abacha ñaõ caàm ñaàu cuoäc ñaûo chaùnh laät ñoå chính quyeàn daân söï daïo thaùng 11 naêm 1993 vaø sau ñoù naém quyeàn laõnh ñaïo quoác gia. Khi leân naém quyeàn, oâng ñaõ cam keát seõ vaõn hoài chính quyeàn daân söï seõ ñöôïc baàu leân theo ñöôøng loái daân chuû vaøo thaùng 10 naêm 1998. OÂng chöa chính thöùc coâng boá laø oâng seõ ra tranh cöû. Tuy nhieân cuoäc bieåu tình cuûa nhöõng ngöôøi uûng hoä oâng taïi Abuja, thuû ñoâ lieân bang Nigeria, trong tuaàn vöøa qua cuøng vôùi chieán dòch keâu goïi oâng ra tranh cöû, trong tö caùch moät öùng cöû vieân daân söï, laø nhöõng daáu hieäu cho thaáy oâng vaãn coøn tham voïng naém giöõ quyeàn haønh.
Keå töø khi leân naém quyeàn, töôùng Abacha ñaõ nhieàu laàn bò coäng ñoàng quoác teá leân aùn vì nhöõng haønh ñoäng vi phaïm nhaân quyeàn cuõng nhö vieäc oâng thaúng tay ñaøn aùp caùc nhaø ñoái laäp vaø baát ñoàng chính kieán. Cheá ñoä cuûa oâng ñaõ taïm thôøi bò truïc xuaát khoûi gheá thaønh vieân cuûa khoái thònh vöôïng chung vaø Nigeria cuõng ñang gaùnh chòu nhieàu bieän phaùp tröøng phaït cuûa coäng ñoàng quoác teá vì thaønh tích vi phaïm nhaân quyeàn. Nigeria laø quoác gia ñoâng daân soá nhaát ôû Chaâu Phi vôùi hôn 100 trieäu daân. 45% toång soá naøy theo ñaïo Hoài, vaø ngöôøi Kitoâ Giaùo cuõng chieám tyû leä töông töï. Theo chöông trình, ÑTC Gioan Phaoloâ II seõ vieáng thaêm Nigeria vaøo ngaøy 21-23/03/1998.
Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Taây Ban Nha e ngaïi raèng chính phuû môùi khoâng xem troïng nhöõng cam keát trong vieäc baûo ñaûm cho vieäc hoïc giaùo lyù trong caùc tröôøng hoïc.
Madrid - Taây Ban Nha [Apic 12/03/98] - Caùc Ñöùc Giaùm Muïc Taây Ban Nha e ngaïi raèng chính phuû cuûa thuû töôùng Jose Maria Aznar khoâng toân troïng caùc cam keát lieân quan ñeán caùc lôùp giaùo lyù trong caùc tröôøng hoïc.
Naêm 1994, Hoäi Ñoàng Boä Tröôûng trong chính phuû cuõ ñaõ ban haønh saéc leänh cöôõng baùch vieäc hoïc giaùo lyù trong caùc tröôøng trung hoïc, nhöng xaùc ñònh raèng hoïc sinh coù theå choïn löïa nhöõng moân töông ñöông khaùc. Moät caùch cuï theå, trong hai naêm trung hoïc vaø moät naêm tuù taøi, nhöõng hoïc sinh naøo khoâng ghi danh hoïc giaùo lyù buoäc phaûi tham döï vaøo caùc sinh hoaït vaên hoùa lieân quan ñeán toân giaùo.
Nhöng keå töø thaùng 9 naêm 1995, trong danh saùch nhöõng sinh hoaït nhieäm yù coù lieân quan ñeán toân giaùo, ngöôøi ta khoâng thaáy coù baát cöù noäi dung naøo coù lieân quan ñeán toân giaùo. Trong nhieàu tröôøng, sinh hoaït nhieäm yù naøy chæ coøn laø moät giôø giaûi trí.
UÛy Ban Giaùm Muïc veà Giaùo Duïc vaø Huaán Giaùo cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc taây Ban Nha goïi ñaây laø moät haønh ñoäng khoâng nghieâm chænh.
Theo moät cuoäc thaêm doø thöïc hieän taïi 58 giaùo phaän treân toaøn laõnh thoå Taây Ban Nha, 85 phaàn traêm treû em vaø giôùi treû ghi danh theo hoïc caùc lôùp giaùo lyù. Tyû leä naøy leân ñeán 98 phaàn traêm trong caùc tröôøng Coâng Giaùo. Tyû leä hoïc sinh theo hoïc giaùo lyù trong caùc tröôøng coâng laäp cuõng leân ñeán 84 phaàn traêm.
Lieân Minh Nhaân Quyeàn Phi Chaâu keâu goïi Lieân Hieäp Quoác keát aùn chuû nghóa Toân Giaùo Cöïc Ñoan.
Dakarta - Senegal [Apic 12/03/98] - Lieân Minh Nhaân Quyeàn vaø caùc daân toäc Phi Chaâu ñaõ keâu goïi Lieân Hieäp Quoác leân aùn chuû nghóa Toân Giaùo Cöïc Ñoan vaø naïn khuûng boá.
Trong moät lôøi keâu goïi ñöôïc göûi tôùi UÛy Ban Nhaân Quyeàn Lieân Hieäp Quoác hoâm thöù Naêm 12/03/98 vöøa qua. Lieân Minh ñaõ keâu goïi UÛy Ban haõy daønh kyø hoïp tôùi ñeå leân aùn chuû nghóa Toân Giaùo Cöïc Ñoan vaø naïn khuûng boá döôùi moïi hình thöùc. Hieän nay Lieân Minh naøy ñaõ coù caùc chi nhaùnh taïi khoaûng 20 quoác gia Phi Chaâu.
Trong moät cuoäc hoïp baùo nhaân dòp keát thuùc moät tuaàn vieáng thaêm taïi Seùneùgal, chuû tòch cuûa Lieân Minh, oâng Khalfallah Bechir, ngöôøi Algeri, ñaõ baøy toû mong öôùc laø UÛy Ban Nhaân Quyeàn Lieân Hieäp Quoác haõy ñoøi hoûi caùc nöôùc AÂu Chaâu haõy chaám döùt vieäc dung tuùng vaø taøi trôï cho caùc toå chöùc khuûng boá, haàu ngaên chaën caùc hoaït ñoäng, trong caùc quoác gia cuûa hoï. OÂng Bechir noùi raèng dung tuùng cho caùc maïng löôùi khuûng boá laø che chôû cho nhöõng ngöôøi gieo raéc haän thuø vaø coû luøng.
Back
to Radio Veritas Asia Home Page