Ngaøy moàng 7 thaùng 5/2000 tôùi ñaây laø Ngaøy kính nhôù caùch rieâng Caùc Vò Tuû ñaïo cuûa Theá kyû XX, taïi Hí tröôøng Colosseâoâ ôû Roma, vaøo luùc 18 giôø, do ÑTC chuû toïa, vôùi söï hieän dieän cuûa ñaïi dieän caùc Giaùo hoäi Kitoâ treân theá giôùi. Trong Toâng thö "Ngaøn naêm thöù ba", veà vieäc chuaån bò Ñaïi Toaøn xaù naêm 2000, ÑTC Gioan Phaoloâ II vieát nhö sau: Vaøo cuoái Ngaøn naêm thöù hai, Giaùo hoäi moät laàn nöõa trôû neân Giaùo hoäi cuûa Caùc Vò Töû ñaïo. Nhöõng cuoäc baùch haïi choáng laïi caùc tín höõu Kitoâ - linh muïc, tu só nam nöõ vaø giaùo daân - ñaõ taïo neân moät thôøi ñaïi lôùn lao veà Caùc Vò Töû ñaïo, taïi caùc mieàn khaùc nhau treân theá giôùi. Chöùng taù veà vieäc bieåu loä loøng trung thaønh vôùi Chuùa Kitoâ ñeán ñoä ñoå maùu, ñaõ trôû neân gia taøi chung cuûa caùc tín höõu Coâng giaùo, Chính thoáng, Anh giaùo vaø Tin Laønh, nhö Ñöùc Phaoloâ VI ñaõ ñeà cao trong baøi giaûng thaùnh leã phong Hieån thaùnh cuûa caùc Vò Töû ñaïo Uganda, ñöôïc cöû haønh ñaàu thaùng 8 naêm 1969 taïi Kampala.
Ñöùc Gioan Phaoloâ II vieát tieáp: Ñaây laø chöùng taù khoâng ñöôïc pheùp queân ñi. Giaùo hoäi cuûa caùc theá kyû ñaàu tieân, duø gaëp nhöõng khoù khaên veà toå chöùc, ñaõ coá gaéng soaïn ra nhöõng Cuoán haïnh caùc Vò Töû ñaïo, ñeå ghi laïi chöùng taù cuûa caùc Ngaøi. Caùc Cuoán haïnh Töû ñaïo naøy luoân luoân ñöôïc caäp nhaät hoùa qua caùc theá kyû; vaø trong soå vaøng cuûa caùc Vò Hieån Thaùnh vaø Chaân phöôùc cuûa Giaùo hoäi ñaõ ñöôïc ghi teân khoâng nhöõng caùc Vò ñaõ ñoå maùu vì Chuùa Kitoâ, nhöng caû caùc vò Thaày daïy Ñöùc tin, caùc Nhaø truyeàn giaùo, caùc Vò Hieån Thaùnh, caùc Giaùm muïc, Linh muïc, caùc Trinh Nöõ, caùc Vò soáng baäc gia ñình, caùc Vò goùa buïa, caùc Con caùi... (xem TMA 37).
Trong cuoäc hoïp baùo ngaøy 28 thaùng 4/2000 vöøa qua, do UÛy Ban trung öông Naêm Thaùnh toå chöùc, ñeå trình baøy Ngaøy kính nhôù caùc Vò Tuû ñaïo môùi, Ñöùc TGM Crescenzo Sepe, Toång thö kyù UÛy ban, ñaõ noùi nhö sau: Vieäc kính nhôù caùc Vò Töû ñaïo laø moät trong caùc daáu hieäu môùi do saùng kieán cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II, ñeå ghi daáu vieäc cöû haønh Ñaïi Toaøn xaù cuûa Naêm 2000, cuøng vôùi caùc daáu hieäu khaùc, nhö vieäc "thanh luyeän trí nhôù" khoûi nhöõng toäi loãi dó vaõng, vieäc daán thaân nhaèm giaûm bôùt moùn nôï ngoaïi quoác cho caùc nöôùc ngheøo, ñeå tieán ñeán hoøa bình vaø coâng lyù.
Vì theá, Ngaøy moàng 7 thaùng 5/2000 tôùi ñaây, daønh cho vieäc kính nhôù caùc Chöùng nhaân Ñöùc Tin cuûa theá kyû XX, mang moät yù nghóa saâu xa ñoái vôùi Naêm Toaøn xaù, cuõng nhö ñoái vôùi Giaùo huaán cuûa ÑTC. Chính ngaøi ñaõ daønh 22 naêm cuûa Trieàu Giaùo Hoaøng cho vieäc toân kính taát caû caùc Vò ñaõ minh chöùng chaân lyù Phuùc AÂm baèng hy sinh maïng soáng. Ngaøi ñaõ minh chöùng vieäc kính nhôù naøy baèng nhieàu leã nghi toân phong leân baäc Chaân Phöôùc vaø Hieån Thaùnh cho caùc vò Giaùm muïc, Linh muïc, Tu só nam, nöõ vaø Giaùo daân töû ñaïo, vaø baèng nhöõng chuyeán vieáng thaêm muïc vuï taïi caùc nôi ñaõ töøng laø "saân khaáu" cuûa nhöõng vuï töû ñaïo vì ñöùc tin xöa kia vaø ngaøy nay.
Trong nhieàu dòp khaùc nhau, ÑTC daõ so saùnh caùc nôi töû ñaïo naøy vôùi caùc nôi ñaõ chöùng kieán caùc cuoäc baùch haïi caùc tín höõu cuûa nhöõng thôøi kyø ñaàu Giaùo hoäi, nhö ngaøi ñaõ noùi leân trong baøi giaûng sau khi ñi Ñaøng Thaùnh Giaù taïi Colosseo, thöù saùu Tuaàn Thaùnh naêm 1994. Trong luùc nhìn ngaém caùc di tích coøn laïi cuûa Hí tröôøng, ÑTC ñaõ noùi nhö sau: Taïi ñaây, ôû ñòa ñieåm naøy cuûa traùi ñaát, taïi chính Roma coå kính, toâi nghó ñeán caùch rieâng ñeán "Nuùi Thaùnh giaù" taïi Lituani... Hí tröôøng môùi naøy cuûa thôøi ñaïi chuùng ta, cuûa cuoái theá kyû naøy, baèng vieäc theâm vaøo bieát bao Nuùi Thaùnh giaù khaùc, bieát bao Hí tröôøng khaùc cuûa thôøi ñaïi môùi, lieân keát, nhôø maùu caùc Vò Töû ñaïo, mieàn Ñoâng vaø mieàn Taây Kitoâ, lieân keát caùc tín höõu cuûa mieàn Baéc vôùi mieàn Nam theá giôùi".
Töôûng cuõng neân nhaéc laïi raèng: ÑTC ñaõ ñeán kính vieáng vaø quì caàu nguyeän taïi Nuùi Thaùnh Giaù cuûa Lituani, trong chuyeán vieáng thaêm muïc taïi quoác gia naøy thaùng 9 naêm 1993, sau khi cheá ñoä coäng saûn Lieân xoâ suïp ñoå. Tröôùc ñaây, Nhaø caàm quyeàn coäng saûn Lituani ñaõ cho xe uûi phaù huûy nhieàu laàn Nuùi Thaùnh giaù naøy. Sau moãi laàn phaù huûy, ngöôøi coâng giaùo ñaõ can ñaûm laøm laïi vaø ñaët taïi ñaây töøng traêm ngaøn thaùnh giaù ñuû côû, ñeå minh chöùng ñöùc tin baát khuaát cuûa hoï. Söùc maïnh vuõ khí cuûa cheá ñoä ñoäc taøi ñaõ thaát baïi vaø ñöùc tin ñaõ thaéng vaø seõ thaéng maõi, ñuùng nhö Thaùnh Gioan vieát: "Ñaây laø chieán thaéng cuûa anh em, chieán thaéng quyeàn löïc theá gian, ñoù laø ñöùc tin cuûa anh em" (1 Ga 5,4).
Vieäc kính nhôù caùc Vò töû ñaïo Ñoâng vaø Taây, Baéc vaø Nam, ngoaøi tính caùch ñaïi keát, coøn gôïi laïi caùch tröïc tieáp gia taøi chung veà söï thaùnh thieän cuûa Giaùo hoäi.
Vieäc töû ñaïo, nhö ÑTC vieát trong Saéc coâng boá Naêm Toaøn xaù "Maàu nhieäm Nhaäp Theå" soá 13, laø "daáu hieäu cuûa tình yeâu meán maïnh meõ hôn caû, bao goàm moïi giaù trò khaùc vaø moãi moät tín höõu bieát roõ raøng raèng, nhôø maïc khaûi, khoâng theå loaïi tröø vieãn töôïng naøy khoûi chaân trôøi cuûa ñôøi soáng Kitoâ ñöôïc. Nhöõng yù thöùc heä ñoäc taøi ñaõ ñaùnh daáu theá kyû naøy, moät theá kyû vöøa keát thuùc; vaø nhöõng tranh ñaáu chuûng toäc, maàu da hieän ñang coøn taøn phaù bieát bao quoác gia treân theá giôùi, laø chöùng taù hieån nhieân cuûa thöïc taïi cuûa lôøi xaùc nhaän treân ñaây. Vieäc kính nhôù caùc Chöùng nhaân cuûa ñöùc tin, neáu chæ ñeå kính nhôù maø thoâi, seõ khoâng sinh ích lôïi gì. Vì theá Ñaïi Toaøn xaù nhaéc laïi cho chuùng ta, tröôùc heát, chuùng ta phaûi caûm taï Chuùa Cha veà con soá lôùn lao vaø ñoâng ñaûo nhö vaäy, vaø moät khi ñaõ ñöôïc cuûng coá trong ñöùc tin bôûi göông saùng cuûa caùc chöùng nhaân ñích thöïc naøy, thuoäc moïi löùa tuoåi, tieáng noùi vaø quoác tòch, chuùng ta caàu xin Chuùa ñeå ñöôïc theo göông can ñaûm cuûa caùc ngaøi. Ñaây laø caùch duy nhaát ñeå "vöôït qua ngöôõng cöûa Ngaøn Naêm thöù ba".
ÑTC ñaõ quaû quyeát raèng: Vieäc töû ñaïo laø chöùng taù huøng hoàn hôn caû cuûa chaân lyù ñöùc tin, moät chöùng taù ñem laïi boä maët nhaân ñaïo tröôùc nhöõng ñoäc aùc cuûa con ngöôøi, tröôùc caùi cheát do baïo ñoäng gaây neân vaø ñoàng thôøi bieåu loä veû xinh ñeïp caû trong nhöõng cuoäc baùch haïi döõ doäi hôn caû (xem Incarnationis Mysterium, soá 13). Trong khi kính nhôù caùc Chöùng nhaân ñöùc tin, Ñaïi Toaøn xaù seõ chieáu saùng veû xinh ñeïp naøy cuûa söù ñieäp Phuùc AÂm, vöøa nhaéc ñeán moät ñieåm neàn taûng khaùc cuûa con ñöôøng thieâng lieâng cuûa Ñaïi Toaøn xaù.
Vaø ñaây laø
tinh thaàn vaø yù nghóa cuûa leã
nghi kính nhôù dieãn ra vaøo ngaøy
moàng 7 tôùi ñaây taïi Hí
tröôøng Colosseâoâ ôû Roma. Leã
nghi naøy vì theá khoâng phaûi laø
moät vieäc phong thaùnh, nhöng laø vieäc
kính nhôù taát caû caùc Vò
ñaõ minh chöùng tình yeâu meán
cuûa caùc ngaøi ñoái vôùi
Chuùa Kitoâ. Vaø Giaùo Hoäi khoâng
theå boû queân boån phaän naày.
Thoâng caùo vieát: Chuùa nhaät 7 thaùng 5 naêm 2000, luùc 18 giôø, ÑTC Gioan Phaoloâ II seõ chuû toïa taïi Hí Tröôøng Colosseo, cuøng vôùi Ñaïi dieän caùc Giaùo hoäi vaø Coâng ñoàng Kitoâ, Leã nghi kính nhôù ñaïi keát caùc Chöùng nhaân Ñöùc tin cuûa Theá kyû XX.
Thoâng caùo giaûi thích:
Leã nghi kính nhôù muoán raèng:
ñaây laø vieäc ca ngôïi Thieân
Chuùa, Ñaáng laï luøng, kyø dieäu
nôi caùc Vò maø Ngöôøi ñaõ
choïn - ñaây laø moät vieäc nhôù
laïi do boån phaän ñoái vôùi
Caùc Anh, Chò ñaõ trung thaønh vôùi
ñöùc tin nôi Chuùa Kitoâ, Chuùa
cuûa lòch söû - ñaây laø göông
saùng cho taát caû caùc tín höõu
Kitoâ, ñöôïc môøi goïi caû
trong thôøi ñaïi naøy nöõa
minh chöùng loøng trung thaønh vôùi
Phuùc AÂm giöõa theá gian. Öôùc
gì Daân Chuùa, ñöôïc cuûng
coá trong ñöùc tin bôûi caùc
göông saùng cuûa caùc Vò anh huøng
ñích thöïc naøy cuûa ñöùc
tin, thuoäc moïi löùa tuoåi, moïi tieáng
noùi, moïi quoác tòch khaùc nhau, ñeå
vöôït qua vôùi loøng tín thaùc
ngöôõng cöûa cuûa Ngaøn Naêm
thöù ba (Incarnationis Mysterium, 13).