Töôøng thuaät veà phieân hoïp thöù naêm cuûa Ban Truø Bò Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc AÙ Chaâu. (do Ñöùc Cha Phaoloâ Nguyeãn vaên Hoøa, Giaùm Muïc Nha Trang).
Phieân hoïp thöù naêm cuõng laø Phieân Hoïp cuoái cuøng cuûa Ban Truø Bò Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc AÙ Chaâu ñaõ dieãn ra trong Noäi Thaønh Vatican, töø moàng 7-9 thaùng 2 naêm 1998, döôùi quyeàn chuû toïa cuûa Ñöùc Hoàng Y Jan Schotte, Toång Thö Kyù Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc theá giôùi. Sau phieân hoïp, Ñaøi Phaùt Thanh Chaân Lyù AÙ Chaâu xin Ñöùc Cha Phaoloâ Nguyeãn vaên Hoøa, Giaùm Muïc Nha Trang, moät trong caùc thaønh vieân cuûa Ban Truø Bò noùi chuyeän vôùi thính giaû cuûa Ñaøi veà coâng vieäc cuûa Phieân Hoïp vöøa qua. Vaø sau ñaây laø baøi noùi chuyeän cuûa ngaøi:
Toâi xin noùi veà maáy ñieåm chính sau ñaây:
- Thöù nhaát: veà cuoäc
hoïp Ban Truø Bò Thöôïng Hoäi Ñoàng
Giaùm Muïc AÙ Chaâu, laàn thöù
naêm vaø vieäc ra maét taäp taøi lieäu
laøm vieäc cuûa Khoùa Hoïp Khoaùng
Ñaïi tôùi ñaây.
- Thöù hai: veà caùc baøi tham luaän
(phaùt bieàu yù kieán) trong caùc phieân
hoïp chung.
- Thöù ba veà moät soá neùt tieâu
bieåu cuûa AÙ Chaâu.
Trong cuoäc hoïp laàn naøy coù 15 vò hieän dieän; vaéng maët Ñöùc Cha Shimamoto, Toång Giaùm Muïc Nagasaki (Nhaät Baûn). Trong cuoäc hoïp naøy caùc thaønh vieân coù dòp möøng Ñöùc Cha Phaoloâ Shan Kuo Shi, Doøng Teân, giaùm muïc Kaohsiung (Ñaøi Loan), chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Ñaøi Loan, môùi ñöôïc choïn laøm Hoàng Y vaø ñöôïc taán phong vaøo ngaøy 21/02/98.
Töø cuoäc hoïp laàn naøy, taäp Taøi Lieäu Laøm Vieäc (Instrumentum Laboris) cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc AÙ Chaâu chính thöùc ra maét. Taäp naøy daøi 71 trang, baèng tieáng Anh vaø tieáng Phaùp. Noäi dung khai trieån chuû ñeà: "Ñöùc Gieâsu Kitoâ Ñaáng Cöùu Theá, söù maïng Tình Thöông vaø Phuïc Vuï cuûa Ngaøi taïi AÙ Chaâu: Ñeå hoï ñöôïc soáng vaø soáng doài daøo" (Ga 10, 10). Toaøn baûn vaên goàm: Phaàn nhaäp ñeà - noäi dung goàm 7 chöông vaø phaàn keát luaän ngaén.
Phaàn nhaäp ñeà - Sau khi neâu leân: Khoùa hoïp khoaùng ñaïi cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng laø moät thôøi gian aân suûng vöøa cho Giaùo Hoäi vöøa cho toaøn Chaâu AÙ. Phaàn nhaäp ñeà taäp trung ngay söï chuù yù vaøo chính con ngöôøi cuûa Ñöùc Gieâsu Kitoâ vaø söù maïng cöùu ñoä cuûa Ngaøi, söù maïng maø Giaùo Hoäi vaø moïi thaønh vieân ñeàu ñöôïc thoâng phaàn.
Noäi dung:
Chöông 1 coù tieàn ñeà laø "Caùc thöïc taïi taïi AÙ Chaâu". Noùi veà moät Chaâu AÙ roäng meânh moâng vôùi moät tính caùch ña daïng phong phuù veà daân toäc, toân giaùo, vaên hoùa vaø caùc ñieàu kieän sinh soáng.
Chöông 2 noùi veà "Thöïc taïi cuûa Giaùo Hoäi taïi AÙ Chaâu", veà caùc giaùo hoäi ñòa phöông, moái lieân heä vôùi caùc toân giaùo, vaø caùc toân giaùo taïi AÙ Chaâu, nhöõng daáu hieäu ñaày trieån voïng trong cuoäc soáng cuûa Giaùo Daân, Tu Só vaø Giaùo Só.
Chöông 3 "Ñaùnh giaù toång quaùt lòch söû truyeàn giaùo taïi AÙ Chaâu", nhöõng khía caïnh tích cöïc, cuõng nhö nhöõng khía caïnh coøn haïn cheá, sau cuøng laø nhöõng thaùch ñoá ñoái vôùi coâng vieäc truyeàn giaùo ngaøy nay.
Chöông 4: Ñaây laø ñænh cao cuûa chuû ñeà Khoùa Khoaùng Ñaïi Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc veà AÙ Chaâu: "Ñöùc Gieâsu Kitoâ, Con Thieân Chuùa laøm Ngöôøi vaø laø Ñaáng Cöùu Ñoä". Vaán ñeà ñaët ra laø laøm theá naøo ñeå giôùi thieäu Ngaøi vôùi caùc daân toäc AÙ Chaâu.
Chöông 5: "Chuùa Thaùnh Thaàn hoaït ñoäng trong chöông trình cöùu ñoä cuûa Thieân Chuùa" keå töø khi taïo döïng vaø xuyeân suoát thôøi ñaïi lòch söû. Chuùa Thaùnh Thaàn ñoùng vai troø chuaån bò caùc daân toäc, caùc toân giaùo, caùc neàn vaên hoùa... ñeå ñöa taát caû ñeán ñoùn nhaän Ñöùc Gieâsu Kitoâ, Ñaáng Cöùu Ñoä.
Chöông 6 "Giaùo hoäi nhö moät hieäp thoâng". Chöông naøy khai trieån Giaùo hoäi hoïc theo Coâng ñoàng Vatican II. Söï hieäp thoâng ñaët caên baûn treân söï hieäp thoâng cuûa Chuùa Ba Ngoâi, trong gaén boù maät thieát vôùi coâng trình cöùu ñoä cuûa Ñöùc Gieâsu Kitoâ vaø trong loøng Giaùo Hoäi cuûa Ngaøi. Hieäp thoâng trong töøng Giaùo Hoäi ñòa phöông, giöõa caùc Giaùo Hoäi ñòa phöông vôùi nhau vaø vôùi Giaùo Hoäi toaøn caàu. Taøi lieäu laøm vieäc cuõng nhìn nhaän coù nhöõng yeâu toá caûn trôû vaø töø ñoù khuyeán khích caùc ñòa phöông coù nhieàu saùng kieán coå voõ hieäp thoâng.
Chöông 7 noùi veà "Söù maïng Tình Thöông vaø Phuïc Vuï cuûa Giaùo Hoäi taïi AÙ Chaâu"; noùi caùch khaùc: ñoù laø söù maïng truyeàn giaùo cuûa Giaùo Hoäi taïi AÙ Chaâu.
Taøi lieäu laøm vieäc noùi veà phöông phaùp vaø ña daïng veà hình thöùc.
a - Nhöõng yeáu toá quan troïng cho vieäc truyeàn giaùo, tröôùc heát phaûi keå ñeán: Phuïng vuï, Lôøi Chuùa, Linh ñaïo truyeàn giaùo vaø ñôøi soáng caàu nguyeän;
b - Nhöõng thaønh phaàn Daân Chuùa caàn ñöôïc chaêm soùc muïc vuï ñaëc bieät vaø ñöôïc ñaøo taïo, ñeå tham döï vaøo söù maïng truyeàn giaùo nhö: giaùo daân, gia ñình, giôùi treû...
c - Laõnh vöïc hoaït ñoäng truyeàn giaùo cuõng raát ña daïng: soáng chöùng taù Tin Möøng, phuïc vuï thaêng tieán con ngöôøi, ñoái thoaïi vôùi caùc toân giaùo, chia seû kinh nghieäm soáng keát hieäp vôùi Thieân Chuùa, hoäi nhaäp vaên hoùa baèng vieäc ñöa ñöùc tin vaøo caùc neàn vaên hoùa, vaøo caùc phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi...
d - Chöông 7 keát thuùc baèng vieäc neâu Ñöùc Maria nhö maãu göông hoaøn haûo nhaát veà söù maïng truyeàn giaùo
Phaàn keát luaän: "Ñeà cao söù maïng cuûa Giaùo hoäi taïi AÙ Chaâu", ñöùng tröôùc ngöôõng cöûa cuûa Ngaøn Naêm Thöù Ba cuõng laø ñöùng tröôùc moät coâng cuoäc truyeàn giaùo môùi:
- môùi trong söï keát
hieäp maät thieát vôùi Chuùa Gieâsu
- môùi trong nhöõng caùch thöùc
giôùi thieäu Ngaøi vôùi caùc
daân toäc taïi AÙ Chaâu qua vieäc tìm
hieåu caùc toân giaùo vaø caùc
neàn vaên hoùa AÙ Chaâu, qua nhöõng
loái dieãn taû thaàn hoïc vaø phuïng
vuï thích hôïp
- môùi, qua moät ñôøi soáng
chuyeân chaêm caàu nguyeän vaø "neàn
Linh ñaïo truyeàn giaùo".
Taøi lieäu laøm vieäc, nhö vöøa giôùi thieäu ôû treân, chæ neâu leân nhöõng neùt chính höôùng daãn caùc cuoäc thaûo luaän trong Phieân Hoïp chung cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng, chöa baøn thaáu ñaùo caùc vaán ñeà coù lieân quan. Trong caùc baøi tham luaän (phaùt bieåu yù kieán) caùc Nghò Phuï tham döï seõ tuøy nghi ñaøo saâu moät vaán ñeà hoaëc chung cho caùc nôi, hoaëc coù lieân heä nhieàu ñeán ñòa phöông mình, trong ñoù coù nhieàu vaán ñeå vöøa lieân quan tôùi xaõ hoäi vöøa lieân quan tôùi Giaùo Hoäi, coù theå keå ra moät soá nhö sau:
- Nhöõng vaán ñeà coù lieân quan ñeán xaõ hoäi nhö: ñoâ thò hoùa, baûo veä moâi sinh, baøi tröø tham nhuõng, phuïc vuï ngöôøi ngheøo, vaên hoùa daân toäc ít ngöôøi, ñaïo ñöùc xaõ hoäi, löông taâm, baûo veä söï soáng, vaên hoùa, vieäc saùng cheá "chöõ quoác ngöõ", toaøn caàu hoùa...
- Nhöõng vaán ñeà lieân quan tôùi gia ñình: thôø cuùng toå tieân, chöõ hieáu, giaùo duïc gia ñình, treû em, giôùi treû, chuaån bò hoân nhaân...
- Nhöõng vaán ñeà lieân quan tôùi Giaùo hoäi, nhö: Saùm hoái, caàu nguyeän, ôn goïi neân thaùnh, tinh thaàn hieäp thoâng, giaùo lyù giaùo daân, ban haønh giaùo, caùc ñoaøn theå, phoù teá, linh muïc, giaùm muïc, ñôøi soáng thaùnh hieán, ñaøo taïo chuûng sinh, tìm hieåu caùc toân giaùo, ñaïi keát, lòch söû truyeàn giaùo moãi ñòa phöông, giaùo xöù, giaùo haït, giaùo phaän, truyeàn thoâng xaõ hoäi, Ñöùc Meï Maria, Caùc Thaùnh...
Trong thôøi gian hoïp Thöôïng Hoäi Ñoàng, caùc Nghò Phuï laàn löôït trình baøy caùc baøi tham luaän (phaùt bieåu yù kieán) tröôùc toaøn theå caùc Phieân Hoïp chung. Nhôø nghieân cöùu taøi lieäu laøm vieäc vaø caên cöù vaøo nhu caàu cuûa ñòa phöông, caùc baøi tham luaän (phaùt bieåu yù kieán) seõ laøm naåy sinh caùc vaán ñeà môùi caàn trao ñoåi.
Nhöõng Nghò phuï muoán ñoïc tham luaän (phaùt bieåu yù kieán) caàn ñaêng kyù tröôùc vôùi Vaên Phoøng Toång Thö Kyù Thöôïng Hoäi Ñoàng, ñeå tieän saép xeáp vaø cuõng ñeå traùnh vieäc laëp laïi caùc yù kieán ñaõ phaùt bieåu. Moãi baøi tham luaän (phaùt bieåu yù kieán khoâng ñöôïc quaù 8 phuùt vaø xöû duïng moät trong hai sinh ngöõ: Anh vaø Phaùp. Coøn trong caùc Phieân hoïp chung, vaø hoïp nhoùm (circuli minores) coù theå xöû duïng caû tieáng Latinh vaø tieáng YÙ.
Sau thôøi gian trình baøy tham luaän (phaùt bieåu yù kieán) Thöôïng Hoäi Ñoàng chia nhoùm theo sinh ngöõ, ñeå ai cuõng coù theå goùp yù kieán tìm giaûi phaùp cho caùc vaán ñeà neâu leân. Vaøo nhöõng ngaøy cuoái, Thöôïng Hoäi Ñoàng hoïp chung ñeå ñuùc keát caùc yù kieán, roài toång hôïp thaønh moät baûn kieán nghò ñeä trình Ñöùc Thaùnh Cha ñeå ngaøi tuøy nghi xöû duïng. ÑTC seõ caên cöù vaøo caùc ñeà nghò ñeå soaïn thaûo vaø ban haønh moät Toâng Hieán sau Thöôïng Hoäi Ñoàng. Vieäc coøn laïi ñoøi nhieàu thôøi gian hôn caû laø ñem ra thöïc haønh.
Thöôïng Hoäi Ñoàng coù moät phoøng baùo chí ñeå thoâng tin cho caùc phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi veà caùc sinh hoaït cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng.
Tröôùc khi beá maïc, Thöôïng Hoäi Ñoàng göûi moät söù ñieäp cho caùc thaønh phaàn Daân Chuùa taïi AÙ Chaâu vaø treân khaép theá giôùi.
a - Maëc daàu AÙ Chaâu coù nhieàu tieán boä nhanh choùng veà kinh teá, nhöng coøn nhieàu thaønh phaàn raát ngheøo ñoùi, lyù do coù theå raát nhieàu:
- toàn taïi cuûa caû
theá kyû, khi caû ngaøn naêm do quaù
khöù ñeå laïi
- do phaân phoái taøi nguyeân khoâng ñoàng
ñeàu
- do toå chöùc xaõ hoäi khoâng coâng
bình, hoaëc khoâng khuyeán khích saûn
xuaát
- do taäp trung cuûa caûi vaøo trong tay moät
thieåu soá
- do naïn tham nhuõng
- do quaûn lyù vuïng veà
- do phung phaù taøi nguyeân...
b - ÔÛ nhieàu nôi taïi AÙ Chaâu, khi möùc soáng leân cao, thì nhöõng giaù trò vaên hoùa ñaïo ñöùc laïi xuoáng doác, daãn tôùi cuoäc soáng ích kyû, khoâng coøn giöõ ñöôïc nhöõng moái lieân heä toát ñeïp vôùi gia ñình vaø xaõ hoäi.
Daàu sao ta cuõng thaáy nhieàu daáu hieäu hy voïng taïi AÙ chaâu:
- Taïi ñaây, trình ñoä hoïc thöùc, giaùo duïc, phaùt minh vaø kyõ thuaät moãi ngaøy moãi naâng cao. Coâng nhaân laønh ngheà: caùc nhaø chuyeân moân trong nhieàu laõnh vöïc khoa hoïc, kyõ thuaät, nghieân cöùu, saùng cheá... khoâng ngöøng gia taêng...
- Nhieàu daân toäc AÙ chaâu ñang yù thöùc töï khaúng ñònh giaù trò cuûa mình, tinh thaàn hôïp taùc lieân quoác gia ñang phaùt trieån, nhö Hieäp Hoäi caùc Nöôùc Ñoâng Nam AÙ (ASEAN), Hieäp Hoäi caùc nöôùc Mieàn Nam AÙ (SAARC). Haàu heát caùc cuoäc baát ñoàng yù kieán giöõa caùc nöôùc ñeàu ñöôïc giaûi quyeát qua ñaøm phaùn. Nhieàu cuoäc hôïp taùc vaø ñaàu tö ña quoác gia vaãn ngaøy moät tieán maïnh. Baát chaáp cuoäc khuûng hoaûng kinh teá ñang dieãn ra taïi nhieàu nöôùc AÙ Chaâu. Ngöôøi ta tin raèng: ñaây chæ laø nhöõng khoù khaên nhaát thôøi vaø vaãn coù quyeàn hy voïng vaøo nhöõng gì laø beàn vöõng, nhôø vaøo caùc giaù trò cao quí trong caùc neàn vaên hoùa vaø caùc toân giaùo coù töø laâu ñôøi, coäng vôùi moät söï khoân ngoan taäp theå, treân ñoù xaây döïng moät AÙ Chaâu töông lai. Ñieàu naøy taïo thaønh moät nieàm hy voïng lôùn cho AÙ chaâu vaø nhö vaäy cuõng cho Giaùo Hoäi nöõa.