Ngày 16.07.2000, ngày đáng nhớ không chỉ đối với Ðức Cha Phaolô Maria Nguyễn Minh Nhật, nhưng còn là của Giám Mục Ðoàn, đặc biệt của toàn thể Dân Chúa trong Giáo Phận Xuân Lộc, vì đó là ngày kỷ niệm 25 năm tiếp nối sứ vụ các Tông đồ của Ðức Cha Phaolô Maria Nguyễn Minh Nhật, Giám Mục Giáo Phận Xuân Lộc.
Trong tâm tình cảm tạ tri ân Thiên Chúa, với sự đơn sơ chân thành, Ðức Cha Toma Nguyễn Văn Trâm, Phụ Tá Giáo Phận trong thư chung ra ngày 23 tháng 6 năm 2000, ngài đã hân hoan báo tin vui và đề ra những công việc chuẩn bị cho sự kiện này.
Ðức Cha Phụ Tá nhắc đến ý muốn của Ðức Cha Phaolô về việc mừng Ngân Khánh Giám Mục của Ngài: "Tập trung vào lời cầu nguyện, phụng vụ và đạo đức đồng thời giảm thiểu những tổ chức hình thức nhộn nhịp bên ngoài". Do đó, ngài đã thông báo cho toàn thể Giáo Phận cùng thực hiện:
- Tam nhật cầu nguyện
cho Ðức Cha Phaolô Maria vào các
ngày 14,15,16 . 07 . 2000.
- Chúa Nhật 16.07.2000 là
chính ngày kỷ niệm Ðức
Cha được tấn phong, toàn thể
linh mục Giáo Phận dâng Thánh lễ
cầu nguyện.
- Thứ Hai 17/07/2000 lễ
Tạ Ơn tại nhà thờ Chính
Tòa.
- Ngài còn cho biết
ý muốn của Ðức Cha Phaolo là
không nhận bất cứ một hình
thức quà mừng nào. Ngoài
ra, ngài kêu gọi mọi người
ý thức dịp kỷ niệm Ngân
Khánh của Ðức Cha chính là
dịp để cùng dâng lên Thiên
Chúa tâm tình cảm tạ tri ân.
Do đó bầu khí
linh thánh đã bao trùm cả Giáo
Phận trong những ngày này và
được biểu hiện rõ nét
trong thánh lễ Tạ ơn ngày 17.7.2000.
Ðơn sơ mà trang trọng, không nhộn nhịp nhưng đầy hân hoan, Thánh lễ được bắt đầu với cuộc rước long trọng từ nhà xứ Chính Tòa vào Thánh đường với sự hiện diện của Ðức tổng giám mục thành phố Sài Gòn, Baotixita Phạm Minh Mẫn, đức cha Phêrô Trần Ðình Tứ, giám mục giáo phận phú Cường, viện phụ Inhxio Trần ngân, đan viện Xitô Phước Lý và khoảng 260 linh mục. Tham dự thánh lễ có khoảng 200 tu sĩ nam nữ, chủng sinh và đại diện ban hành giáo, các hiền mẫu, giới trẻ của 300 xứ đạo và một số khách mời.
Trước Thánh lễ, linh mục Tổng Ðại Diện đọc thư của Ðức Thánh Cha Gioan Phaolô II chúc mừng Ngân Khánh Ðức Giám Mục Phaolô. Trong thư có đoạn viết: "Ngay buổi đầu đầy khó khăn và trở ngại, hiền đệ đã chu toàn sứ vụ và công bố đúng đắn giaó lý của Ðức Kitô để loan truyền giới luật yêu thương cho mọi người, đặc biệt với những người nghèo khó và bị bỏ rơi, khốn khổ vì chiến tranh. Hiền đệ đã bênh vực nhân phẩm của con người để mọi người có được điều kiện để sinh sống".
Ðức thánh cha viết tiếp "Tôi không thể im lặng bỏ qua, là hiền đệ đã chuyên chăm giảng dạy, cử hành các bí tích và đem đến cho Hội đồng Giám mục Việt Nam sự hỗ trợ vững chắc mà vào năm 1990, các giám mục đã bầu hiền đệ làm chủ tịch. Vì vậy, tôi chân thành chúc mừng hiền đệ trong dịp lễ đặc biệt của cuộc đời vì mọi hoạt động chuyên cần của hiền đệ trong những năm tháng qua".
Sau đó, linh mục giám đốc chủng sinh giáo phận đọc thư của đức Hồng y Tomko, Tổng trưởng Thánh Bộ Truyền Bá Phúc Âm: "Tôi thay mặt thánh bộ bày tỏ lòng biết ơn sâu xa về sự phát triển mạnh mẽ mà đức cha đã làm cho giáo phận Xuân Lộc, một giáo phận có số giáo dân đông nhất Việt Nam, tôi cảm ơn đức cha đặc biệt vì lòng trung thành và cương quyết trogn việc điều hành mục vụ. Tôi khuyến khích đức cha tiếp tục sứ mạng với lòng hăng say và sáng kiến sẵn có mà đức cha đã thực hiện".
Tiếp đến, đức tổng giám mục Baotixita Phạm Minh Mẫn, thay mặt Tổng giáo phận Thành Phố Sàigòn chúc mừng Ðức cha Phaolô Maria. Sau cùng, Ðức Cha phụ tá đại diện cho các linh mục, tu sĩ nam nữ, chủng sinh và anh chị em giáo dân Giáo Phận Xuân Lộc chúc mừng vị cha chung.
Ðức cha phụ tá nhắc lại: "Ngày 16/07/1975, Ðức Cha được tấn phong Giám mục bởi Ðức Cha Cố Ðaminh Nguyễn Văn Lãng và hai linh mục phụ phong; chỉ có một số rất ít linh mục và thân nhân tham dự. Ngày ấy thật âm thầm thanh vắng. Ðức Cha lãnh nhận thiên chức Giám mục và tác vụ mục tử giáo phận trong sự kinh hải vì gánh nặng và hoàn cảnh phức tạp lúc bấy giờ. Tuy nhiên, luôn tín thác vào ơn Chúa và sự bảo trợ của Ðức Maria Carmêlô, Ðức Cha quyết tâm phục vụ Chúa trong hân hoan.
Ngài tiếp: Và hôm nay, 17/07/2000, Kỷ niệm Ngân khánh Giám mục, Ðức Cha có nhận thấy gì không? Ðây, chúng con thật hân hoan và hạnh phúc vì đã và đang có Ðức Cha là người mục tử nhân hậu đã phục vụ Thiên Chúa và Giáo phận Xuân lộc suốt 25 năm qua trong sự nhẫn nại, dịu hiền, kiên định và tín thác. Vui buồn, hạnh phúc, đau bệnh, hy vọng, lo âu, trăn trở... Ðức Cha đã sống những tâm trạng trên và bằng việc diển giảng Lời Chúa, bằng giáo huấn, bằng lời cầu nguyện, và bằng chứng tá mục tử, Ðức Cha trở nên người lử hành và đồng hành của chúng con trên những nẻo đường Xuân Lộc thân yêu nầy.
Chúng con kính chúc Ðức Cha vạn vạn phúc trong ngày kỷ niệm thánh nầy và chúng con cầu nguyện cho Ðức Cha luôn thánh đức, khôn ngoan và sức khỏe dồi dào để hướng dẫn Giáo phận trong suốt những thập niên của thế kỷ 21 nầy. Ad Multos Annos.
Sau phần chúc mừng là một nghi thức rất có ý nghĩa: Ðức Giám Mục Phaolô Maria vác cây thập giá cung kính tiến lên cung thánh. Ðến bên bàn thờ, Ngài dựng cây thập giá. Sau đó, 25 người - đại diện linh mục, tu sĩ và các thành phần dân chúa, đặc biệt có hai người giáo dân sắc tộc thiểu số trong y phục truyền thống của mình - cầm 25 cây nến sáng đến đặt chung quanh thập giá. Cử chỉ này muốn nói lên: Hai mươi lăm năm Giám Mục không gì khác hơn là 25 năm thập giá, cuộc đời Ngài đã phải tiêu hao như những cây nến để ánh sáng của Ðức Kitô chiếu tỏa trên đoàn dân.
Trong bài giảng thánh lễ, khi nhắc tới Vai trò của giám mục là lãnh đạo và chăm sóc đoàn dân Chúa, đức cha Phaolô Maria Nguyễn Minh Nhật tâm sự: "Tôi về Xuân Lộc như một duyên số, một điều kỳ diệu mà Thiên Chúa sắp xêùp từ những hoàn cảnh và biến cố trong lịch sử Giáo Hội và tổ qươác Việt Nam.
Như Môisen, đang trốn trên vùng núi cao của xứ Mađian, thì lại được Thiên Chúa đưa ra làm người cứu dân. Như Amos, có bao giờ nghĩ mình là tiên tri, ông chỉ là con của một người chăn cừu, thế mà Chúa đã gọi ông làm tiên tri. Như Ðavit, có bao giờ nghĩ mình sẽ là vua của một dân tộc, thế nhưng khi chăn đoàn súc vật về thì lại được phong vương. Tôi được chọn, trong ngỡ ngàng nhưng tôi tin tưởng và tín thác nên đã chọn khẩu hiệu Phục Vụ Chúa Trong Hân Hoan.
Tôi rất hãnh diện được phục vụ trong một giáo phận, mà Ðức Hồng Y Tomko, trong thư chúc mừng nhân dịp ngân khánh giám mục của tôi đã hết lời ca ngợi là: "một giáo phận có truyền thống rất đạo đức".
Ðức cha tiếp: Khi còn làm linh hướng ở chủng viện, tôi rất tâm đắc và nhắc đi nhắc lại nhiều lần với các chủng sinh lời thánh Phaolô như là lý tưởng sống của tôi: "Caritas Christi urget nos". (2Cor.5,14) (tình yêu Chúa Kitô thúc bách chúng ta). Tình yêu làm nên mọi chuyện, có tình yêu thì có sự cộng tác và hiệp nhất trong giáo phận. Có tình yêu mới có truyền giáo, có ơn gọi, có phụng vụ, có giữ luật. Và trong những hoàn cảnh bi đát nhất, tình yêu với Chúa Kitô sẽ nâng đỡ bước chân của người tông đồ, như Thánh Augustinô đã nói: "Có tình yêu thì không có đau khổ, và giả sử có đau khổ, thì đau khổ đó cũng đáng yêu".
Thưa anh chị em, là Giám mục, tôi xác tín Lời Chúa tại bờ hồ Tiberia buổi sáng sớm hôm đó không chỉ là lời nói riêng cho Phêrô mà cả cho tôi từ ngày 16/7/1975 "Hãy chăn dắt các chiên con và chiên mẹ của Thầy. Vì thế, tôi xác tín chức giám mục là để phục vụ anh chị em, đang khi tôi cùng với anh chị em chia sẻ niềm tin và hy vọng vào Tin Mừng của Chúa Kitô.
Cuối cùng, Tôi muốn lập lại lời thánh Phaolô gửi cho Timôthê như là tổng kết chặng đường tôi phục vụ anh chị em 25 năm qua trong chức Giám mục: "Tôi đã chiến đấu anh dũng trong trận chiến chính nghĩa, tôi đã chạy đến cùng đường, và tôi đã kiên vững niềm tin. Giờ đây, triều thiên công chính đã được dành sẵn cho tôi, có Chúa là Ðấng phán xét chí công sẽ trao cho tôi trong ngày ấy, mà không chỉ cho tôi mà thôi, nhưng còn cho hết mọi người yêu mến mong đợi Ngài đến".
Trong bài cám ơn, sau khi dâng lời tri ân Ðức Thánh Cha, Ðức Hồng Y Tomko, Ðức Hồng Y Tổng giám mục Hà Nội và các Ðức Giám mục trong HÐGM đã gửi thư, gửi điện, điện thoại đến chúc mừng nhân ngày ngân khánh giám mục, Phaolô Maria Nguyễn Minh Nhật nói lên lời cám ơn cộng đoàn đang hiệp dâng thánh lễ Tạ ơn của ngài.
Ðặc biệt, đức cha nói "Tôi không quên toàn thể cộng đồng dân Chúa trong giáo phận, hàng trăm ngàn người đang hướng về tôi trong những ngày cầu nguyện Tam Nhật mừng Ngân Khánh Giám mục. Cám ơn mọi người muốn đến với tôi trong dịp hồng phúc này, đã hy sinh đón nhận cách tổ chức lễ đơn giản như hôm nay?"
25 năm sứ vụ Mục tử, trong đó 13 năm giữ vai trò thuyền trưởng lèo lái con thuyền Giáo Phận, trải qua biết bao sóng gió, gian truân và thử thách, Giáo Phận vẫn không ngừng thăng tiến.
Kỷ niệm Ngân Khánh
Giám Mục của Ðức Cha Phaolô
Maria, với những chuẩn bị và
Thánh lễ Tạ ơn tuy không nhộn
nhịp nhưng chìm ngập trong bầu khí
thánh thiêng. Qua sự kiện này,
chúng ta nhận thấy sự hiệp nhất
của toàn thể Giáo Phận bên vị
Cha chung, đồng thời mọi thành
phần Dân Chúa trong Giáo Phận nhận
ra Hồng Ân của Thiên Chúa tuôn
đổ trên Giáo Phận để không
ngừng tạ ơn.