Töôøng thuaät veà
khoùa hoïp ñaëc bieät cuûa THÑGM Chaâu Ñaïi Döông
Nhaäp ñeà: Vaøi neùt veà Giaùo Hoäi Coâng Giaùo
taïi Chaâu Ñaïi Döông

Prepared for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines

Töôøng thuaät veà khoùa hoïp ñaëc bieät cuûa THÑGM Chaâu Ñaïi Döông- Nhaäp ñeà: Vaøi neùt veà Giaùo Hoäi Coâng Giaùo taïi Chaâu Ñaïi Döông.

Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc theá giôùi veà Chaâu Ñaïi Döông ñöôïc khai maïc saùng Chuùa Nhaät 22.11.98 baèng thaùnh leã ñoàng teá troïng theå do ÑTC chuû söï trong Ñeàn Thôø Thaùnh Pheâroâ. Khoùa hoïp ñaëc bieät naøy nhaèm giuùp caùc vò chuû chaên Chaâu Ñaïi Döông tìm ra nhöõng phöông tieän töông xöùng hôn vaø coäng taùc vôùi nhau chaët cheõ hôn, ñeå rao giaûng Tin Möøng cho caùc daân toäc trong mieàn, theo ñeà taøi ñöôïc thaûo luaän trong ba tuaàn leã cuûa khoùa hoïp Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc: "Chuùa Gieâsu Kitoâ vaø caùc daân toäc Chaâu Ñaïi Döông: ñi theo Con Ñöôøng cuûa Ngöôøi, rao giaûng Chaân Lyù cuûa Ngöôøi, soáng Söï Soáng cuûa Ngöôøi". Moät ñeà taøi mang yù nghóa raát saâu xa: chæ mình Chuùa Gieâsu laø Ñaáng Cöùu Theá duy nhaát phaûi ñöôïc rao giaûng cho moïi daân toäc, vôùi söï haêng say môùi vaø vôùi nhöõng phöông tieän môùi trong Ngaøn Naêm thöù Ba tôùi ñaây.

Ñeå rao giaûng Chuùa Gieâsu trong Ngaøn Naêm thöù ba, caàn nhìn laïi Giaùo Hoäi hieän nay cuûa Chaâu Ñaïi Döông. Taïi ñaây coøn raát nhieàu ngöôøi chöa bieát Thieân Chuùa, caùch rieâng nôi caùc daân toäc ñòa phöông. Ñaøng khaùc, ñoái vôùi nhöõng ngöôøi ñaõ bieát Thieân Chuùa, chaúng haïn nhö nhöõng ngöôøi di daân töø AÂu Chaâu ñeán laäp nghieäp taïi ñaây, thì coù nhieàu ngöôøi hieän nay chòu aûnh höôûng cuûa ñôøi soáng vaät chaát, soáng xa Thieân Chuùa, laõnh ñaïm vôùi toân giaùo, nhö taïi caùc thaønh phoá lôùn cuûa Australia vaø New Zealand. Vì theá vieäc rao giaûng Tin Möøng höôùng veà hai khía caïnh: rao giaûng cho nhöõng ngöôøi chöa bieát Chuùa Gieâsu Kitoâ vaø taùi rao giaûng cho nhöõng ngöôøi ñaõ bieát Chuùa, nhöng khoâng coøn soáng ñöùc tin nöõa.

Xeùt veà phöông dieän toå chöùc, Chaâu Ñaïi Döông ñöôïc chia thaønh boán Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc:

1. Australia, moät trong caùc ñaûo lôùn nhaát treân theá giôùi. Taïi ñaây soá ngöôøi Coâng Giaùo khoaûng 5 trieäu trong soá 18 trieäu daân cö. Coäng ñoàng Coâng Giaùo, coù theå noùi, bò tuïc hoùa nhieàu nhö taïi nhieàu nöôùc AÂu Myõ. Naïn thaát nghieäp gia taêng tôùi 18%; caûnh ngheøo naøn ñang lan roäng; hoá saâu giöõa nguôøi giaàu vaø ngöôøi ngheøo moãi ngaøy moãi theâm; haèng naêm coù raát nhieàu vuï töï saùt. Trong boái caûnh chuaån bò Ñaïi Toaøn Xaù naêm 2000, Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc UÙc Chaâu môøi goïi caùc tín höõu haõy coù nhöõng cöû chæ cuï theå veà hoøa giaûi vôùi caùc daân toäc thoå cö, töø tröôùc ñeán nay bò boû rôi ngoaøi leà xaõ hoäi vaø bò khai thaùc. UÛy Ban Coâng Lyù vaø Hoøa Bình cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc UÙc Chaâu töø laâu daán thaân beânh vöïc caùc quyeàn cuûa ngöôøi daân thoå cö, ñeå hoï coù quyeàn sôõ höõu veà ñaát ñai vaø coù theå soáng xöùng ñaùng phaåm giaù con ngöôøi.

2. Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc New Zealand cuõng ñang theo con ñöôøng hoøa giaûi naøy vôùi ngöôøi daân Maori vaø coi ñaây laø moät trong caùc öu tieân muïc vuï vaø truyeàn giaùo cuûa Giaùo Hoäi trong nhöõng naêm chuaån bò Ñaïi Toaøn Xaù. Coäng ñoàng Coâng Giaùo taïi ñaây goàm haàu heát caùc nguôøi di daân ñeán töø Chaâu AÂu; moät soá ñoâng ñeán töø caùc nöôùc Chaâu AÙ vaø caùc ñaûo thuoäc Thaùi Bình Döông, vaø hieän coøn tieáp tuïc ñeán. Theo thaønh kieán, ngöôøi daân Maori vaãn coi Kitoâ Giaùo laø toân giaùo cuûa ngöôøi thuoäc ñòa. Sau hôn moät theá kyû truyeàn giaùo, naêm 1944, môùi coù moät linh muïc tieân khôûi ngöôøi Maori. Daán thaân truyeàn giaùo cho caùc ngöôøi Maori, xuùc tieán vieäc hoäi nhaäp vaên hoùa vaøo ñöùc tin Kitoâ vaø thaêng tieán veà xaõ hoäi laø nhöõng thaùch ñoá lôùn lao trong luùc naøy. Moät hai thí duï cho thaáy tình traïng xaõ hoäi cuûa ngöôøi daân Maori: hoï chieám tôùi 43% daân soá trong Ñaûo, nhöng tuoåi trung bình cuûa hoï thua keùm ngöôøi daân cuõng trong Ñaûo, töø 5 ñeán 6 tuoåi. Coäng ñoàng Coâng Giaùo New Zealand laø moât coäng ñoàng nhieät thaønh truyeàn giaùo, goàm 500 ngaøn tín höõu. Trong naêm 1997 ñaõ cung caáp cho caùc xöù truyeàn giaùo taïi Chaâu AÙ, Chaâu Myõ Latinh vaø caùc ñaûo ôû Thaùi Bình Döông 321 nhaø truyeàn giaùo thuoäc nhieàu thaønh phaàn: linh muïc, tu só nam nöõ vaø giaùo daân.

3. Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc thöù ba cuûa Chaâu Ñaïi Döông goàm caùc vò giaùm muïc thuoäc caùc ñaûo Papua Taân Guinea vaø Caùc Ñaûo Salomon. Trong mieàn coù tôùi 700 ngoân ngöõ khaùc nhau. Truyeàn giaùo trong mieàn naøy caàn phaûi coù ôn noùi nhieàu thöù tieáng. Daân cö trong mieàn, coù theå noùi, haàu heát laø tín höõu Kitoâ (Coâng Giaùo vaø Tin Laønh); nhöng coøn caàn ñöôïc rao giaûng Tin Möøng moät caùch saâu roäng; vaø ñöùc tin caàn ñöôïc aên reã saâu vaøo caùc taäp quaùn vaø truyeàn thoáng töø laâu ñôøi. Vieäc hoäi nhaäp vaên hoùa vaøo ñöùc tin coøn caàn keøm theo vieäc beânh vöïc caùc daân ñòa phöông. Ñaát ñai vaø taøi saûn thieân nhieân cuûa hoï bò caùc xí nghieäp ña quoác chieám ñoaït vaø khai thaùc, maø khoâng nghó ñeán vieäc thaêng tieán con ngöôøi, baèng vieäc xaây caát tröôøng hoïc, beänh vieän, heä thoáng giao thoâng... Töø laâu Giaùo Hoäi vaãn daán thaân ñem laïi hoøa bình taïi Ñaûo Bougainville töø 9 naêm nay soáng trong cuoäc noäi chieán ñaãm maùu.

4. Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc thöù boán laø Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc cuûa Thaùi Bình Döông, traùch nhieäm veà khoaûng moät trieäu ngöôøi Coâng Giaùo raõi raéc trong caùc ñaûo caùch xa nhau caû 10 ngaøn caây soá. Coù theå noùi: ñaây laø moät Giaùo Hoäi soáng treân thuyeàn beø. Soá linh muïc khan hieám vaø thieáu phöông tieän di chuyeån. Moãi 4 linh muïc phaûi coi soùc khoaûng 10 ngaøn tín höõu. Saùnh vôùi nhieàu nôi, khoâng phaûi laø quaù thieáu thoán; nhöng xeùt veà khoaûng caùch ñòa dö vaø phöông tieän giao thoâng, thaät laø moät vaán ñeà quaù lôùn lao. Taïi caùc ñaûo xa xoâi, linh muïc chæ coù theå tôùi moät vaøi laàn trong naêm. Sinh hoaït cuûa coäng ñoàng ñöôïc trao phoù trong tay caùc giaùo lyù vieân, xeùt chung ñöôïc chuaån bò raát chu ñaùo vaø coù khaû naêng. Ngoaøi vaán ñeà muïc vuï vaø truyeàn giaùo, trong mieàn naøy coøn coù vaán ñeà ngheøo khoå. Caûnh ngheøo khoå thuùc ñaåy nhieàu ngöôøi ra ñi ñeán Australia hay New Zealand. Moät vaán ñeà theâ thaûm khaùc laø vieäc khai thaùc böøa baõi caùc khoaùng saûn veà phía caùc coâng ty ngoaïi quoác vaø vieäc caùc chính phuû AÂu Myõ duøng mieàn naøy laøm nôi thí nghieäm vuõ khí haït nhaân (Nöôùc Phaùp thí nghieäm taïi Muroa). Hoäi Ñoàng caùc Giaùo Hoäi mieàn Thaùi Bình Döông, trong ñoù coù caû Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Coâng Giaùo, ñaõ leân tieáng nhieàu laàn beânh vöïc vieäc baûo toàn moâi sinh vaø vaên hoùa cuûa caùc daân toäc mieàn naøy.

Truyeàn giaùo vaø taùi rao giaûng Tin Möøng cho moät Luïc Ñòa phöùc taïp veà ñòa döï, toân giaùo, vaên hoùa, xaõ hoäi, kinh teá, chính trò, taïi nhöõng thaønh phoá tieán boä vôùi nhöõng toøa nhaø choïc trôøi vaø taïi nhöõng mieàn thoân queâ xa vaéng vaø chaäm tieán taïi caùc ñaûo vôùi nhöõng nhaø ôû luùp tuùp... laø moät vaán ñeà voâ cuøng lôùn lao. Vaán ñeà naøy dó nhieân ñöôïc thaûo luaän trong Khoùa Hoïp cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Chaâu Ñaïi Döông. Traùch nhieäm raát naëng neà ñang chôø ñôïi caùc vò chuû chaên vaø taùm trieäu nguôøi Coâng Giaùo trong mieàn naøy.

Trong dieãn vaên chaøo möøng vaø caûm ôn ÑTC trong buoåi hoïp khai maïc saùng thöù Hai ngaøy 23/11/98, Ñöùc Hoàng Y Pio Taofinu’u noùi: "Trong hai naêm, caùc Giaùo Hoäi ñòa phöông cuûa chuùng con ñaõ caàu nguyeän cho thaønh coâng cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc naày, baèng vieäc khaån xin söï baàu cöû cuûa Ñöùc Maria, Meï Giaùo hoäi vaø Ngoâi Sao Saùng cuûa Bieån Khôi. Caùc daân toäc cuûa chuùng con seõ khoâng thaát voïng vaø hoï seõ ñöôïc môøi goïi böôùc vaøo Ngaøn Naêm môùi, cuøng vôùi ÑTC, baèng vieäc ñi theo Con Ñöôøng cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ, rao giaûng Chaân Lyù cuûa Ngöôøi vaø soáng Söï Soáng cuûa Ngöôøi".


Back to Radio Veritas Asia Home Page