Gieârusalem - 24.3.2000 - Theo tin baùo chí töø Gieârusalem göûi veà Roma (baùo Avvenire vaø il Messaggero), thì Nhaø Tieäc ly coù theå seõ ñöôïc traû laïi cho caùc ngöôøi Coâng Giaùo. Ñaây laø moät trong caùc thaønh quaû cuï theå cuûa cuoäc haønh höông cuûa ÑTC taïi Thaùnh ñòa trong nhöõng ngaøy naøy. Nhaø Tieäc ly tröôùc ñaây vaãn do caùc Cha Doøng Phanxicoâ Anh em heøn moïn canh giöõ. Naêm 1551, Hoài giaùo, vôùi söï uûng hoä cuûa cheá ñoä Ottomano (Hoài giaùo), truïc xuaát caùc Cha Doøng, chieám nôi thaùnh naøy. Caùc Cha Doøng, vôùi ñöôøng loái ngoaïi giao quoác teá vaø vôùi söï giuùp ñôõ cuûa caùc quoác gia coâng giaùo, tranh ñaáu chieám laïi nôi thaùnh, nhöng khoâng thaønh coâng. Maõi ñeán naêm 1967, Nhaø Tieäc ly thuoäc quyeàn sôû höõu cuûa Nhaø Nöôùc Israel, vaø trong nhöõng naêm sau cuøng naøy, ñöôïc ñaët döôùi quyeàn kieåm soaùt cuûa Boä Phuïng töï cuûa chính phuû Do thaùi.
Töø naêm 1551, luùc caùc Cha Doøng Phanxicoâ bò truïc xuaát tôùi nay, khoâng moät linh muïc naøo ñöôïc cöû haønh thaùnh leã taïi ñaây. Ngaøy 23.3.2000 vöøa qua, trong chuyeán vieáng thaêm Do thaùi, chính phuû ñaõ daønh ñaëc aân cho ÑTC ñöôïc cöû haønh thaùnh leã taïi ñaây vôùi caùc Vò Hoàng Y, Giaùm muïc thuoäc ñoaøn tuøy tuøng vaø tín höõu hieän dieän taïi Do thaùi. Chính taïi ñaây, ngay treân baøn thôø, sau thaùnh leã, ÑTC ñaõ kyù böùc thö ñöôïc göûi cho caùc linh muïc treân theá giôùi Thöù Naêm Tuaàn Thaùnh tôùi ñaây.
Vôùi vieäc cöû haønh thaùnh leã taïi ñaây, tin töø Thaùnh ñòa cho bieát vaø ñöôïc baùo chí loan ñi laø Nhaø Tieäc ly, nôi Chuùa Gieâsu duøng Böõa toái sau cuøng vôùi caùc moân ñeä tröôùc Cuoäc Töû Naïn, nôi Ngöôøi laäp Bí tích Thaùnh Theå vaø Chöùc Linh muïc thöøa taùc vaø nôi khai sinh Giaùo hoäi vôùi vieäc Chuùa Thaùnh Thaùnh Thaàn hieän xuoáng trong Ngaøy Leã Nguõ Tuaán, coù theå ñöôïc trao traû laïi cho caùc ngöôøi coâng giaùo vaø Giaùo hoäi coâng giaùo seõ traû laïi cho Chính phuû Do Thaùi nguyeän ñöôøng taïi Toledo (beân Taây ban nha), hieän nay laø moät nhaø thôø coâng giaùo, daâng kính Ñöùc Meï Maria, vôùi töôùc hieäu "Santa Maria in Bianca".
Taïi Nhaø Tieäc ly, tröôùc khi thuoäc veà Chính phuû Do thaùi, laø nôi coù söï hieän dieän cuûa ba Toân giaùo ñoäc thaàn: Do thaùi giaùo, Kitoâ giaùo vaø Hoài giaùo, nhöng thöïc söï khoâng coù söï chung soáng hoøa bình.
Nhaø thôø nhoû
kính Chuùa, khoâng bò caùc ngöôøi
Roma phaù huûy trong naêm 70, sau Chuùa Cöùu
Theá. Moät nhaø thôø môùi
ñöôïc xaây caát vaøo cuoái
naêm 300 vaø trong nhöõng naêm ñaàu
cuûa naêm 400, mang teân "Santa Sion". Nhaø thôø
naøy bò Ngöôøi Persiani phaù huûy
naêm 614, ñöôïc xaây caát laïi,
nhöng laïi bò ngöôøi Hoài giaùo
phaù huûy. Naêm 1099, khi Nghóa binh Thaùnh
giaù chieám laïi Gieârusalem, nhaø thôø
naøy ñöôïc taùi thieát. Sau
khi bò boû hö haïi thôøi Vua Hoài
giaùo Saladini, thì Nhaø Vua nöôùc
Napoli (hieän nay thuoäc nöôùc YÙ) Roberto
D'Angio vaø Hoaøng haäu Saucia di Majorca, ñaõ
mua laïi vaø trao taëng caùc Cha Doøng Phanxicoâ.
Naêm 1335, caùc Cha Doøng xaây caát Tu
vieän vaø canh giöõ Nhaø Tieäc ly cho
tôùi luùc bò Hoài giaùo chieám
vaø truïc xuaát naêm 1551. Vieäc traû
laïi cho Giaùo hoäi coâng giaùo raát
hôïp lyù, vì nôi ñaây Chuùa
Gieâsu ñaõ laäp Bí Tích Thaùnh
Theå vaø Chöùc Linh thöøa taùc
ñeå tieáp tuïc söù vuï Cöùu
Theá cuûa Ngöôøi vaø cuõng
laø nôi Giaùo hoäi khai sinh vaø khôûi
söï vieäc rao giaûng Tin Möøng cho Daân
Do thaùi vaø caùc daân toäc theá
giôùi, theo meänh leänh cuûa Chuùa
Gieâsu, Ñaáng saùng laäp Giaùo hoäi:
"Caùc con haõy ñi khaép theá giôùi,
rao giaûng Tin Möøng cho muoân daân vaø
laøm pheùp röûa cho hoï, nhaân danh
Chuùa Cha, Chuùa Con vaø Chuùa Thaùnh
Thaàn".