Töôøng thuaät veà khoùa hoïp ñaëc bieät Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc veà Chaâu Ñaïi Döông. Giai Ñoaïn III: Caùc nghò phuï trôû laïi hoïp chung, ñuùc keát caùc vaán ñeà ñaõ ñöôïc thaûo luaän trong caùc nhoùm nhoû.
Chieàu thöù Tö muøng 2 thaùng 12/1998, sau nhöõng buoåi hoïp nhoùm, caùc nghò phuï trôû laïi phieân hoïp chung, vôùi söï hieän dieän cuûa ÑTC, ñeå nghe baûn töôøng trình cuûa caùc nhoùm. Vaø sau ñaây laø moät soá ñieåm quan troïng ñöôïc löu yù caùch rieâng.
1. Veà Giaùo Hoäi - Giaùo Hoäi caàn nhìn veà quaù khöù vaø caàn nhaän ra nhöõngsöï thieáu soùt trong vieäc rao giaûng Tin Möøng. Vieäc trôû laïi cuûa Giaùo Hoäi (töùc vieäc trôû laïi cuûa caùc con caùi Giaùo Hoäi) vaø vieäc soáng phuø hôïp vôùi Tin Möøng laø ñieàu raát caàn thieát, ñeå Giaùo Hoäi thöïc söï laø Giaùo Hoäi cuûa caùc moân ñeä Chuùa Gieâsu, trôû neân Giaùo Hoäi hieäp nhaát vaø hieäp thoâng chaët cheõ. Caùc Khoùa Hoïp cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc giuùp cho caùc Giaùm Muïc coù cô hoäi gia taêng söï hieäp nhaát vaø hieäp thoâng vôùi Vò Keá Nghieäp Pheâroâ vaø giöõa caùc giaùm muïc vôùi nhau, vôùi caùc giaùo hoäi ñòa phöông vaø nhôø ñoù coâng vieäc rao giaûng Tin Möøng mang laïi nhieàu thaønh quaû toát ñeïp hôn.
2. Vaán ñeà hoäi nhaäp vaên hoùa - Cuõng nhö Khoùa Hoïp ñaëc bieät cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc veà Chaâu AÙ, vaán ñeà hoäi nhaäp vaên hoùa cuõng ñöôïc thaûo luaän soâi noåi trong Khoùa hoïp veà Chaâu Ñaïi Döông. Chuùa Gieâsu Kitoâ phaûi ñöôïc rao giaûng cho moïi daân toäc khoâng tröø moät ai, baát cöù thuoäc neàn vaên hoùa naøo. Caùc nghò phuï thuoäc nhoùm A tieáng Anh quaû quyeát raèng: tieâu chuaån neàn taûng cuûa vieäc hoäi nhaäp vaên hoùa laø trung thaønh vôùi Truyeàn Thoáng Toâng Ñoà vaø vôùi maïc khaûi Thaùnh Kinh. Caùc ngaøi xaùc nhaän raèng: vieäc hoäi nhaäp vaên hoùa khoâng coù nghóa laø moät vieäc rao giaûng giôùi haïn veà Tin Möøng, nhöng laø moät vieäc rao giaûng hoaøn toaøn ñaày ñuû trong moät boái caûnh vaên hoùa nhaát ñònh. Caùc ngaøi nhaán maïnh raèng caùc ngöôøi Coâng Giaùo coù boån phaän choáng laïi nhöõng neàn vaên hoùa traùi nghòch Phuùc AÂm. Tin Möøng thay ñoåi neàn vaên hoùa, vaø neàn vaên hoùa giuùp hieåu bieát Tin Möøng. Trong vieäc gaëp gôõ vôùi Chuùa Gieâsu, neàn vaên hoùa cuûa con ngöôøi khoâng phaûi laø ñieàu quan troïng laém; vieäc gaëp gôõ naøy thay ñoåi cuoäc ñôøi cuûa con ngöôøi (thí duï cuoäc gaëp gôõ giöõa Chuùa Gieâsu vaø oâng Giakeâu, ngöôøi thu thueá, coâng chöùc cuûa Ñeá Quoác Roma).
Caùc nghò phuï thuoäc nhoùm B noùi tieáng Anh nhaán maïnh raèng: Tieán trình hoäi nhaäp vaên hoùa bao goàm vieäc ñoái thoaïi ñeå nhaän ra nhöõng gì khoâng thuoäc veà Tin Möøng. Vieäc hoäi nhaäp vaên hoùa lieân keát caùch khoâng theå taùch lìa ñöôïc vôùi Maàu Nhieäm nhaäp theå. Chuùa Gieâsu laø ngöôøi Do Thaùi. Ngöôøi toân troïng moãi neàn vaên hoùa trong ñoù Ngöôøi soáng, vaø hoaït ñoäng, neáu neàn vaên hoùa ñoù phuø hôïp vôùi luaät thieân nhieân, luaät Thieân Chuùa. Moãi ngöôøi trong chuùng ta phaûi theo con ñöôøng cuûa Chuùa Gieâsu, trong vieäc giöõ toaøn veïn "caên cöôùc cuûa mình". Vieäc rao giaûng Tin Möøng, vieäc hoäi nhaäp vaên hoùa vaø nhöõng noã löïc ñeå xaây döïng caùc coäng ñoàng Kitoâ ñöôïc thieát laäp treân moái quan heä cuûa Thieân Chuùa Ba Ngoâi. Duø caùc neàn vaên hoùa coù nhieàu vaø khaùc nhau ñi nöõa, thì vaãn coù Thieân Chuùa laøm neàn taûng cuûa söï hieäp nhaát vaø tính caùch duy nhaát. Ñaây laø moät vaán ñeà raát teá nhò vaø khoù khaên. Caàn hieåu roõ raøng: hoäi nhaäp vaên hoùa laø gì. Vì theá, caùc nghò phuï nhoùm B noùi tieáng Anh xaùc ñònh raèng: Nhaø truyeàn giaùo, vò rao giaûng Tin Möøng khoâng phaûi laø ngöôøi thöù nhaát gôïi neân vieäc hoäi nhaäp vaên hoùa. Ñaây laø boån phaän thuoäc nguôøi laõnh nhaän söù ñieäp, thuoäc caáp baäc cô baûn. Tin Möøng bieán ñoåi con ngöôøi, thay ñoåi caùch soáng cuûa con ngöôøi, moät khi ñöôïc haáp thuï saâu xa, nhö "Men trong boät".
3. Caùc vaán ñeà khaùc - Caùc nghò phuï cuõng ñaõ trao ñoåi veà nhöõng vaán ñeà khaùc nöõa, nhö vaán ñeà ñeà cao vai troø ngöôøi giaùo daân (caùc giaùo lyù vieân, caùc vò laõnh ñaïo caùc coäng ñoàng Coâng Giaùo, vai troø ngöôøi phuï nöõ trong Giaùo Hoäi; caùc phong traøo vaø hoäi ñoaøn giaùo hoäi caàn ñöôïc höôùng daãn vaø tuøng phuïc quyeàn giaùm muïc, ñeå traùnh nhöõng chia reõ trong giaùo phaän, giaùo xöù); tröôøng hoïc Coâng Giaùo taïi nhieàu nôi cuûa Chaâu Ñaïi Döông laø phöông theá duy nhaát vaø höõu hieäu cuûa vieäc rao giaûng Tin Möøng -- ñaây laø nhöõng duïng cuï höõu hieäu ñeå ngaên chaën söï lan traøn cuûa caùc giaùo phaùi. Vaán ñeà giôùi treû raát quan troïng, vì hoï chieám tôùi hôn 50% daân soá Chaâu Ñaïi Döông. Caùc giaùm muïc phaûi laø ngöôøi gaàn guõi giaùo daân, caùch rieâng giôùi treû, theo göông ÑTC vaø haõy nhìn vaøo caùc Ngaøy theá giôùi Thanh Nieân ñöôïc toå chöùc cho tôùi luùc naøy. Caàn phaûi toå chöùc nhöõng ngaøy giôùi treû töøng mieàn, töøng giaùo phaän, giaùo xöù... --- Do vieäc khan hieám linh muïc, caùc coäng ñoàng Coâng Giaùo xa xoâi khoâng tham döï ñöôïc Thaùnh Leã vaø laõnh caùc bí tích, hay chæ ñöôïc vaøi laàn trong naêm. Ñeå ñoái phoù, coù nghò phuï ñeà nghò phong chöùc cho caùc ngöôøi ñaõ laäp gia ñình (viri probati), coù ñuû tö caùch. Giaùo Hoäi Ñoâng Phöông cuõng ñaõ laøm nhö vaäy. Ñeà nghò naøy xem ra khoâng ñöôïc laéng nghe. Trong Khoùa hoïp ñaëc bieät cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc veà Chaâu AÙ cuõng coù nhöõng ñeà nghò töông töï nhö vaäy. Ñöùc Cha Hubert Coppenrath (Polineùsie) ñaõ nhaän ñònh nhö sau: Truyeàn thoáng Ñoâng Phöông ñaùng toân troïng; nhöng neáu ñem aùp duïng vaøo caùc coäng ñoàng xa xoâi leû loi cuûa Chaâu Ñaïi Döông, thì seõ gaây theâm nhieàu vaán ñeà hôn laø giaûi quyeát vaán ñeà. Neân tìm giaûi phaùp khaùc: coå voõ tính caùch löu ñoäng hôn, vaø phaân phoái ñoàng ñeàu hôn caùc linh muïc, ñöøng thuï ñoäng cam chòu söï khan hieám naøy. Thí duï cuï theå cuûa Chaâu Myõ Latinh cho thaáy caùc ôn keâu goïi coù theå phaùt sinh taïi nhöõng nôi vaãn coi nhö thaát voïng. Hôn nöõa caùc coäng ñoàng phaûi soáng trong hoaøn caûnh leû loi naøy vaãn khoâng bò phaù taùn, duø chæ ñöôïc tham döï Thaùnh Leã vaø laõnh Bí Tích vaøi laàn trong naêm. Hoï quen soáng keát hôïp vôùi Chuùa Gieâsu baèng caùch khaùc nhö : laéng nghe Lôøi Chuùa, caàu nguyeän chung, giöõ Thaùnh Theå trong nhaø thôø vaø naêng ñeán vieáng Chuùa trong Bí Tích Thaùnh Theå. Chuùa Thaùnh Thaàn hoaït ñoäng maïnh meõ trong nhöõng hoaøn caûnh naøy... Con ngöôøi chæ laø duïng cuï maø thoâi.