SAIGON (VB) - 17/03/2001 - Cuï Leâ Quang Lieâm, Hoäi Tröôûng Phaät Giaùo Hoøa Haûo, ñaõ bò coâng an baét vaø toáng giam. Baûn tin khaån caáp baèng Anh Ngöõ cuûa oâng Nguyeãn Vaên Coäi, Hoäi Tröôûng Phaät Giaùo Hoøa Haûo Haûi Ngoaïi töø Maryland, ñaõ loan ñi tin treân.
Theo tin töø Saøi Goøn cho bieát, vaøo luùc 5 giôø saùng ngaøy 17/3/2001 (giôø Vieät Nam), hôn hai möôi coâng an ñoàng phuïc vaø thöôøng phuïc ñaõ baét cuï Leâ Quang Lieâm taïi gaàn Coâng Vieân Leâ Vaên Taùm, Quaän 1, Saøi Goøn. Cuï Leâ Quang Lieâm ñaõ bò ñöa veà Ty Coâng An Quaän 1 cuûa Saøi Goøn.
Moät soá tín ñoà Phaät Giaùo Hoøa Haûo ñaõ tuï hoïp tröôùc truï sôû Ty Coâng An Quaän 1 ñeå bieåu tình ñoøi traû töï do cho cuï Leâ Quang Lieâm. Nhieàu nhaân chöùng keå raèng hôn moät chuïc coâng an ñoàng phuïc vaø thöôøng phuïc ñaõ ñaùnh ñaäp taøn baïo khi baét cuï Leâ Quang Lieâm. Giaùo Hoäi Phaät Giaùo Hoøa Haûo Haûi Ngoaïi seõ coù tin chi tieát sau khi thu thaäp theâm tin töø Vieät Nam.
Cuï Leâ Quang Lieâm, 82 tuoåi, laø cö daân Quaän Phuù Nhuaän, Saøi Goøn. Töø 1997 tôùi giôø, cuï Leâ Quang Lieâm ñaõ laõnh ñaïo moät phong traøo ñoøi töï do toân giaùo taïi Vieät Nam vaø ñoøi quyeàn töï do haønh ñaïo cho Phaät Giaùo Hoøa Haûo. Cuï hieän nay laø Hoäi Tröôûng Giaùo Hoäi Phaät Giaùo Hoøa Haûo Taïi Vieät Nam, vaø laø Phoù Chuû Tòch Hoäi Ñoàng Lieân Toân Vieät Nam taïi Vieät Nam.
Sau khi thaønh laäp Hoäi Ñoàng Lieân Toân Vieät Nam cuøng vôùi Hoøa Thöôïng Thieän Haïnh, Thöôïng Toïa Thaùi Hoøa, Linh Muïc Nguyeãn Vaên Lyù vaø Linh Muïc Chaân Tín ngaøy 5/2/2001, taát caû caùc thaønh vieân Hoäi Ñoàng ñeàu bò quaáy nhieãu vaø taán coâng thoâ baïo bôûi truyeàn thoâng nhaø nöôùc. Muïc tieâu chính cuûa Hoäi Ñoàng laø ñoøi töï do toân giaùo vaø nhaân quyeàn cho Vieät Nam.
Theo lôøi moät quan saùt vieân taïi Quaän Cam, vieäc nhaø nöôùc Coïng Saûn Vieät Nam baét giam cuï Leâ Quang Lieâm coù nhieàu lyù do, trong ñoù coù caùc nguyeân côù chính laø: - Cuï Leâ Quang Lieâm laø laõnh tuï duy nhaát cuûa Phaät Giaùo Hoøa Haûo hieän nay taïi Vieät Nam coù khaû naêng phaùt ñoäng quaàn chuùng bieåu tình; uy tín naøy ñaõ chöùng toû qua moät soá cuoäc bieåu tình taïi An Giang trong naêm ngoaùi.- Moät buoåi leã lôùn, leã Ñöùc Thaày Thoï Naïn, saép ñöôïc cöû haønh taïi An Giang, vaø cuï Leâ Quang Lieâm ñaõ ñöa ra lôøi keâu goïi toaøn theå tín ñoà Phaät Giaùo Hoøa Haûo laøm moät tuaàn leã caàu nguyeän vaø neáu coù theå thì veà Thaùnh Ñòa haønh höông, ñieàu coù theå bieán thaønh moät cuoäc bieåu tình môùi.
Giaùo Hoäi Phaät Giaùo Hoøa Haûo Haûi Ngoaïi cho bieát caùc tin môùi nhaát seõ ñöôïc caäp nhaät treân trang web www.pghh.org . Theo baûn tin sau, baèng Vieät Ngöõ, cuûa oâng Nguyeãn Vaên Coäi, coù theâm vaøi chi tieát sau.
"Cuï Leâ Quang Lieâm Hoäi Tröôûng Giaùo Hoäi Trung Öông Phaät Giaùo Hoøa Haûo taïi Vieät Nam ñaõ bò coâng an chìm phöôøng Dakao baét vaøo luùc 5 giôø saùng Thöù Baûy 17-3-2001 taïi coâng vieân Leâ Vaên Taùm (goùc ñöôøng Hai Baø Tröng vaø Leâ Vaên Taùm). Coâng an ñaõ duøng söùc ñeø cuï Lieâm xuoáng ñaát coøng tay cuï ñaåy cuï leân Taxi giaûi veà ñoàn coâng an phöôøng Dakao. Sau ñoù coâng an laïi ñöa cuï veà giam taïi ñoàn coâng an Quaän I Saigon. Ngöôøi nhaø vaø moät soá tín ñoà Phaät Giaùo Hoøa Haûo hay tin keùo ñeán ñoàn coâng an Quaän I vôùi bieåu ngöõ caàm tay vaø ñoàng loaït hoâ to: Traû töï do cho cuï Leâ Quang Lieâm. Ñöôïc bieát sau khi cuï Leâ Quang Lieâm vaø Linh Muïc Chaân Tín leân tieáng phaûn ñoái nhaø caàm quyeàn Coäng Saûn Vieät Nam voâ côù quaûn cheá Linh Muïc Nguyeãn Vaên Lyù 2 naêm. Vaø gaàn ñaây nhöùt cuï Leâ Quang Lieâm ra Thoâng Baïch keâu goïi tín ñoà Phaät Giaùo Hoøa Haûo Quoác Noäi vaø Haûi Ngoaïi thöïc hieän tuaàn leã caàu nguyeän cho Töï Do Toân Giaùo taïi Vieät Nam keå töø 14 ñeán 20-3-2001. Cuï Leâ Quang Lieâm tuyeân boá seõ toå chöùc Leã kyû nieäm 54 naêm Ñöùc Huyønh Giaùo Chuû bò Vieät Minh aùm haïi taïi Ñoác Vaøng Haï, moät ngaøy leã bò nhaø caàm quyeàn Coäng Saûn Vieät Nam caám toå chöùc, vaøo ngaøy 19-3-2001 taïi Thaùnh Ñòa Hoøa Haûo thì coâng an gia taêng möùc ñoä ñaøn aùp cuï vaø tín ñoà Phaät Giaùo Hoøa Haûo.
"Cuï Lieâm ñaõ töøng khaúng ñònh laäp tröôøng cuûa cuï neáu cuï bò coâng an baét cuï seõ tuyeät thöïc cho ñeán khi ñöôïc thaû ra, hoaëc cuï seõ cheát trong tuø."
Tin môùi nhaát qua
phone cho bieát, cuøng luùc baét cuï Leâ
Quang Lieâm, coâng an An Giang ñaõ baét
khoaûng 30 ngöôøi taïi Thaùnh Ñiaï
Hoøa Haûo, trong giaùo hoäi cuûa cuï,
trong ñoù coù oâng Ñieàn laø
Phoù Hoäi Tröôûng. Tröôùc
ñoàn coâng an Quaän 1, ñaõ coù
khoaûng 100 ngöôøi bieåu tình ñoøi
thaû cuï Leâ Quang Lieâm.