Baûn vaên "Phaàn III cuûa Bí Maät Fatima" (Bí Maät Fatima thöù ba), ñaõ ñöôïc chò Lucia vieát ra, baèng tieáng Boà Ñaøo Nha. Chò laø moät trong ba treû muïc ñoàng ñaõ ñöôïc thaáy Ñöùc Meï hieän ra taïi Fatima, hieän coøn soáng trong tu vieän Cameâloâ ôû COIMBRA, beân Boà Ñaøo Nha. Noäi dung cuûa phaàn III naày, cuõng nhö cuûa phaàn I vaø II, cuûa Bí maät Fatima, ñaõ ñöôïc Ñöùc Meï cho caû ba treû "Lucia, Phanxicoâ vaø Giaxinta" nhìn thaáy, trong laàn hieän ra ngaøy 13 thaùng 7 naêm 1917.

 Phaàn I vaø II cuûa Bí Maät Fatima ñaõ ñöôïc chò Lucia vieát ra ngaøy 31 thaùng 8 naêm 1941. Vaø phaàn III cuûa Bí maät Fatima, ñöôïc chò vieát ra ngaøy 3 thaùng Gieâng naêm 1944.

 Trong phaàn nhaäp ñeà cuûa Taäp Taøi lieäu coâng boá Bí Maät Fatima, ÑTGM Bertone cho bieát laø "Bí Maät Fatima thöù ba naày" ñaõ ñöôïc Ñöùc Giaùm Muïc Giaùo Phaän LEIRIA-FATIMA caát giöõ trong voøng 13 naêm, tröôùc khi ñöôïc gôûi ñeán Vatican ngaøy 4 thaùng 4 naêm 1957.

 Ñöùc Coá Giaùo Hoaøng Gioan 23 ñaõ ñoïc Bí Maät Thöù Ba naày ngaøy 17 thaùng 8 naêm 1959; vaø Ñöùc Coá Giaùo Hoaøng Phaoloâ VI cuõng ñaõ ñoïc qua Bí Maät naày ngaøy 27 thaùng 3 naêm 1965; nhöng caû hai vò Giaùo Hoaøng naày ñaõ quyeát ñònh khoâng coâng boá. Ñöùc Gioan Phaoloâ II quan taâm ñeán Bí Maät thöù III naày sau khi ngaøi bò möu saùt ngaøy 13 thaùng 5 naêm 1981. Ngaøy 13 thaùng 7 naêm 1981, Vò Toång Tröôûng boä Giaùo Lyù Ñöùc Tin luùc ñoù laø ÑHY Franjo Seper, ñaõ trao cho ÑTC Gioan Phaoloâ II, hai bao thô, moät coù ñöïng nguyeân baûn vaên Bí Maät Fatima III do chò Lucia vieát ra, vaø moät chöùa baûn dòch Bí Maät thöù III sang tieáng YÙ.

 Ngaøy 12 thaùng 5 naêm 1982, chò Lucia ñaõ ñích thaân vieát thô cho ÑTC Gioan Phaoloâ II -- böùc thô naày ñeán nay chöa ñöôïc coâng boá, nhöng giôø ñaây ñöôïc coâng boá trong taäp taøi lieäu naày - trong ñoù chò noùi ñeán nhöõng gì coù theå giuùp cho vieäc giaûi thích Bí Maät Fatima thöù ba.

 Ñieåm ñaëc bieät chuùng ta coù theå löu yù trong Taäp Taøi Lieäu coâng boá Bí maät Fatima, laø caû ba baûn vaên ghi laïi ba phaàn cuûa Bí maät Fatima, ngoaøi hình thöùc in chöõ, coøn ñöôïc in trong theå thöùc "chuïp hình nguyeân baûn vieát tay cuûa Chò Lucia". Nhö theá, chuùng ta coù ba baûn in chuïp hình ba nguyeân baûn vieát tay cuûa chò Lucia: baûn vieát tay thöù nhaát vaøo naêm 1941, ghi laïi phaàn I vaø II cuûa Bí Maät Fatima; baûn vieát tay thöù hai vaøo naêm 1944, ghi laïi phaàn III cuûa Bí maät Fatima; vaø baûn vieát tay thöù ba laø böùc thô cuûa chò Lucia gôûi cho ÑÖÙC Gioan Phaoloâ II, ngaøy 12 thaùng 5 naêm 1982.

 Trong laàn trao ñoåi vôùi chò Lucia hoâm 27 thaùng 4/2000, Ñöùc TGM Bertone, ñaõ hoûi chò Lucia taïi sao chò ghi beân ngoaøi bì thö löu giöõ Bí Maät Thöù III, ñöôïc vieát ra naêm 1944, raèng bí maät thöù III naày chæ coù theå ñöôïc môû ra sau naêm 1960 maø thoâi, thì chò Lucia ñaõ traû lôøi nhö sau: "Chính toâi ñaõ ñeà ra thôøi ñieåm naêm 1960; bôûi vì, theo tröïc giaùc cuûa toâi, tröôùc thôøi ñieåm naêm 1960, ngöôøi ta coù leõ khoâng hieåu ñöôïc bí maät naày; ngöôøi ta coù leõ hieåu ñöôïc chæ sau naêm 1960. Baây giôø ngöôøi ta coù theå hieåu roõ hôn. Toâi ñaõ vieát ra ñieàu toâi ñaõ thaáy; vieäc giaûi thích bí maät naày khoâng phaûi laø vieäc cuûa toâi, nhöng laø vieäc cuûa Ñöùc Thaùnh Cha".

 Trong cuoäc hoïp baùo tröa thöù Hai 26 thaùng 6/2000, ÑHY Ratzinger ñaõ nhaän ñònh raèng: "Bí Maät Fatima thöù ba" laø "toång hôïp thaät saâu xa cuûa moät lòch söû caâu chuyeän ñi xa hôn cuoäc möu saùt ngaøy 13 thaùng 5 naêm 1981". Theo giaûi thích cuûa ÑHY Ratzinger, thì vieäc Bí Maät III nhaéc ñeán caùi cheát cuûa ÑTC, cuûa caùc giaùm muïc, linh muïc, tu só nam nöõ, laø moät aùm chæ caùch chung ñeán lòch söû cuoäc baùch haïi cuûa nhöõng cheá ñoä voâ thaàn choáng laïi nhaân loaïi vaø choáng laïi nhöõng ngöôøi kitoâ theá kyû thöù 20. ÑHY cho bieát raèng ngaøi chia seû xaùc tín vôùi ÑTC Gioan Phaoloâ II raèng cuoäc möu saùt ngaøy 13 thaùng 5 naêm 1981 laø moät cao ñieåm cuûa cuoäc baùch haïi naày.

 Tuy nhieân, ÑHY löu yù raèng ngöôøi ta khoâng neân ñoïc bí maät Fatima moät caùch quaù "lòch söû". Nhöõng bieán coá ñöôïc loan baùo trong Bí maät Fatima khoâng phaûi laø nhö moät cuoàn phim "ghi laïi töông lai", nhöng giaûi thích khaû theå coù theå coù (potentialiteù) cuûa lòch söû, vöøa ñoàng thôøi cuõng môû ngoû cho nhöõng ñieàu khaùc coù theå xaûy ra. Töï do quyeát ñònh vaø haønh ñoäng cuûa con ngöôøi vaãn luoân coøn ñoù. Vì theá, khoâng neân hieåu "bí maät Fatima" nhö moät thöù ñònh meänh muø quaùng, döôøng nhö theå "moïi vieäc bò baét buoäc phaûi xaûy ra nhö vaäy", vaø khoâng coøn coù theå quy traùch cho nhöõng caù nhaân ñaõ töï do gaây ra söï vieäc nöõa. Söù ñieäp Fatima muoán nhaéc ñeán caùch chung nhöõng ñau khoå cuûa nhaân loaïi, vaø mang ñeán moät caâu traû lôøi coù theå cho nhöõng ñau khoå ñoù, vöøa gaây yù thöùc raèng "söùc maïnh cuûa tình yeâu coøn maïnh hôn söùc maïnh cuûa söï döõ, vaø raèng "caùi cheát khoâng phaûi laø tieáng noùi cuoái cuøng". Sôõ dó caùc Ñöùc Giaùo Hoaøng Gioan 23 vaø Phaoloâ VI ñaõ khoâng muoán coâng boá Bí maät Thöù Ba cuûa Fatima, laø vì caùc ngaøi ñaõ coù thaùi ñoä thaän troïng. Luùc ñoù ñaõ coù nhöõng döï ñoaùn, nhöõng xaùch doäng leøo laùi... vì theá caàn thaän troïng. Roài vôùi thôøi gian qua ñi, yù nghóa chung cuûa bí maät ñöôïc saùng toû töø töø. Leã Phong Chaân Phöôùc cho Phanxicoâ vaø Giaxinta, vaø thôøi ñieåm keát thuùc Theá Kyû 20 laø nhöõng dòp thuaän tieän ñeå coâng boá Bí Maät Fatima.

 Cuoái cuøng, ÑHY Ratzinger ñaõ löu yù ñeán vai troø quan troïng cuûa Meï Maria trong lòch söû cöùu roãi, cuõng nhö trong lòch söû con ngöôøi. Hai yeáu toá coät truï cuûa lòch söû nhaân loaïi, maø chuùng ta khoâng theå boû qua ñöôïc, ñoù laø "haønh ñoäng cuûa Thieân Chuùa vaø söï ñoàng traùch nhieäm cuûa con ngöôøi coù töï do, moät söï töï do coù theå gaây thaûm hoïa nhöng ñoàng thôøi cuõng laø moät söï töï do coù theå laøm troå sinh nhöõng hoa traùi toát.

 Trong baøi "chuù giaûi thaàn hoïc" ñöôïc ñaêng trong Taäp Taøi Lieäu giôùi thieäu "Söù Ñieäp Fatima", ÑHY Ratzinger ñaõ trình baøy vaøi quan nieäm neàn taûng ñeå hieåu ñuùng "Bí maät Fatima". ÑHY nhaéc ñeán tröôùc heát söï phaân bieät giöõa hai loaïi maïc khaûi cuûa Thieân Chuùa cho con ngöôøi, maïc khaûi chung coâng khai, vaø maïc khaûi rieâng cho caù nhaân.

 Maïc Khaûi Coâng Khai ñöôïc tích chöùa trong Kinh Thaùnh vaø ñaõ keát thuùc. Nhöõng gì ñöôïc tích chöùa trong Maïc Khaûi coâng khai naày ñeàu baét buoäc ta phaûi tin. Coøn Maïc khaûi rieâng thì quy höôùng veà maïc khaûi coâng khai, vaø laø moät trôï giuùp ñeå hieåu theâm veà maïc khaûi coâng khai. Tuy maïc khaûi rieâng khoâng coù tính caùch baéc buoäc phaûi tin nhö maïc khaûi coâng khai, nhöng caùc tín höõu cuõng khoâng neân coi thöôøng noù.

 Quan nieäm neàn taûng thöù hai ñöôïc nhaéc ñeán laø quan nieäm veà lôøi noùi tieân tri. "Lôøi tieân tri" khoâng haún laø lôøi noùi tröôùc veà töông lai, nhöng ñuùng hôn laø lôøi "giaûi baøy Thaùnh YÙ cuûa Thieân Chuùa cho hieän taïi, vaø nhö theá neâu chæ cho ta bieát con ñöôøng ngay thaúng ñeå tieán ñeán töông lai". Trong nhöõng maïc khaûi rieâng tö, ñöôïc Giaùo Hoäi nhìn nhaän, chaúng haïn nhö nhöõng maïc khaûi cuûa Bí Maät Fatima, thì ñieàu ñöôïc nhaém ñeán laø giuùp chuùng ta hieåu ñöôïc nhöõng daáu chæ cuûa thôøi ñaïi vaø gaëp ñöôïc caâu traû lôøi ñuùng cho nhöõng daáu chæ ñoù, trong ñöùc tin.

 Quan nieäm neàn taûng thöù ba laø veà nhöõng thò kieán. Nhöõng "Thò Kieán" ôû ñaây khoâng phaûi laø nhöõng "nhìn thaáy bình thöôøng ngoaïi taïi cuûa giaùc quan", cuõng khoâng phaûi laø "caùi nhìn thuaàn tuùy trí thöùc" (söï lónh hoäi trí thöùc), nhöng laø nhö moät toång hôïp, giöõa "nhìn thaáy giaùc quan vaø lónh hoäi noäi taâm". Nhöõng thò kieán naày khoâng phaûi laø nhö "nhöõng böùc chuïp hình" cuûa ñieàu gì naèm ôû beân kia, cuõng khoâng phaûi laø nhöõng "bieåu loä cuûa söï töôûng töôïng môø aûo".

 AÙp duïng vaøo trong vieäc giaûi thích Bí maät Fatima, ÑHY quaû quyeát raèng chìa khoùa ñeå hieåu bí maät thöù I vaø bí maät thöù II laø "söï cöùu roãi caùc linh hoàn"; vaø chìa khoùa cuûa bí maät thöù III laø "vieäc Ñeàn Toäi", laø "AÊn naên Trôû Laïi". ÑHY laàn löôït löôùt qua nhöõng hình aûnh bieåu töôïng trong bí maät thöù III nhö sau:

 "Thieân Thaàn caàm göôm löûa" nhaéc ta nhôù laïi nhöõng hình aûnh töông töï trong saùch Khaûi Huyeàn. Vieãn caûnh veà moät theá giôùi coù theå bò chìm ñaém trong bieån löûa, ngaøy nay khoâng coøn laø moät ñieàu hoaøn toaøn do trí töôûng töôïng baøy veõ nöõa. Con ngöôøi ngaøy nay ñaõ chuaån bò cho mình nhöõng löôõi göôm löûa, vôùi nhöõng phaùt minh toái taân".

 "AÙnh saùng" chieáu toûa töø Ñöùc Meï, nhaán maïnh ñeán taàm quan troïng cuûa töï do con ngöôøi. Thaät vaäy, töông lai khoâng phaûi laø caùi gì tuyeät ñoái bò ñònh ñoaït tröôùc moät caùch baát bieán. Hình aûnh maø ba treû em muïc ñoàng taïi Fatima ñaõ nhìn thaáy, khoâng phaûi laø moät "boä phim ghi ra töông lai" khoâng coøn coù theå thay ñoåi ñöôïc nöõa. Ngöôïc laïi, thò kieán cuûa ba treû laø moät lôøi môøi goïi "haõy taän duïng nhöõng naêng löïc ñeå thay ñoåi moïi söï neân toát ñeïp".

 Nhöõng hình aûnh veà "nuùi coù doác cao", "thaønh phoá bò taøn phaù", "caùc giaùm muïc, linh muïc, tu só bò gieát cheát", ñoù laø nhöõng hình aûnh noùi ñeán söï baùch haïi maø Giaùo Hoäi phaûi chòu trong theá kyû 20. Hình aûnh veà "Ñöùc Thaùnh Cha", "vò giaùm muïc maëc aùo traéng" ñöôïc nhaéc ñeán caùch noåi baät, vaø coù theå ñuùng cho nhieàu vò giaùo hoaøng khaùc nhau, töø Ñöùc Pioâ X cho ñeán Ñöùc Gioan Phaoloâ II hieän nay. Tuy nhieân, bieán coá möu saùt ngaøy 13 thaùng 5 naêm 1981 ñaõ ñöôïc Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñöa vaøo gaàn vôùi nhöõng bieán coá trong Bí maät thöù III. Nhöng, ÑHY Ratzinger cuõng löu yù raèng söï kieän Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñaõ bò möu saùt maø khoâng cheát, trong khi Thò Kieán cuûa bí maät III thì noùi laø "cheát", (söï kieän naày) chöùng minh moät laàn nöõa raèng "khoâng coù ñònh meänh baát bieán khoâng theå thay ñoåi ñöôïc".

 Caùch chung, Bí Maät Fatima laø moät lôøi môøi goïi haõy caàu nguyeän, haõy "aên aên trôû laïi". Ñaây laø moät lôøi môøi goïi luoân luoân coøn coù giaù trò, maëc duø nhöõng hoaøn caûnh maø Bí maät Fatima nhaéc ñeán, "xem ra nhö ñaõ thuoäc veà quaù khöù". Ñoái vôùi ÑHY Ratzinger, Bí Maät Fatima nhaéc laïi caâu Chuùa Gieâsu ñaõ noùi, vaø ñöôïc ghi laïi trong Phuùc aâm: "Trong theá gian, chuùng con seõ phaûi ñieâu ñöùng. Nhöng chuùng con haõy tin töôûng, vì Ta ñaõ chieán thaéng theá gian". Söù ñieäp Fatima khoâng nhaèm thoûa maõn tính toø moø cuûa con nguôøi, nhöng môøi goïi chuùng ta tin töôûng vaøo lôøi höùa chieán thaéng cuûa Chuùa.
 
 

Back to Radio Veritas Asia Home Page