Theo moät phöông dieän naøo ñoù, thì Giaùo Lyù Coâng Giaùo thöôøng coù söï phaân chia nhö sau: Cöïu Öôùc laø thôøi kyø cuûa Thieân Chuùa Cha, Taân Öôùc laø thôøi kyø cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ, Con Thieân Chuùa laøm ngöôøi ñeå maïc khaûi Thieân Chuùa vaø thöïc hieän hy teá cöùu chuoäc con ngöôøi, vaø thôøi kyø Giaùo Hoäi, töø luùc Chuùa Gieâsu leân trôøi cho ñeán taän theá, laø thôøi kyø cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn. Chuùa Thaùnh Thaàn coù moät vai troø quan troïng trong ñôøi soáng cuûa nhöõng ai daán böôùc theo Chuùa. Tuy nhieân vì söï hieän dieän vaø taùc ñoäng cuûa Ngaøi aâm thaàm, gaàn nhö voâ hình, neân chuùng ta deã queân maát ngaøi, laøm phieàn loøng Ngaûi maø khoâng hay bieát. Nôi thô Roma, chöông 8, caâu 9 vaø 14, Thaùnh Phaoloâ Toâng ñoà ñaõ nhaéc laïi cho nhöõng ngöôøi con tinh thaàn cuûa mình veà vai troø quan troïng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn vôùi nhöõng lôøi leõ nhö sau:
Ai khoâng coù Thaùnh Thaàn cuûa Chuùa Kitoâ, thì khoâng thuoäc veà Chuùa Kitoâ… Quaû vaäy, phaøm ai ñöôïc Thaùnh Thaàn Thieân Chuùa höôùng daãn, ñeàu laø con caùi Thieân Chuùa (9 Roma 8,9.14)
Khi coøn ôû vôùi caùc moân ñeä, vaøo luùc Chuùa saép keát thuùc söù maïng cuûa ngaøi treân traàn gian, thì Chuùa Gieâsu ñaõ maïc khaûi cho caùc toâng ñoà bieát veà Chuùa Thaùnh Thaàn vaø veà vai troø caàn thieát cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn trong cuoäc ñôøi chöùng nhaân, tieáp tuïc söù maïng cuûa Chuùa treân traàn gian naày. Chuùa Thaùnh Thaàn laøm cho hoï ñöôïc lôùn leân trong tình yeâu Chuùa, trong söï hieåu bieát veà Chuùa. Chuùa Thaùnh Thaàn hoaøn taát coâng vieäc thaùnh hoùa maø Chuùa Gieâsu 4aõ khôûi söï nôi caùc toâng ñoà. Nôi saùch toâng ñoà coâng vuï, chöông 1, caâu 4-5 vaø 8, Chuùa Gieâsu ñaõ caên daën caùc toâng ñoà nhö sau:
Moät hoâm, ñang khi duøng böûa vôùi caùc toâng ñoà, Chuùa Gieâsu truyeàn cho caùc oâng khoâng ñöôïc rôøi khoûi Gieârusalem, nhöng phaûi ôû laïi maø chôø ñôïi ñieàu Chuùa Cha ñaõ höùa, "ñieàu maø anh em ñaõ nghe Thaày noùi ñeán", ñoù laø OÂng Gioan laøm pheùp röûa baèng nöôùc, coøn anh em thì trong ít ngaøy nöõa seõ chòu pheùp röûa trong Thaùnh Thaàn… Anh em seõ nhaän ñöôïc söùc maïnh cuûa Thaùnh Thaàn, khi Ngöôøi ngöï xuoáng treân anh em. Baáy giôø anh em seõ laø chöùng haân cuûa Thaày taïi Gieârusalem, trong khaép caùc mieàn Giuñeâa, Samari vaø cho ñeán taän cuøng traùi ñaát."
Vieäc tröôûng thaønh trong ñôøi soáng thieâng lieâng vaø söï daán thaân laøm chöùng cho Chuùa luoân luoân lieân keát vôùi nhau, khoâng theå naøo taùch rôøi ra ñöôïc. "Laøm chöùng cho Chuùa" cho ñeán taän cuøng traùi ñaát, ñaây laø moät coâng cuoäc vó ñaïi, caû theå, ñoøi hoûi söùc maïnh thaàn thieâng, "söùc maïnh töø treân cao" (Luca 24,49), laø Chuùa Thaùnh Thaàn. Chuùa Gieâsu Phuïc Sinh bieát tröôùc nhöõng khoù khaên cuûa cuoäc ñôøi chöùng nhaân, môøi goïi con ngöôøi aên naên trôû laïi, vì theá Chuùa muoán cho caùc toâng ñoà ñöôïc traøn ñaày Chuùa Thaùnh Thaàn tröôùc, roài môùi ra ñi. Vaø chuùng ta ñaõ bieát caùc toâng ñoà ñaõ vaâng phuïc lôøi Chuùa daïy, ñaõ chuaån bò nhö theá naøo, cuøng vôùi Meï maria, ñeå laõnh nhaän Chuùa Thaùnh Thaàn, trong ngaøy Leã Nguû Tuaàn cuûa nguôøi Do Thaùi, Ngaøy Leã Hieän Xuoáng ñaàu tieân cuûa Giaùo Hoäi Chuùa Kitoâ.
Chuùng ta haõy hoài taâm trôû veà laïi vôùi Hoàng AÂn Chuùa Thaùnh Thaàn ñaõ laõnh nhaän qua caùc bí tích Röûa Toäi vaø Theâm Söùc, vaø haõy yù thöùc veà söï hieän dieän vaø taùc ñoäng cuûa Chuùa trong ñôøi soáng, vaø chaân thaønh caàu xin:
Laïy Chuùa Thaùnh Thaàn xin thöông ngöï ñeán trong taâm hoàn con, giuùp con tröôûng thaønh trong ñöùc tin vaø kieân trì trong caäy vaø höõu hieäu trong ñöùc baùc aùi, ñeå moïi haønh ñoäng lôùn nhoû trong ñôøi soáng con, ñeàu ñöôïc thaám nhuaàn ôn suõng Chuùa vaø höôùng veà vieäc laøm chöùng cho Chuùa, ñeå danh Chuùa ñöôïc moïi ngöôøi kính phuïc vaø toân vinh. Amen.
Chuùa Gieâsu Phuïc Sinh bieát roõ caùc toâng ñoà seõ gaëp gian nan thöû thaùch trong chu toaøn söù maïng. Vì theá Chuùa caên daën caùc ngaøi haõy ôû laïi Gieârusalem, chôø laõnh nhaän Chuùa Thaùnh Thaàn, roài môùi ra ñi laøm chöùng cho Chuùa, nhö Chuùa ñaõ thöïc hieän, "trong quyeàn naêng Chuùa Thaùnh Thaàn".
Chuùng ta haõy thöû nhìn vaøo cuoäc ñôøi cuûa thaùnh Phaoloâ toâng ñoà ñeå hieåu phaàn naøo nhöõng gian nan thöû thaùch gaëp phaûi vì Tin Möøng Chuùa Gieâsu Kitoâ.
Tröôùc heát laø nhöõng nguy hieåm cuûa cuoäc haønh trình ñaây ñoù. Nôi thô 2 Co, 11,25-26, Thaùnh Phaoloâ ñaõ keå ra nhöõng nguy hieåm ngaøi ñaõ traûi qua nhö ba laàn bò chìm taøu, moät laàn bò troâi giaït treân bieån trong voøng moät ngaøy moät ñeâm; roài gaëp nguy hieåm vì nhöõng thuù döõ, gaëp möa baûo luït loäi, khi di chuyeån töø nôi naày sang nôi khaùc ñeå rao giaûng. Nhöõng khoù khaên cöïc nhoïc naày laø cuoäc soáng cuûa ngöôøi toâng ñoà cuûa Chuùa. Ngaøi bò ñoùi, bò khaùt, khoâng nôi cö truù. Roài khoâng phaûi chæ coù nhöõng khoù khaên töø thieân nhieân, maø coøn coù nhöõng khoù khaân do con ngöôøi choáng ñoái gaây ra. Thaùnh Phaoloâ luoân phaûi chòu söï choáng ñoái cuûa moät nhoùm ngöôøi baùm saùt ngaøi töø nôi naày sang nôi khaùc, ñeå phaù hoûng coâng vieäc ngaøi laøm. Ñoâi khi nhöõng ngöôøi choáng ñoái naày xaùch ñoäng ñaùm ñoâng choáng laïi ngaøi. Thaùnh Phaoloâ caûm thaáy mình bò haï nhuïc, chaúng haïn nhö khi Ngaøi rao giaûng tröôùc nhöõng ngöôøi daân thaønh Athen. Hoï cöôøi nhaïo ngaøi, khi ngaøi noùi veà söï Phuïc Sinh (TÑCV 17,16-34). Roài nhöõng khoù khaên coù theå noùi laø "khoù khaên tinh thaàn", xuaát hieän trong chính taâm tö ngaøi. Ñoù laø nhöõng caùm doã ngaû loøng, öu buoàn, tröôùc nhöõng khoù khaên trôû ngaïi töø beân ngoaøi. Thô Galata cuûa ngaøi coù phaûn aûnh cho ta thaáy taâm traïng ñoâi khi öu buoàn naày, nhaát laø khi ngaøi nhìn thaáy coäng ñoaøn caùc tín höõu do chính ngaøi thaønh laäp, laïi soáng xa rôøi vôùi Ñöùc Tin, nghòch laïi giaùo lyù Ngaøi ñaõ rao giaûng, chaúng haïn nhö nôi Galata 1,6. Vaø cuoái cuøng nhöõng ñau khoå maø ngaøi phaûi chòu nôi thaân xaùc cuûa ngaøi, vì Chuùa Gieâsu. Ngaøi naêm laàn bò ñaùnh ñoøn baèng gaäy, vaø ba laàn bò ñaùnh baèng roi daây, vaø moät laàn bò neùn ñaù nöûa soáng nöûa cheát (2 Co 11,23tt).
Nhöõng gian nan thöû thaùch treân cuûa Thaùnh Phaoloâ ñöa chuùng ta vaøo thöïc teá. Thi haønh söù maïng khoâng phaûi laø caùi gì eâm ñeïp nhö mô, laø laø moät thöïc teá coù nhöõng gian nan phuû phaøng. Chuùng ta caàn phaûi chuaån bò chính mình ñeå ñöông ñaàu vôùi nhöõng khoù khaên naày, khoâng phaûi baèng söùc maïnh rieâng, nhöng vôùi "söùc maïnh cuûa Chuùa", nhôø Chuùa Thaùnh Thaàn cuõng coá, naêng ñôõ, soi saùng höôùng daãn.
Laïy Chuùa, xin thöông ñoã traøn xuoáng taâm hoàn con Chuùa Thaùnh Thaàn, Thaùnh Thaàn cuûa Tình Yeâu, lieân keát con chaët cheõ vôùi Chuùa, ñeå con coù ñuû söùc chu toaøn söù maïng Chuùa trao phoù cho. Amen.