Nhö chuùng toâi ñaõ loan tin tröôùc ñaây: Nhaân Ngaøy Toaøn xaù theá giôùi cuûa caùc Daân bieåu quoác hoäi vaø caùc ngöôøi laøm chính trò, ñöôïc toå chöùc trong hai ngaøy thöù baåy vaø Chuùa nhaät muøng 5 thaùng 11/2000, taïi Vatican, vôùi Töï saéc (ñaõ ñöôïc kyù ngaøy 31.10.2000), ÑTC ñaët Thaùnh Thomas More, Töû ñaïo, laøm Quan Thaày Giôùi chính trò.

 Thaùnh Thomas More töû ñaïo naêm 1535, ñeå minh chöùng “quyeàn toái cao cuûa chaân lyù treân moïi quyeàn bính traàn theá khaùc“. Naêm 1935, Ñöùc Pio XI (1922-1939), toân phong Ngaøi leân baäc Hieån Thaùnh. Vaø ngaøy 31 thaùng 10/2000, ÑTC Gioan Phaoloâ II, vôùi Motu Proprio (Töï saéc) ñaët Ngaøi laøm quan Thaày Giôùi chính trò. Töï Saéc toân phong seõ ñöôïc coâng boá Ngaøy Toaøn xaù cuûa giôùi chính trò.

 Lyù do thuùc ñaåy ÑTC ñi ñeán quyeát ñònh naøy ñaõ ñöôïc trình baøy trong Vaên Kieän Toân phong. Tröôùc heát, “töø ñôøi soáng chính trò göông maãu vaø cuoäc töû ñaïo cuûa Thaùnh Thomas More phaùt xuaát moät söù ñieäp; söù ñieäp naøy qua caùc theá kyû luoân luoân noùi vôùi con ngöôøi thuoäc moïi thôøi ñaïi, veà phaåm giaù baát khaû xaâm phaïm cuûa löông taâm“. Sau ñoù, söï caàn thieát cuûa vieäc cung caáp cho Giôùi chính trò nhöõng göông maãu coù theå tin töôûng vaø gaây tín nhieäm: nhöõng göông maãu chæ veõ con ñöôøng cuûa Chaân lyù trong moät hoaøn caûnh lòch söû ñaày thaùch ñoá vaø traùch nhieäm naëng neà“.

 Thöïc söï Thaùnh Thomas More bò Vua Anh Quoác Henri VIII xöû aùn töû hình (duø luùc ñoù Ngaøi ñang giöõ chöùc vuï ñöùng ñaàu chính phuû Hoaøng gia), vì laø con ngöôøi noåi baät veà loøng trung thaønh vôùi quyeàn bính vaø vôùi nhöõng theå cheá hôïp phaùp cuûa Quoác gia vaø vì Ngaøi khoâng nhaèm phuïc vuï quyeàn bính cuûa moät caù nhaân naøo, nhöng phuïc vuï lyù töôûng toái cao cuûa coâng lyù“. ÑTC quaû quyeát: “Ñôøi soáng cuûa Thaùnh Thomas More daïy chuùng ta raèng: vieäc cai trò tröôùc heát laø vieäc thi haønh nhaân ñöùc. Vì theá, yù thöùc maïnh meõ veà phöông dieän luaân lyù naøy, Thaùnh Nhaân ñaõ ñaët taát caû moïi hoaït ñoäng coâng coäng ñeå phuïc vuï con ngöôøi, caùch rieâng con ngöôøi yeâu heøn vaø ngheøo khoå; Ngaøi giaøn xeáp nhöõng tranh chaáp vôùi söï tinh teá cuûa coâng baèng; Ngaøi giuùp ñôõ vaø beânh vöïc gia ñình vôùi daán thaân nghieâm chænh, Ngaøi coå voõ coâng vieäc giaùo duïc toaøn dieän giôùi treû“.

 Sau ñoù, ÑTC coøn neâu leân nhieàu ñieåm noåi baät cuûa Nhaø chính trò hieám coù naøy, nhö hoaøn toaøn xa traùnh nhöõng danh voïng vaø cuûa caûi traàn gian, khieâm toán, bình tónh vaø vui töôi, hieåu bieát roõ raøng baûn tính con ngöôøi vaø nhöõng phuø vaân cuûa thaønh coâng, chaéc chaén trong pheâ phaùn nhôø vaøo ñöùc tin vöõng maïnh... Taát caû ñeàu giuùp Ngaøi coù moät söï chaéc chaén noäi taâm ; söï chaéc chaén naøy ñaõ naâng ñôõ Ngaøi trong nhöõng nghòch caûnh vaø tröôùc caùi cheát.

 Thaùnh Thomas More, Vò Thaùnh Quan Thaày cuûa Giôùi chính trò, thöïc söï ñaõ cöông quyeát khoâng uûng hoä chöông trình cuûa Vua Henri VIII muoán chieám quyeàn kieåm soaùt Giaùo hoäi coâng giaùo taïi Anh quoác, sau khi bò ÑTC töø choái vieäc huûy boû Hoân nhaân cuûa Nhaø Vua, vì Vua muoán cöôùi Coâ Anna Bolena. Ñöùc Gioan Phaoloâ II vieát: Vì theá Thaùnh Nhaân ñöôïc toân kính nhö göông maãu baát dieät cuûa loøng trung thaønh luaân lyù. Con ngöôøi khoâng theå li khai khoûi Thieân Chuùa ñöôïc, chính trò cuõng khoâng theå boû qua luaân lyù ñöôïc: vaø ñaây laø aùnh saùng höôùng daãn löông taâm cuûa Thaùnh nhaân“.

 Nhö vaäy Thaùnh Thomas More thôøi danh chính vì beânh vöïc caùc quyeàn cuûa löông taâm. ÑTC ghi nhaän: “Coù theå quaû quyeát raèng: Thaùnh Thomas More ñaõ soáng caùch ñaëc bieät giaù trò cuûa moät löông taâm luaân lyù: löông taâm naøy laø chöùng taù cuûa chính Thieân Chuùa, tieáng noùi cuûa Ngöôøi vaø phaùn quyeát cuûa Nguôøi thaáu suoát thaâm taâm con ngöôøi ñeán taän goác reã cuûa linh hoàn con ngöôøi“.

 Sau cuøng ÑTC nhaéc laïi raèng : söï vieäc cuûa Thaùnh Thomas More trình baøy caùch roõ raøng moät chaân lyù neàn taûng cuûa neàn luaân lyù chính trò. Thöïc söï vieäc beânh vöïc quyeàn töï do cuûa Giaùo hoäi khoûi nhöõng xen laán khoâng hôïp lyù cuûa Nhaø Nöôùc, ñoàng thôøi cuõng laø vieäc beânh vöïc, nhaân danh quyeàn toái cao cuûa löông taâm, quyeàn töï do cuûa con ngöôøi ñoái vôùi quyeàn bính chính trò. ÑTC keát thuùc: Nguyeân taéc neàn taûng cuûa moïi theå cheá, traät töï daân söï phuø hôïp vôùi baûn tính con nguôøi ôû trong quyeàn töï do naøy“.

 Kyù giaû Silvia Guzzetti vieát trong Baùo Avvenire soá ra ngaøy 27/10/2000 vöøa qua nhö sau veà Thaùnh Thomas More: “Con ngöôøi raát lieâm khieát. Thaønh tín raèng: Boån phaän ñaàu tieân cuûa Nhaø Nöôùc laø baûo ñaûm coâng bình cho ngöôøi daân. Thomas More ñaõ ñöôïc ÑTC choïn laøm Quan Thaày nhöõng ngöôøi laøm chính trò, vì thöïc söï Ngaøi ñaïi dieän lyù töôûng cuûa caùc ngöôøi coâng giaùo daán thaân trong chính trò. Thomas More laø con ngöôøi raát thoâng minh, saùng suoát, raát suøng ñaïo, bieát duøng quyeàn traàn theá ñeå thöïc hieän lyù töôûng Phuùc AÂm, vì Ngaøi yù thöùc ñöôïc raèng quyeàn traàn theá laø con dao hai löôõi. Vì nhöõng ñöùc tính naøy, Thomas More ñaõ tieán ñeán moät chöùc vuï raát cao trong Nhaø Nöôùc: Thuû töôùng Chính phuû Hoaøng gia. Nhöng Ngaøi khoâng ngaån ngaïi töø boû moïi vinh danh, cuûa caûi traàn theá, vaø saün saøng laõnh nhaän caû vieäc töû ñaïo, khi löông taâm cuûa ngöôøi coâng giaùo baét buoäc Ngaøi phaûi töø choái yù muoán cuûa Vua Henri VIII.”
 
 

Back to Radio Veritas Asia Home Page