Baøi Phoûng Vaán ÑTGM Nguyeãn Vaên Thuaän
veà Vaên Kieän Môùi cuûa
Hoäi Ñoàng Coâng Lyù vaø Hoøa Bình

Prepared for internet by Msgr Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines

Baøi phoûng vaán Ñöùc Toång Giaùm Muïc Phanxico Xavieâ Nguyeãn Vaên Thuaän, Phoù chuû tòch Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh "Coâng Lyù vaø Hoøa bình" veà Vaên Kieän môùi ñöôïc trình baøy vôùi giôùi baùo chí saùng thöù Ba 13 thaùng Gieâng naêm 1998.

Ñöùc Toång Giaùm Muïc Nguyeãn Vaên Thuaän laø moät vò Giaùm Muïc ñöôïc bieát ñeán nhieàu taïi Vieät Nam vaø ngoaïi quoác. Ngaøi laøm Giaùm Muïc Nha Trang töø naêm 1967; sau ñoù thaêng Toång Giaùm Muïc Phoù vôùi quyeàn keá vò Toång Giaùo Phaän Saigon. Sau khi Saigon thaát thuû (30.04.1975), Ñöùc Toång Giaùm Muïc bò Nhaø Nöôùc Coïng saûn Vieät Nam giam tuø töø ngaøy 15 thaùng 8 naêm 1975 vaø ñöôïc traû töï do ngaøy 21 thaùng 11 naêm 1988. Sau thôøi gian taïm truù taïi Toøa Toång Giaùm Muïc Haø noäi, Nhaø Nöôùc truïc xuaát khoûi nöôùc. Ngaøi sang Roma nghæ thôøi gian. Sau ñoù, ÑTC boå nhieäm laøm Phoù chuû tòch Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh Coâng Lyù vaø Hoøa bình. Ngoaøi coâng vieäc cuûa Boä, ngaøi thöôøng ñöôïc môøi ñi giaûng hoaëc dieãn thuyeát taïi nhieàu nôi: Phaùp, Hoa Kyø, Ñöùc, Thuïy Só , YÙ. Tröôùc Leã Giaùng Sinh, ngaøi ñöôïc môøi ñeán Paris dieãn thuyeát cho Hoäi Luaät Gia Coâng Giaùo, cho sinh vieân Phaân Khoa Luaät vaø cho Hoäi Baùc Só Raoul Follereau taïi Ñaïi Hoïc Sorbonne, nhaân dòp kyû nieäm 20 naêm qua ñôøi cuûa Vò Toâng Ñoà caùc ngöôøi phong cuøi.

Nhaân dòp trình baøy Vaên Kieän quan troïng cuûa Hoäi Ñoàng Coâng Lyù vaø Hoøa Bình, ngaøi cho pheùp Baûn Ñaøi phoûng vaán veà taøi lieäu môùi naøy.

Veritas - Kính thöa Ñöùc Cha, chuùng con ñöôïc bieát hoâm 13 thaùng Gieâng, ôû Phoøng Baùo Chí Toøa Thaùnh coù cuoäc hoïp baùo, do Ñöùc Hoàng Y Roger Etchegaray, Chuû tòch Hoäi Ñoàng Coâng Lyù vaø Hoøa Bình, chuû toïa. Xin Ñöùc Cha cho chuùng con bieát noäi dung cuûa cuoäc hoïp baùo quan troïng naøy.

Ñöùc Toång Thuaän - Cuoäc hoïp baùo naøy nhaèm trình baøy moät Vaên kieän cuûa Toøa thaùnh, do Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh Coâng Lyù vaø Hoøa Bình soaïn thaûo. Chuû ñeà cuûa Vaên Kieän laø "Ñeå phaân chia ñaát ñai moät caùch toát ñeïp hôn". Vì ñaây laø moät vaán ñeà xaõ hoäi, coâng bình; neân thuoäc chöùc naêng cuûa Boä Coâng Lyù vaø Hoøa bình.

Veritas - Vaán ñeà naøy coù lieân quan gì vôùi Naêm Thaùnh 2000 khoâng?

Ñöùc Toång Thuaän - Maëc duø laø vaán ñeà cuûa Boä Coâng Lyù vaø Hoøa bình xöû lyù, nhöng nguoàn goác cuûa noù veà maët tinh thaàn laïi thuoäc UÛy Ban Trung Öông Naêm Thaùnh. Lyù do laø vì trong Cöïu Öôùc, vaán ñeà phaân chia ñaát ñai laø nguoàn goác cuûa moät toå chöùc xaõ hoäi raát ñaëc bieät, ñoù laø Naêm Toaøn Xaù, quen goïi laø Naêm Thaùnh. Toå chöùc naøy trong Thaùnh Kinh nhaèm thöïc hieän moät caùch cuï theå chöông trình nguyeân thuûy cuûa Thieân Chuùa trong taïo vaät; theo chöông trình aáy quaû ñaát naøy vaø caùc kho taøng cuûa noù phaûi ñöôïc coi nhö laø cuûa chung cuûa toaøn theå nhaân loaïi. Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II ñaõ trình baøy laïi trong Toâng Thö "Tieán ñeán Ngaøn Naêm thöù ba" (soá 13) tinh thaàn vaø truyeàn thoáng quyù ñeïp aáy cuûa Thaùnh Kinh truyeàn laïi. Do ñoù Hoäi Ñoàng Coâng Lyù vaø Hoøa Bình ñaõ nhaän thaáy mình coù nhieäm vuï soaïn thaûo moät vaên kieän, haàu giuùp cho con ñöôøng tieán leân Naêm 2000 toaøn theå Giaùo Hoäi ñöôïc coù moät söï chuaån bò vöøa phong phuù vöøa chöùa ñöïng nhieàu ñoøi hoûi veà maët ñaïo ñöùc.

Veritas - Khi nghe noùi ñeán nhöõng danh töø nhö "Caûi caùch ruoäng ñaát", nhieàu ngöôøi khoâng tin töôûng, vì coù nhieàu nöôùc treân theá giôùi ñaõ thaát baïi trong vieäc naøy?

Ñöùc Toång Thuaän - Toâi coâng nhaän laø coù, neáu hieåu laø laáy ñaát ñai cuûa ngöôøi sôû höõu ñem chia cho noâng daân, thì thaät quaù ñôn giaûn. Vì theá phaàn thöù nhaát cuûa Vaên kieän, töø soá 4 ñeán soá 21, trình baøy moät soá tröôøng hôïp tieâu bieåu: taäp trung ñaát ñai trong tay moät soá nguôøi hay phaân chia manh muùn khoâng khoa hoïc, khoâng naâng ñôõ maët xaõ hoäi; laïi coøn phaûi löu yù caùi khaâu toå chöùc, cô caáu laøm naëng neà vaø ngaên caûn vieäc thöïc hieän caûi caùch ñaát ruoäng ñöùng ñaén. Muoán ñöôïc vaäy caàn phaûi coù ñöôøng höôùng roõ raøng, phaàn thöù hai cuûa Vaên Kieän töø soá 22 ñeán soá 41, nhaèm suy daãn Thaùnh Kinh vaø Giaùo Huaán xaõ hoäi cuûa Giaùo Hoäi. Ñaây laø chìa khoùa ñeå hieåu vaán ñeà vaø thöïc hieän ñuùng möùc. Phaàn thöù ba taäp trung vaøo caùc neàn taûng luaân lyù vaø vaên hoùa ñeå thöïc hieän cuoäc phaân chia laïi ñaát ñai coù keát quaû.

Veritas - Laøm sao cho vieäc taùi phaân chia ñaát ñai coù keát quaû?

Ñöùc Toång Thuaän - Phaûi nghieân cöùu nhöõng ñoøi hoûi veà coâng lyù cuûa daân chuùng vaø ñaùp öùng nhöõng ñoøi hoûi naøy ñeå ñöa ñeán moät möùc ñoä phaùt trieån vöõng chaéc. Phaûi haønh ñoäng moät caùch coù heä thoáng vaø ñoàng boä. Phaûi aùp duïng moät soá yeáu toá caàn thieát, chaúng haïn phaûi huaán luyeän ngheà nghieäp cho ngöôøi noâng daân xöû duïng tín duïng; phaûi thaêng tieán vai troø cuûa ngöôøi phuï nöõ. Vaên kieän ñeà caäp ñeán ñöôøng loái ñoåi môùi, ñeå chuyeån ñoäng töø ñöôïc caùc yeáu toá vaên hoùa, xaõ hoäi, kinh teá, chính trò. Vaên kieän cuõng khoâng queân nhaéc ñeán vaán ñeà khoa hoïc, kyõ thuaät, vaán ñeà giaùo duïc nhaát laø daønh cho ngöôøi ngheøo vaø phuï nöõ, nhöõng thaønh phaàn thöôøng chòu nhieàu thieät thoøi.

Veritas - Nhìn chung caû Vaên Kieän, Ñöùc Cha coù caûm töôûng theá naøo?

Ñöùc Toång Thuaän - Vaên Kieän naøy laø tieáng noùi "chung" thay cho nhieàu tieáng noùi "rieâng" cuûa caùc Giaùo Hoäi ñòa phöông, moãi ngaøy phaûi ñöông ñaàu vôùi nhieàu vaán ñeà gay caán veà ñaát ñai. Ñaây cuõng laø moät "thaùch ñoá veà caûi caùch ñaát ñai", vì danh töø naøy ñaõ trôû thaønh moät vieãn töôûng (utopia); nhöng laø moät thaùch ñoá keâu goïi ñeán traùch nhieäm cuûa nhieàu ngöôøi. Qua Vaên kieän caøng thaáy roõ söï lo laéng cuûa Giaùo Hoäi, cuûa Ñöùc Thaùnh Cha ñoái vôùi caùc ngöôøi ngheøo khoå.

Veritas - Ñöùc Cha coù döï cuoäc hoïp baùo khoâng?

Ñöùc Toång Thuaän - Khoâng. Toâi phaûi ñi ra saân bay gaáp, ñeå ñi giaûng ôû Washington vaø seõ trôû veà kòp, tröôùc khi Ñöùc Hoàng Y Etchegaray thaùp tuøng Ñöùc Thaùnh Cha leân ñöôøng vieáng thaêm Cuba. Moät chuyeán ñi ñöôïc nhieàu ngöôøi chôø ñôïi, caàu nguyeän, moät chuyeán ñi ñöôïc baùo chí ñeà caäp ñeán soâi noåi nhaát; nhöng toâi tin chaéc cuõng nhö naêm vöøa roài, nhöõng chuyeán ñi ñeán nhöõng nôi soâi boûng nhaát, ngöôøi ta baûo laø khoâng theå vöôït qua, nhö Sarajevo, Liban v.v... chuyeán ñi maø ngöôøi ta cho laø khoù keát quaû, nhö Ñaïi Hoäi giôùi treû ôû Paris, thì nhö ñieän thö cuûa Ñöùc Hoàng Y Lustiger göûi cho toâi: "Ñaõ vuôït quaù hy voïng cuûa con ngöôøi".

Veritas - Chuùng con xin caûm ôn Ñöùc Cha ñaõ daønh thì giôø quí baùu, ñeå thính giaû cuûa Ñaøi bieát ñeán Vaên Kieän môùi cuûa Toøa Thaùnh. Chuùng con xin chuùc Ñöùc Cha nhieàu thaønh coâng trong söù vuï toâng ñoà.

Ñöùc Toång Thuaän - Xin caûm ôn vaø heïn gaëp laïi dòp khaùc.

Back to Radio Veritas Home Page