Ñöùc Bonifacio VIII (1294-1303) môû naêm Toaøn xaù ñaàu tieân (Jubilaeum) naêm 1300, vaø aán ñònh cöû haønh cöù 100 naêm moät laàn. Sau ñoù, Ñöùc Clemente VI (1342-1352) ruùt laïi 50 naêm. Ñöùc Gregorio XI (1370-1378) ghi Ñeàn thôø Ñöùc Baø Caû vaøo soå caùc Ñeàn thôø ñöôïc laõnh ôn toaøn xaù. Sau ñoù, Ñöùc Urbano VI (1378-1389) aán ñònh cöû haønh Naêm Toaøn xaù 33 naêm moät laàn, ñeå kính nhôù thôøi gian Chuùa Gieâsu soáng ôû traàn gian. Ñöùc Martino V (1417-1431) vaø Ñöùc Nicolo V (1447 - 1455) cuõng xaùc nhaän quyeát ñònh cuûa Ñöùc Urbano VI.

 Nhöng Ñöùc Phaoloâ II (1464-1471), ñöôïc baàu laøm Giaùo Hoaøng luùc 48 tuoåi (coù saùch noùi 53 tuoåi) aán ñònh cöû haønh Naêm Toaøn xaù cöù 25 naêm moät laàn vaø Naêm Toaøn xaù (Jubilaeum) ñöôïc goïi laø Naêm Thaùnh (Annus Sanctus). Ngaøi hy voïng seõ ñöôïc môû Naêm Thaùnh vaøo naêm 1475, nhöng qua ñôøi baát öng cuoái thaùng 7 (27 hoaëc 28) naêm 1471.

 Caùc quyeát ñònh cuûa ngaøi ñaõ ñöôïc Ñöùc Sixto IV (1471-1484) taùi xaùc nhaän vaø thi haønh. Sau khi ñöôïc baàu laøm Giaùo Hoaøng, ngaøy 26 thaùng 3 naêm 1472, Ñöùc Sixto IV cho coâng boá Saéc chæ "Salvator noster Dei Patris" ñeå xaùc nhaän laïi caùc quyeát ñònh cuûa Vò Tieàn nhieäm ñaõ ñöôïc ghi trong Saéc chæ "Ineffabilis Providentia" veà giaùo lyù ôn toaøn xaù, veà vieäc laõnh ôn toaøn xaù, vôùi nhöõng ñieàu kieän ñaõ ñöôïc qui ñònh. Roài ngaøi nhaéc laïi: Naêm Thaùnh seõ ñöôïc cöû haønh naêm 1475.

 Ngaøy 29 thaùng 8 naêm 1473, Ñöùc Sixto IV cho coâng boá Saéc Chæ "Quemadmodum operosi", aán ñònh Naêm Thaùnh seõ ñöôïc khai maïc vaøo Ngaøy Voïng Leã Giaùng sinh naêm 1474 vaø beá maïc vaøo Leã Giaùng sinh naêm sau (1475). Cuõng trong Saéc naøy, ÑTC giaûi thích caùc lyù do cuûa quyeát ñònh naøy: söï lo laéng muïc vuï cho taát caû ñoaøn chieân Chuùa. Trong Saéc naøy, ÑTC ñöa ra moät söï môùi laï quan troïng: ñình chæ trong Naêm Thaùnh taát caû caùc ôn toaøn xaù, tröø nhöõng ôn toaøn xaù ñöôïc ban trong khi kính vieáng caùc Ñeàn thôø Caû vaø caùc nhaø thôø ôû Roma maø thoâi.

 Cuõng trong Naêm Thaùnh 1475, laàn ñaàu tieân xöû duïng kyõ thuaät môùi ñeå in caùc vaên kieän nhö: Saéc môû Naêm Thaùnh, nhöõng chæ daãn cho caùc ngöôøi haønh höông, ñeå laõnh ôn toaøn xaù, caùc kinh duøng trong Naêm Thaùnh, caùc leã nghi ñöôïc cöû haønh, thuû baûn duøng cho vieäc laõnh Bí tích Hoøa giaûi v.v...

 Coâng vieäc aán loaùt caùc vaên kieän Naêm Thaùnh ñöôïc trao cho AÁn quaùn Ñöùc, nhö AÁn quaùn Adam Rot, chuyeân moân veà caùc saùch noùi veà AÂn xaù vaø caùc cuoán höôùng daãn haønh höông (Mirabilia Urbis Romae: nhöõng ñieàu kyø dieäu cuûa Thaønh Roma).

 Ñeå chuaån bò Naêm Thaùnh, Ñöùc Sixto IV coøn cho söûa sang vaø xaây caát theâm caùc toøa nhaø trong Thaønh phoá. Vì theá, caùc ngöôøi thôøi ñaïi cuûa ngaøi ñaõ goïi ngaøi laø "Urbis Restaurator et Urbis Renovator" (Ngöôøi söûa laïi Thaønh Roma vaø laø ngöôøi Canh taân Thaønh). Vôùi söï coäng taùc cuûa Kyõ sö Leon Battista, Ñöùc Sixto IV cho xaây caát caùc caàu qua soâng Tevere. Thôøi danh hôn caû laø caàu Ponte Sixto (mang teân cuûa ngaøi). Caàu naøy vaø caùc coâng vieäc khaùc do saùng kieán cuûa Ñöùc Sixto IV vaãn toàn taïi cho tôùi ngaøy nay, nhö Via Sixtina, Via giöõa Monte Mario vaø Borgo San Pietro. Ngaøi coøn cho môû roäng beänh vieän Santo Spirito, keá beân Vatican. Ngaøi cuõng cho söûa laïi Quaûng tröôøng tröôùc Ñeàn thôø Thaùnh Gioan Laterano vaø pho töôïng Marco Aurelio taïi Campidolio (Thò xaõ Roma).

 Ngoaøi ra, Ñöùc Sixto IV laø Vò Giaùo Hoaøng toân phong Chaân phöôùc Bonaventura leân baäc Hieån Thaùnh vaø laäp Leã Ñöùc Meï voâ nhieãm nguyeân toäi, ñöôïc möøng vaøo ngaøy 8 thaùng 12. Nhöng Tín ñieàu veà Ñöùc Maria voâ nhieãm chæ ñöôïc tuyeân boá ngaøy 8 thaùng 12 naêm 1854, do Ñöùc Pio IX maø thoâi. Ñöùc Sixto IV cuõng laø Vò Giaùo Hoaøng deïp boû nhöõng laïm duïng cuûa Toøa Ñieàu Tra Taây ban nha, huûy boû caùc vaên kieän cuûa Coâng ñoàng Costanza, xaây caát Nhaø nguyeän Sixtina (mang teân cuûa ngaøi) trong Ñeàn Vatican. Ñöùc Sixto IV laø moät nhaø nhaân baûn hoïc loãi laïc vaø yeâu meán ngheä thuaät. Ngaøi cho môû roäng Thö vieän Vatican, söûa laïi caùc nhaø thôø, caùc ñöôøng phoá Roma, xaây caát gieáng nöôùc Trevi (thôøi danh, ôû trung taâm Roma, thu huùt raát nhieàu du khaùch).

 Ñöùc Sixto IV qua ñôøi 5 thaùng 2 naêm 1484, ñöôïc an taùng trong Ñeàn thôø Thaùnh Pheâroâ. ÑHY Giuliano Della Rovere, chaùu cuûa ngaøi, cho xaây caát moät ngoâi moä huy hoaøng baèng ñoàng, ñeå kính nhôù vò Giaùo Hoaøng noåi tieáng naøy.
 
 

Back to Radio Veritas Asia Home Page