Töôøng thuaät veà Ñaïi Leã kyû nieäm
150 naêm ngaøy thaønh laäp Giaùo phaän Hueá

Prepared for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines

Töôøng thuaät veà Ñaïi Leã kyû nieäm 150 naêm ngaøy thaønh laäp Giaùo phaän Hueá.

 Vaøo hai ngaøy 28 vaø 29 thaùng 6 naêm 2000, Giaùo phaän Hueá ñaõ long troïng toå chöùc leõ kyû nieäm 150 naêm ngaøy thaønh laäp Giaùo phaän.

 Thôøi Trònh-Nguyeãn phaân tranh, Toøa Thaùnh daõ thaønh laäp hai Giaùo phaän taïi Vieät nam, vaøo naêm 1659, treân cô sôû hai mieàn Ñaøng Ngoaøi vaø Ñaøng Trong, vôùi soâng Gianh laøm ranh giôùi. Ñeán naêm 1844, Giaùo phaän Ñaøng Trong ñöôïc chia laøm hai, Taây Ñaøng Trong töùc laø Saøi goøn vaø Ñoâng Ñaøng Trong töùc laø Qui Nhôn. Saùu naêm sau ñoù, vaøo ngaøy 27 thaùng 8 naêm 1850, Ñöùc Thaùnh Cha Pioâ IX laïi chia Giaùo phaän Ñoâng Ñaøng Trong ra laøm hai: Giaùo phaän Baéc Ñaøng Trong seõ laø Hueá, bao goàm phaàn ñaát töø bôø Nam soâng Gianh ñeán ñeøo Haûi Vaân. Phaàn coøn laïi töø Quaûng Nam ñeán Bình Thuaän vaãn ñöôïc goïi laø Ñoâng Ñaøng Trong, Toøa Giaùm muïc vaãn ñöôïc ñaët taïi Qui Nhôn. Giaùo phaän Baéc Ñaøng Trong, sau naày laø Giaùo phaän Hueá, ñaõ coù vò Giaùm muïc tieân khôûi laø Ñöùc Cha Pellerin, voán laø Giaùm muïc phoù cuûa Giaùo phaän Ñoâng Ñaøng Trong. Ñöùc Giaùm muïc ñöông nhieäm cuûa Giaùo phaän Hueá laø Ñöùc Toång Giaùm muïc Teâphanoâ Nguyeãn nhö Theå.

 Chöông trình leã kyû nieäm ñaõ ñöôïc baét ñaàu baèng nghi leã töôûng nieäm Tieàn nhaân taïi nghóa trang Thieân Thai, vaøo luùc 15 giôø ngaøy 28.6.2000. Taïi ñaây, tröôùc phaàn moä cuûa caùc vò Giaùm muïc, Linh muïc, tu sæ vaø giaùo daân ñaõ coáng hieán nhieàu cho Giaùo phaän luùc sinh thôøi, Ñöùc Toång giaùm muïc Nguyeãn nhö Theå ñaõ chuû trì leã töôûng nieäm, daâng höông trong nhöõng hoài chieân troáng nghieâm trang, dieãn giaûi raát sinh ñoäng ñoaïn Phuùc AÂm Mt 15,1-12 do linh muïc nieân tröôûng linh muïc ñoaøn tuyeân ñoïc. Linh muïc Toång ñaïi dieän giaùo phaän ñaõ ñoïc baûn vaên töôûng nhôù coâng ñöùc caùc tieàn nhaân. Buoåi leã töôûng nieäm ñaõ keát thuùc baèng vieäc Ñöùc Toång gíam muïc ñaët voøng hoa nôi moä Ñöùc Cha Allys Lyù ñeå töôûng nhôù coâng ôn Ñöùc Thaùnh Cha Pioâ IX vaø 10 vò Giaùm muïc cuûa giaùo phaän ñaõ qua ñôøi. Linh muïc Toång ñaïi dieän ñaët voøng hoa nôi moä Linh muïc coá Toång ñaïi dieän ñeå töôûng nieäm taát caû caùc linh muïc, chò Toång phuï traùch doøng Meán Thaùnh Giaù ñaët voøng hoa nôi moä caùc nöõ tu ñeå töôûng nieäm taát caû caùc nam nöõ tu só vaø oâng chuû tòch Hoäi ñoàng giaùo xöù Phuû Cam ñaët voøng hoa nôi moä moät tín höõu ñeå töôûng nieäm taát caû caùc tín höõu trong giaùo phaän ñaõ qua ñôøi, trong caùi naéng gay gaét choùi chang cuûa tröa heø xöù Hueá, vôùi söï tham döï cuûa haøng ngaøn Linh muïc, tu sæ, giaùo daân trong vaø ngoaøi giaùo phaän Hueá. Ngoaøi ra, ñaïi dieän ñoaøn con caùi goác Hueá ñang soáng xa Hueá, ñeå goùp phaàn tri aân coâng ñöùc tieàn nhaân, cuõng ñaõ ñaët moät laüõng hoa treân phaàn moä coá Linh muïc J.M Nguyeãn vaên Thích.

 Buoåi leã ñaõ dieãn ra voâ cuøng trang nghieâm vaø caûm ñoäng, keát thuùc baèng vieäc moïi ngöôøi tham döï ñaõbuûa ra moïi höôùng cuûa nghóa trang meânh moâng chaäp chuøng phaàn moä vaø caém nhöõng neùn nhang thaønh kính treân taát caû caùc moä phaàn, khoâng phaân bieät löông giaùo, trong tieáng haùt cuûa caùc nöõ tu vaø trong vaêng vaúng Tin Möøng theo thaùnh Matheâu veà taùm moái phuùc.

 Vaøo buoåi chieàu cuøng ngaøy, taïi Nhaø thôø Chaùnh Toøa Phuû Cam, moät Thaùnh leã troïng theå caàu nguyeän cho tieàn nhaân ñaõ ñöôïc cöû haønh do Ñöùc Giaùm muïc Pheâroâ Nguyeãn Soaïn, Giaùm muïc Giaùo phaän Qui Nhôn, Giaùo phaän meï cuûa Hueá, chuû teá cuøng vôùi caùc vò Giaùm muïc, Linh muïc coù maët taïi Hueá vaøo dòp naày. Tröôùc giôø Thaùnh leã, taát caû caùc vò Giaùm muïc ñaõ ñeán nieäm höông vaø daâng hoa tröôùc phaàn moä cuûa Ñöùc coá TGM Philippheâ Nguyeãn Kim Ñieàn vaø tröôùc di aûnh cuûa taát caû caùc vò Giaùm muïc tieàn nhieäm, beân caùnh phaûi Thaùnh ñöôøng. Nhö theá laø Giaùo phaän Hueá ñaõ daønh nhöõng giôø ñaàu tieân trong chöông trình kyû nieäm 150 naêm ngaøy thaønh laäp Giaùo phaän cho vieäc töôûng nhôù vaø tri aân Tieàn Nhaân ñaõ goùp coâng, goùp söùc vaø goùp caû maùu ñaøo vaøo vieäc xaây döïng vaø boài ñaép Giaùo phaän.

 Buoåi toái ñöôïc daønh cho cuoäc röôùc kieäu cung nghinh Thaùnh Theå töø nhaø Khaâm Maïng sang nhaø thôø Chính Toøa. Ñoaïn ñöôøng ngaén nguûi khoaûng 200 meùt, treân ñöôøng Ñoaøn Höõu Tröng, ñaõ chæ ñuû daønh cho moät soá ñaïi dieän caùc ñoaøn theå ñi theo coã kieäu, taát caû tín höõu ñeán ñaõ taäp trung taïi saân nhaø thôø, neán treân tay, ñeøn ñuoát doïc daøi theo loái ñi, taát caû ñeàu lung linh vaø trang nghieâm, cung nghinh Mình Thaùnh Chuùa leân balcon tieàn ñình nhaø thôø.

 Ngaøy thöù hai cuûa chöông trình leã kyû nieäm 150 naêm thaønh laäp Giaùo phaän Hueá ñaõ ñöôïc baét ñaàu baèng cuoäc röôùc kieäu Ñöùc Meï La Vang töø Toøa Giaùm muïc ñeán nhaø thôø Chính Toøa Phuû Cam. Töø 5 giôø saùng, khi maët trôøi coøn e aáp phía haï löu soâng An Cöïu thì caùc ñoøan theå ñaõ teà töïu ñoâng ñuû taïi saân Toøa giaùm muïc vaø ñöôøng Nguyeãn Tröôøng Toä, qua caàu Phuû Cam höôùng veà nhaø thôø Chính Toøa. Ñöùc Toång Giaùm muïc Teâphanoâ Nguyeãn nhö Theå laøm pheùp töôïng Ñöùc Meï La Vang seõ ñöôïc ñaët treân cao tieàn ñình nhaø thôø Chính Toøa, giöõa hai ngoïn thaùp cao 43 meùt vöøa môùi ñöôïc hoøan taát sau gaàn 40 naêm dang dôû. Cuoäc röôùc kieäu ñaõ dieån ra trang nghieâm, giöõa phoá phöôøng vaø tröôùc söï chöùng kieán cuûa raát ñoâng baø con ngoaøi Coâng giaùo. Ñieàu naày quûa laø hieám thaáy xaûy ra, keå töø 1975. Ngay trong mieàn Nam, taïi Giaùo phaän TP. Saøi Goøn nôi ñöôïc coi laøcoù baàu khí khaù côûi môû ñoái vôùi sinh hoaït toân giaùo, moïi leã nghi, röôùc saùch caùc cuoäc kieäu ... ñeàu chæ ñöôïc toå chöùc trong khuoân vieân Thaùnh ñöôøng, khoâng laøm phieàn haø ñeán sinh hoaït xaõ hoäi ngoaøi phoá phöôøng. Khi töôïng Ñöùc Meï La Vang ñaõ ñöôïc an vò treân beä cao, haøng traêm quaû bong boùng lôùn ñöôïc thaû leân baàu trôøi trong vaét, haøng traêm quaû bong boùng khaùc ñöôïc noå tung vaø nhaû ra nhöõng caùnh hoa, nhö moät côn möa ôn phöôùc xuoáng khoaûng 10 ngaøn con caùi ñang ngöôùc maét leân Meï, trong lôøi ca baát huû "Kìa Baø naøo ñang tieán leân nhö raïng ñoâng", trong tieáng nhaïc coàng chieâng cuûa ñoaøn giaùo höõu Jrai töø Taây Nguyeân xuoáng vaø nhaát laø trong nieàm raïo röïc cuûa caû chuïc ngaøn con tim ñang höôùng veà Meï, Ñöùc baø phuû hoä caùc giaùo höõu.

 Tieáp theo cuoäc kieäu Ñöùc Meï La Vang laø Thaùnh leã cung hieán nhaø thôø chính toøa Phuû Cam. Caùc haøng gheá trong nhaø thôø ñaõ ñöôïc chuyeån ra ngoaøi vöôøn hoa, loøng nhaø thôø chæ ñuû choå cho moät soá ít giaùo daân ñöùng saùt nhau, soá ñoâng coøn laïi ñöùng, ngoài ngoaøi vöôøn hoa beân hoâng nhaø thôø tröôùc nhöõng maøn hình lôùn tröïc tieáp truyeàn hình moïi dieãn tieán treân baøn tieäc Thaùnh. Ñoaøn ñoàng teá goàm coù, ngoaøi khoaûng gaàn 200 Linh muïc trong vaø ngoaøi giaùo phaän Hueá, söï hieän dieän cuûa Ñöùc giaùm muïc Thaùi Bình, Thanh Hoùa, Baéc Ninh, Kontum, Myõ Tho, Qui Nhôn, hai Ñöùc Cha Nha Trang, Ñöùc giaùm muïc phoù ñòa phaän Vinh, Ñöùc Cha phuï taù Haø Noäi, Ñöùc Cha phoù Banmeâthuoät. Thaùnh leã ñaõ do Ñöùc Toång giaùm muïc Toång giaùo phaän Hueá chuû teá. Tröôùc giôø daâng Thaùnh leã, Linh muïc Toång ñaïi dieän giaùo phaän Hueá ñoïc thö chuùc möøng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha vaø cuûa Ñöùc Toång giaùm muïc Chuû Tòch Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh veà Coâng Lyù vaø Hoøa Bình. Sau ñoù Linh muïc quaûn xöù chính toøa giôùi thieäu ñoâi neùt veà coâng trình kieán truùc vaø taân taïo nhaø thôø chính toøa saép ñöôïc cung hieán.

 Trong phaàn nghi thöùc cung hieán nhaø thôø, sau khi Ñöùc Toång giaùm muïc Teâphanoâ ñoå daàu Thaùnh xuoáng giöõa baøn thôø vaø 4 goùc baøn thôø, 12 Linh muïc khaùch quí ñaõ ñöôïc môøi ñi xöùc daàu 12 caây coät cuûa Thaùnh ñöôøng, trong ñoù chuùng toâi nhaän thaáy coù Linh muïc J.B Etcharren, beà treân Hoäi thöøa sai Paris, Linh muïc François Bouyer thuoäc Hoäi Xuaân Bích, ngoaøi ra laø caùc Linh muïc Giaùm quaûn, Toång ñaïi dieän caùc giaùo phaän, beà treân giaùm tænh caùc doøng tu vaø moät linh muïc goác Hueá töø xa veà, coù maët taïi Hueá vaøo dòp naày.

 Thaùnh leã taï ôn vaø cung hieán nhaø thôø chính toøa Phuû Cam nhaân dòp kyû nieäm 150 naêm thaønh laäp giaùo phaän Hueá ñaõ keát thuùc vaøo luùc 9 giôø ngaøy 29 thaùng 6 naêm 2000. Lôøi kinh taï ôn "TE DEUM" baèng tieáng La tinh ñaõ gaây nhieàu caûm xuùc vaøgôïi nhôù nôi nhieàu ngöôøi. Vaâng, Hoäi Thaùnh Coâng Giaùo taïi Vieät Nam, giaùo phaän Hueá, chæ coøn bieát muoân ngaøn ñôøi daâng lôøi taï ôn Thieân Chuùa, tri aân tieàn nhaân anh duõng vaø nguyeän soáng chan hoøa yeâu thöông ñoàng baøo vaø queâ höông Vieät nam maõi maõi.

 Vieát taïi Hueá chieàu 29 thaùng 6 naêm 2000.
 
 


Back to Radio Veritas Asia Home Page