Cuoäc phoûng vaán hai nhaø söû hoïc ngöôøi YÙ veà chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC taïi Cuba (21-25/01/98).
Vatican - 29.01.98 - Trong baøi noùi chuyeän buoåi tieáp kieán chung haèng tuaàn thöù tö 28/01/98 vöøa qua, ÑTC laøm baûn thoáng keâ sô qua veà chuyeán vieáng thaêm cuûa ngaøi taïi Cuba keát thuùc hoâm Chuùa nhaät 25/01/98. ÑTC noùi: ñaây laø moät cuoäc bieåu döông cuûa ngöôøi daân, gaây ngaïc nhieân nhieàu, moät bieán coá veà hoøa giaûi, moät chaëng lòch söû cuûa vieäc taùi rao giaûng Tin Möøng, maø ngöôøi ta ñang chôø ñôïi nhöõng thaønh quaû toát ñeïp.
Cuõng trong buoåi tieáp kieán naøy, chaøo thaêm nhoùm haønh höông Ba Lan, ÑTC caàu chuùc cho cuoäc haønh höông cuûa ngaøi taïi Cuba ñem laïi "nhöõng thaønh quaû gioáng nhö" nhöõng thaønh quaû cuûa cuoäc haønh höông thöù nhaát cuûa ngaøi taïi Ba Lan vaøo naêm 1979.
Veà chuyeán vieáng thaêm naøy, khi ñöôïc Ñaøi Vatican phoûng vaán hoâm 29/01/98, nhaø söû hoïc Giorgio Rumi, ñaõ traû lôøi nhö sau:
Nhaø söû hoïc Giorgio Rumi: "Trong caùc cuoäc phoûng vaán khaùc, caû toâi nöõa, toâi cuõng saùnh Cuba nhö Ba lan, tröôùc luùc thay ñoåi. Dó nhieân coù söï khaùc bieät; bôûi vì cheá ñoä coäng saûn bò aùp ñaët treân Ba Lan do moät cuoäc chieám ñoùng töø beân ngoaøi; traùi laïi Castro vaø cuoäc caùch maïng phaùt xuaát töø beân trong xaõ hoäi Cuba: ñaây laø moät söï kieän coù tính caùch quoác gia. Toâi nghó raèng: taát caû caùc hoaït ñoäng cuûa ÑTC nhaèm giuùp ngöôøi daân Cuba vöôït qua chieàu kích Ñaûng vaø chieám laïi chieàu kích Queâ Höông. Neân nhôù laø Ñöùc Toång Giaùm Muïc Giaùo phaän Santiago de Cuba ñaõ noùi leân hoâm thöù Baåy 24/01/98 tröôùc maët ÑTC vaø daân chuùng raèng: Hoï khoâng neân laãn loän Ñaûng Chính Trò vôùi Queâ Höông Daân Toäc.
Hoûi: Giaùo sö Rumi, ÑTC Gioan Phaoloâ II ñaõ ñem ñeán caùi gì cho ngöôøi daân Cuba?
Ñaùp: Tröôùc heát, moät caùi nhìn veà toân giaùo vaø thieâng lieâng cuûa con ngöôøi, cuûa nhöõng moái quan heä xaõ hoäi vaø do ñoù moät hy voïng cho töông lai. ÑTC ñeán Cuba vaø noùi veà Gia ñình, veà naïn phaù thai, veà naïn tuïc hoùa cöôõng baùch, vöøa ñi thaúng vaøo nguoàn goác vaø nhöõng ñoøi hoûi cuûa söù dieäp Kitoâ. Giaû söû ngaøi ñeán vôùi moät döï aùn chính trò, duø chæ môùi noùi ra moät chuùt maø thoâi, thì ngaøi seõ khoâng ñöôïc söï ñoàng yù vaø hoan hoâ nhö chuùng ta ñaõ thaáy. Ngaøi ñaõ ñi ñeán taän nguoàn goác vaán ñeà".
Cuõng trong buoåi tieáp kieán chung thöù Tö vöøa qua, ÑTC nhaán maïnh laø trong cuoäc haønh höông ngaøi ñaõ "vui möøng rao giaûng Tin Möøng Hy voïng cho ngöôøi daân Cuba, rao giaûng söù ñieäp cuûa Tình yeâu vaø cuûa töï do trong chaân lyù, maø Chuùa Kitoâ khoâng ngöøng ñem ñeán cho nhaân loaïi cuûa moïi thôøi ñaïi". Ngaøi noùi: "Chuyeán vieâng thaêm cuûa ngaøi nhö ñeå ñem ñeán moät tieáng noùi cho taâm hoàn Kitoâ cuûa Daân Cuba". Veà thaønh quaû cuûa chuyeán vieáng thaêm, Giaùo sö Söû hoïc, Andrea Riccardi, Saùng laäp Coäng ñoàng Thaùnh EÂgidio, tuyeân boá treân Ñaøi Vatican, nhö sau:
Giaùo sö Söû hoïc, Andrea Riccardi: "Toâi tin raèng chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC taïi Cuba laø moät söï kieän raát quan troïng ñoái vôùi lòch söû cuûa Cuba vaø lòch söû Giaùo Hoäi, bôûi vì ngaøi ñaõ noùi tröôùc maët bieát bao ngöôøi daân Cuba vaø ñaõ ñöa ra moät söù ñieäp Phuùc AÂm cuõng laø söù ñieäp veà töï do theo ñuùng nghóa. ÑTC khoâng ñeán Cuba ñeå laät ñoå cheá ñoä, nhöng ñeán ñeá xaùc nhaän moät loä trình ñaõ ñöôïc khôûi söï taïi Giaùo Hoäi ñòa phöông vaø loä trình naøy ñaõ trôû neân moät phong traøo coù lieân heä ñeán phaàn raát lôùn daân toäc Cuba, moät phong traøo veà hoøa giaûi, moät phong traøo veà ñaøo saâu ñöùc tin. ÑTC ñeán ñeå laøm moät caùi gì ñoù; caùi naøy seõ coù nhöõng haäu quaû xaõ hoäi, vaên hoùa, toân giaùo, vaø raùt coù theå caû chính trò nöõa".
Hoûi: Thöïc ra noùi ñeán töï do, ÑTC ñaõ gaây neân nôi ngöôøi daân Cuba höùng thuù maïnh meõ, nhöng ngaøi cuõng noùi roõ raøng: chính Chuùa Kitoâ laøm chuùng ta töï do...
Ñaùp: Chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC ñaõ taïo neân moät choã roäng, moät choã roäng cho töï do trong xaõ hoäi Cuba, trong ñoù ñöôïc bieåu loä bieát bao ñoøi hoûi raát khaùc nhau. Dó nhieân cuõng coù caû nhöõng ñoøi hoûi veà chính trò nöõa. ÑTC ñaõ loan baùo caùch nghieâm khaéc söù ñieäp Phuùc AÂm trong moät tình hình cuï theå".
Hoûi: Cuoäc gaëp gôõ giöõa hai nhaân vaät khaùc nhau nhö vaäy, nhöng cuõng gaàn nhau nhö vaäy, ÑTC vaø Fidel Castro, Giaùo sö nghó sao?
Ñaùp: Toâi ñaõ gaëp chuû tòch Fidel Castro. Toâi ñaõ thaáy moät ngöôøi coù 30 naêm lòch söû veà chính trò. OÂng laø moät ngöôøi trí thöùc, kheùo leùo, moät con ngöôøi ñoàng hoùa baûn thaân vôùi lòch söû Cuba vaø laø ngöôøi hieåu roõ cuoäc gaëp gôõ vôùi ÑTC quan troïng nhö theá naøo. ÑTC Gioan Phaoloâ II bieát roõ Chaâu Myõ Latinh, bieát roõ theá giôùi coäng saûn vaø do ñoù hai ngöôøi coù theå ñoái thoaïi dieän ñoái dieän. Caàn phaûi xem Vò Ñaïi Laõnh tuï Fidel Castro seõ bieát quaûn lyù bieán coá naøy nhö theá naøo, moät bieán coá ñaõ xaåy ra trong xaõ hoäi Cuba: oâng seõ muoán ñieàu gì vaø seõ bieát quaûn lyù nhö theá naøo".