Tin Töùc vaø Thôøi Söï
ngaøy 10 thaùng 03/1998

Prepared for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines


Caùc giaùo hoäi keâu goïi ñoái thoaïi ñeå giaûi quyeát cuoäc khuûng hoaûng taïi Guyana

Caùc giaùo hoäi keâu goïi ñoái thoaïi ñeå giaûi quyeát cuoäc khuûng hoaûng taïi Guyana.

Georgetown - Guyana [Apic 10/03/98] - Hoäi Ñoàng caùc Giaùo Hoäi Guyana, maø Giaùo Hoäi Coâng Giaùo vaø nhöõng heä phaùi Tin Laønh chính laø nhöõng thaønh vieân, ñaõ keâu goïi môû moät cuoäc ñoái thoaïi ñeå giaûi quyeát cuoäc khuûng hoaûng ñang gaây xaùo troän cho xöù sôû keå töø cuoäc baàu cöû ngaøy 15 thaùng 12 naêm 1997 vöøa qua.

Phe ñoái laäp do ñaûng nhaân daân quoác gia laõnh ñaïo, toá caùo coù gian laän rong cuoäc baàu cöû, vaø cho bieát seõ laøm teâ lieät xöù sôû cho ñeán khi coù cuoäc baàu cöû môùi.

Trong moät thoâng caùo chung, Ñöùc Cha Randolph George cuûa Giaùo Hoäi Anh Giaùo vaø Ñaïi Dieän cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo laø Ñöùc Cha Benediet Singh, ñaõ leân aùn baïo ñoäng vaø keâu goïi ñoái thoaïi ñeå söûa ñoåi hieán phaùp baûo ñaûm cho söï tham gia cuûa phe ñoái laäp trong chính phuû cho ñeán laàn baàu cöû tôùi, döï truø dieãn ra vaøo naêm 2001.


Ñoái thoaïi giöõa Do Thaùi Giaùo vaø Coâng Giaùo

Ñoái thoaïi giöõa Do Thaùi Giaùo vaø Coâng Giaùo.

Roma [Apic 10/03/98] - Moät cuoäc gaëp gôõ ñoái thoaïi giöõa Do Thaùi vaø Coâng Giaùo laàn ñaàu tieân seõ dieãn ra taïi Vatican töø ngaøy 23 ñeán 26 thaùng 3 naêm 1998 tôùi ñaây.

Theo Ñöùc Hoàng Y Edward Cassidy, chuû tòch Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh ñaëc traùch veà vieäc ñoái thoaïi hieäp nhaát Kitoâ Giaùo, vaø chuû tòch UÛy Ban Toøa Thaùnh veà caùc moái quan heä vôùi Do Thaùi Giaùo, cuoäc gaëp gôõ seõ quy tuï ñaïi dieän cuûa Toøa Thaùnh vaø UÛy Ban Coá Vaán Lieân Toân cuûa Do Thaùi Giaùo theá giôùi. UÛy Ban naøy goàm boán toå chöùc Do Thaùi theá giôùi vaø moät toå chöùc taïi Israel. Cuoäc gaëp gôõ naøy laø thaønh quaû cuûa 26 naêm ñoái thoaïi giöõa hai toân giaùo. Nhöõng ñeà taøi ñöôïc 30 chuyeân gia cuûa hai Giaùo Hoäi thaûo luaän goàm coù vieäc giaùo duïc vaø huaán luyeän veà moät söï hieåu bieát hoã töông toát ñeïp hôn giöõa hai beân.


Caùc Ñöùc Giaùm Muïc Mehico ñaõ phaûn öùng moät caùch maïnh meõ tröôùc quyeát ñònh cuûa Boä Quoác Phoøng veà vieäc ñieàu tra caùc nhaân vieân muïc vuï

Caùc Ñöùc Giaùm Muïc Mehico ñaõ phaûn öùng moät caùch maïnh meõ tröôùc quyeát ñònh cuûa Boä Quoác Phoøng veà vieäc ñieàu tra caùc nhaân vieân muïc vuï.

Mehico - [Apic 10/03/98] - Boä Quoác Phoøng Mehico vöøa leân tieáng cho pheùp caùc nhaân vieân an ninh ñöôïc ñieàu tra veà moïi hoaït ñoäng cuûa caùc nhaân vieân muïc vuï.

Caùc Ñöùc Giaùm Muïc Mehico ñaõ phaûn öùng moät caùch maïnh meõ tröôùc quyeát ñònh treân ñaây cuûa Boä Quoác Phoøng. Caùc ngaøi cho bieát raèng, Giaùo Hoäi khoâng sôï baát cöù moät caâu hoûi hay söùc eùp naøo cuûa chính quyeàn mieãn laø quyeàn töï do thöïc thi chöùc vuï linh muïc phaûi ñöôïc toân troïng.

Ñöùc Cha Carlos Talavera Ramirez, Giaùm Muïc Giaùo Phaän Coatzacoalcos, tuyeân boá raèng Giaùo Hoäi khoâng coù gì phaûi daáu dieám. Ngaøi noùi nhö sau: "Chuùng toâi ñaõ khoâng laøm gì ñeå phaûi hoå theïn. Chuùng toâi bieát raèng ngöôøi ta khoâng ngöøng canh chöøng chuùng toâi, nhöng hoï ñaõ khoâng tìm ñöôïc baát cöù ñieàu gì ñeå toá caùo". Vò giaùm muïc naøy caûnh caùo: "Ñeå thi haønh chöùc vuï, chuùng toâi seõ khoâng ñöùng ñoù maø khoanh tay".

Ngaøy 26 thaùng 2 naêm 1998 vöøa qua, linh muïc Michel Chateau, moät thöøa sai ngöôøi Phaùp, sau treân 30 naêm tranh ñaáu beân caïnh nhöõng ngöôøi thoå daân Chiapas, ñaõ bò chính quyeàn Mehico truïc xuaát, vì toäi goïi laø vi phaïm luaät caám ngöôøi ngoaïi quoác hoaït ñoäng chính trò. Trong hai tuaàn vöøa qua, cuõng coù 4 ngöôøi ngoaïi quoác khaùc, trong ñoù coù moät thöøa sai ñaõ bò truïc xuaát khoûi Mehico.


Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Colombia loan baùo chieán dòch coå voõ hoøa bình

Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Colombia loan baùo chieán dòch coå voõ hoøa bình.

Colombia - Bolgota [10/03/98] - Vôùi moät trong nhöõng kyø baàu cöû quoác hoäi ñaãm maùu nhaát vöøa chaám döùt, Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Colombia ñaõ loan baùo chieán dòch coå voõ cho hoøa bình vaø hoøa giaûi quoác gia.

Kyø baàu cöû quoác hoäi taïi Colombia keát thuùc vaøo hoâm Chuùa Nhaät 8/03/98. Caùc nguoàn tin khoâng chính thöùc cho thaáy, coù ít nhaát laø 45 binh só chính phuû ñaõ bò thieät maïng trong nhöõng vuï ñuïng ñoä vôùi caùc phieán quaân coäng saûn. Ngoaøi ra coøn coù nhöõng vuï quaáy phaù khaùc do phieán quaân chuû möu, khieán cho nhieàu nôi boû phieáu taïi 11 tænh treân toaøn quoác phaûi ñoùng cöûa. Moät phaàn vì baïo ñoäng, vaø vì nhieàu öùng cöû vieân thieáu uy tín, neân chæ coù 30% soá cöû tri ñi baàu.

Loan baùo veà chieán dòch coå voõ hoøa giaûi vaø hoøa bình noùi treân, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Alberto Girakio Juramillo, chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Colombia ñaõ noùi nhö sau: "Trong giai ñoaïn caêng thaúng vaø quyeát lieät naøy, chuùng toâi keâu goïi taát caû ngöôøi daân Colombia haõy suy nghó vaø tích cöïc tham gia caùc noã löïc nhaém mang laïi hoøa bình, hoøa giaûi vaø loøng toân troïng söï soáng. Caùc Giaùm Muïc Colombia tin raèng, moät noã löïc nhaém mang laïi hoøa bình, hoøa giaûi vaø coâng lyù, caàn phaûi ñöôïc thöïc hieän treân bình dieän quoác gia. Chuùng toâi trong tö caùch laø ñaïi dieän cho Giaùo Hoäi, saün saøng ñi tieân phong, hoã trôï vaø daán thaân trong noã löïc naøy neáu chuùng toâi coù ñöôïc söï ñaùp öùng tích cöïc töø taát caû moïi thaønh phaàn xaõ hoäi". Vò chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Colombia cuõng cho bieát veà söï hieän dieän cuûa moät phaùi ñoaøn goàm caùc Giaùm Muïc töø Toøa Thaùnh, Taây Ban Nha vaø Hoa Kyø cuõng nhö töø caùc nöôùc Chaâu Myõ Latinh ñeán Colombia ñeå hoã trôï cho chieán dòch coå voõ hoøa bình naày.


Thaùnh Leã Thuï Phong Linh Muïc ñaàu tieân taïi Laos keå töø 11 naêm nay

Thaùnh Leã Thuï Phong Linh Muïc ñaàu tieân taïi Laos keå töø 11 naêm nay.

Vientiane - Laos [Apic 10/03/98] - Laàn ñaàu tieân, keå töø 11 naêm nay, moät linh muïc ñaõ ñöôïc truyeàn chöùc taïi haït Toâng Toøa Savannakhet. Vieäc phong chöùc cho cha Khom Phon A Sa caùch ñaây hai thaùng, ñaõ ñöôïc ngöôøi Coâng Giaùo laãn Phaät Giaùo ñoùn nhaän nhö moät söï chuùc laønh cuûa Chuùa.

Ñöùc Cha Jean Sommeng Vorachak, Giaùm Muïc Savannakheùt, ñaõ chuû söï leã phong chöùc cuøng vôùi söï hieän dieän cuûa Ñöùc Cha Thomas Khamhan, Giaùm Muïc Giaùo Phaän Pakseù. Tröôùc leã nghi, moät cuoäc röôùc kieäu döôùi nöôùc ñaõ qui tuï 34 chieác ghe cuûa daân laøng Ban Dorn Don, coäng ñoàng Coâng Giaùo tieân khôûi taïi Laos. Caùc laøng khaùc cuõng mang bieáu leã vaät nhö traâu boø, gaïo. Ngoaøi ra, chieàu hoâm tröôùc, giôùi treû Coâng Giaùo cuõng toå chöùc buoåi laàn haït vaø nhöõng vuõ ñieäu coå truyeàn. Theo ban toå chöùc, leã nghi ñaõ vöôït quaù moïi mong ñôïi cuûa Giaùo Hoäi ñòa phöông. Ngöôøi ta hy voïng raèng ñaây coù theå laø moät dòp toát ñeå coå voõ ôn goïi taïi Laos.


Giaùm Muïc Chính Thoáng taïi Kosovo ñoøi hoûi quyeàn bình ñaúng cho ngöôøi Albani

Giaùm Muïc Chính Thoáng taïi Kosovo ñoøi hoûi quyeàn bình ñaúng cho ngöôøi Albani.

Belgrade - Yougoslavi [Apic 10/03/98] - Giaùm Muïc Chính Thoáng Serbia taïi Raska Pziren, Kosovo, ñaõ keâu goïi nhìn nhaän hoaøn toaøn quyeàn bình ñaúng cuûa ngöôøi Albani taïi Kosovo.

Trong moät cuoäc phoûng vaán daønh cho tuaàn baùo Chính Thoáng "Sveti gora", Ñöùc Cha Arlemije Ralosavijevie e ngaïi raèng baïo ñoäng coù theå leo thang, bôûi vì moät daân toäc khoâng theå vaø khoâng muoán ñeå cho moät tình traïng nhö theá keùo daøi. Ngaøi cuõng noùi raèng cuoäc xung ñoät chæ coù theå ñöôïc giaûi quyeát khi chính phuû Serbia chaáp nhaän nhöõng nguyeân taéc daân chuû vaø baûo ñaûm vieäc toân troïng nhaân quyeàn cho taát caû moïi coâng daân trong nöôùc, keå caû ngöôøi Albani.

Cuõng lieân quan ñeán tình hình taïi Kosovo, trong moät laù thö ñeà ngaøy 10/03/98 vöøa qua, caùc vò toång thö kyù cuûa ba toå chöùc toân giaùo laø Hoäi Ñoàng caùc Giaùo Hoäi AÂu Chaâu, Hoäi Ñoàng Ñaïi Keát caùc Giaùo Hoäi Kitoâ vaø Lieân Hieäp Tin Laønh Luther Theá Giôùi, ñaõ keâu goïi caùc Giaùo Hoäi cuûa Coïng Hoøa Lieân Bang Yougoslavi haõy ñoùng goùp vaøo vieäc tìm kieám moät giaûi phaùp nhaèm chaám döùt nhöõng cuoäc baïo ñoäng taïi Kosovo.


Sau 70 naêm bò tòch thu, moät nhaø thôø Coâng Giaùo taïi Ouzbekistan ñaõ ñöôïc trao traû laïi cho Giaùo Hoäi Coâng Giaùo

Sau 70 naêm bò tòch thu, moät nhaø thôø Coâng Giaùo taïi Ouzbekistan ñaõ ñöôïc trao traû laïi cho Giaùo Hoäi Coâng Giaùo.

Sumarkand - Ouzbekistan [Apic 10/03/98] - Sau 70 naêm bò chính phuû coïng saûn tòch thu, moät nhaø thôø Coâng Giaùo taïi thaønh phoá Samarkand beân Ouzbekistan, ñaõ ñöôïc trao traû laïi cho Giaùo Hoäi Coâng Giaùo.

Töø ngaøy cöïu Lieân Xoâ tan raõ, coïng hoøa Ouzbekistan ñaõ thöïc thi chính saùch trao traû caùc nôi thôø phöôïng laïi cho caùc toân giaùo. Naêm 1994, ñöùc cha Mariano Oles, Söù Thaàn Toøa Thaùnh taïi Ouzbekistan ñaõ yeâu caàu chính phuû traû laïi cho ngöôøi Coâng Giaùo nhaø thôø thaùnh Gioan Taåy Giaû taïi thaønh phoá Samarkand, töø laâu ñaõ bò bieán thaønh moät trung taâm theå duïc.

Tuy chæ coù vaøi chuïc tín höõu, ña soá laø nhöõng ngöôøi AÂu Chaâu bò löu ñaøy vaø con chaùu hoï, giaùo xöù Samarkand hieän nay ñaõ coù linh muïc coi soùc.

Daân soá Ouzbekistan phaàn ñoâng theo Hoài Giaùo, nhöng vaãn soáng chung hoøa bình vôùi caùc coäng ñoàng toân giaùo thieåu soá nhö Chính Thoáng, Tin Laønh vaø Coâng Giaùo.


Truùt boû quyeàn theá vaø phuïc vuï, hai ñieàu kieän cho coâng cuoäc truyeàn giaùo ôû AÙ Chaâu

Truùt boû quyeàn theá vaø phuïc vuï, hai ñieàu kieän cho coâng cuoäc truyeàn giaùo ôû AÙ Chaâu.

(UCAN PA 9535.0966 10/03/98) - Pakistan (Karachi) - Ñeå söù maïng truyeàn giaùo thöïc söï phaûn aùnh thöïc taïi cuûa AÙ Chaâu, söï truùt boû quyeàn theá (powerlessness) vaø daán thaân phuïc vuï, laø hai ñieàu kieän caàn coù, ñeå theá choã cho caùc cô caáu chuyeân cheá vaø töø ñoù nuoâi döôõng nhieät huyeát phuïc vuï trong taâm hoàn.

Treân ñaây laø quan ñieåm cuûa thaàn hoïc gia ngöôøi Pakistan, Linh Muïc Emmanuel Asi, ñöôïc trình baøy trong khoùa hoäi thaûo lieân quan tôùi Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc AÙ Chaâu. Khoùa hoäi thaûo naøy do Vieän Thaàn Hoïc Quoác Gia Pakistan ñöùng ra toå chöùc taïi thaønh phoá Karachi vaøo ngay 10/02/98 vöøa qua. Maãu göông phuïc vuï maø giaùo hoäi caàn phaûi noi theo laø Ñöùc Gieâsu Kitoâ, bôûi vì Ngaøi ñaõ khoâng naém trong tay baát cöù moät quyeàn löïc naøo trong suoát cuoäc ñôøi cuûa Ngaøi. Cha Asi cho raèng, moâ hình "cöùu roãi linh hoàn", nhö ñaõ ñöôïc Thaùnh Phanxicoâ Xavieâ mang tôùi AÙ Chaâu caùch ñaây gaàn naêm theá kyû, khoâng coøn thích hôïp trong hoaøn caûnh hieän taïi.

Voâ quyeàn theá, coù theå trôû thaønh "Tin Möøng" cuûa thôøi ñaïi ngaøy nay, vaø moïi ngöôøi caàn phaûi trôû neân nhaân chöùng cuûa söï voâ quyeàn theá naøy, ngay chính trong cuoäc soáng cuûa mình, bôûi vì laém khi ngöôøi ta noùi ñeán ñieàu naøy nhöng laïi chaúng bao giôø muoán truùt boû quyeàn löïc mình coù trong tay. Theo cha Emmanuel Asi, Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc AÙ Chaâu saép tôùi, ñaùnh daáu laàn ñaàu tieân, caùc giaùo hoäi AÙ Chaâu ñöôïc yeâu caàu ñoùng goùp trong tö caùch laø moät cô cheá chung, cho giaùo hoäi hoaøn vuõ. Tuy nhieân, coù vaán ñeà laø thöïc taïi ña vaên hoùa vaø ña toân giaùo cuûa AÙ Chaâu ñaõ khoâng ñöôïc ñeà caäp tôùi nhieàu trong taøi lieäu Ñaïi Cöông "Lineamenta" cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc AÙ Chaâu. Ñaây laø nhöõng thöïc taïi caên baûn cuûa AÙ Chaâu vaø vaán ñeà caùc giaùo hoäi ñòa phöông caàn coù moät boái caûnh thaàn hoïc (contextual theology) cuõng nhö moâ hình truyeàn giaùo môùi, laø nhöõng ñieàu caàn phaûi ñöôïc nghieân cöùu kyõ löôõng trong khoùa hoïp Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc AÙ Chaâu saép tôùi.


ÑTC tieáp Söù Thaàn Toøa Thaùnh taïi Nigeria

ÑTC tieáp Söù Thaàn Toøa Thaùnh taïi Nigeria.

Vatican - 10.03.98 - Saùng thöù Ba 10/03/98, ÑTC tieáp Ñöùc Toång Giaùm Muïc Carlo Maria Viganoø, Söù Thaàn Toøa Thaùnh taïi Nigeria, nôi ngaøi seõ ñeán vieáng thaêm töø ngaøy 21 ñeán 23 thaùng 3/1998 naøy.

Ñaây laø chuyeán vieáng thaêm quoác teá thöù 82 cuûa Trieàu Giaùo Hoaøng vaø laø chuyeán vieáng thaêm quoác teá thöù hai trong naêm 1998 sau chuyeán vieáng thaêm 5 ngaøy cuoái thaùng Gieâng 1998 vöøa qua taïi Cuba.

Trong ba ngaøy vieáng thaêm taïi Nigeria, ÑTC seõ cöû haønh hai thaùnh leã; Chuùa nhaät 22/03/98 taïi Onitsha ngaøi seõ toân phong leân Baäc Chaân Phöôùc Ñaày Tôù Chuùa Cyprian Michael Iwene Tansi, vò giaûng thuyeát loãi laïc vaø toâng ñoà ñöùc aùi, qua ñôøi naêm 1964. Thaùnh leã thöù hai taïi moät ñòa ñieåm gaàn Abuja, thuû ñoâ môùi cuûa Nigeria.

Nigeria coù khoaûng 111 trieäu daân cö, trong ñoù 45% theo Hoài Giaùo, 38% Kitoâ giaùo, trong soá naøy coù treân 12 trieäu Coâng Giaùo, vaø 15% theo caùc toân giaùo ñòa phöông. Giaùo Hoäi Coâng Giaùo taïi Nigeria laø moät trong caùc giaùo hoäi soáng ñoäng; caùc Giaùm Muïc hieäp nhaát; haøng giaùo só ñöôïc huaán luyeän chu ñaùo, giaàu saùng kieán vaø khaû naêng; caùc chuûng vieän ñoâng ñaûo; ôn keâu goïi ñôøi soáng taän hieán doài daøo; trong nhöõng naêm vöøa qua Giaùo Hoäi ñaõ baét ñaàu göûi caùc nhaø truyeàn giaùo ra ngoaøi nöôùc, khoâng nhöõng taïi Chaâu Phi maø taïi caùc Chaâu khaùc nöõa.

Nhaân chuyeán vieáng thaêm tôùi ñaây cuûa ÑTC, ngaøy 9.03.98 vöøa qua, Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Nigeria leân tieáng yeâu caàu Chính phuû traû töï do cho caùc tuø chính trò. Caùc ngaøi noùi: Ñaây laø moät daáu hieäu caàn thieát ñeå vöôït qua nhöõng chia reõ taïi Nigeria. Moät tieán trình hoøa giaûi trong caùc laõnh vöïc chính trò, xaõ hoäi vaø toân giaùo raát khaån caáp trong luùc naøy.


Back to Radio Veritas Asia Home Page