Back
to Radio Veritas Asia Home PageTHÔØI SÖÏ: Moät vaøi nhaän ñònh cuûa Ñöùc Toång Giaùm Muïc Nguyeãn Vaên Thuaän, Chuû Tòch Hoäi Ñoàng Toaø Thaùnh Coâng Lyù vaø Hoaø Bình, veà Söù Ñieäp cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II trong Ngaøy Ñaàu Naêm 1999, Ngaøy caàu nguyeän cho Hoøa Bình theá giôùi.
(Roma 17/12/98) - Söù ñieäp veà Ngaøy caàu nguyeän cho hoøa bình theá giôùi ñöôïc coâng boá saùng thöù Ba 15.12.98 trong buoåi hoïp baùo. Ngaøy caàu nguyeän cho hoøa bình theá giôùi do ÑTC Phaoloâ VI laäp ra naêm 1967 vaø ñöôïc cöû haønh trong caû Giaùo Hoäi Coâng Giaùo vaøo ngaøy Ñaàu Naêm Döông Lòch. Töø ñoù, haèng naêm Ñöùc Phaoloâ VI vaø vò keá nghieäp ngaøi, Ñöùc Gioan Phaoloâ II, göûi söù ñieäp veà moät ñeà taøi coù lieân heä ñeán hoøa bình. Ngaøy caàu nguyeän cho hoøa bình theá giôùi ñöôïc cöû haønh vaøo ngaøy Ñaàu Naêm 1999 laø ngaøy Quoác Teá Hoaø Bình laàn thöù 32. Söù ñieäp naêm nay, theo Ñöùc Toång Giaùm Muïc Phanxicoâ Xavier Nguyeãn Vaên Thuaän, chuû tòch Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh veà Coâng Lyù vaø Hoøa Bình, mang yù nghóa ñaày ñuû, neáu chuùng ta ñaët vaên kieän naøy vaøo trong boái caûnh cuûa ba bieán coá noåi baät sau ñaây:
Bieán coá thöù nhaát - laø vieäc kyû nieäm 50 naêm Baûn Tuyeân Ngoân Chung veà Nhaân Quyeàn - Baûn tuyeân ngoân naøy ñaõ laøm cho nhaân loaïi yù thöùc veà söï ñieân roà cuûa chieán tranh vaø veà söï caàn thieát baûo ñaûm neàn hoøa bình cho caùc theá heä töông lai, treân neàn taûng vöõng chaéc cuûa vieäc toân troïng caùc quyeàn con ngöôøi, ñaõ ñöôïc ghi vaø chaáp nhaän trong Baûn Tuyeân Ngoân Chung, ñöôïc coâng boá ngaøy 10.12.1948 taïi Paris.
Bieán coá thöù hai lieân heä ñeán 20 naêm Trieàu Giaùo Hoaøng cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II. Trong Thoâng Ñieäp ñaàu tieân cuûa ngaøi: "Redemptor Hominis" (Ñaáng Cöùu Chuoäc con ngöôøi - 1979), ÑTC nhaán maïnh caùch rieâng ñeán söï lieân keát chaët cheõ giöõa vieäc toân troïng caùc quyeàn con ngöôøi vaø neàn hoøa bình. Ñaây laø moät trong caùc ñieåm then choát cuûa Thöøa Taùc Vuï Chuû Chaên toaøn theå Giaùo Hoäïi trong 20 naêm qua.
Bieán coá thöù ba: Söù ñieäp Hoøa Bình naêm 1999 laø Söù Ñieäp sau cuøng cuûa Ngaøn naêm thöù hai: nhaéc laïi böôùc quaët cuûa lòch söû, töø moät thôøi gian ñang qua ñi vaø moät thôøi gian ñang ñeán: böôùc quaët naøy môøi goïi moïi ngöôøi haõy coù nhöõng yù thöùc môùi veà traùch nhieäm cuûa mình. ÑTC phuù thaùc cho moïi ngöôøi nam nöõ cuûa Ngaøn Naêm thöù ba nhieäm vuï cao caû: xaây döïng hoøa bình trong vieäc ñaùnh giaù ñaày ñuû veà phaåm giaù sieâu vieät cuûa con ngöôøi.
Vaãn theo Ñöùc Toång Giaùm Muïc Nguyeãn Vaên Thuaän Chuû Tòch Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh veà Coâng Lyù vaø Hoøa Bình, Söù Ñieäp cuûa ÑTC ñöôïc coi laø moät trong caùc toång hôïp qui cuû nhaát cuûa Giaùo huaán cuûa Trieàu Giaùo Hoaøng veà ñeà taøi "nhaân quyeàn". Ñeà taøi naøy ñöôïc cô caáu hoùa treân ba ñieåm chính sau ñaây:
Ñieåm thöù nhaát lieân heä ñeán phaåm giaù sieâu vieät cuûa con ngöôøi (ñöôïc gôïi laïi trong caùc soá 4 vaø 5 cuûa vaên kieän): nôi ñaây ÑTC nhaéc ñeán hai quyeàn neàn taûng cho caùc quyeàn khaùc: quyeàn soáng vaø quyeàn töï do toân giaùo.
Ñieåm thöù hai: ÑTC noùi ñeán vieäc toân troïng vaø thaêng tieán caùc quyeàn chính trò vaø daân söï. Ngaøi vieát: "Quyeàn tham döï vaøo ñôøi soáng coâng coäng trôû neân nhö khoâng, khi tieán trình daân chuû khoâng coøn tính caùch hieäu nghieäm cuûa noù, vì nhöõng thieân vò, phe ñaûng vaø vì naïn tham nhuõng". Cuõng trong quyeàn tham döï vaøo ñôøi soáng coâng coäng, ÑTC leân tieáng maïnh meõ choáng laïi nhöõng chính saùch kyø thò chuûng toäc vaø kyø thò caùc nhoùm thieåu soá, choáng laïi nhöõng ai khoâng chaáp nhaän quyeàn toàn taïi cuûa moät chuûng toäc hay thieåu soá.
Ñieåm thöù ba: ÑTC löu yù ñeán nhöõng quyeàn xaõ hoäi vaø kinh teá vaø ngaøi nhaán maïnh ñeán nhöõng ñieåm quan troïng vaø coù tính caùch thôøi söï cuûa caùc quyeàn naøy. Trong soá 9 cuûa vaên kieän, ngaøi ñaët ra vaán ñeà veà vai troø cuûa thò tröôøng; ñaây laø vaán ñeà ñöôïc caùc hoïc giaû vaø chuyeân vieân veà Khoa Kinh Teá tranh luaän caùch rieâng. Böôùc tieán nhanh choùng ñöa ñeán vieäc hoaøn caàu hoùa caùc heä thoáng kinh teá vaø taøi chaùnh ñoøi söï khaån caáp phaûi aán ñònh ai laø keû phaûi baûo ñaûm coâng ích cuûa hoaøn caàu vaø baûo ñaûm cho vieäc thöïc hieän caùc quyeàn kinh teá vaø xaõ hoäi?. Lôøi ñaùp cuûa ÑTC thaät roõ raøng: "Thò tröôøng töï do töï mình khoâng theå laøm noåi". Giaùo Lyù xaõ hoäi cuûa Giaùo Hoäi moãi ngaøy moãi ñöôïc caùc hoïc giaû vaø caùc nhaø kinh teá chaáp nhaän. Vaø sau ñaây laø yù nghóa vaø giaù trò cuûa nhöõng lôøi keâu goïi ñöôïc ÑTC neâu leân trong maáy vaán ñeà sau ñaây:
- löu yù nhieàu hôn ñeán tröôøng hoïc vaø vieäc laøm (soá 8) nhö coät truï cho vieäc vieäc xöû duïng töông xöùng "khaû naêng" (con ngöôøi) trong tieán trình gia taêng kinh teá;
- moät caùi nhìn veà phaùt trieån bao quaùt trong tình lieân ñôùi choáng laïi nhöõng haäu quaû phaù hoaïi cuûa côn khuûng hoaûng kinh teá vaø taøi chaùnh môùi ñaây ñeø naëng treân töøng trieäâu con ngöôøi, soáng trong nhöõng ñieàu kieän cuøng cöïc;
- coá gaéng ñuùng luùc vaø maïnh meõ, ñeå coù nhieàu heát söùc caùc quoác gia, trong ngaøn naêm tôùi ñaây, ñöôïc thoaùt khoûi tình traïng khoâng theå chòu ñöïng ñöôïc nöõa, do caùc moùn nôï moùn nôï quoác teá gaây neân;
- baûo veä thieân nhieân: hieän taïi vaø töông lai theá giôùi tuøy thuoäc vaøo ñaây, bôûi vì coù söï lieân heä lieân læ giöõa con ngöôøi vaø thieân nhieân. Vì theá trong boái caûnh naøy, lôøi keâu goïi cuûa ÑTC veà vieäc thay ñoåi saâu xa trong kieåu soáng theo neàn vaên minh "tieâuthuï" ngaøy nay, (lôøi keâu goïi ñoù) mang yù nghóa saâu xa caùch rieâng (soá 10). Ñaây laø moät lôøi keâu goïi thöïc hieän neáp soáng khaéc khoå, vaãn coù maõi trong con ñöôøng tu ñöùc Kitoâ Giaùo. Söù ñieäp nhaéc laïi nhö moät ñoøi hoûi khaån caáp thieâng lieâng, ñeå ñem laïi yù nghóa vaø möùc ñoä luaân lyù cho cuoäc soáng, cho vieäc saûn xuaát vaø cho möùc tieâu thuï cuûa chuùng ta.
Sau cuøng trong Söù Ñieäp veà Ngaøy Hoøa Bình, Ñöùc Gioan Phaoloâ II khoâng theå khoâng noùi ñeán: "quyeàn soáng hoøa bình". Ngaøi giaûi thích baèng vieäc nhaéc laïi giaùo huaán xaõ hoäi cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo. Tröôùc heát Ñöùc Gioan Phaoloâ II nhaéc ñeán vieäc duøng treû em trong chieán tranh. Ngaøi ñaët caâu hoûi: "Coù bao giôø ngöôøi ta coù theå chaáp nhaän vieäc huûy hoaïi nhöõng söï soáng vöøa naåy nôû nhö vaäy khoâng?" - Roài vieäc saûn xuaát vaø buoân baùn vuõ khí loaïi nheï caøng ngaøy caøng lan roäng vaø khoâng ñöôïc kieåm soaùt. Ñaây laø moät vaán ñeà phöùc taïp. Caàn huy ñoäng dö luaän quaàn chuùng ñeå thuùc ñaåy caùc chính phuû vaø coäng ñoàng quoác teá ñöa ra nhöõng bieän phaùp kieåm soaùt vieäc saûn xuaát, buoân baùn vaø xuaát caûng caùc duïng cuï gieát ngöôøi naøy.
Ñöùng tröôùc bieát bao vaán ñeà vaø nhöõng thaûm kòch gaây neân bôûi vieäc khoâng toân troïng caùc quyeàn con ngöôøi, ÑTC keâu goïi moïi ngöôøi coå voõ moät neàn vaên hoùa veà nhaân quyeàn (soá 12). Ngaøi noùi: "Chæ khi naøo neàn vaên hoùa cuûa caùc quyeàn con ngöôøi trôû neân phaàn khoâng theå taùch ra ñöôïc cuûa gia taøi luaân lyù nhaân loaïi, luùc ñoù môùi coù theå nhìn vaøo töông lai vôùi hy voïng bình thaûn.
Nhìn veà Ngaøn Naêm môùi maø Giaùo Hoäi seõ khai maïc baèng vieäc cöû haønh Ñaïi Toaøn Xaù, kyû nieäm Maàu Nhieäm Giaùng Sinh cuûa Chuùa Gieâsu, Ñaáng Cöùu Theá duy nhaát cuûa nhaân loaïi, ÑTC keát thuùc söù ñieäp baèng lôøi keâu goïi maïnh meõ vaø kieân quyeát: haõy toân troïng caùc quyeàn con ngöôøi, nhöng tröôùc heát toân troïng vaø thaêng tieán caùc quyeàn cuûa ngöôøi ngheøo khoå. Nôi naøo coù nhöõng töông phaûn saâu xa giöõa nhöõng ngöôøi giaàu soáng voâ taâm vaø nhöõng ngöôøi ngheøo soáng trong thieáu thoán moïi söï, thì Thieân Chuùa seõ ñöùng veà phía ngöôøi ngheøo. Chuùng ta cuõng phaûi ñöùng veà phía caùc anh chò em naøy (soá 13).
Back
to Radio Veritas Asia Home Page