Söù Ñieäp Hoøa Bình cho Naêm 1998.
"Töø söï coâng baèng cuûa töøng ngöôøi, maø phaùt sinh hoøa bình cho taát caû", ñoù laø chuû ñeà cuûa söù ñieäp cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II cho Ngaøy Quoác Teá Hoøa Bình laàn thöù 31, seõ ñöôïc cöû haønh vaøo ngaøy 1 thaùng gieâng naêm 1998. Söù ñieäp Hoøa Bình naày seõ ñöôïc ÑHY Roger ETCHEGARAY giôùi thieäu cho giôùi baùo chí taïi Roma, vaøo ngaøy thöù ba tôùi, 16 thaùng 12.
Chính Ñöùc Coá Giaùo Hoaøng Phaoloâ VI ñaõ thieát laäp ngaøy Quoác Teá Hoøa Bình caùch ñaây 30 naêm. Ngaøy 8 thaùng 12 naêm 1967, Ngaøi ñaõ gôûi cho toaøn theå Giaùo Hoäi vaø taát caû moïi ngöôøi thieän chí, söù ñieäp Hoøa Bình cho Ngaøy Quoác Teá Hoøa Bình laàn thöù nhaát, ñöôïc cöû haønh vaøo ngaøy muøng 1 thaùng gieâng naêm 1968. Töø ñoù ñeán nay, moãi naêm, vaøo ngaøy muøng 1 thaùng gieâng, toaøn theå Gíao Hoäi Coâng Giaùo khaép nôi, ñeàu cöû haønh ngaøy Quoác Teá Hoøa Bình, vöøa suy tö theo moät ñeà taøi, ñöôïc ÑTC trình baøy trong moät söù ñieäp.
Trong cuoäc hoïp baùo saùng thöù Ba 16/12/1997, taïi Phoøng Baùo Chí cuûa Toøa Thaùnh, ÑHY Roger Etchegaray, chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùo Hoaøng Coâng Lyù vaø Hoøa Bình ñaõ giôùi thieäu Söù Ñieäp Hoøa Bình thöù 31 cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II, cho ngaøy Quoác Teá Hoøa Bình seõ ñöôïc cöû haønh vaøo ngaøy muøng 1 thaùng Gieâng naêm 1998. Ñöùc Toång Giaùm Muïc Phanxicoâ Xavieâ Nguyeãn Vaên Thuaän, Phoù Chuû Tòch Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh Coâng lyù vaø Hoøa Bình cuõng coù maët trong buoåi hoïp baùo naày. Söù ñieäp Hoøa Bình coù chuû ñeà chung laø: Töø Söï Coâng Baèng cuûa Moãi Moät Nguôøi, phaùt sinh Hoøa Bình cho Taát caû. Coâng baèng luoân ñi ñoâi vôùi Hoøa Bình. Neáu moät trong hai (coâng baèng hay hoøa bình) bò ñe doïa hay bò suy suïp thì caû hai (hoøa bình vaø coâng baèng) cuøng bò ñe doïa hay suy suïp theo. ÑTC Gioan Phaoloâ II nhaán maïnh ñeán "traùch nhieäm" cuûa töøng ngöôøi, vaø cuûa taát caû moïi ngöôøi haõy thöïc thi coâng baèng vaø nhö theá môû ñöôøng cho Hoøa Bình. ÑTC cuõng khuyeán khích moïi ngöôøi haõy daán thaân phaùt trieån moät neàn vaên hoùa cuûa luaät phaùp, bieát toân troïng luaät phaùp trong nhöõng sinh hoïat cuûa quoác gia vaø giöõa caùc quoác gia. Trong söù ñieäp, ÑTC Gioan Phaoloâ II cuõng löu yù moïi ngöôøi raèng söï tham nhuõng, nhaát laø vieäc xöû duïng doái traù coâng quyû - goùp phaàn gia taêng naïn ngheøo cuøng vaø gaây ra nhöõng baát coâng laøm phaùt sinh ra nhöõng cuoäc xung ñoät chính trò taïi nhieàu quoác gia treân theá giôùi. Trong baøi giôùi thieäu söù ñieäp cuûa ÑTC, ÑHY Roger Etchegaray cuõng ñaõ löu yù ñeán khía caïnh naày vaø quaû quyeát raèng ÑTC Gioan Phaoloâ II muoán nhaém ñeán nhöõng vò laõnh ñaïo caùc chính phuû chieàu theo söï tham nhöõng. Nguôøi ta khoâng theå naøo xaây döïng moät neàn vaên hoùa cuûa Hoøa Bình vaø coâng baèng, maø khoâng daán thaân xaây döïng traät töï vaø söï thaät trong nhöõng vieäc nöôùc. Nhaän thaáy tính caùch khoù khaên phöùc taïp cuûa chieán dòch choáng naïn tham nhuõng, bôûi vì tham nhuõng coù theå maëc laáy raát nhieàu hình thöùc khaùc nhau, ÑTC keâu goïi caùc daân toäc treân theá giôùi haõy loaïi boû moïi thaùi ñoä dung nhöôïng ñoái vôùi haøng laõnh ñaïo tham nhuõng. Tieán trình ñeå loaïi boû haøng laõnh ñaïo tham nhuõng seõ laø tieán trình cuûa moät chieán dòch giaùo duïc quaàn chuùng vaø thöùc tænh caùc löông taâm. ÑTC cuõng khuyeán khích caùc vò thuû laõnh quoác gia cuõng nhö taát caû moïi coâng daân, haõy goùp phaàn xaây döïng moät neàn vaên hoùa döïa treân tình lieân ñôùi, moät tình lieân ñôùi coù theå ñaët neàn taûng vöõng chaéc cho coâng baèng vaø hoøa bình.
Cuõng trong cuoäc hoïp baùo saùng hoâm qua, thöù ba 16/12, ÑHY Roger Etchegaray cuõng ñaõ loan baùo raèng vaøo thaùng Gieâng naêm 1998, Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh Coâng Lyù vaø Hoøa Bình seõ coâng boá moät vaên kieän baøn veà vaán ñeà caûi caùch Ruoäng Ñaát taïi nhöõng quoác gia ñang treân ñöôøng phaùt trieån.
1. Töø söï coâng baèng cuûa moãi moät ngöôøi, phaùt sinh hoøa bình cho taát caû. (noùi caùch khaùc: moãi ngöôøi caàn thöïc thi coâng baèng, ñeå taát caû moïi ngöôøi ñöôïc höôûng hoøa bình).
Coâng baèng ñoàng haønh vôùi Hoøa Bình vaø thieát laäp vôùi Hoøa Bình moät moái töông quan lieân læ vaø sinh ñoäng. Coâng baèng vaø Hoøa Bình ñeàu nhaém ñeán ñieàu lôïi ích cuûa moãi moät ngöôøi vaø cuûa taát caû moïi ngöôøi, vaø vì theá, Coâng Baèng vaø Hoøa Bình ñoøi phaûi coù traät töï vaø söï thaät. Khi moät trong hai bò nguy hieåm, thì caû hai ñeàu bò nguy chung. Khi nguôøi ta xuùc phaïm ñeán coâng baèng, thì ngöôøi ta cuõng gaây nguy hieåm cho hoøa bình. Coù moät töông quan chaët cheõ giöõa söï coâng baèng cuûa moãi moät ngöôøi vaø hoøa bình cuûa taát caû moïi ngöôøi. Vaø chính vì theá , maø vôùi söù ñieäp naày cho Ngaøy Quoác Teá Hoøa Bình, toâi muoán ngoû lôøi tröôùc heát vôùi caùc vò thuû laõnh caùc quoác gia, vôùi yù thöùc raèng theá giôùi ngaøy nay, duø bò ghi daáu nôi nhieàu vuøng, bôûi nhöõng caêng thaúng, baïo löïc vaø xung ñoät, nhöng vaãn coøn ñi tìm nhöõng khaû theå môùi vaø nhöõng quaân baèng coù tính caùch oån ñònh hôn, ñeå nhaèm tôùi moät neàn hoøa bình ñích thöïc vaø laâu daøi cho toaøn theå nhaân loaïi. Coâng baèng vaø hoøa bình khoâng phaûi laø nhöõng quan nieäm tröøu töôïng hay laø nhöõng lyù töôûng xa xoâi. Ñaây laø nhöõng giaù trò naèm saün, nhö laø phaàn gia taøi chung, trong con tim cuûa moãi ngöôøi. Caùc caù nhaân, gia ñình, coäng ñoaøn vaø quoác gia, taát caû ñeàu ñöôïc goïi soáng trong coâng baèng vaø thöïc hieän hoøa bình. Khoâng ai coù theå chuaån cho mình khoûi traùch nhieäm naày. Trong luùc naày, tö töôûng toâi höôùng ñeán taát caû nhöõng ai bò rôi vaøo, duø hoï khoâng muoán, rôi vaøo trong nhöõng cuoäc xung ñoät tang thöông, cuõng nhö ñeán nhöõng keû bò loaïi ra ngoaøi leà, nhöõng ngöôøi ngheøo, vaø nhöõng naïn nhaân cuûa moïi hình thöùc boùc loät. Ñoù laø nhöõng con ngöôøi caûm nghieäm ñöôïc trong chính thaân theå hoï, söï thieáu vaéng cuûa hoøa bình vaø nhöõng haäu quaû chua chaùt cuûa baát coâng. Ai coù theå soáng döûng döng tröôùc khao khaùt cuûa hoï coù ñöôïc moät cuoäc soáng aên reå saâu trong söï coâng baèng vaø hoøa bình ñích thöïc? Traùch nhieäm cuûa taát caû laø phaûi laøm sao cho ñieàu naày ñöôïc trao ban cho hoï: söï coâng baèng ñaày ñuû khoâng theå naøo coù ñöôïc, neáu khi maø taát caû khoâng ñöôïc höôûng coâng baèng nhö nhau. Söï coâng baèng laø nhaân ñöùc luaân lyù vöøa ñoàng thôøi laø moät quan nieäm phaùp lyù. Ñoâi khi ngöôøi ta trình baøy söï coâng baèng vôùi ñoâi maét bò bòt laïi. Trong thöïc teá, coâng baèng coù boån phaän phaûi chuù yù vaø canh chöøng ñeå baûo ñaûm söï quaân bình giöõa caùc quyeàn lôïi vaø nhöõng boån phaän, cuõng nhö trong vieäc coå voõ söï chia seû ñeàu nhau veà nhöõng giaù hy sinh vaø nhöõng lôïi loäc. Coâng baèng thieát laäp laïi, chôù khoâng phaù huûy. Giaûi hoøa hôn laø thoâi thuùc traû thuø. Neáu nhìn kyû, thì goác reã cuûa coâng baèng naèm nôi tình thöông, moät tình thöông ñöôïc theå hieän moät caùch ñaày yù nghóa trong söï nhaân töø. Neáu coâng baèng maø bò taùch rôøi ra khoûi tình thöông nhaân töø, thì trôû thaønh laïnh luøng vaø chua chaùt (deùchirante). Söï coâng baèng laø moät nhaân ñöùc sinh ñoäng vaø soáng ñoäng. Noù baûo veä vaø coå voõ phaåm giaù voâ cuøng cuûa con ngöôøi vaø lo laéng cho coâng ích, vì laø keû giöõ gìn nhöõng tuông quan giöõa caùc ngoâi vò vaø daân toäc. Con ngöôøi khoâng soáng rieâng reõ moät mình, nhöng ngay töø giaây phuùt ñaàu tieân ñöôïc hieän höõu, con ngöôøi naèm trong töông quan vôùi keû khaùc roài, ñeán ñoä ñieàu lôïi ích cuûa caù nhaân vaø cuûa xaõ hoäi, cuøng tieán chung vôùi nhau: coù moät töông quan quaân bình teá nhò cuûa caû hai khía caïnh naày.
2. Ngoâi vò con ngöôøi töï baûn tính laø chuû theå cuûa nhöõng quyeàn lôïi phoå quaùt, khoâng theå bò xuùc phaïm, khoâng heà thay ñoåi. Tuy nhieân, nhöõng quyeàn lôïi treân khoâng hieän höõu moät mình. Veà vaán ñeà naày, Ñöùc Gioan 23 ,vò tieàn nhieäm ñaùng kính cuûa toâi, ñaõ daïy raèng ngoâi vò con ngöôøi coù nhöõng quyeàn lôïi vaø nhöõng boån phaän phaùt sinh tröïc tieáp vaø ñoàng thôøi töø chính baûn tính cuûa mình. Chính treân neàn taûng nhaân luaän ñuùng ñaén cuûa nhöõng quyeàn lôïi vaø boån phaän cuõng nhö treân moái töông quan noäi taïi giöõa quyeàn lôïi vaø boån phaän maø hoøa bình ñöôïc xaây döïng vöõng chaéc. Trong nhöõng theá kyû qua, nhöõng quyeàn lôïi cuûa con ngöôøi ñaõ ñöôïc coâng thöùc hoùa trong nhöõng tuyeân ngoân quy phaïm khaùc nhau, cuõng nhö trong nhöõng phöông tieän phaùp lyù coù tính caùch troùi buoäc phaûi tuaân giöõ. Vieäc coâng boá nhöõng nhaân quyeàn, trong lòch söû cuûa nhöõng daân toäc vaø nhöõng quoác gia ñang ñi tìm coâng baèng vaø töï do, ñöôïc nhaéc ñeán moät caùch haõnh dieän xöùng ñaùng, bôûi vì bieán coá ñoù thöôøng ñöôïc traûi qua nhö laø moät ñieåm thay ñoåi tieáp theo sau nhöõng xuùc phaïm hieån nhieân ñoái vôùi phaåm giaù cuûa töøng ngöôøi vaø cuûa troïn caû daân toäc. Caùch ñaây 50 naêm, sau cuoäc chieán ñöôïc ghi daáu bôûi söï choái boû caû quyeàn soáng cuûa moät vaøi daân toäc, Ñaïi Hoäi Ñoàng Lieân Hieäp Quoác ñaõ coâng boá Tuyeân Ngoân Phoå Quaùt veà Nhaân Quyeàn. Ñoù laø moät haønh ñoäng long troïng, maø ngöôøi ta ñaït ñeán ñöôïc, sau kinh nghieäm ñau buoàn veà chieán tranh, ñöôïc thoâi thuùc bôûi öôùc muoán nhìn nhaän moät caùch chính thöùc nhöõng quyeàn lôïi nhö nhau cho moïi ngöôøi, moïi daân toäc. Trong vaên baûn ñoù, ngöôøi ta ñoïc ñöôïc lôøi quaû quyeát sau ñaây, lôøi quaû quyeát coù giaù trò vöôït thôøi gian: "Vieäc nhìn nhaän phaåm giaù coù saün nôi moïi thaønh phaàn cuûa gia ñình nhaân loaïi vaø nhìn nhaän nhöõng quyeàn lôïi nhö nhau vaø khoâng theå bò xuùc phaïm cuûa hoï, vieäc nhìn nhaän ñoù laø neàn taûng cuûa töï do, cuûa coâng baèng vaø hoøa bình trong theá giôùi." Vaø nhöõng lôøi keát thuùc baûn Tuyeân Ngoân cuõng ñaùng chuùng ta chuù yù nhö sau:" Khoâng moät ñieàu gì trong baûn Tuyeân Ngoân naày coù theå ñöôïc giaûi thích theo nghóa maëc cho baát cöù quoác gia naøo, hay nhoùm ngöôøi hay caù nhaân naøo coù quyeàn thi haønh moät chöông trình hoaëc chu toaøn moät haønh ñoäng nhaèm huûy hoaïi baát cöù quyeàn lôïi vaø söï töï do naøo ñöôïc coâng boá trong baûn Tuyeân Ngoân naày." Thaät laø ñieàu bi thaûm, vieäc caû trong ngaøy nay baûn quy ñònh treân hoaëc bò vi phaïm moät caùch ngaám ngaàm baèng cuoäc ñaøn aùp, baèng nhöõng xung ñoät, baèng söï tham nhuõng hay, moät caùch tinh vi hôn, baèng caùch coá gaéng giaûi thích laïi, hay coá yù laøm sai laïc yù nghóa, chính nhöõng ñònh nghóa coù maët trong baûn Tuyeân Ngoân Phoå Quaùt. Baûn Tuyeân Ngoân naày caàn ñöôïc tuaân giöõ troïn veïn, trong tinh thaàn cuõng nhö trong baûn vaên. Baûn Tuyeân Ngoân naày, nhö Ñöùc Coá Giaùo Hoaøng Phaoloâ VI ñaõ tuyeân boá, phaûi luoân laø moät trong nhöõng Vaên Baûn Nguyeân Taéc laøm haõnh dieän Lieân Hieäp Quoác, "nhaát laø khi ngöôøi ta nghó ñeán taàm quan troïng cuûa noù nhö laø con ñöôøng chaéc chaén daãn ñeán hoøa bình". Nhaân dòp kyû nieäm 50 naêm baûn Tuyeân Ngoân Phoå Quaùt veà Nhaân Quyeàn, ñöôïc cöû haønh trong naêm nay (1998), thì quaû thaät laø ñieàu hôïp thôøi ñeå nhaéc laïi raèng "vieäc coå voõ vaø beânh vöïc nhöõng nhaân quyeàn laø ñieàu coù taàm quan troïng öu tieân trong coäng ñoàng quoác teá." Tuy nhieân, coù vaøi boùng toái vaây phuû laáy vieäc kyû nieäm naày, vì nhöõng e deø ñaët vaán ñeà ñoái vôùi hai ñaëc ñieåm thieát yeáu cuûa chính quan nieäm veà nhaân quyeàn: ñoù laø ñaëc tính phoå quaùt vaø khoâng theå phaân chia cuûa nhöõng nhaân quyeàn ñoù. Hai ñaëc tính naày caàn ñöôïc xaùc ñònh moät caùch maïnh meõ, ñeå loaïi boû nhöõng coâng kích pheâ bình cuûa nhöõng ai muoán duøng ñeán lyù luaän döïa treân söï khaùc bieät rieâng veà vaên hoùa maø che ñaäy nhöõng vi phaïm nhaân quyeàn, cuõng nhö cuûa nhöõng ai laøm yeáu ñi quan nieäm veà phaåm giaù con ngöôøi, baèng caùch choái boû thöïc löïc phaùp lyù cuûa nhöõng quyeàn lôïi xaõ hoäi, kinh teá vaø vaên hoùa. Ñaëc tính phoå quaùt vaø baát khaû phaân chia laø hai nguyeân taéc höôùng ñaïo; hai nguyeân taéc naày ñoøi buoäc nhöõng nhaân quyeàn phaûi ñöôïc aên reã saâu vaøo trong töøng neàn vaên hoùa vaø raèng thöïc löïc phaùp lyù cuûa nhöõng nhaân quyeàn ñoù phaûi ñöôïc cuõng coá, ñeå baûo ñaûm sao cho nhöõng nhaân quyeàn ñoù ñöôïc tuaân giöõ troïn veïn. Vieäc kính troïng nhöõng quyeàn lôïi cuûa con ngöôøi khoâng theå chæ lieân quan ñeán vieäc baûo veä chuùng treân bình dieän phaùp lyù suoâng maø thoâi, nhöng coøn phaûi löu yù ñeán taát caû moïi khía caïnh phaùt sinh töø quan nieäm veà phaåm giaù con ngöôøi; phaåm giaù naày naèm ôû neàn taûng cuûa moïi quyeàn lôïi. Trong vieãn töôïng naày, caàn chuù taâm ñeán coâng taùc giaùo duïc. Ngoaøi ra, cuõng caàn quan taâm ñeán vieäc coå voõ nhöõng nhaân quyeàn; vieäc coå voõ naày laø hoa traùi cuûa tình yeâu thöông ñoái vôùi con ngöôøi xeùt nhö laø ngöôøi, bôûi vì "tình thöông vöôït qua hôn nhöõng gì maø coâng baèng coù theå mang ñeán". Trong khung caûnh cuûa vieäc coå voõ nhaân quyeàn, ngöôøi ta phaûi coá gaéng nhieàu hôn nöõa ñeå baûo veä nhöõng quyeàn cuûa gia ñình, teá baøo töï nhieân vaø caên baûn cuûa xaõ hoäi".
3. Nhöõng thay ñoåi to lôùn treân bình dieän chính trò vaø ñòa dö tieáp sau naêm 1989 ñaõ keùo theo nhöõng cuoäc caùch maïng thaät söï trong laõnh vöïc xaõ hoäi vaø kinh teá. Vieäc toaøn caàu hoùa neàn kinh teá vaø taøi chaùnh giôø ñaây laø moät thöïc taïi vaø caøng ngaøy chuùng ta caøng bieát roõ nhöõng haäu quaû cuûa tieán boä mau choùng trong laõnh vöïc nhöõng kyõ thuaät thoâng tin. Chuùng ta ñang ôû nôi ngöôõng cöûa cuûa moät thôøi ñaïi môùi, coù mang theo nhöõng nieàm hy voïng to lôùn vaø nhöõng caâu hoûi ñaày lo aâu. Ñaâu laø haäu quaû cuûa nhöõng thay ñoåi ñang dieãn ra? Lieäu moïi nguôøi seõ coù ñuû khaû naêng ñeå höôûng laáy nhöõng ñieàu toát cuûa thò tröôøng toaøn caàu? Lieäu moïi ngöôøi seõ coù cô may höôûng ñöôïc hoøa bình? Lieäu nhöõng töông quan giöõa caùc Quoác Gia seõ trôû neân coâng baèng hôn, hay laø nhöõng caïnh tranh kinh teá vaø tranh chaáp giöõa caùc daân toäc vaø quoác gia laïi ñöa nhaân loaïi ñeán hoaøn caûnh soáng baát oån nhieàu hôn nöõa? Ñeå coù moät xaõ hoäi coâng baèng hôn vaø moät neàn hoøa bình vöõng beàn hôn trong moät theá giôùi ñang tieán ñeán vieäc toaøn caàu hoùa, thì boån phaän khaån thieát cuûa nhöõng Toå Chöùc Quoác Teá laø giuùp coå voõ moät yù thöùc traùch nhieäm ñoái vôùi coâng ích. Nhöng ñeå ñaït ñeán ñieàu naày, chuùng ta khoâng bao giôø ñöôïc boû queân ngoâi vò con ngöôøi; ngoâi vò naày phaûi naèm ôû trung taâm cuûa moïi döï aùn xaõ hoäi. Chæ nhö theá thì Lieân Hieäp Quoác môùi trôû thaønh "ñaïi gia ñình cuûa caùc daân toäc", phuø hôïp vôùi söù maïng nguyeân thuûy cuûa noù laø "coå voõ tieán boä xaõ hoäi vaø möùc soáng toát hôn trong söï töï do roäng raõi hôn". Ñaây laø con ñöôøng ñeå xaây döïng moät coäng ñoàng theá giôùi döïa treân söï tin töôûng laãn nhau, naâng ñôõ laãn nhau vaø thaønh thaät kính troïng nhau". Taét moät lôøi, thaùch thöùc cho chuùng ta laø baûo ñaûm sao cho coù ñöôïc moät vieäc toaøn caàu hoùa trong tình lieân ñôùi, moät vieäc toaøn caàu hoùa maø khoâng coù vieäc loaïi ra beân leà. Ñaây laø moät boån phaän roõ raøng cuûa coâng baèng, vôùi nhöõng ñoøi buoäc nghieâm troïng treân bình dieän luaân lyù, trong vieäc toå chöùc sinh hoaït kinh teá, xaõ hoäi, vaên hoùa vaø chính trò cuûa caùc quoác gia.
4. Nhieàu quoác gia vaø nhieàu vuøng treân theá giôùi, vì khaû naêng kinh teá vaø taøi chaùnh yeáu keùm, ñang gaëp nguy hieåm bò loaïi ra khoûi moät neàn kinh teá ñang ñöôïc toaøn caàu hoùa. Nhieàu quoác gia khaùc, coù nhieàu taøi nguyeân hôn, nhöng tieác thay khoâng theå khai thaùc chuùng vì nhieàu lyù do: vì nhöõng nhöõng xaùo troän, nhöõng xung ñoät noäi boä, vì thieáu cô sôû töông xöùng, vì söï toài teä moâi sinh, vì naïn tham nhuõng phoå bieán, vì naïn phaïm phaùp vaø nhieàu lyù do khaùc nöõa. Vieäc toaøn caàu hoùa caàn ñöôïc ñi ñoâi vôùi tình lieân ñôùi. Nguôøi ta caàn gôûi ñeán nhöõng trôï giuùp ñaëc bieät, maø nhôø ñoù nhöõng quoác gia naøo khoâng theå thaønh coâng böôùc vaøo trong neàn kinh teá thò tröôøng, vôùi söùc löïc rieâng cuûa hoï, thì coù theå nhôø nhöõng trôï giuùp ñoù ñeå vöôït qua ñöôïc hoaøn caûnh baát lôïi hieän taïi cuûa hoï. Ñaây laø ñieàu maø söï coâng baèng ñoøi buoäc phaûi laøm cho nhöõng quoác gia yeáu keùm ñoù. Trong moät ñaïi gia ñình ñích thöïc caùc Quoác Gia, thì khoâng neân ñeå moät quoác gia naøo ñoù bò loaïi ra ngoaøi; ngöôïc laïi, caàn phaûi naâng ñôõ cho quoác gia yeáu keùm nhaát, moûng doøn nhaát, ngoû haàu quoác gia ñoù coù theå phaùt trieån nhöõng khaû theå rieâng cuûa mình. Ñeán ñaây, taâm tö toâi höôùng ñeán moät trong nhöõng khoù khaên to lôùn maø caùc quoác gia ngheøo nhaát ngaøy nay phaûi ñöông ñaàu. Toâi muoán noùi ñeán gaùnh naëng neà cuûa nôï nöôùc ngoaøi, moät gaùng naëng gaây thieät thoøi cho caùc neàn kinh teá cuûa troïn caû bao daân toäc, vöøa chaän laïi tieán boä xaõ hoäi vaø chính trò cuûa nhöõng daân toäc ñoù. Veà vaán ñeà naày. Vaøi saùng kieán môùi ñaây cuûa caùc cô quan taøi chaùnh quoác teá ñaõ baét ñaàu chöông trình quan troïng ñeå giaõm bôùt caùc moùn nôï trong traät töï. Toâi heát loøng mong öôùc ngöôøi ta tieáp tuïc ñi treân con ñöôøng naày, vöøa aùp duïng moät caùch meàm deûo nhöõng ñieàu kieän ñaõ ñònh tröôùc, sao cho taát caû caùc quoác gia naøo coù quyeàn ñöôïc höôûng söï giaûm nôï, thì coù theå höôûng ñöôïc lôïi ích ñoù tröôùc naêm 2000. Nhöõng quoác gia giaøu coù hôn coù theå thöïc hieän nhieàu ñieàu trong chieàu höôùng naày, vöøa naâng ñôõ cho vieäc thi haønh nhöõng saùng kieán giaõm nôï nhö vöøa noùi treân. Vaán ñeà nôï naàn laø thaønh phaàn cuûa moät vaán ñeà roäng raõi hôn: vaán ñeà keùo daøi naïn ngheøo cuøng, ñoâi khi ngheøo ñeán möùc cuoái cuøng, vaø vaán ñeà phaùt sinh nhöõng baát bình ñaúng môùi ñi keøm vôùi dieãn tieán toaøn caàu hoùa. Neáu muïc tieâu nhaém tôùi laø vieäc toaøn caàu hoùa maø khoâng gaây ra vieäc loaïi ra beân leà, thì ngöôøi ta khoâng theå naøo chaáp nhaän nöõa moät theá giôùi trong ñoù nhöõng ngöôøi heát söùc giaøu vaø nhöõng keû ngheøo cuøng soáng song song beân caïnh nhau nhö vaäy, nhöõng keû khoâng coù gì caû, keå caû nhöõng gì heát söùc thieát yeáu ñeå soáng coøn, beân caïnh nhöõng keû giaøu khoâng chuùt quan taâm phung phí nhöõng gì keû khaùc heát söùc caàn ñeán. Nhöõng caûnh traùi nghòch nhö vaäy laø moät xuùc phaïm ñoái vôùi phaåm giaù con nguôøi. Chaéc chaén raèng khoâng thieáu nhöõng phuông tieän töông xöùng ñeå loaïi boû söï ngheøo cuøng, chaúng haïn nhö vieäc coå voõ nhöõng ñaàu tö ñeàu ñaën treân bình dieän xaõ hoäi vaø saûn xuaát, töø phía nhöõng cô quan kinh teá quoác teá. Ñieàu naày giaû thieát raèng nhöõng coäng ñoàng quoác teá muoán haønh ñoäng vôùi moät quyeát taâm caàn thieát. Nhöõng böôùc ñaùng ca ngôïi trong chieàu höôùng naày ñaõ ñöôïc thöïc hieän roài, nhöng moät giaûi phaùp laâu daøi ñoøi hoûi coá gaéng chung cuûa taát caû moïi ngöôøi, keå caû coá gaéng cuûa nhöõng chính phuû coù lieân heä.
5. Vaø giôø ñaây phaûi noùi gì veà nhöõng baát bình ñaúng traàm troïng hieän coù beân trong noäi boä caùc quoác gia? Nhöõng hoaøn caûnh ngheûo ñeán möùc taän cuøng, baát luaän chuùng xuaát hieän nôi ñaâu, ñeàu keát thaønh söï baát coâng ñaàu tieân. Vieäc loaïi boû nhöõng caûnh soáng ngheøo cuøng ñoù phaûi laø ñieåm öu tieân cuûa taát caû moïi ngöôøi, treân bình dieän quoác gia cuõng nhö quoác teá. Chuùng ta cuõng khoâng theå naøo im laëng tröôùc naïn tham nhuõng, ñang laøm hö ñi söï phaùt trieån xaõ hoäi vaø chính trò cuûa bieát bao daân toäc. Ñaây laø moät hieän töôïng caøng ngaøy caøng taêng, vaø thaám vaøo trong nhieàu laõnh vöïc xaõ hoäi, vöøa khinh thöôøng luaät phaùp vaø khoâng bieát gì ñeán nhöõng quy luaät cuûa coâng baèng vaø söï thaät. Naïn tham nhuõng laø ñieàu raát khoù choáng laïi, vì noù maëc laáy raát nhieàu hình thöùc: khi bò deïp taét ôû nôi naày, thì noù laïi xuaát hieän taïi nôi khaùc. Caàn phaûi coù can ñaûm, duø chæ môùi toá caùo tham nhuõng maø thoâi. Sau ñoù, ñeå deïp tan noù hoaøn toaøn, thì caàn coù yù chí cöông quyeát cuûa Nhaø Caàm Quyeàn, cuøng vôùi söï uûng hoä quaûng ñaïi cuûa taát caû moïi ngöôøi daân, vôùi moät löông taâm luaân lyù maïnh meõ. Moät traùch nhieäm lôùn trong cuoäc chieán choáng naïn tham nhuõng naèm treân vai cuûa nhöõng ai coù chöùc vuï coâng quyeàn. Hoï coù traùch vuï daán thaân ñeå aùp duïng luaät phaùp nhö nhau cho taát caû vaø thöïc hieän söï trong saùng trong taát caû moïi haønh vi quaûn trò. Ñöôïc ñaët leân ñeå phuïc vuï cho ngöôøi daân, Nhaø Nöôùc laø ngöôøi quaûn lyù nhöõng taøi nguyeân cuûa daân chuùng, vaø Nhaø Nöôùc phaûi quaûn trò nhöõng taøi nguyeân ñoù nhaèm ñaït ñeán coâng ích. Moät chính phuû toát ñoøi buoäc phaûi coù nhöõng kieåm soaùt ñuùng ñaén vaø moät söï thaønh thöïc hoaøn toaøn trong moïi haønh vi kinh teá vaø taøi chaùnh. Khoâng theå naøo cho pheùp nhöõng taøi nguyeân nhaèm phuïc vuï coâng ích, laïi trôû thaønh phuïc vuï cho nhöõng lôïi ích khaùc coù tính caùch rieâng tö hay teä hôn coù tính caùch phaïm phaùp. Vieäc xöû duïng gian traù nhöõng ñoàng tieàn cuûa chung, laøm thieät thoøi cho nhöõng ngöôøi daân ngheøo, vì hoï laø nhöõng keû ñaàu tieân phaûi chòu thieáu nhöõng dòch vuï caên baûn caàn thieát ñeå phaùt trieån chính mình. Khi maø naïn tham nhuõng len loûi vaøo ñöôïc trong vieäc thi haønh söï coâng baèng, thì laïi laø nhöõng ngöôøi ngheøo phaûi mang laáy nhöõng haäu quaû naëng neà, vì nhöõng chaäm treã rong vieäc thi haønh coâng baèng, nhöõng söï khoâng höõu hieäu, nhöõng thieáu thoán cô caáu, söï thieáu thoán khoâng ñöôïc beânh vöïc töông xöùng. Nhöõng ngöôøi daân ngheøo nhö vaäy khoâng theå laøm gì khaùc hôn laø ñaønh chòu ñau khoå vì söï laïm duïng quyeàn haønh.
6. Coøn coù nhöõng hình thöùc baát coâng khaùc nöõa gaây nguy hieåm cho neàn hoøa bình. Toâi muoán nhaéc laïi nôi ñaây hai hình thöùc sau ñaây. Hình thöùc thöù nhaát laø söï thieáu nhöõng phöông tieän ñeå moïi ngöôøi daân ñeàu coù theå vay möôïn voán laøm aên. Ngöôøi daân ngheøo thöôøng bò boù buoäc phaûi ñöùng ngoaøi khoâng ñöôïc höôûng heä thoáng kinh teá thoâng thöôøng, hay bò rôi vaøo tay cuûa nhöõng keû cho vay tieàn khoâng coù löông taâm ñoøi hoûi möùc lôøi quaù cao, laøm cho hoaøn caûnh ñaõ mong manh cuûa hoï trôû thaønh toài teä hôn. Vì theá, boån phaän cuûa taát caû laø phaûi laøm sao ngoû haàu ngöôøi daân ngheøo coù theå höôûng ñöôïc vieäc vay möôïn tieàn moät caùch coâng baèng vaø vôùi möùc tieàn lôøi coù theå traû ñöôïc. Hieän nay, taïi nhieàu nôi treân theá giôùi, ñaõ coù nhöõng cô quan taøi chaùnh thöïc hieän vieäc cho vay nhöõng moùn tieàn nhoû, vôùi nhöõng ñieàu kieän coù lôïi cho ngöôøi caàn vay tieàn. Ñaây laø nhöõng saùng kieán caàn ñöôïc khuyeán khích, bôûi vì chính theo con ñöôøng naày maø ngöôøi ta coù theå ñaït ñeán vieäc loaïi boû haún taän goác reã vieäc ñaùng xaáu hoå laø "cho vay aên lôøi caét coå", baèng caùch laøm cho nhöõng phöông tieän kinh teá caàn thieát cho vieäc phaùt trieån gia ñình vaø coäng ñoàng, trôû thaønh saün saøng cho taát caû moïi ngöôøi khi caàn ñeán. Vaø phaûi noùi gì nöõa veà söï gia taêng naïn baïo löïc ñoái vôùi nhöõng ngöôøi phuï nöõ, vaø nhöõng treû em nam nöõ? Ngaøy nay, ñaây laø moät trong nhöõng söï vi phaïm roäng raûi nhaát veà nhöõng quyeàn cuûa con ngöôøi, moät söï vi phaïm trôû thaønh phöông tieän khuûng boá: nhöõng ngöôøi phuï nöõ bò baét laøm con tin, nhöõng thanh thieáu nieân bò saùt haïi moät caùch daõ man. Theâm vaøo ñoù laø baïo löïc cuûa naïn cöôõng böùc maõi daâm vaø naïn daâm oâ treân nhöõng treû vò thaønh nieân, cuõng nhö naïn laïm duïng lao ñoäng nhöõng treû nhoû trong nhöõng hoaøn caûnh noâ leä thaät söï. Ñeå goùp phaàn chaän ñöùng laïi söï baønh tröôùng nhöõng hình thöùc baïo löïc naày, caàn phaûi coù nhöõng saùng kieán cuï theå, ñaëc bieät laø caàn nhöõng phöông tieän luaät phaùp thích hôïp treân bình dieän quoác gia cuõng nhö quoác teá. Ngoaøi ra, caàn phaûi coù coâng vieäc daán thaân maïnh meõ trong laõnh vöïc giaùo duïc vaø coå voõ vaên hoùa, ngoû haàu, nhö toâi ñaõ thöôøng nhaéc ñeán trong caùc söù ñieäp hoøa bình tröôùc ñaây, nguôøi ta bieát nhìn nhaän vaø toân troïng phaåm giaù cuûa moãi moät ngöôøi. Thaät vaäy, moät yeáu toá khoâng theå naøo bò thieáu trong phaàn gia taøi luaân lyù vaø vaên hoùa cuûa toaøn theå nhaân loaïi vaø cuûa töøng ngöôøi: ñoù laø yù thöùc raèng moïi caù nhaân ñeàu baèng nhau trong phaåm giaù, vaø ñaùng ñöôïc toân troïng nhö nhau, vaø laø nhöõng chuû theå cuûa cuøng quyeàn lôïi vaø boån phaän.
7. Hoøa bình cho taát caû ñöôïc phaùt sinh töø söï coâng baèng cuûa töøng ngöôøi. Khoâng ai coù theå ruùt lui tröôùc moät söï daán thaân coù taàm quan troïng quyeát ñònh nhö vaäy ñoái vôùi nhaân loaïi. Söï daán thaân naày keâu goïi moïi ngöôøi nam nöõ, haõy ñoùng goùp tuøy theo nhöõng khaû naêng chuyeân moân vaø tuøy traùch nhieäm rieâng. Thöa quyù vò Nguyeân Thuû Quoác Gia vaø quyù vò chòu traùch nhieäm caùc Quoác Gia, Toâi xin ngoû lôøi keâu goïi ñeán quyù vò, nhöõng keû ñaõ ñöôïc trao phoù cho traùch vuï toái cao canh chöøng veà tình hình caùc nhaân quyeàn taïi moãi quoác gia. Chu toaøn traùch vuï cao caû nhö vaäy khoâng phaûi laø ñieàu deã daøng, nhöng ñoù laø moät trong nhöõng traùch vuï öu tieân cuûa quyù vò. Öôùc gì nhöõng ñònh cheá cuûa caùc quoác gia maø quyù vò phuïc vuï cho, coù theå keát thaønh söï baûo ñaûm cho daân chuùng ñöôïc höôûng coâng baèng, vaø khuyeán khích laøm cho yù thöùc daân söï cuûa daân chuùng ñöôïc lôùn leân luoân maõi. Xaây döïnghoøa bình trong coâng baèng, ngoaøi ra, coøn ñoøi hoûi söï ñoùng goùp cuûa moïi thaønh phaàn xaõ hoäi, moãi ngöôøi trong laõnh vöïc rieâng vaø trong söï goùp söùc chung vôùi nhöõng thaønh phaàn khaùc cuûa coäng ñoaøn. Moät caùch ñaëc bieät, toâi xin khuyeán khích quyù vò, nhöõng thaày coâ, daán thaân trong moïi caáp böïc giaûng daïy vaø giaùo duïc cho caùc theá heä môùi: xin haõy huaán luyeän hoï theo nhöõng giaù trò luaân lyù vaø daân söï, vöøa in vaøo taâm trí hoï moät yù thöùc beùn nhaïy veà caùc quyeàn lôïi vaø boån phaän, baét ñaàu töø chính laõnh vöïc moâi tröôøng hoïc ñöôøng. Giaùo duïc soáng coâng baèng ñeå giaùo duïc soáng hoøa bình: ñoù laø moät trong nhöõng traùch vuï öu tieân cuûa quyù vò. Trong laõnh vöïc giaùo duïc, ngöôøi ta khoâng theå naøo thay theá vai troø cuûa gia ñình, laø moâi tröôøng öu tieân cho vieäc huaán luyeän nhaân baûn cuûa nhöõng theá heä môùi. Hôõi nhöõng baäc laøm cha meï, töø maãu göông cuûa caùc ngöôøi maø tuøy thuoäc phaàn lôùn dung maïo luaân lyù cuûa con caùi; vaø con caùi soáng theo dung maïo luaân lyù ñoù töø maãu möïc nhöõng töông quan maø caùc baäc laøm cha meï ñaët ra ôû beân trong cuõng nhö beân ngoaøi ñôn vò gia ñình. Gia ñình laø tröôøng hoïc ñaàu tieân cuûa söï soáng, vaø aûnh höôûng laõnh nhaän töø gia ñình coù tính caùch quyeát ñònh cho töông lai phaùt trieån cuûa ngoâi vò con ngöôøi. Hôõi nhöõng ngöôøi treû treân theá giôùi, cha xin noùi vôùi caùc con, nhöõng keû töï nhieân khao khaùt coâng baèng vaø hoøa bình, (cha xin noùi vôùi chuùng con) raèng: chuùng con haõy luoân luoân gìn giöõ cho soáng ñoäng maõi yù höôùng chuùng con höôùng veà caùc lyù töôûng, vaø chuùng con haõy kieân nhaãn vaø beàn taâm theo ñuoåi nhöõng lyù töôûng ñoù, trong nhöõng hoaøn caûnh cuï theå trong ñoù chuùng con sinh soáng. Chuùng con haõy saün saøng ñaåy lui nhöõng caùm doã muoán ñi theo nhöõng ngaõ taét baát hôïp phaùp ñeå tieán tôùi nhöõng hình aûnh giaû taïo veà thaønh coâng hay söï giaøu sang; ngöôïc laïi, chuùng con haõy bieát yeâu thích ñieàu gì laø coâng baèng vaø ñuùng thaät, caû khi vieäc soáng theo con ñöôøng naày ñoøi hoûi hy sinh vaø thoâi thuùc ta ñi ngöôïc doøng. Chính nhö theá thì töø söï coâng baèng cuûa moãi ngöôøi môùi phaùt sinh hoøa bình cho taát caû.
8. Naêm Thaùnh 2000 ñang tieán nhanh ñeán chuùng ta; Naêm Thaùnh 2000, ñoái vôùi caùc tín höõu, laø thôøi gian daønh rieâng cho Thieân Chuùa, Chuùa cuûa lòch söû, laø moät nhaéc nhôû cho taát caû veà söï tuøy thuoäc caên baûn cuûa taïo vaät ñoái vôùi Ñaáng taïo hoùa. Nhöng trong truyeàn thoáng cuûa Kinh Thaùnh, thì Naêm Thaùnh cuõng laø thôøi gian giaûi phoùng nhöõng nguôøi noâ leä, traû laïi ñaát ñai cho nguôøi chuû hôïp phaùp, tha ñi nhöõng moùn nôï vaø thieát laäp laïi ngay nhöõng hình thöùc bình ñaúng giöõa taát caû moïi thaønh phaàn daân chuùng. Tuy nhieân, ñaây cuõng laøm thôøi gian öu tieân ñeå thöïc hieän söï coâng baèng daãn daét ñeán töï do. Nhôø ñöùc tin vaøo Thieân Chuùa Tình Yeâu vaø nhôø vaøo söï tham döï vaøo ôn cöùu roãi phoå quaùt cuûa Chuùa Kitoâ, nhöõng nguôøi Kitoâ ñöôïc môøi goïi soáng theo coâng baèng vaø soáng trong hoøa bình vôùi taát caû moïi ngöôøi, bôûi vì "Chuùa Gieâsu khoâng chæ trao ban cho chuùng ta moät söï bình an ñôn thöôøng. Chuùa ñaõ trao ban cho chuùng ta söï bình an cuûa Ngaøi cuøng vôùi söï coâng chính cuûa Ngaøi. Bôûi vì Chuùa laø ñaáng Hoøa Bình vaø coâng baèng, neân ngaøi coù theå trôû thaønh neàn hoøa bình vaø söï coâng baèng cho chuùng ta". Toâi ñaõ coâng boá nhöõng lôøi treân caùch ñaây 20 naêm, nhöng trong vieãn töôïng cuûa nhöõng thay ñoåi taän caên ñang ñöôïc thöïc hieän, nhöõng lôøi ñoù giôø ñaây maëc theâm moät yù nghóa cuï theå hôn nöõa vaø soáng ñoäng hôn nöõa. Moät daáu chæ ñeå phaân bieät ngöôøi Kitoâ, ngaøy nay hôn bao giôø heát, phaûi laø tình yeâu thöông ñoái vôùi ngöôøi ngheøo, keû coâ theá vaø nhöõng ngöôøi ñang ñau khoå. Soáng söï daán thaân thaät ñoøi hoûi treân, thì ñoøi buoäc moät söï ñaûo ngöôïc hoaøn toaøn nhöõng giaù trò laøm cho ta ñi tìm ñieàu thieän haûo chæ cho rieâng mình: ñoù laø quyeàn haønh, thuù vui, söï laøm giaøu khoâng löông taâm. Phaûi, nhöõng ñoà ñeä cuûa Chuùa Kitoâ ñöôïc môøi goïi thöïc hieän söï trôû laïi taän caên. Taát caû nhöõng ai daán thaân ñi theo con ñöôøng naày, thì seõ caûm nghieäm ñöôïc "söï coâng baèng, hoøa bình vaø nieàm vui trong Chuùa Thaùnh Thaàn (Roma 14,17), vaø seõ neám ñöôïc "hoa traùi hoøa bình vaø coâng baèng" (Dt 12,11). Toâi muoán ñeà nghò laïi nôi ñaây cho nhöõng ngöôøi Kitoâ thuoäc moïi ñaïi luïc, lôøi thöùc tænh cuûa Coâng Ñoàng Vat II nhö sau: Tröôùc heát, haõy thoûa maõn nhöõng ñoøi buoäc cuûa söï coâng baèng, ngoû haàu nguôøi ta khoâng coáng hieán nhö laø moät hoàng aân cuûa ñöùc baùc aùi, ñieàu maø keû khaùc coù quyeàn höôûng do coâng baèng". Moät xaõ hoäi coù tinh thaàn lieân ñôùi ñích thöïc, ñöôïc xaây döïng nhôø vaøo söï kieän naày laø nhöõng ai coù cuûa caûi, khoâng phaûi chæ laáy ra nhöõng gì laø dö thöøa, ñeå giuùp cho nhöõng keû ngheøo. Hôn nöõa, cung caáp nhöõng ñieàu toát vaät chaát, khoâng ñuû: caàn phaûi coù tinh thaàn chia seû, sao cho chuùng ta coù theå caûm thaáy danh döï khi ñöôïc dòp chaêm soùc vaø chuù yù ñeán nhöõng nhu caàu cuûa nhöõng anh chò em gaëp khoù khaên. Töø phía nhöõng ngöôøi Kitoâ cuõng nhö töø phía nhöõng tín ñoà cuûa caùc toân giaùo khaùc, vaø cuûa bieát bao nguôøi thieän chí nam nöõ, ngöôøi ngöôøi ñeàu caûm thaáy caàn coùù moät loái soáng ñôn sô nhö laø ñieàu kieän ñeå cho söï chia seû coâng baèng nhöõng hoa traùi cuûa taïo vaät cuûa Thieân Chuùa, coù theå trôû thaønh söï thaät. Ai soáng trong caûnh cuøng cöïc toät ñoä, khoâng theå chôø ñôïi laâu hôn nöõa ñöôïc. Ngöôøi ñoù caàn ñöôïc trôï giuùp ngay baày giôø, vaø do ñoù coù quyeàn laõnh nhaän lieàn ngay ñieàu caàn thieát.
9. Vaøo Chuùa Nhaät I muøa Voïng, giaùo hoäi ñaõ baét ñaàu naêm thöù hai ñeå chuaån bò lieàn ngay cho Ñaïi Naêm Thaùnh 2000, naêm ñöôïc daønh cho Chuùa Thaùnh Thaàn. Chuùa Thaùnh Thaàn cuûa nieàm hy voïng ñang hoaït ñoäng trong theá giôùi. Ngaøi hieän dieän trong coâng vieäc phuïc vuï voâ vò lôïi cuûa ngöôøi laøm vieäc beân caïnh nhöõng keû bò loaïi ra beân leà vaø nhöõng ai ñau khoå, cuûa ai ñoùn nhaän nhöõng ngöôøi di daân vaø nhöõng ngöôøi tò naïn, cuûa ai coù can ñaûm choáng laïi vieäc khöôùc töø moät nguôøi hay moät nhoùm ngöôøi vì lyù do chuûng toäc, vaên hoùa vaø toân giaùo. Caùch ñaëc bieät, Chuùa Thaùnh Thaàn hieän dieän nôi vieäc laøm quaûng ñaïi cuûa taát caû nhöõng ai coøn kieân nhaãn vöõng maïnh tieáp tuïc coå voõ cho hoøa bình vaø hoøa giaûi giöõa nhöõng ai ñaõ moät thôøi soáng ñoái nghòch vaø thuø haän. Ñoù laø nhöõng daáu chæ hy voïng, khuyeán khích ñi tìm söï coâng baèng daãn ñeán hoøa bình. Con tim cuûa söù ñieäp phuùc aâm laø Chuùa Kitoâ, Ngaøi laø hoøa bình, laø söï hoøa giaûi cho taát caû. Öôùc chi dung maïo cuûa Chuùa Kitoâ soi saùng con ñöôøng cuûa nhaân loaïi, ñang chuaån bò böôùc qua ngöôõng cöûa cuûa ngaøn naêm thöù ba. Öôùc chi söï coâng baèng vaø hoøa bình cuûa Chuùa, trôû thaønh hoàng aân cho taát caû, khoâng phaân bieät gì caû.
"Luùc baáy gioø, sa maïc seõ trôû thaønh vuôøn caây xanh, vaø vuôøn caây seõ ñöôïc xem nhö moät khu ruøng. Trong sa maïc, quyeàn lôïi seõ cö nguï vaø coâng baèng seõ ngöï trò trong vuôøn caây xanh. Haäu quaû cuûa coâng baèng seõ laø Hoøa Bình, hoa traùi cuûa quyeàn lôïi laø moät söï yeân haøn luoân maõi" (Is 32,15-17).
Kyù teân
Gioan Phaoloâ II,
töø Vatican, ngaøy 8 thaùng 12 naêm 1997