Töø maáy ngaøy nay, theá giôùi höôùng nhìn veà cuoäc gaëp gôõ thöôïng ñænh lòch söû giöõa hai vò laõnh ñaïo mieàn Baéc vaø Mieàn Nam Ñaïi Haøn, bò chia ñoâi, sau ñaïi chieán 1950-1953. Toång thoáng Nam Haøn heát söùc ngaïc nhieân tröôùc söï tieáp ñoùn tieáp long troïng vaø noàng haäu daønh cho OÂng vaø Phaùi ñoaøn taïi thuû ñoâ Bình nhöôõng. Ngoaøi Chuû tòch Nhaø Nöôùc Baéc Haøn, caùc nhaân vieân cao caáp trong chính phuû vaø quaân ñoäi, hôn saùu traêm ngaøn ngöôøi tuoán ñeán saân bay vaø treân caùc ngaû ñöôøng, ñeå chaøo möøng vaø hoan hoâ vò Thöôïng khaùch, nhö moät vò cöùu tinh, moät ngöôøi seõ ñem ñeán nieàm hy voïng lôùn lao trong töông lai cho toaøn daân. Thaät söï saùng kieán veà cuoäc gaëp gôõ lòch söû naøy laø do vò Toång thoáng coâng giaùo ñaàu tieân cuûa Nam Haøn vaø cuõng do söï coäng taùc haêng say cuûa Giaùo hoäi coâng giaùo töø nhieàu naêm nay. Cuoäc gaëp gôõ hoøa giaûi, ñeå ñi ñeán thoáng nhaát Ñaát Nöôùc mang moät yù nghóa raát saâu xa trong Naêm Ñaïi Toaøn xaù naøy. Vaø ngöôøi coâng giaùo phaûi laø nhöõng ngöôøi tieân phong trong coâng vieäc xaây döïng hoøa bình, ñoaøn keát vaø tình lieân ñôùi, tình huynh ñeä, theo giaùo huaán vaø göông saùng cuûa ÑTC trong Naêm Thaùnh naøy. Vaäy Giaùo hoäi coâng giaùo Nam Haøn ñaõ laøm nhöõng gì trong nhieàu naêm nay, ñeå coå voõ vaø goùp coâng tích cöïc vaøo vieäc hoøa giaûi vaø thoáng nhaát hai mieàn Nam-Baéc Ñaïi Haøn?
Trong baøi phoûng vaán daønh cho Haõng thoâng taán quoác teá coâng giaùo Fides, Ñöùc Cha Nicolas Cheong, TGM giaùo phaän Haùn Thaønh, thuû ñoâ Nam Haøn, ñaõ tuyeân boá nhö sau: "Chuùng toâi chôø ñôïi cuoäc hoïp thöôïng ñænh seõ ñöa ñeán vieäc thieát laäp nhöõng moái quan heä giöõa Baéc-Nam, treân bình dieän toân giaùo vaø coå voõ vieäc ñoaøn tuï caùc gia ñình".
Dó nhieân Ñöùc Cha Cheong, vöøa laø TGM Haùn Thaønh, vöøa kieâm Giaùm quaûn Toâng Toøa Bình nhöôõng, khoâng phaùt bieåu yù kieán veà caùc vaán ñeà chính trò, vì khoâng thuoäc thaåm quyeàn cuûa Giaùo hoäi. Ngaøi chæ nhaán maïnh ñeán söï quan taâm cuûa Giaùo hoäi coâng giaùo Nam Haøn ñoái vôùi vieäc hoøa giaûi vaø thoáng nhaát queâ höông vaø vieäc ñoaøn tuï gia ñình, moät vaán ñeà hoaøn toaøn nhaân ñaïo.
Ngöôøi coâng giaùo Nam Haøn hieän nay khoaûng 3 trieäu, töùc 7%, trong soá gaàn 45 trieäu daân cö mieàn Nam. Mieàn Baéc coù khoaûng 3 ngaøn, haàu heát sinh soáng taïi Thuû ñoâ Bình nhöôõng. Soá ngöôøi coâng giaùo Nam Haøn gia taêng raát nhanh choùng, nhaát laø sau hai chuyeán vieáng thaêm muïc vuï cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II. Thaùng 5 naêm 1984, ngaøi ñeán ñaây ñeå möøng kyû nieäm 200 naêm Tin Möøng, do ngöôøi giaùo daân Ñaïi Haøn ñem vaøo mieàn ñaát naøy vaø ñoàng thôøi ñeå toân phong 103 Vò Töû ñaïo leân baäc Hieån Thaùnh. Luùc ñoù soá ngöôøi coâng giaùo chæ coù khoaûng moät trieäu baåy traêm ngaøn. Thaùng 10 naêm 1989, ÑTC ñeán Haùn Thaønh ñeå chuû toïa caùc leã nghi beá maïc Ñaïi Hoäi Thaùnh Theå quoác teá laàn thöù 44. Hai bieán coá lòch söû naøy ñaõ gaây ñöôïc aûnh höôûng vaø uy tín raát saâu roäng nôi Giaùo hoäi coâng giaùo Nam Haøn, trong nöôùc cuõng nhö trong Giaùo hoäi hoaøn vuõ. Soá ngöôøi coâng giaùo gia taêng töø moät trieäu baåy traêm ngaøn leân tôùi hôn 3 trieäu. Ôn keâu goïi linh muïc, tu doøng vaø truyeàn giaùo raát nhieàu, trong luùc maø taïi caùc nöôùc kyõ ngheä ôn goïi ñang gaëp khuûng hoaûng. Haøng giaùo daân haêng say trong caùc laõnh vöïc: xaõ hoäi, kinh teá, vaên hoùa, chính trò... Neân nhaéc laïi: chính ngöôøi giaùo daân Ñaïi Haøn laø nhöõng nhaø truyeàn giaùo ñaàu tieân ñem Tin Möøng cho daân toäc mình.
Giaùo hoäi coâng giaùo Nam Haøn haõnh dieän, vì oâng Kim Ñaïi Trung (Kim Dae Jung), laø ngöôøi coâng giaùo ñaàu tieân ñöôïc baàu laøm Toång thoáng vaø cuõng laø Vò laõnh ñaïo Nam Haøn ñaàu tieân can ñaûm böôùc moät con ñöôøng môùi: con ñöôøng hoøa giaûi vaø thoáng nhaát Ñaát nöôùc. Vaø ñaây chính laø muïc tieâu maø Giaùo hoäi coâng giaùo nhaèm töø laâu. Vieäc goùp phaàn cuûa Giaùo hoäi coâng giaùo vaøo hoøa giaûi vaø thoáng nhaát ñöôïc phaùt trieån treân ba bình dieän sau ñaây:
Tröôùc heát, chieán dòch caàu nguyeän: ñöôïc khôûi söï töø naêm 1965. Caùc Giaùm muïc thaønh laäp ngaøy caàu nguyeän toaøn quoác ñeå caàu cho "Giaùo hoäi thaàm laëng" taïi Baéc Haøn. Nhöng vaøo naêm 1991, ngaøy caàu nguyeän ñöôïc ñoåi teân laø "Ngaøy caàu nguyeän cho hoøa giaûi vaø ñoaøn keát Daân toäc Ñaïi Haøn". Giaùo hoäi ñeà cao con ñöôøng caàn thieát naøy: "Con ñöôøng hoøa giaûi vaø ñoaøn keát", ñeå tieán ñeán moät neàn hoøa bình beàn bæ. Ngoaøi "Ngaøy hoøa giaûi vaø ñoaøn keát", coøn coù raát nhieàu chieán dòch caàu nguyeän cho Giaùo hoäi vaø daân toäc Ñaïi Haøn taïi caùc giaùo phaän, giaùo xöù vaø caùc coäng ñoàng, hoäi ñoaøn giaùo hoäi...
Chieán dòch chia seû - nhaèm ñeán vieäc giuùp ñôõ vaät chaát cho daân mieàn Baéc. Ai cuõng nhaän thaáy raèng: möùc soáng giöõa hai mieàn khaùc nhau moät trôøi moät vöïc: taïi mieàn baéc, lôïi töùc haèng naêm cuûa ngöôøi daân trung bình laø moät ngaøn Myõ kim; trong luùc ñoù taïi mieàn nam leân tôùi 10 ngaøn Myõ kim. Hieän nay Nam Haøn laø moät nöôùc kyõ ngheä, phaùt trieån maïnh meõ trong nhieàu laõnh vöïc, vaø ñöôïc xeáp vaøo haïng 12 hoaëc 13 treân theá giôùi.
Chieán dòch chia seû ñöôïc khôûi söï töø naêm 1984, luùc caùc ñieàu kieän cho pheùp thöïc hieän. Caùc saùng kieán naøy ñöôïc gia taêng nhaát laø vaøo nöûa naêm 1990, luùc Baéc Haøn bò naïn luït, naïn ñoùi. Chieán dòch ñöôïc phoå bieán baèng khaåu hieäu "Taëng moät ñóa buùn cho ngöôøi anh chò em mieàn Baéc" vaø ñöôïc cuï theå hoùa baèng vieäc xaây caát moät nhaø maùy cheá taïo buùn (gioáng heät buùn YÙ, spaghetti - Nguoàn goác buùn do Trung quoác, ñöôïc nhaäp caûng vaøo YÙ). Thöïc ra, ñóa buùn laø thöùc aên raát thoâng thöôøng cho caû hai mieàn Ñaïi Haøn, reû tieàn hôn gaëp vaø nhieàu ngöôøi daân mieàn Nam raát coù khaû naêng tham döï vaøo chieán dòch cöùu ñoùi naøy.
Ngoaøi chieán dòch "ñóa buùn", caùc ngöôøi coâng giaùo mieàn Nam coøn ñoùng goùp soá tieàn lôùn 7 trieäu 800 ngaøn Myõ Kim, ñeå xaây caát moät beänh vieän taïi mieàn Kinh teá môùi (Zes, gioáng caùc mieàn kinh teá cuûa Trung quoác). Chính quyeàn mieàn Baéc cho xaây caát beänh vieän naøy taïi Rajin Seonbong. Ñieàu raát ñaùng quan taâm vaø yù nghóa laø Chính phuû Bình nhöôõng trao coâng vieäc xaây caát beänh vieän cho caùc Ñan só Doøng Bieån ñöùc, vì caùc ngaøi coù moät ñòa ñieåm truyeàn giaùo taïi ñaây vaø coù nhieàu uy tín nôi Nhaø Caàm quyeàn vaø daân chuùng.
Sau cuøng, chieán dòch "nhaäy caûm hoùa löông taâm" ngöôøi daân Nam cuõng nhö Baéc veà söï caàn thieát cuûa Hoøa giaûi giöõa hai mieàn. Ñaây laø coâng vieäc khoù khaên, nhöng laø neàn taûng. Nhieàu naêm chia ñoâi ñaát nöôùc vaø chieán tranh ñaõ ñeå laïi nhöõng veát thöông quaù saâu roäng nôi ngöôøi daân caû hai mieàn. Giaùo hoäi coâng giaùo nhaán maïnh ñeán söï caàn thieát naøy: laø vieäc thoáng nhaát veà chính trò phaûi ñi sau vieäc hoøa giaûi giöõa hai mieàn cuûa moät daân toäc duy nhaát. Ngaøy nay danh töø hoøa giaûi ñi saâu trong daân chuùng vaø ñöôïc ghi trong caùc cuoán ngöõ vöïng chung, beân caïnh danh töø "thoáng nhaát". Ñaây laø coâng ôn cuûa Giaùo hoäi coâng giaùo Nam Haøn.
Nguoàn tin Giaùo hoäi giaûi thích theâm nhö sau: "Hoøa giaûi ñích thöïc phaùt xuaát bôûi vieäc tha thöù cho nhau: tha thöù vaø xin tha thöù (tinh thaàn cuûa Naêm Thaùnh). Chæ coù nhö vaäy, vieäc thoáng nhaát trong töông lai môùi coù neàn taûng vöõng chaéc". Chính trong tinh thaàn naøy, naêm 1995, moät tröôøng mang teân "tröôøng thoáng nhaát daân toäc", ñöôïc thaønh laäp. Moãi khoùa hoïc keùo daøi 3 thaùng. Cho tôùi nay ñaõ coù 1,200 ngöôøi tham döï caùc lôùp hoïc hoûi naøy.
Trong khi chôø ñôïi
nhöõng dieãn tieán toát ñeïp
cuûa cuoäc hoïp thöôïng ñænh
giöõa hai vò laõnh ñaïo mieàn
Baéc vaø mieàn Nam taïi Bình nhöôõng,
Giaùo hoäi gia taêng caàu nguyeän, vì
chæ mình Thieân Chuùa coù theå thay
ñoåi taâm hoàn con ngöôøi,
ñeå khoâng nhöõng daân toäc mieàn
Baéc-Nam Ñaïi Haøn, nhöng taát caû
caùc daân toäc treân theá giôùi
ñöôïc soáng trong hoøa giaûi,
hoøa bình vaø trong tình huynh ñeä.
Ñaây cuõng laø moät trong muïc tieâu
ñaõ ñöôïc ÑTC ghi trong Kinh
Naêm Thaùnh 2000.