Vatican 15.2.2000 - Ngoaøi nhöõng cuoäc haønh höông vaø ngaøy toaøn xaù coù tính caùch quoác teá, thì cuoäc haønh höông Naêm thaùnh vó ñaïi hôn caû maø ngöôøi daân Roma ñöôïc chöùng kieán trong nhöõng ngaøy naøy laø cuoäc haønh höông quoác gia cuûa Giaùo hoäi Slovak, do Ñöùc TGM Rudolf Balaz, Chuû tòch HÑGM höôùng daãn, vôùi söï hieän dieän cuûa Toång thoáng coäng hoøa Slovak, oâng Rudolf Schuster vaø söï tham döï cuûa hôn naêm ngaøn tín höõu Kitoâ. Chuùng toâi noùi: "Tín höõu Kitoâ", vì trong soá naøy coù nhieàu anh chò em thuoäc giaùo hoäi Tin Laønh cuõng tham döï.
Phaùi ñoaøn haønh höông quoác gia Slovak ñöôïc ÑTC tieáp trong Thính ñöôøng Phaoloâ VI. Ñaây laø moät buoåi gaëp gôõ ñaày haân hoan: cuoäc gaëp gôõ giöõa caùc con caùi töø nôi xa ñeán vaø Ngöôøi Cha chung, ngöôøi Cha ñaõ vieáng thaêm nöôùc cuûa hoï hai laàn trong naêm 1990 vaø 1995, keå töø luùc cheá ñoä coäng saûn Trung-Ñoâng AÂu suïp ñoå, vaøo naêm naêm 1989. Trong cuoäc gaëp gôõ thaân maät naøy, Toång thoáng Schuster ñaõ caûm ôn ÑTC, vì nhôø coâng ôn ngaøi, daân toäc Slovak ñöôïc thoâng phaàn vaøo Naêm Thaùnh, Naêm thaùnh thöù nhaát trong töï do vaø trong haân hoan.
Linh muïc Jan Majernik, tröôùc ñaây ñaõ hoïc taïi Roma, nay laøm vieäc taïi Palestine, thuoäc ban toå chöùc cuoäc haønh höông vó ñaïi naày, ñaõ tuyeân boá vôùi Phoùng vieân Nhaät baùo Töông Lai xuaát baûn hoâm ngaøy 16.2.2000, raèng: "Laø moät quoác gia, chuùng toâi coøn bieát bao vieäc phaûi laøm. Taøn tích cuûa cheá ñoä cuõ chöa xoùa boû heát ñöôïc, nhöng chuùng toâi yù thöùc roõ raøng raèng: chæ coù ñöùc tin Kitoâ coù khaû naêng ñem laïi söï ñoaøn keát cho Ñaát Nöôùc maø thoâi. Sau Thaùnh ñòa, chuùng toâi ñeán Roma, ñeå caûm thaáy nieàm an vui cuûa söï tha thöù, vì chæ coù söï tha thöù cho nhau vaø hoøa giaûi giöõa caùc con caùi cuûa moät daân toäc môùi giuùp chuùng toâi vöôït ñöôïc caùc khoù khaên" - Ñöôïc hoûi veà söï hieän dieän cuûa Toång thoáng, Cha Jan Majernik traû lôøi: "Chuùng toâi coù theå noùi: oâng mang nôi con ngöôøi nhöõng khoù khaên vaø nhöõng töông phaûn cuûa Ñaát nöôùc; tröôùc ñaây oâng laø ngöôøi coäng saûn, nhöng vieäc oâng trôû laïi laøm chuùng toâi hy voïng. Ñieàu gaây xuùc ñoäng nôi toâi laø taïi Thaùnh Ñòa, oâng ñaõ ñi ra ngoaøi nghi thöùc ngoaïi giao cuûa moät vò toång thoáng; oâng ñaõ quì goái caàu nguyeän tröôùc Moà Thaùnh vaø trong Nhaø thôø Giaùng sinh".
Cöû chæ vaø haønh ñoäng cuûa vò cöïu coäng saûn naøy laø ñaùng tin, vì Coäng hoøa Slovak laø moät quoác gia coù tôùi hôn 70% coâng giaùo. Moät nhaân vaät coäng saûn khoâng theå laø moät vò toång thoáng cuûa moät khoái coâng giaùo ñoâng ñaûo vaø suøng ñaïo nhö vaäy ñöôïc, trong moät cheá ñoä daân chuû töï do. Vieäc trôû laïi cuûa OÂng khoâng neân giaûi thích theo caùi nhìn chính trò vaø coi laø "xu thôøi". OÂng khoâng phaûi laø ngöôøi coäng saûn thöù nhaát trôû laïi. Nhaø vaên vaø kyù giaû Andreù Froissard, ngöôøi Phaùp, qua ñôøi caùch ñaây hôn hai naêm, cuõng ñaõ laø moät ngöôøi voâ thaàn, roài trôû laïi. Trieát gia Andreù Frossard ñaõ trôû laïi caùch raát thaønh thöïc, vaø laø baïn thaân cuûa Ñöùc Karol Wojtyla. OÂng ñaõ vieát cuoán saùch, nhö ñeå tuyeân xöng ñöùc tin, vôùi töïa ñeà: Thieân Chuùa Hieän Höõu, Toâi ñaõ gaëp thaáy Ngaøi" (Dieu existe, je L'ai vu). Trong Naêm Thaùnh 2000 naøy, chuùng ta caàu nguyeän tha thieát ñeå nhieàu ngöôøi ñöôïc ôn trôû laïi nhö vaäy. Nhieàu ngöôøi khoâng trôû laïi hay xa Chuùa, laø vì thieáu lôøi caàu nguyeän vaø nhaát laø thieáu göông saùng ñôøi soáng cuûa chuùng ta, caùc tín höõu coâng giaùo. Naêm Thaùnh laø cô hoäi thuaän tieän, ñeå moãi ngöôøi trong chuùng ta kieåm ñieåm löông taâm vaø thay ñoåi ñôøi soáng. Coù nhö vaäy, chuùng ta môùi coù theå xaây döïng moät xaõ hoäi, moät theá giôùi toát ñeïp hôn. Vaø ñaây laø muïc tieâu chính cuûa Naêm Thaùnh.
Trôû laïi buoåi tieáp kieán ÑTC daønh cho ñoaøn haønh höông Quoác Gia Slovak. Ngoû lôøi trong dòp naày, Ñöùc TGM Rudolf Balaz, ñaõ nhaéc ñeán hai chuyeán vieáng thaêm muïc vuï cuûa ÑTC taïi Coäng hoøa Slovak vaø Ñeàn Thaùnh kính Ñöùc Meï saâu bi, Quan Thaày cuûa Quoác gia Slovak, nhö sau: "Kính thöa ÑTC, ngay naêm 1996, Haøng Giaùm muïc chuùng con haàu nhö lieàu maát ñi nhöõng lyù töôûng vaø nhöõng hy voïng maø chuùng con chöùa ñaày trong taâm hoàn, sau khi cheá ñoä coäng saûn suïp ñoå. Nhôø ôn Chuùa vaø lôøi baàu cöû cuûa Meï Maria, chuùng con can ñaûm tieán treân con ñöôøng canh taân, tieán ñeán Muøa Xuaân môùi. Cuoäc haønh höông naøy laø moät böôùc tieán daøi cuûa Giaùo hoäi Slovak chuùng con trong ñöùc tin vaø trong hy voïng".
Ñaùp laïi lôøi Toång thoáng vaø Ñöùc Giaùm muïc chuû tòch HÑGM Slovak, ÑTC noùi: "Phuùc aâm taïo neân moät gia taøi quí baùu maø daân toäc anh chò em ñaõ laõnh nhaän töø nhieàu theá kyû. Vaø nhöõng naêm daøi cuûa cheá ñoä coäng saûn ñaõ khoâng phaù huûy ñöôïc gia taøi naøy. Vaø ñaây laø giôø taùi sinh thieâng lieâng; ñaây laø Muøa Xuaân môùi cuûa hy voïng, sau muøa ñoâng giaù laïnh cuûa cheá ñoä voâ thaàn". Lôøi cuûa ÑTC ñaõ ñöôïc naêm ngaøn ngöôøi haønh höông voã tay hoan hoâ ñoùn nhaän vaø haùt leân baøi: "Chuùc söùc khoûe cho ÑTC, Vò Ñaïi dieän Chuùa Kitoâ" baèng tieáng Slovak, moät thöù tieáng khoâng xa laï gì ñoái vôùi ngaøi.
Sau buoåi tieáp kieán ñoaøn haønh höông vó ñaïi ñi boä tieán ñeán Ñeàn Thôø Ñöùc Baø Caû, vöøa ñi vöøa ñoïc kinh vaø ca haùt. Daân chuùng Roma ngaïc nhieân tröôùc ñoaøn haønh höông hoøa bình naøy.
Treân ñöôøng, Linh muïc Antoân Solciansky, trong ban toå chöùc cuoäc haønh höông, keå laïi hai caâu chuyeän raát yù nghóa. Chuùng toâi khoâng theå boû qua trong baøi töôøng thuaät naøy veà Naêm Thaùnh. Caâu chuyeän thöù nhaát: Söï tích Ñeàn Thaùnh Ñöùc Meï saâu bi ôû Sastin, Quan Thaày Quoác gia Slovak. Caùch ñaây 500 naêm, moät ngöôøi vôï bò choàng xöû taøn baïo, haát ra khoûi xe teù ngaõ xuoáng moät ñoàng laày keá beân ñöôøng, caàu nguyeän xin Ñöùc Meï Saàu bi cho choàng trôû laïi, vì oâng ta nghieän ruôïu vaø meâ daâm. Ñöôïc Meï Maria nhaän lôøi, Baø saém moät töôïng kính Ñöùc Trinh Nöõ. Loøng toân suøng Ñöùc Meï saâu bi caøng ngaøy caøng lan roäng. Hoaøng Haäu Maria Teâreâsa ñaõ xaây caát Ñeàn Thaùnh kính Ñöùc Meï saàu bi taïi Sastin, nôi xaåy ra söï vieäc. Ñeàn Thaùnh naøy laø Ñeàn Thaùnh quoác gia vaø trôû neân ñieåm haønh höông cuûa daân toäc Slovak vaø nhieàu nöôùc chung quanh. Caâu chuyeäïn khaùc, coù tính caùch caù nhaân cuûa Cha Solciansky: caâu chuyeän veà ôn goïi laøm linh muïc cuûa ngaøi, phaùt xuaát naêm 1982, trong thôøi kyø coäng saûn, tröôùc khi thi Tieán só veà Khoa Laâm saûn. Nhöng cha vaãn giaáu kín trong nhieàu naêm, ñeå cha meï khoûi bò sa thaûi khoûi vieäc laøm vaø khoâng bò toá caùo coù con laøm linh muïc maø khoâng khai baùo vaø khoâng tìm caùch thuyeát phuïc boû con ñöôøng naøy. Duø sao, thaân maãu cuûa Cha cuõng bò sa thaûi khoûi chöùc giaùm ñoác moät tröôøng hoïc, vì coâng an khaùm phaù ra vieäc thaân maåu cuûa Cha ñi leã caùc ngaøy chuùa nhaät taïi moät thaønh phoá gaàn ñoù, duø baø ñaõ tìm moïi caùch ñeå traùnh vieäc tieát loä. Cha keå tieáp: Ñaäu tieán só roài, toâi daïy hoïc trong moät Hoïc vieän cuûa Nhaø Nöôùc. Ñaây laø caùch che ñaäy ñeå traùnh bò khaùm phaù. Kyõ thuaät naøy ñaõ thaønh coâng, ñeán ñoä Ñaïi hoïc cuûa toâi ñaõ coù tôùi 45 linh muïc vaø raát nhieåu nöõ tu xuaát thaân, vaø tieáp tuïc caû sau khi cheá ñoä coäng saûn suïp ñoå.
Trong caùc quoác gia Trung-Ñoâng AÂu bò cheá ñoä coäng saûn Lieân xoâ thoáng trò, thì Tieäp khaéc (nay taùch thaønh hai quoác gia Tcheøque vaø Slovak) laø quoác gia ñaõ baùch haïi Giaùo hoäi döõ doäi hôn caû. Phong traøo caùc linh muïc quoác doanh, coù teân goïi laø "Hoøa Bình treân maët ñaát" (Pacem in terris), ñaõ gaây nhieàu thieät haïi cho Giaùo hoäi.
Nhieàu giaùo phaän troáng
ngoâi laâu naêm. Nhôø söï can
ñaûm cuûa ÑHY Tomasek, TGM giaùo phaän
Praga, vò ñaõ ñöôïc goïi
laø "Caây soài coå thuï tröôùc
nhöõng côn gioâng toá", nhieàu ngöôøi
coâng giaùo ñaõ giöõ vöõng
döùc tin, nhö ÑTC noùi trong buoåi
tieáp kieán, "Ñöùc tin, gia taøi
quí baùu maø anh chò em ñaõ laõnh
nhaän töø nhieàu theá kyû; trong nhieàu
naêm cheá ñoä voâ thaàn ñaõ
khoâng huûy dieät ñöôïc".