Saùng ngaøy 03.4.2000, Ñaïi söù Do thaùi caïnh Toøa Thaùnh, oâng Aharon Lopez, trieäu taäp caùc phoùng vieân baùo chí ñaõ theo doõi chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC taïi Thaùnh ñòa, ñeå noùi leân caûm töôûng cuûa OÂng, cuûa chính phuû vaø cuûa daân toäc Do thaùi ñoái vôùi cuoäc haønh höông vöøa keát thuùc Chuùa nhaät 26.3.2000 vöøa qua.

 Ñaïi söù môû ñaàu cuoäc hoïp baùo baèng nhöõng lôøi sau ñaây: Chieác maùy bay cuûa Nhaø Vua Jordanie daønh cho Ñöùc Gioan Phaoloâ II, mang côø Vatican vaø Do thaùi, töø Amman thuû ñoâ Jordanie bay qua Israel, roài ñaùp xuoáng phi tröôøng quoác teá Tel Aviv luùc 17:30 ngaøy 21.3.2000. Ñaây laø moät bieán coá lòch söû; ñaây laø moät hình aûnh bieåu hieäu coù leõ maïnh meõ hôn caû, goùi gheùm taát caû nhöõng gì ñaõ xaåy ra trong nhöõng ngaøy vöøa qua treân Ñaát Israel; ñoàng thôøi cuõng noùi leân chuyeán vieáng thaêm vöøa keát thuùc cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II taïi Thaùnh ñòa laø caùi gì. Moät chuyeán vieáng thaêm lòch söû. Chuyeán vieáng thaêm khoâng coù danh töø hoaëc tónh töø naøo coù theå bieåu dieãn ñöôïc heát yù nghóa saâu roäng cuûa noù; moät chuyeán vieáng thaêm ñaõ chinh phuïc ñöôïc taâm hoàn nguôøi Daân Israel.

 Trong nhöõng thaùng vöøa qua, Ñaïi söù Lopez laø moät trong caùc ngöôøi daán thaân haêng say hôn caû trong vieäc toå chöùc chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC taïi Thaùnh ñòa. Trong cuoäc hoïp baùo, oâng nhaán maïnh caùch rieâng ñeán yù nghóa lôùn lao cuûa moái quan heä giöõa Giaùo hoäi coâng giaùo vaø Daân toäc Israel. Roài oâng theâm: Giôø ñaây cuoäc ñoái thoaïi phaûi tieán theâm. Ñieåm cao choùt cuûa con ñöôøng naøy dó nhieân coøn xa xaêm; nhöng phaûi coâng nhaän raèng: chuyeán vieáng thaêm naøy ñaõ ñöa gaàn tôùi ñænh sau cuøng cuûa noù.

 Nhaø ngoaïi giao Do thaùi neâu leân ba chieàu kích cuûa chuyeán vieáng thaêm:

 Chieàu kích lòch söû: dó nhieân chuyeán vieáng thaêm lieân keát chaët cheõ vôùi Ñaïi Toaøn xaù kyû nieäm 2,000 naêm lòch söû cöùu roãi cuûa Kitoâ Giaùo. Veà phöông dieän naøy, chính phuû Do thaùi cam ñoan laøm heát söùc, ñeå moïi söï dieãn tieán toát ñeïp vaø vöôït ñöôïc caùc khoù khaên coù theå xaåy ñeán (nhö vaán ñeà an ninh), caùch rieâng taïi Thaùnh Gieârusalem cuõ vaø taïi Korazim, nôi ÑTC cöû haønh thaùnh leã ngoaøi trôøi beân Nuùi Phuùc Thaät, vôùi söï tham döï cuûa khoaûng 100 ngaøn thanh nieân, ñeán töø nhieàu nôi treân theá giôùi. Veà khía caïnh naøy, chính phuû Israel raát thoûa maõn, vì moïi vieäc ñaõ dieãn tieán trong an bình. Chính caûnh saùt ñaõ coâng nhaän: khoâng coù moät vuï raéc roái naøo, duø nhoû moïn, ñaõ xaåy ra.

 Veà chieàu kích thöù hai, Ñaïi söù Lopez nhaán maïnh ñeán giaù trò cuûa "söù ñieäp" do chuyeán vieáng thaêm naøy ñem ñeán cho Daân toäc Israel. Söù ñieäp "veà hoøa bình, veà chung soáng, veà ñoái thoaïi, veà hoøa giaûi" giöõa caùc phe tranh chaáp cuõng nhö giöõa caùc toân giaùo, caùc daân toäc khaùc nhau. Ñaïi söù nhaän xeùt ngay: Dó nhieân thaønh quaû khoâng theå thaáy ñöôïc trong choác laùt, hoaëc trong thôøi gian ngaén. Nhöng toâi xaùc tín raèng: söù ñieäp naøy seõ coù theå höôùng daãn caùc phe trong vieäc tieáp tuïc caùc cuoäc ñaøm phaùn veà hoøa bình".

 Chieàu kích thöù ba, theo Ñaïi söù Do thaùi caïnh Toøa Thaùnh, nhaèm ñeán vieäc coå voõ vieäc ñoái thoaïi vaø tieáp tuïc tieán trình hoøa giaûi giuõa ngöôøi Do thaùi vaø Giaùo hoäi coâng giaùo. Ñaïi söù Lopez quaû quyeát: Nhöõng lôøi Ñöùc Gioan Phaoloâ II noùi leân taïi Ñaøi Töôûng Nieäm Yad Vashem, nôi kính nhôù caùc naïn nhaân cuûa nhöõng vuï baøi tröø Do thaùi, vaø cuoäc gaëp gôõ ñaày thaân maät vaø caûm ñoäng taïi Ñaøi Töôûng Nieäm naøy giöõa Ñöùc Karol Wojtyla vaø caùc baïn cuõ Do thaùi-Ba lan soáng soùt, sau nhöõng vuï tieâu dieät: ñaây laø nhöõng söï kieän khoâng bao giôø coù theå queân ñöôïc. Roài vieäc kính vieáng vaø cöû chæ caàu nguyeän beân Böùc töôøng Than khoùc, hoâm Chuùa nhaät 26 thaùng 3/2000 vöøa qua vaø sau ñoù Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñeå laïi baûn kinh cuûa ngaøi nôi Böùc Töôøng, theo truyeàn thoáng Do thaùi, cuõng khoâng theå queân ñöôïc. Cöû chæ naøy ñaõ chinh phuïc taâm hoàn ngöôøi Do thaùi. Ñaïi söù giaûi thích: Cho duø baûn kinh cuõng laø baûn kinh ñoïc leân trong ngaøy 12.3.2000 vöøa qua trong Ñeàn thôø Thaùnh Pheâroâ, lôøi kinh thuù toäi "Mea culpa" (söï laàm loãi trong dó vaõng cuûa Giaùo hoäi coâng giaùo ñoái vôùi Daân Do thaùi); nhöng cöû chæ tieâu bieåu theo ñuùng truyeàn thoáng Do thaùi cuûa Ñöùc Karol Wojtyla ñaõ laøm neân söï khaùc bieät giöõa hai laàn caàu nguyeän.

 Ñaïi söù Lopez quaû quyeát: Chaéc chaén chuyeán vieáng thaêm naøy ñaõ san phaúng con ñöôøng, ñeå cuoäc ñoái thoaïi tieàp tuïc vôùi xaùc tín maïnh meõ hôn. Toâi hy voïng raèng: Giaùo hoäi seõ baéc moät chieác caàu giöõa lòch söû vaø khoa thaàn hoïc. Veà phía chuùng toâi, chuùng toâi cuõng phaûi tìm caùch thuùc ñaåy, ñeå cuoäc ñoái thoaïi gia taêng. Nhaø ngoaïi giao Do thaùi cuõng coâng nhaän raèng: vieäc ñoái thoaïi taïi Chaâu AÂu deã daøng hôn taïi Israel, vì taïi Israel caùc tín höõu Kitoâ thuoäc thieåu soá vaø ña soá laø ngöôøi AÛ raäp, vaø hôn nöõa vì tình hình toân giaùo vaø chính trò taïi ñaây laãn loän.

 Trong phaàn keát thuùc cuoäc hoïp baùo, Ñaïi söù Do thaùi nhaán maïnh ñeán nhöõng caûm tình vaø vieäc ñaùnh giaù cao maø caùc phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi, theo doõi chuyeán vieáng thaêm, daønh cho ÑTC ngay töø luùc ngaøi ñaët chaân leân Ñaát Do thaùi. Caùc baøi vôû, caùc cuoäc tranh luaän, caùc buoåi hoïp baøn troøn vaø caû hai cuoán phim veà ñôøi soáng vaø veà chuyeán vieáng thaêm sau cuøng cuûa Ñöùc Karol Wojtyla taïi Ba lan, ñaõ ñöôïc theo doõi tôùi möùc toái ña.

 Ñaïi söù toùm laïi nhö sau : Ñaây laø chuyeán vieáng thaêm quan troïng nhaát, chöa bao giôø coù moät chuyeán vieáng thaêm lòch söû nhö vaäy taïi Israel vaø khoâng gì laøm chuùng toâi vui möøng hôn laø ñöôïc nghe ÑTC bieåu loä söï haøi loøng hoaøn toaøn cuûa ngaøi veà chuyeán vieâng thaêm ñaõ thöïc hieän. Baùo chí Isarel vaãn coøn noùi vaø nhaéc laïi nhieàu chöùng taù veà chuyeán vieáng thaêm cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II taïi Thaùnh ñòa. Nhaät baùo lôùn nhaát taïi Gieârusalem: "Jerusalem Post" thuaät laïi nhieàu chöùng taù khaùc nhau sau chuyeán vieáng thaêm, trong ñoù coù chöùng taù theá giaù cuûa oâng Michael Melchior, Boä tröôûng Phuïng töï, ngöôøi ñaõ tieáp ñoùn ÑTC luùc ngaøi ñeán kính vieáng vaø caàu nguyeän beân Böùc Töôøng Than khoùc Chuùa nhaät 26.3.2000, ngaøy cuoái cuøng cuûa chuyeán vieáng thaêm. OÂng tuyeân boá: "Chuyeán vieáng thaêm cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II coù moät coâng hieäu voâ cuøng lôùn lao. Toâi tin raèng moät giai ñoaïn môùi (giai ñoaïn cuûa moái quan heä giöõa ngöôøi Do thaùi vaø tín höõu Kitoâ) ñaõ baét ñaàu; caùc vieäc khaùc cuõng seõ theo sau".
 
 

Back to Radio Veritas Asia Home Page