Naêm Thaùnh 2000 saép keát thuùc. Nhaät baùo Coâng giaùo YÙ “Töông Lai” ñaõ cöû ñaëc phaùi vieân ñeán Wiena (thuû ñoâ AÙo quoác) phoûng vaán ÑHY Christoph Schoenborn, TGM giaùo phaän Wieâna, veà Naêm Thaùnh 2000 saép keát thuùc.
ÑHY Christoph Schoenborn, naêm nay, 55 tuoåi, moät trong caùc vò Hoàng Y treû nhaát cuûa Hoàng Y Ñoaøn, thuoâïc Doøng Ña minh. Tröôùc khi ñöôïc boå nhieäm laøm Giaùm muïc, ngaøi ñaõ giöõ chöùc vuï Toång thö kyù cuûa UÛy ban soaïn thaûo saùch Giaùo lyù môùi cuûa Giaùo hoäi coâng giaùo. Ñöôïc boå nhieäm laøm TGM phoù vôùi quyeàn keá vò TGM giaùo phaän Wiena, thaùng tö naêm 1995; chính thöùc keá vò vaøo thaùng 9 cuõng naêm 95, ñöôïc thaêng Hoàng Y ngaøy 21 thaùng 2 naêm 1998. Hieän nay ngaøi laø thaønh vieân cuûa Boä Giaùo lyù ñöùc tin, vaø cuûa Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh veà Vaên hoùa.
Sau ñaây laø nguyeân vaên baøi phoûng vaán ñaêng treân nhaät baùo "Töông Lai" soá ra ngaøy 24.12.2000.
Hoûi - Kính thöa ÑHY, Cöûa Thaùnh ñöôïc môû ra caùch ñaây ñuùng moät naêm, ÑHY coù theå phaùc hoïa moät toång hôïp veà gia taøi cuûa Naêm Toaøn xaù naøy khoâng?
Ñaùp - Toaøn xaù laø moät naêm hoàng aân. Ôn thaùnh töï baûn tính khoâng theå nhìn thaáy baèng con maét theå xaùc ñöôïc. Giôø ñaây chuùng ta phaûi nhìn vaøo nhöõng thaønh quaû cuûa Naêm Thaùnh: chuùng ta khoâng bieát ñöôïc caùi gì ñaõ xaåy ñeán trong caùc taâm hoàn, trong ñôøi soáng cuûa bieát bao ngöôøi haønh höông, cuûa bieát bao ngöôøi ñaõ muoán cöû haønh Toaøn xaù naøy. Toâi xin nhaéc laïi: nhöõng thaønh quaû seõ khoâng theå kieåm chöùng baèng nhöõng baûn thoáng keâ ñöôïc.
Hoûi - Tuy nhieân nhöõng baûn thoáng keâ, ít ra trong kieåu noùi thoâng thöôøng, coù thöïc söï laø ñaëc bieät khoâng?
Ñaùp - Chaéc chaén laø ñaëc bieät. Chæ caàn nhìn vaøo con soá caùc ngöôøi haønh höông vaø nhöõng leã nghi cöû haønh khaùc nhau cuûa naêm Toaøn xaù cuõng ñuû thaáy roõ raøng: Naêm Thaùnh laø moät thaønh coâng ñaëc bieät. Nhöng toâi xin nhaéc laïi, nhöõng thaønh quaû saâu xa seõ khoâng theå ño löôøng ñöôïc, coù theå seõ thaáy sau naøy trong ñôøi soáng cuûa Giaùo hoäi vaø cuûa caùc tín höõu.
Hoûi - Ngöôøi ta noùi ñeán nhöõng haït gioáng seõ gieo trong töông lai. Vaäy coù theå thaáy tröôùc ngay töø luùc naøy nhöõng daáu hieäu cuï theå, thí duï ñoái vôùi vaán ñeà ñaïi keát (veà hieäp nhaát caùc tín höõu Kitoâ) khoâng?
Ñaùp - Khía caïnh ñaïi keát cuûa Toaøn xaù quaù roõ raøng, ngay töø buoåi cöû haønh cuûa ngaøy 18 thaùng gieâng naêm 2000 trong Ñeàn thôø Thaùnh Phaoloâ ngoaøi Thaønh; roài ñeán chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC taïi Gieârusalem: cuoäc gaëp gôõ vôùi caùc vò laõnh ñaïo Do thaùi giaùo, buoåi caàu nguyeän beân Böùc Töôøng Than Khoùc. Söù ñieäp raát roõ raøng vaø ñaõ ñöôïc hieåu roõ. Dó nhieân ñaõ coù caû nhöõng cuoäc tranh luaän nöõa. Tröôùc heát veà leã nghi Phong Chaân phöôùc cuûa Ñöùc Pio IX cuøng vôùi Ñöùc Gioan XXIII - hai vò Giaùo Hoaong ñöôïc dö luaän quaàn chuùng pheâ phaùn töông phaûn nhau: moät vò ñöôïc coi nhö hình aûnh cuûa truyeàn thoáng, vò khaùc nhö hình aûnh cuûa côûi môû. Nhaän ñònh nhö vaäy laø quaù ñôn giaûn hoùa vaán ñeà. Roài coøn coù cuoäc tranh luaän veà Vaên kieän “Chuùa Gieâsu” (Dominus Jesus)” cuûa boä Giaùo Lyù Ñöùc Tin. Vaên kieän ñaõ bò moät soá ngöôøi coi nhö moät böôùc thoaùi lui trong ñoái thoaïi ñaïi keát.
Hoûi - Vaäy phaûi ñaùp laïi nhöõng raéc roái naøy nhö theá naøo?
Ñaùp - Trong caû hai tröôøng hôïp, ÑTC ñaõ giaûi thích raát roõ raøng. Veà hai vò Giaùo Hoaøng ñöôïc toân phong leân baäc Chaân phöôùc cuøng moät luùc, nhö daáu hieäu cuûa söï bao la cuûa truyeàn thoáng cuûa Giaùo hoäi, söï bao la naøy laø daáu hieäu cuûa “tính caùch coâng giaùo“ cuûa Giaùo hoäi: söï thaùnh thieän khoâng giôùi haïn vaøo moät haïng ngöôøi naøo caû, coù choã cho Ñöùc Pio IX cuõng nhö coù choã cho Ñöùc Gioan XXIII. Ñaây khoâng phaûi laø moät cöû chæ chính trò. Dó nhieân, ÑTC khoâng caàn ñeán cöû chæ naøy. Caùi nhìn bao la cuûa ngaøi khoâng theå giôùi haïn vaøo khía caïnh chính trò ñöôïc.
Veà vieäc tranh luaän chung quanh vaên kieän “Dominus Jesus“, ÑTC ñaõ neâu leân roõ raøng moät ñieåm thieát yeáu trong ñoù: ñieåm naøy laøm thaønh phaàn cuûa yù nghóa Naêm Toaøn xaù: nhaán maïnh tính caùch duy nhaát cuûa Chuùa Kitoâ vaø cuûa Giaùo hoäi coâng giaùo. Ñaây khoâng ñöôïc coi laø moät söï loaïi tröø caùc khía caïnh khaùc, nhöng nhö laø moät ôn ban cho theá gian coù moät vò Trung gian vaø Vò Cöùu theá duy nhaát vaø coù coäng ñoàng maø Chuùa ñaõ muoán, töùc chính Giaùo hoäi vaäy.
Hoûi - Vaäy Toaøn xaù laø bieán coá "coâng giaùo" maø thoâi chaêng?
Ñaùp - Chaéc chaén caùc tín höõu Kitoâ khaùc cuõng ñaõ cöû haønh bieán coá naøy. Nhöng Toaøn xaù, vì chính ñaüc ñieåm maø ÑTC ñaõ in vaøo ñoù, thì tröôùc heát laø moät bieán coá nhö chuùng ta ñaõ cöû haønh trong Giaùo hoäi coâng giaùo.
Hoûi - Chuùng ta noùi ñeán Ngaøy Toaøn xaù cuûa thanh nieân, moät bieán coá khaùc thöôøng ñaõ gaây xuùc ñoäng caû caùc quan saùt vieân khoâng coâng giaùo. Vaäy laøm caùch naøo ñeå giöø laïi söùc naêng ñoäng naøy?
Ñaùp - Moät ngaøy leã laø moät ngaøy leã, cuoäc soáng haèng ngaøy laø cuoäc soáng haèng ngaøy. Moät bieán coá nhö cuoäc Taäp Hoïp giôùi treû taïi khuoân vieân Ñaïi Hoïc Roma, ôû Tor Vergata, khoâng theå taùi dieãn moät laàn nöõa; ñaây laø bieán coá duy nhaát, mang yù nghóa ñaëc bieät ñoái vôùi taát caû nhöõng ngöôøi tham döï. Nhöng chính ngaøy leã ñem laïi söï can ñaûm ñeå vaùc vaø laõnh nhaän gaùnh naëng cuûa ñôøi soáng haèng ngaøy. Bôûi vì sau ngaøy leã, caùi maø ÑTC nhaán maïnh nhieàu laàn trong caùc dieãn vaên ñoïc cho giôùi treû, seõ ñeán: ñoù laø söï daán thaân treân con ñöôøng haèng ngaøy cuûa ñöùc tin.
Veà thaønh quaû Ngaøy Toaøn xaù cuûa Thanh nieân, chæ caàn nhìn vaøo Ngaøy theá giôùi Thanh nieân ñöôïc cöû haønh taïi Paris caùch ñaây ba naêm (1997): Ngaøy naøy, moät ngaïc nhieân lôùn lao, ñaõ ñeå laïi daáu veát taïi Phaùp, khoâng nhöõng taïi Phaùp maø thoâi. Töø ñoù, con ñöôøng ñöôïc tieáp tuïc caùch maïnh meõ hôn; ñieàu naøy ñaõ thaáy roõ trong Naêm Thaùnh 2000 naày taïi Tor Vergata, nôi ñaây bieát bao thanh nieân, tröôùc ñaây ñaõ tham döï taïi Paris, laïi gaëp nhau laàn nöõa. Ñaây laø moät con ñöôøng ñöôïc hình thaønh bôûi nhöõng buoåi hoïc giaùo lyù, nhöõng buoåi leã, nhöõng cuoäc gaëp gôõ thaân maät trong tình huynh ñeä, nhöng nhaát laø bôûi moät ñöùc tin ñöôïc soáng trong ñôøi soáng haèng ngaøy.
Hoûi - Thöa ÑHY, caâu hoûi sau cuøng: Vaäy Toång giaùo phaän cuûa ÑHY ñaõ soáng theá naøo Naêm Thaùnh naøy?
Ñaùp - Coù
theå nhieàu ngöôøi ñaõ soáng
Naêm Thaùnh theo theå thöùc rieâng
cuûa hoï, trong thaâm taâm. Nhöng cuõng
coù nhöõng bieán coá ñòa
phöông, bieán coá cöû haønh
taïi ñòa phöông cuûa Naêm Toaøn
Xaù, taïi caùc haït, caùc giaùo xöù.
Nhöng xeùt toång quaùt, toâi nghó
raèng: taïi AÙo quoác caùc ôn cuûa
Toaøn xaù khoâng ñöôïc ñoùn
nhaän caùch ñaày ñuû. Coù
theå vì ngöôøi ta quaù baän
taâm vôùi nhöõng vaán ñeà
noäi boä cuûa Giaùo hoäi chuùng toâi.
Nhöng duø sao, toâi hy voïng raèng: nhöõng
haït gioáng nhoû beù cuûa Naêm Toaøn
xaù - maø toâi ñaõ thaáy - tieáp
tuïc naåy sinh. Vaø thöïc söï, moät
haït gioáng nhoû beù coù theå trôû
thaønh caây soài.