Vai troø ngöôøi
phuï nöõ trong chöông trình cuûa
Thieân Chuùa
Phaùi ñoaøn Toøa Thaùnh
coå voõ toân troïng quyeàn cuûa phuï
nöõ
Khoùa hoïc hoûi cuûa caùc
Giaùm Muïc Chaâu AÂu
Ñöùc Thaùnh Cha noùi ñeán vai troø cuûa ngöôøi phuï nöõ trong xaõ hoäi vaø trong chöông trình cuûa Thieân Chuùa.
Roma [Apic 8/03/98] - Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ keâu goïi gia taêng lieân ñôùi quoác teá ñoái vôùi ngöôøi phuï nöõ.
Trong buoåi ñoïc kinh Truyeàn Tin tröa Chuùa Nhaät 8/03/98 vöøa qua, nhaèm ngaøy Theá Giôùi Phuï Nöõ, Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc ñeán vai troø ñaëc bieät cuûa ngöôøi phuï nöõ trong chöông trình cuûa Thieân Chuùa vaø ñaõ baøy toû hoái tieác raèng vai troø cuûa ngöôøi phuï nöõ trong xaõ hoäi vaø vaãn coøn gaëp nhieàu ngaên caûn, vaø nhieàu ngöôøi phuï nöõ vaãn coøn laø naïn nhaân cuûa kyø thò. Nhieàu phuï nöõ hieän ñang bò moät soá cheá ñoä töôùc ñoaït nhöõng quyeàn cô baûn cuûa hoï.
Ñöùc Thaùnh Cha toá caùo nhöõng kyø thò maø caùc phuï nöõ laø naïn nhaân: nhö khoâng ñöôïc hoïc haønh, haønh ngheà vaø ngay caû khoâng ñöôïc coâng khai baøy toû tö töôûng cuûa hoï. Ngaøi cuõng noùi ñeán söï kieän nhieàu phuï nöõ bò kyø thò trong laõnh vöïc ngheà nghieäp. Ngaøi noùi nhö sau: "Coù bieát bao nhieâu phuï nöõ ñaõ vaø ñang chæ ñöôïc ñaùnh giaù baèng saéc ñeïp hôn laø baèng khaû naêng chuyeân moân vaø ngheà nghieäp cuûa hoï".
Ñöùc Thaùnh Cha keâu goïi moïi ngöôøi chieâm ngaém Meï Maria, maãu möïc cuûa ngöôøi phuï nöõ, ngoû haàu hieåu ñöôïc ñaëc tính cuûa phuï nöõ vaø daønh cho phuï nöõ nhieàu choã ñöùng hôn trong nhieàu laõnh vöïc khaùc nhau cuûa ñôøi soáng xaõ hoäi.
Phaùi ñoaøn Toøa Thaùnh taïi UÛy Ban Nhaân Quyeàn Lieän Hieäp Quoác coå voõ toân troïng phaåm giaù vaø quyeàn cuûa phuï nöõ.
Roma [Apic 8/03/98] - Tröôûng phaùi ñoaøn Toa Thaùnh taïi UÛy Ban Lieân Hieäp Quoác veà qui cheá cuûa ngöôøi phuï nöõ, ñaõ leân tieáng keâu goïi toân troïng phaåm giaù vaø quyeàn cuûa phuï nöõ.
Hoâm thöù Ba 3/03/98 vöøa qua, taïi phieân hoïp laàn thöù 42 cuûa UÛy Ban dieãn ra taïi new York, Hoa Kyø, baø Suzanne Scorsone, tröôûng phaùi ñoaùn Toøa Thaùnh, ñaõ trích daãn ñieàu 16 cuûa Baûn Tuyeân Ngoân Quoác Teá Nhaân Quyeàn ñeå keâu goïi xaõ hoäi vaø nhaø nöôùc phaûi toân troïng quyeàn cuûa gia ñình.
Theo ñaïi dieän cuûa Toøa Thaùnh, trong suoát lòch söû cuûa mình, Giaùo Hoäi ñaõ daønh cho ngöôøi ñaøn baø moät choã ñöùng quan troïng. Ngaøy nay, vieäc thaêng tieán phaåm giaù cuûa ngöôøi phuï nöõ ñöôïc theå hieän qua coâng cuoäc giaùo duïc, Baø Suzanne Scorsone cho bieát hieän nay coù khoaûng 21 trieäu thieáu nöõ vaø thieáu phuï ñöôïc giaùo duïc trong caùc tröôøng Coâng Giaùo treân khaép theá giôùi. Ñeà caäp ñeán vaán ñeà söùc khoûe, baø Scorsone cuõng ñeà cao vai troø cuûa caùc toå chöùc Coâng Giaùo vaø caùc doøng tu, nhö Doøng caùc Nöõ Töû Thöøa Sai Baùc AÙi do Meï Teâreâsa thieát laäp chaúng haïn. Cuoái cuøng, ñaïi dieän cuûa Toøa Thaùnh cuõng nhaéc laïi raèng Giaùo Hoäi Coâng Giaùo luoân keâu goïi toân troïng söï soáng con ngöôøi töø luùc môùi ñöôïc thuï thai.
THÔØI SÖÏ: Khoùa hoïc hoûi cuûa caùc Giaùm Muïc Chaâu AÂu.
Khoùa hoïc hoûi cuûa caùc giaùm muïc Chaâu AÂu, do UÛy Ban caùc Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Chaâu AÂu (CCEE) vaø Boä Giaùm Muïc toå chöùc, ñöôïc khai maïc taïi Hoïc Vieän Salesianum cuûa Doøng Don Bosco ôû Roma, hoâm Chuùa Nhaät moàng 8/03/98 vaø seõ beá maïc vaøo ngaøy 13 thaùng 3/98 naày.
Muïc ñích cuûa Khoùa hoïc hoûi laø ñaøo saâu "tính caùch Giaùm Muïc Ñoaøn vaø môû ra khoaûng roäng cho vieäc trao ñoåi, ñoái chieáu, suy tö veà nhöõng ñeà taøi quan troïng, trong hoaøn caûnh hieän taïi, ñoái vôùi ñôøi soáng cuûa moät Vò Giaùm Muïc".
Caùc giaùm muïc AÂu Chaâu ñöôïc boå nhieäm trong 5 naêm vöøa qua, ñeàu ñöôïc môøi tham döï caùch rieâng; nhöng coù nhieàu vò Hoàng Y ñöùng ñaàu caùc Boä cuûa Giaùo Trieàu cuõng tham döï Khoùa Hoïc hoûi naøy, trong soá coù:
- Ñöùc Hoàng Y Bernardin
Gantin, Toång Tröôûng Boä Giaùm Muïc;
- Ñöùc Hoàng Y Joseph Ratzinger, Toång
Tröôûng Boä Giaùo Lyù Ñöùc
Tin,
- Ñöùc Hoàng Y Miloslav Vlk (Vaác), Toång
Giaùm Muïc giaùo phaän Praha, Chuû Tòch
caùc Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Chaâu
AÂu,
- Ñöùc Hoàng Y Roger Etchegaray, Chuû Tòch
Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh veà Coâng
Lyù vaø Hoøa Bình vaø Chuû Tòch
UÛy Ban Trung Öông Naêm Thaùnh 2000,
- Ñöùc Hoàng Y Carlo Maria Martini, Toång
Giaùm Muïc giaùo phaän Milano,
- Ñöùc Hoàng Y Jan Pieter Schotte, Toång
Thö Kyù Thöôïng Hoäi Ñoàng
Giaùm Muïc theá giôùi,
- Ñöùc Hoàng Y Achille Silvestrini, Toång
Tröôûng Boä caùc Giaùo Hoäi Ñoâng
Phöông,
- Ñöùc Hoàng Y Camillo Ruini, Chuû Tòch
Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc YÙ vaø
Toång Ñaïi Dieän giaùo phaän Roma.
Ñeà taøi cuûa Khoùa hoïc hoûi laàn naøy laø: "Laøm Giaùm Muïc ngaøy nay taïi Chaâu AÂu: nhöõng suy tö, nhöõng vaán ñeà vaø nhöõng trieån voïng". Trong 5 ngaøy gaëp gôõ caùc vò tham döï seõ thaûo luaän nhöõng ñeà taøi caên baûn, qua caùc baøi thuyeát trình, qua caùc cuoäc hoäi nhoùm vaø qua caùc cuoäc goùp yù kieán trong caùc phieân hoïp chung. Ngoaøi ra, caùc vò tham döï coøn thaûo luaän ñeán nhöõng vaán ñeà lieân heä ñeán Thöøa Taùc Vuï Giaùm Muïc; döïa theo caùc caâu hoûi gôïi yù veà:
- nhöõng nghóa vuï vaø
nhöõng quyeàn lôïi neàn taûng
cuûa caùc Giaùm Muïc?
- caùc moái lieân heä vôùi Giaùo
Trieàu, vôùi Hoäi Ñoàng Giaùm
Muïc, vôùi caùc linh muïc, vôùi
giaùo xöù, vôùi chuûng vieän,
vôùi nhaø caàm quyeàn daân söï?
- moái quan heä cuûa caùc giaùm muïc
vôùi caùc phöông tieän truyeàn
thoâng xaõ hoäi vaø vôùi neàn
vaên hoùa hieän ñaïi, trong vieãn
töôïng taùi rao giaûng Tin Möøng.
Vaán ñeà taùi rao giaûng Tin Möøng laø moät vaán ñeà ñöôïc ÑTC noùi ñeán nhieàu laàn vaø caàn ñöôïc ñaây maïnh trong Ngaøn Naêm thöù ba cuûa Kyû nguyeân cöùu chuoäc.
Trong naêm ngaøy gaëp gôõ, caùc giaùm muïc tham döï vieân coøn baøn ñeán nhöõng vaán ñeà thaàn hoïc, do caùc vaán naïn ñaët ra, nhö:
- Hieåu nhö theá naøo
vaø thi haønh laøm sao ba nhieäm vuï chính
yeáu cuûa moät vò Giaùm Muïc: nhieäm
vuï cai quaûn, giaùo huaán vaø thaùnh
hoùa?
- vaán ñeà caäp nhaät hoùa nhö
theá naøo?
- moái lieân heä vôùi Quyeàn Giaùo
huaán cuûa Giaùo hoäi nhö theá naøo?
- thi haønh quyeàn giaùo huaán rieâng
cuûa Thöøa Taùc Vuï giaùm muïc,
nhö theá naøo?
- Vò Giaùm muïc laø Thaày daïy ñöùc
tin trong Giaùo Hoäi ñòa phöông, ñöôïc
trao phoù cho mình. Vò giaùm muïc phaûi
hieåu vaø thi haønh nhö theá naøo
boån phaän ñaïi keát vaø vieäc
ñoái thoaïi lieân toân?
Chöông trình cuõng döï tính thaûo luaän veà caùc ñeà taøi coù quan heä ñeán ñôøi soáng tu ñöùc caù nhaân cuûa moät vò giaùm muïc vaø ñôøi soáng hieäp thoâng giöõa caùc giaùm muïc. Ñaëc bieät seõ baøn ñeán "tính caùch giaùm muïc ñoaøn" (Collegialitas) giöõa caùc giaùm muïc, veà nhöõng boån phaän ngoaøi bieân giôùi giaùo phaän, nhö nhöõng vaán ñeà cuûa Giaùo Tænh, töøng mieàn, töøng quoác gia, vaø treân bình dieän phoå quaùt. Thöïc söï "tính caùch Giaùm Muïc ñoaøn" ñaõ, ñang vaø seõ ñöôïc thöïc hieän caùch cuï theå qua caùc Hoäi Ñoàng Giaùm muïc mieàn, Hoäi Ñoàng giaùm muïc toaøn quoác, vaø caùch rieâng qua Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm muïc theá giôùi, do ÑTC, Giaùm Muïc Roma, ngöôøi keá vò Thaùnh Pheâroâ vaø ñöùng ñaàu Giaùm Muïc ñoaøn, Chuû chaên toaøn Giaùo hoäi, trieäu taäp.
Caùc giaùm muïc seõ baøn thaûo:
- veà vieäc caàn phaûi
laøm sao, ñeå xaây döïng "tính
caùch giaùm muïc ñoaøn giöõa
caùc Giaùm Muïc?
- laøm sao chia seû nieàm vui vaø noãi
ñau khoå?
- Qui cheá thaàn hoïc vaø phaùp lyù
cuûa caùc Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc,
laø nhö nhö theá naøo?
- vaø laøm caùch naøo ñeå thöïc
hieän caùch cuï theå moái lieân quan
giöõa caùc Hoäi Ñoàng Giaùm
Muïc vôùi nhau?
Caùc giaùm muïc tham döï vieân cuõng daønh thì giôø ñeå thaûo luaän:
- veà vaán ñeà "Phong
traøo ñaïi keát" taïi Chaâu AÂu,
moät vaán ñeà raát soâi boûng
hieän nay trong luùc böôùc vaøo Ngaøn
Naêm thöù ba,
- veà caùc Giaùo Hoäi Ñoâng Phöông
vaø veà Khoùa Hoïp rieâng cuûa Thöôïng
Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc theá giôùi
veà Chaâu AÂu, seõ ñöôïc
trieäu taäïp naêm 1999, trong boái caûnh
chuaån bò Naêm Ñaïi Toaøn xaù
2000.
Ñeå höôùng daãn Khoùa Hoïc Hoûi quan troïng naøy, nhieàu vò Hoàng Y, Giaùm Muïc, hoaëc Giaùo Sö Ñaïi Hoïc, nhöõng nhaø truyeàn giaùo vaø caùc chuyeân vieân... giaàu kinh nghieäm vaø coù uy tín veà caùc ñeà taøi treân ñaây, ñaõ ñöôïc môøi laøm thuyeát trình vieân.
Khoùa hoïc hoûi daønh cho caùc Giaùm Muïc Chaâu AÂu laø khoùa ñaàu tieân, nhöng thöïc söï ñaây khoâng phaûi laø saùng kieán môùi laï. Caùch ñaây ít naêm, Boä Truyeàn Giaùo ñaõ ñöùng ra toå chöùc caùc Khoùa Hoïc Hoûi ôû Roma, daønh cho caùc Giaùm Muïc thuoäc caùc xöù truyeàn giaùo, caùch rieâng cho caùc giaùm muïc môùi ñöôïc boå nhieäm trong voøng 5 naêm qua.
Tính ñeán nay, Boä Truyeàn giaùo ñaõ toå chöùc tôùi 5 Khoùa roài: ba khoùa daønh cho caùc giaùm muïc noùi tieáng Anh vaø hai Khoùa daønh cho caùc Giaùm muïc noùi tieáng Phaùp. Caùc vò tham döï ñeàu haøi loøng veà saùng kieán naøy vaø öôùc mong nhöõng khoùa hoïc hoûi nhö vaäy seõ ñöôïc tieáp tuïc trong töông lai, khoâng nhöõng daønh cho caùc giaùm muïc môùi, maø caû caùc giaùm muïc cuõ nöõa. Theá giôùi bieán ñoåi nhanh choùng; caàn phaûi caäp nhaät hoùa vaø hoïc hoûi theâm maõi. Toøa Thaùnh ñoøi moät söï huaán luyeän lieân læ cho caùc linh muïc trong nhöõng naêm thi haønh thöøa taùc vuï. Caùc Giaùm muïc khoâng theå töï mieãn khoûi vieäc huaán luyeän naøy, vì caùc ngaøi laø nhöõng vò höôùng daãn caùc linh muïc vaø Giaùo Hoäi ñòa phöông ñaõ ñöôïc phuù thaùc cho, qua ba nhieäm vuï chính: cai quaûn, giaùo huaán vaø thaùnh hoùa.