Nhieàu baùo chí YÙ hieän coøn thaéc maéc: taïi sao Toång thoáng Nga, oâng Vladimir Putin, trong chuyeán vieáng thaêm vöøa qua taïi Vatican, khoâng môøi ÑTC Gioan Phaoloâ II vieáng thaêm Mosca. Ñöôïc baùo chí hoûi taïi Roma cuõng nhö taïi Milano, Toång thoáng chæ traû lôøi: "Giöõa Giaùo hoäi chính thoáng vaø Giaùo hoäi coâng giaùo coøn coù nhöõng baát ñoàng yù kieán. Caàn giaøn xeáp tröôùc ñaõ." Nhö vaäy, vieäc khoâng môøi ÑTC vieáng thaêm Mosca, khoâng phaûi do oâng, maø do hoaøn caûnh chöa cho pheùp. Vì theá oâng khoâng nhaéc laïi lôøi môøi tröôùc ñaây cuûa Toång thoáng Mikhail Gorbaciov.

 Chuùng ta thöû ñi tìm nhöõng lyù do khaùc nöõa, ñeå traû lôøi caâu hoûi: taïi sao Toång thoáng Putin khoâng môøi ÑTC Gioan Phaoloâ II vieáng thaêm Mosca trong luùc naøy, ngoaøi lyù do ñöôïc neâu leân treân ñaây laø: giöõa Giaùo hoäi chính thoáng vaø Giaùo hoäi coâng giaùo coøn nhieàu vaán ñeà caàn ñöôïc giaøn xeáp tröôùc ñaõ.

 Nhö chuùng ta thaáy: coù raát nhieàu vò cöïu KGB cuûa Lieân xoâ, sau khi cheá ñoä coäng saûn suïp ñoå, cuõng thay ñoåi laäp tröôøng, beân ngoaøi nhö töø boû haún caû yù thöùc heä xöa kia, ñeå tìm choã ñöùng trong Nöôùc Nga môùi. OÂng Vladimir Putin laø moät trong caùc cöïu nhaân vieân KGB, ñaõ chieám ñöôïc ñòa vò cao nhaát trong Ñieän Caåm Linh, nhôø qua laù phieáu cuûa daân chuùng trong moät cuoäc baàu cöû daân chuû, töï do. OÂng coù nhieäm vuï ñöa nöôùc Nga môùi ñeán moät neàn daân chuû thöïc söï. Ñaây laø moät söù vuï khoâng deã daøng, sau 70 naêm daân Nga soáng döôùi cheá ñoä coäng saûn.

 Trong chuyeán vieáng thaêm vöøa qua taïi YÙ, nhöõng lôøi tuyeân boá cuûa Taân Toång thoáng cho thaáy roõ raøng tình hình noäi boä hieän nay cuûa Giaùo hoäi chính thoáng Nga, moät giaùo hoäi maø oâng laø moät tín höõu, tuy khoâng suøng ñaïo nhö cöïu Toång thoáng Boris Eltsin. Vaø thöïc söï Taân toång thoáng muoán thi haønh chính saùch: "Cuûa Cesare, haõy traû laïi cho Cesare, cuûa Thieân Chuùa haõy traû laïi cho Thieân Chuùa", nghóa laø chính saùch taùch rôøi giöõa Nhaø Nöôùc vaø Giaùo hoäi; moãi toå chöùc theo laõnh vöïc vaø sôû tröôøng rieâng cuûa mình. Giaùo hoäi chính thoáng Nga töø tröôùc ñeán nay vaãn lieân keát vôùi baát cöù cheá ñoä chính trò naøo. Toång thoáng Putin noùi: Giaùo hoäi naøy bò yeáu keùm ñi nhieàu trong 70 naêm döôùi cheá ñoä coäng saûn vaø hieän nay caûm thaáy mình khoâng ñöôïc chuaån bò ñeå ñoàng haønh vôùi Giaùo hoäi coâng giaùo, caùch rieâng trong laõnh vöïc truyeàn giaùo vaø laõnh vöïc baùc aùi, xaõ hoäi, moät laõnh vöïc maø tröôùc ñaây Giaùo hoäi chính thoáng khoâng quan taâm ñeán. Toång thoáng Putin nhaéc laïi nhöõng vuï baùch haïi caùc tín höõu taïi Lieân xoâ, ngay sau thôøi kyø buøng noå caùch maïng naêm 1917. Trong moät ñeâm maø thoâi, ñaõ coù 20 ngaøn Tu só bò baét giam vaø bò gìm trong hoà nöôùc giaù laïnh. Ñaây laø moät cuoäc Töû ñaïo cuûa Giaùo hoäi Nga ñöôïc khôûi söï vaø keùo daøi trong nhieàu naêm. Cuoán saùch "I testimoni dell'Agnello" (nhöõng chöùng nhaân cuûa Con chieân) do AÁn quaùn Matriona xuaát baûn môùi ñaây, noùi ñeán nhöõng cuoäc baùch haïi kinh khuûng. Nhöng chaéc chaén Toång thoáng Putin khoâng laáy tin töùc bôûi Cuoán saùch naøy. Trong tö caùch laø moät cöïu ñaïi taù cuûa KGB, con cuûa moät só quan hoaït ñoäng trong cô quan Maät vuï cuûa Lieân xoâ, Toång thoáng laø ngöôøi bieát roõ söï vieäc ñaõ xaåy ra trong nhöõng naêm döôùi cheá ñoä coäng saûn.

 Theo cuoán saùch treân ñaây, thì töø 1918 ñeán 1949, ñaõ coù 130 ngaøn trong soá 250 ngaøn tu só, giaùo só chính thoáng bò xöû baén. Trong soá 300 giaùm muïc, coù 250 vò bò gieát vaø 46 vò bò caàm tuø. Boán vò soáng soùt, ñaõ trôû thaønh nhöõng ngöôøi coäng taùc ñaéc löïc cuûa cheá ñoä vaø nhöõng ngöôøi "saên tin" cho cô quan Maät vuï. Vì theá nhöõng gì toång thoáng ñaõ noùi vôùi giôùi baùo chí laø nhöõng nguoàn tin ñích xaùc veà Giaùo hoäi chính thoâng Nga. Dó nhieân Toång thoáng hoài ñoù khoâng bao giôø laøm vieäc trong cô quan, ñöôïc goïi laø "Phoøng naêm" cuûa KGB, cô quan kieåm soaùt moïi hoaït ñoäng cuûa caùc tín höõu vaø cuûa haøng giaùo só.

 Lôøi cuûa Toång thoáng phuø hôïp vôùi nhöõng lôøi maø phoùng vieân cuûa nhaät baùo "Töông Lai", trong soá phaùt haønh ngaøy 08.6.2000, thu löôïm ñöôïc caùch ñaây ít tuaàn nôi nhaân vaät soá hai cuûa Giaùo hoäi Nga, TGM Kirill. Ngaøi noùi: Sau 70 naêm döôùi cheá ñoä coäng saûn, Giaùo hoäi chuùng toâi bò teâ baïi, nhö moät ngöôøi coù caùnh tay bò baêng boù töø nhieàu naêm, khoâng theå cöû ñoäng nhö yù muoán ñöôïc.

 Vaø chính ñaây laø ñieåm khieán Giaùo hoäi Nga töï ti maëc caûm tröôùc caùc Giaùo hoäi Taây phöông vaø töï coâ laäp hoùa mình. Toång thoáng Putin ñaõ duøng nhöõng danh töø roõ raøng vaø ñau thöông ñeå noùi leân tình traïng hieän nay cuûa Giaùo hoäi Nga: "Giaùo hoäi Nga caûm thaáy mình khoâng ñöôïc chuaån bò ñeå ñoàng haønh vôùi Giaùo hoäi coâng giaùo". Vaø ñaây laø taâm tình ñöôïc phoå bieán nôi daân chuùng; nhöng caùc vò laõnh ñaïo chính thoáng laïi duøng kieåu noùi khaùc ñeå che ñaäy dö luaän, vaø toá caùo Giaùo hoäi coâng giaùo "chieâu moä tín höõu chính thoáng". Luaän ñieäu naøy ñöôïc nhaéc ñi nhaéc laïi nhieàu laàn. Chính hoâm thöù Tö (07.6.2000) Ñöùc Giaùo chuû Mosca, coøn nhaéc laïi raèng: Chæ khi naøo giaûi quyeát ñöôïc caùc vaán ñeà lieân keát vôùi vieäc baønh tröôùng cuûa Ñaïo coâng giaùo treân caùc laõnh thoå thuoäc quyeàn cuûa Giaùo hoäi chính thoáng, luùc ñoù môùi coù theå coù cuoäc gaëp gôõ vôùi Vò Giaùo Hoaøng Roma.

 Thöïc ra caùc ngöôøi coâng giaùo khoâng duï doã caùc tín höõu boû Giaùo hoäi chính thoáng. Caùi gaây phieàn raày cho caùc vò laõnh ñaïo Giaùo hoäi chính thoáng chính laø söï hieän dieän cuï theå cuûa caùc ngöôøi coâng giaùo trong laõnh vöïc xaõ hoäi-baùc aùi, moät laõnh vöïc, maø theo truyeàn thoáng, Giaùo hoäi Nga vaãn vaéng boùng. Ngay töø daàu theá kyû XX, Serghei Bulgakov, vó nhaân cuûa Nga, ñaõ pheâ bình thaúng ngaët veà Giaùo hoäi chính thoáng nhö laø moät Giaùo hoäi chæ kheùp kín nôi mình, khoâng coù khaû naêng ñoái thoaïi vôùi thôøi môùi.

 Cuoäc gaëp gôõ giöõa Giaùo hoäi coâng giaùo vaø Giaùo hoäi chính thoáng cuõng nhö cuoäc gaëp gôõ thöôïng ñænh giöõa ÑTC Gioan Phaoloâ II vaø Giaùo chuû Alexis ñeä nhò seõ coù theå giaûi quyeát, khi caùc ngöôøi chính thoáng Nga chaáp nhaän coâng khai hoùa caû nhöõng lo sôï vaø chính saùch baát khoan dung cuûa hoï. Coâng ñoàng cuûa Giaùo hoäi chính thoáng seõ ñöôïc trieäu taäp vaøo thaùng taùm tôùi ñaây coù theå laø cô hoäi thuaän tieän cho vieäc laøm naày. Töø Coâng ñoàng naøy, ngöôøi ta hy voïng seõ coù moät böôùc quaët. Vaø ñaây laø böôùc quaët maø Toång thoáng Putin caàu chuùc vaø öôùc mong sôùm coù ñöôïc, nhö tröôùc ñaây, Serghei Bulgakov cuõng ñaõ muoán coù nhö vaäy.
 
 

Back to Radio Veritas Asia Home Page