20 phuùt Phoûng Vaán ÑTC
Treân chuyeán bay Roma Cuba

Prepared for internet by Msgr Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines

Chuyeán vieáng thaêm cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II taïi Cuba coù leõ laø chuyeán vieáng thaêm ñöôïc caùc phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi, thuoäc baát cöù khuynh höôùng chính trò naøo, theo doõi nhieàu hôn caû töø tröôùc tôùi giôø. Khoâng keå caùc haõng thoâng taán quoác teá göûi tin qua heä thoâng Internet , caùc baùo chí xuaát baûn saùng thöù Naêm 22/01/98, ñaõ daønh nhieàu trang ñaàu vôùi nhöõng tít lôùn vaø nhieàu hình aûnh veà cuoäc ñoùn tieáp raát noàng haäu maø Chính Quyeàn vaø Daân Cuba daønh cho Vò Laõnh Ñaïo Giaùo Hoäi Coâng Giaùo hoaøn caàu, taïi saân bay thuû ñoâ La Havana vaø treân caùc ngaõ ñöôøng daøi 20 caây soá töø phi tröôøng Joseù Marti veà tôùi Toøa Söù Thaàn ôû thuû ñoâ La Havana hoâm chieàu thöù Tö 21/01/98. Cuoäc ñoùn tieáp ñoâng ñaûo vaø noàng haäu cuûa Nhaø Caàm quyeàn vaø cuûa ngöôøi daân moät quoác gia coäng saûn, nhö CUBA, khoâng theå khoâng laøm nhieàu ngöôøi ngaïc nhieân vaø suy tö.

Thay cho phaàn ñieåm caùc baùo, chuùng toâi xin töôøng thuaät "cuoäc hoïp baùo" laâu 20 phuùt treân maùy bay töø Roma ñi La Havana, ÑTC daønh cho 75 phoùng vieân baùo chí cuøng ñoàng haønh vôùi ngaøi.

Cuoäc hoïp baùo baét ñaàu vôùi caâu hoûi thöù nhaát nhö sau:

- Hoûi: "OÂng Fidel Castro noùi coâng khai raèng OÂng caûm phuïc vaø kính troïng ÑTC vaø cuoäc gaëp gôõ khoâng phaûi laø moät cuoäc gaëp gôõ giöõa thieân thaàn vaø ma quæ, maø laø moät cuoäc gaëp gôõ giöõa caùc thieân thaàn cuûa caùc ngöôøi ngheøo khoå. ÑTC coù ñoàng yù raèng Fidel Castro laø moät thieân thaàn khoâng? ÑTC nghó gì veà OÂng?".

- ÑTC traû lôøi: "Chuùng ta khoâng phaûi laø thieân thaàn, chuùng ta laø con ngöôøi. Ñaây laø moät cuoäc gaëp gôõ giöõa con ngöôøi, giöõa hai ngöôøi: moät laø Fidel Castro, chuû tòch Cuba vaø ngöôøi kia laø Gioan Phaoloâ II, Giaùm Muïc Roma. Hai ngöôøi naøy phaûi gaëp nhau trong boái caûnh cuûa chuyeán vieáng thaêm, chuyeán vieáng thaêm thöù nhaát taïi Cuba, Ñaây laø chuyeán vieáng thaêm cuûa moät Vò Giaùo Hoaøng ñeán vôùi Giaùo Hoäi Cuba. Dó nhieân ñaây laø moät bieán coá lòch söû, bôûi vì toâi khoâng theå vieáng thaêm Cuba tröôùc ñaây ñöôïc. Toâi ñaõ vieáng thaêm caùc nöôùc Chaâu Myõ Latinh vaø caû Baéc Myõ nöõa, chæ thieáu coù Cuba, maáy ñaûo nhoû mieàn Caraibes vaø ba mieàn Guyanes maø thoâi".

- Hoûi: "Thöa ÑTC, ÑTC coù ñònh noùi vôùi daân Cuba veà nhaân quyeàn khoâng?

- ÑTC ñaùp: "Nhö caùc oâng bieát roõ, toâi ñang nghó veà nhaân quyeàn vaø nhöõng gì toâi noùi vôùi hoï veà nhaân quyeàn, thì cuõng gioáng nhö ñieàu toâi ñaõ noùi taïi nhieàu nöôùc, khôûi söï töø Ba Lan naêm 1979. Ñieàu ñaõ roõ raèng laø: nhaân quyeàn laø nhöõng quyeàn caên baûn cho vieäc xaây döïng taát caû caùc neàn vaên minh cuûa moïi coäng ñoàng xaõ hoäi hôïp phaùp. Moãi ngaøy toâi xaùc tín maïnh meõ theâm vaø daán thaân cho nhaân quyeàn. Toâi ñaõ mang theo vôùi toâi taát caû ñieàu naøy töø Ba Lan, trong vieäc ñoái phoù vôùi Lieân Xoâ vaø vôùi cheá ñoä Soâ Vieát, vôùi cheá ñoä ñoäc taøi coäng saûn. Nhö vaäy vaán ñeà nhaân quyeàn coù moät lòch söû daøi".

- Hoûi: "Thöa ÑTC, trong chuyeán vieáng thaêm lòch söû naøy, nhö ÑTC vöøa nhaéc, ÑTC muoán nghe nhöõng gì nôi Fidel Castro?

- ÑTC ñaùp: "Luoân luoân vaø moïi nôi, Toâi muoán nghe söï thaät. Öôùc gì OÂng noùi vôùi toâi söï thaät, söï thaät veà rieâng oâng, nhö moät con ngöôøi, nhö vò chuû tòch, nhö moät laõnh tuï cuûa cuoäc Caùch Maïng. Caû söï thaät veà Queâ Höông cuûa OÂng, veà nhöõng moái lieân quan giöõa Giaùo Hoäi vaø Nhaø Nöôùc. Taát caû nhöõng caùi naøy quan troïng ñoái vôùi chuùng ta. Nguyeân vieäc môøi vieáng thaêm Cuba ñaõ coù yù nghóa nhieàu roài. Chuû Tòch Cuba bieát roõ Giaùo Hoaøng laø ai vaø neáu oâng môøi vaø môøi sau chuyeán oâng vieáng thaêm Vatican, thì ñieàu naày coù nghóa laø OÂng ñaõ suy nghó tröôùc vaø khi môøi Giaùo Hoaøng, OÂng bieát roõ raèng OÂng môøi ai vaø ngöôøi ñoù coù theå noùi gì . Vaø cuõng khoâng theå queân raèng trong boái caûnh cuûa chuyeán vieáng thaêm naøy coù Chuùa Quan Phoøng, höôùng daãn soá phaän theá giôùi, nhaân loaïi, caùc Daân Toäc, vaø con ngöôøi. Vì theá toâi nghó raèng caû hai chuùng ta phaûi ñaët mình trong tay Chuùa Quang Phoøng. Chaéc chaén theá giôùi khoâng phaûi ñöôïc quaûn trò vaø höôùng daãn bôûi chuùng ta maø thoâi, nhöng coøn ñöôïc höôùng daãn bôûi Chuùa Quan Phoøng nöõa vaø lòch söû theá giôùi khoâng phaûi chæ laø lòch söû caùc daân toäc vaø caùc quoác gia, maø coøn laø lòch söû Cöùu Roãi nöõa".

- Hoûi: "Thöa ÑTC, ÑTC coù taâm tình naøo khi thaáy mình saép ñöôïc gaëp caùc ngöôøi Coâng Giaùo vaø Daân Toäc Cuba?".

- ÑTC ñaùp: "Taâm tình hy voïng. Nhaát laø taâm tình bieát ôn Thieân Chuùa vì chuyeán vieáng thaêm naøy ñaõ ñeán, chuyeán vieáng thaêm naøy ñaõ coù theå thöïc hieän ñöôïc. Roài, taâm tình yeâu meán ñoái vôùi ngöôøi Coâng Giaùo, nhöng khoâng phaûi Coâng Giaùo maø thoâi, maø taát caû caùc ngöôøi Cuba. Daân toäc naøy ñaõ môû cöûa roäng ñoùn tieáp Vò Giaùo Hoaøng".

- Hoûi: "Che Guevara laø moät ngöôøi chuû ñoäng môùi ñaây cuûa lòch söû Cuba. ÑTC nghó gì veà nhaân vaät naøy ñaõ chieán ñaáu cho caùc ngöôøi ngheøo khoå?"

- ÑTC ñaùp: "OÂng ñaõ ñeán tröôùc Toøa Thieân Chuùa. Chuùng ta haõy ñeå Thieân Chuùa xeùt xöû veà coâng traïng cuûa oâng. Dó nhieân toâi tin chaéc oâng ñaõ muoán phuïc vuï caùc ngöôøi ngheøo khoå".

- Hoûi: "ÑTC ñaõ xin Fidel Castro trong buoåi tieáp kieán taïi Vatican ñeå Leã Giaùng Sinh ñöôïc cöû haønh taïi Cuba. Vaäy ÑTC coù theå xin vôùi Fidel Castro moät cöû chæ thieän chí, trong tinh thaàn hoøa giaûi quoác gia, ñoái vôùi phe ñoái laäp hay khoâng?"

- ÑTC ñaùp: "Dó nhieân. Ñaây laø moät trong caùc vaán ñeà nhaân quyeàn, quyeàn cuûa toân giaùo. Khoâng ñöôïc cöû haønh leã Giaùng Sinh trong moät nöôùc theo truyeàn thoáng vaãn laø Coâng Giaùo laø moät maâu thuaãn saâu xa, bôûi vì ñaây laø moät leã lieân heä ñeán caùc taâm hoàn cuûa moïi ngöôøi, khoâng phaûi chæ caùc tín höõu maø thoâi, maø caû nhöõng ngöôøi khoâng tin nöõa. Hy voïng ñaây khoâng phaûi laø luaät tröø cho laàn naøy, maø seõ ñöôïc giöõ laïi maõi maõi".

- Hoûi: "ÑTC muoán noùi gì trong cô hoäi naøy vôùi Hoa Kyø veà leänh caám vaän?"

- ÑTC ñaùp: "Thay ñoåi, thay ñoåi laäp tröôøng. Xem ra Hoa Kyø löu yù nhieàu ñeán chuyeán vieáng thaêm cuûa toâi taïi Cuba. Coù theå caû hai nöôùc Cuba vaø Hoa kyø ñang nhìn veà moät töông lai toát ñeïp hôn".

- Hoûi: "Chuùng con theo doõi tình hình söùc khoûe cuûa ÑTC vôùi nhieàu löu yù. ÑTC thaáy mình khoûe maïnh ñeå chòu ñöïng noåi chuyeán ra ñi khoù khaên nhö vaäy khoâng?"

- ÑTC ñaùp: "Dó nhieân toâi khoâng coøn ôû haïng tuoåi cuûa naêm 1979; nhöng Chuùa Quan Phoøng seõ gìn giöõ toâi. Roài neáu toâi muoán bieát tình hình söùc khoûe cuûa toâi, toâi phaûi theo doõi baùo chí". (ÑTC khoâi haøi).

- Hoûi: "Thöa ÑTC, ÑTC goïi Fidel Castro laø Chuû Tòch vaø laø laõnh tuï Caùch Maïng nöõa. Vaäy ÑTC pheâ phaùn gì veà 40 naêm qua cuûa Cuba, cuûa lòch söû cuûa daân toäc naøy?"

- ÑTC ñaùp: "Toâi khoâng ñöôïc töôøng taän veà caùc vaán ñeà naøy. Toâi ñang hoïc hoûi. Nhöng theo caùc tin töùc vaø theo caû baùo caùo cuûa caùc Giaùm Muïc nöõa, toâi xin noùi: nhöõng söï vieäc ñang tieán tôùi: thí duï, vieäc ghi danh nôi caùc tröôøng hoïc, vaø vaán ñeà chaêm soùc söùc khoûe... Toâi xaùc tín nhöõng söï vieäc ñang tieán tôùi… Toâi hy voïng seõ coù nhöõng tieán boä veà caùc phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi; nhöng veà phöông dieän con ngöôøi , veà caùc quyeàn con ngöôøi, thì coù leõ ít tieán boä hôn: chính ôû ñieåm naøy chuùng ta phaûi daán thaân hôn. Chuùng ta ñang soáng giöõa hai yù thöùc heä nghòch nhau: yù thöùc heä Maùc Xít vaø yù thöùc heä töï do caù nhaân. Caàn phaûi tìm moät giaûi phaùp hôïp lyù."

- Hoûi: "Thöa ÑTC, ÑTC hy voïng nhöõng thaønh quaû cuûa chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC nôi daân toäïc Cuba khoâng?"

- ÑTC ñaùp: "Coù caâu tuïc ngöõ YÙ noùi nhö theá naøy: "Chi vivraø, vedraø! Ai soáng, seõ thaáy".

- Hoûi: "Thöa ÑTC, Fidel Castro vaãn tieáp tuïc noùi ñeán caùch maïng. Laøm sao coù theå ñaët chung vôùi nhau caùch maïng cuûa Chuùa Kitoâ vaø Caùch maïng cuûa Castro?"

- ÑTC ñaùp: "Chuùng ta phaûi baét ñaàu baèng danh töø naøy "Caùch maïng", bôûi vì töø caùch maïng naày coù yù nghóa töông töï: noù coù theå noùi veà cuoäc caùch maïng cuûa Chuùa Kitoâ, nhöng cuõng coù theå noùi caùch maïng cuûa Castro, vaø caû caùch maïng cuûa Stalin nöõa. Caùch maïng cuûa Chuùa Kitoâ laø caùch maïng cuûa Tình Yeâu; traùi laïi caùch maïng cuûa Leânin laø phöông theá cuûa thuø gheùt, cuûa traû thuø vaø cuûa nhöõng naïn nhaân..."

Vaø vì coù vaøi nguôøi hieåu khaùc ñi caâu traû lôøi cuûa ÑTC veà "caùch maïng" neân sau ñoù, OÂng Navarro Valls, phaùt ngoân vieân Toøa Thaùnh, ñaõ minh xaùc theâm nhö sau: "Khi noùi vôùi caùc phoùng vieân baùo chí veà "nhöõng cuoäc caùch maïng", ÑTC khoâng nhaèm ñeán cuoäc caùch maïng Cuba". Phoøng baùo chí Toøa Thaùnh, sau khi ñaõ nhaän ñöôïc caùc tin töùc, coù nhieäm vuï minh xaùc veà nhöõng ñieàu sau ñaây: "Caâu ÑTC noùi vôùi phoùng vieân baùo chí trong chuyeán bay, lieân heä ñeán caùc cuoäc caùch maïng khaùc vôùi cuoäc caùch maïng cuûa Chuùa Kitoâ, do moät kinh nghieäm lòch söû vaø ñòa dö, khaùc cuoäc caùch maïng Cuba". OÂng noùi theâm: "Ñieàu ñaùng phaøn naøn laø vieäc trích laïi moät phaàn lôøi cuûa ÑTC coù theå laøm cho ta khoâng theå giaûi thích moät caùch trung thöïc tö töôûng cuûa Ngaøi".

Back to Radio Veritas Asia Home Page