Back
to Radio Veritas Asia Home PageBaøi Giaûng cuûa ÑTC trong chuyeán vieáng thaêm Cuba: Thaùnh Leã saùng Chuùa Nhaät 25/01/98: taïi thuû ñoâ La HAVANA.
Chuùa Nhaät 25/01/98 laø ngaøy vieáng thaêm cuoái cuøng cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II taïi Cuba. Taát caû moïi bieán coá ñeàu dieãn ra taïi thuû ñoâ La Havana. Tröôùc heát laø cuoäc gaëp gôõ ñaïi keát vaøo luùc 8 giôø saùng, taïi Toøa Söù Thaàn Toøa Thaùnh, vì Chuùa Nhaät 25/01/98, cuõng laø ngaøy keát thuùc tuaàn leã caàu nguyeän cho söï hieäp nhaát Kitoâ.
Trong söù ñieäp ngaén ñöôïc chuaån bò cho cuoäc gaëp gôõ naày, ÑTC ñaõ nhaéc ñeán taàm quan troïng cuûa vieäc caàu nguyeän cho söï hieäp nhaát cuûa taát caû moïi ngöôøi Kitoâ. Söï hieäp nhaát naày cuõng raát caàn cho moïi ngöôøi daân Cuba. ÑTC noùi nhö sau: Taát caû chuùng ta ñeàu ñöôïc goïi duy trì moät cuoäc ñoái thoaïi haèng ngaøy trong ñöùc baùc aùi; cuoäc ñoái thoaïi cuûa ñöùc baùc aùi naày seõ keùo ñeán cuoäc ñoái thoaïi cuûa söï thaät, vöøa cung caáp cho xaõ hoäi Cuba hình aûnh ñích thöïc veà Chuùa Ktoâ vaø giuùp anh chò em bieát roõ söù maïng cöùu roãi daønh cho taát caû moïi ngöôøi".
Sau cuoäc gaëp gôõ ñaïi keát naày, ÑTC Gioan Phaoloâ II coù ba cuoäc gaëp gôõ quan troïng khaùc, tröôùc khi töø giaû Cuba trôû veà laïi Roma, vaøo chieàu Chuùa Nhaät 25/01/98 naày. Ba bieán coá quan troïng cuûa ngaøy vieáng thaêm hoâm Chuùa Nhaät 25/01/98, laø Thaùnh Leã cho daân chuùng taïi quaûng tröôøng caùch maïng Jose Marti, cuoäc gaëp gôõ vôùi taát caû caùc Giaùm Muïc Cuba taïi Toøa Toång Giaùm Muïc La Havana, vaø bieán coá thuù ba laø cuoäc gaëp gôõ vôùi caùc linh muïc tu só nam nöõ vaø chuûng sinh taïi Nhaø Thôø Chính Toøa thuû ñoâ La Havana.
Trong soá ba bieán coá naày, thì dö luaän baùo chí vaø caùc quan saùt vieân chuyeán vieáng thaêm ñaõ chuù yù nhieàu ñeán thaùnh leã long troïng ñaõ ñöôïc ÑTC cöû haønh taïi quaûng tröôøng caùch maïng Jose Marti, vôùi söï hieän dieän cuûa chuû tòch Fidel Castro. Ñaây laø thaùnh leã cuoái cuøng, trong soá 4 thaùnh leã ÑTC cöû haønh trong chuyeán vieáng thaêm Cuba naày. Caùc phoùng vieân öôùc löôïng coù khoaøng 500 ngaøn ngöôøi tham döï.
Baøi giaûng cuûa ÑTC trong thaùnh leã naày, ñaõ ñöôïc coäng ñoaøn hieän dieän voã tay hoan hoâ uûng hoä ñeán 40 laàn. Töïu trung, ÑTC ñaõ keâu goïi thöïc hieän nhöõng thay ñoåi taïi Cuba, trong höôùng ñi töø töø ñeán neàn daân chuû thaät söï. ÑTC ñaõ coù nhöõng lôøi keát aùn roõ raøng ñoái vôùi Karl Marx chuû nghóa vaø tö baûn chuû nghóa röøng ruù. Khôi daäy "taâm hoàn Kitoâ" nôi moãi nguôøi daân, ÑTC môøi goïi haõy ñoùn nhaän söï thaät vaø aùnh saùng cuûa Chuùa Kitoâ, ñeå canh taân ñôøi soáng caù nhaân cuõng nhö canh taân xaõ hoäi. Giöõa ÑTC vaø daân chuùng, ñaõ coù moät söï thoâng caûm saâu xa. Ngay töø luùc khôûi ñaàu thaùnh leã, ÑTC ñaõ laáy ñöôïc caûm tình cuûa coäng ñoaøn hieän dieän vôùi lôøi noùi vui mieäng: Toâi laø ngöôøi baïn cuûa Cuba. Ca Ñoaøn cuøng vôùi ban nhaïc hoøa taáu ñaõ loàng heát taâm tình cuûa mình vaøo trong caùc baøi haùt. Chuùng ta haõy nghe ca ñoaøn haùt kinh xin Chuùa thöông xoùt vaø vinh danh nhö sau: (...tieáng thu aâm cuûa ca ñoaøn...).
Lieàn sau Phuùc aâm, tröôùc khi baét ñaàu baøi giaûng, ÑTC ñaõ cöû haønh moät nghi thöùc ngaén trao saùch Kinh Thaùnh cho khoaûng 20 nguôøi ñöôïc choïn leân ñaïi dieän cho coâng ñoaøn. Ñaây laø moät cöû chæ ñôn sô nhöng thaät yù nghóa: ÑTC trao Lôøi Chuùa cho anh chò em CUBA, ñeå laøm neàn taûng canh taân ñôøi soáng caù nhaân vaø canh taân xaõ hoäi. Sau ñoù, ÑTC baét ñaàu baøi giaûng vôùi lôøi quaû quyeát ñöôïc coäng ñoaøn voå tay hoan hoâ noàng nhieät: "Giaùo Hoäi taïi CUBA khoâng coâ ñôn moät mình vaø cuõng khoâng bò coâ laäp, ngöôïc lai, Giaùo Hoäi CUBA laø thaønh phaàn cuûa Giaùo Hoäi phoå quaùt hieän dieän treân khaâp theá giôùi" Sau ñoù, moät caùch long troïng, ÑTC trình baøy söù ñieäp cuûa Giaùo Hoäi lieân quan ñeán toå chöùc xaõ hoäi vaø sinh hoaït kinh teá nhö sau:
Nhö laø ngöôøi toâi tôù cuûa Phuùc AÂm Chuùa, toâi mang ñeán cho anh chò em söù ñieäp tình thöông vaø lieân ñôùi maø Chuùa Gieâsu Kitoâ ñaõ ñeán ñeå coáng hieán cho con ngöôøi thuoäc moïi thôøi ñaïi. Ñaây khoâng phaûi laø moät yù thöùc heä, cuõng khoâng phaûi laø moät heä thoáng kinh teá hay chính trò môùi meõ, nhöng ñaây laø moät con ñöôøng hoøa bình, coâng baèng vaø töï do ñích thöïc (daân chuùng voå tay thaät noàng nhieät). Nhöõng heä thoáng yù thöùc heä vaø kinh teá noái tieáp nhau trong nhöõng theá kyû vöøa qua, ñaõ thöôøng nhaán maïnh phöông phaùp haønh ñoäng döïa treân söï ñoái nghòch, bôûi vì nhöõng heä thoáng ñoù coù tích chöùa trong nhöõng chöông trình haønh ñoäng nhöõng maàm moùng ñoái nghòch vaø chia reõ. Ñieàu naày ñaõ aûnh höôûng saâu xa treân quan nieäm veà con ngöôøi vaø treân nhöõng töông quan giöõa con ngöôøi vôùi keû khaùc. Vaøi heä thoáng yù thöùc heä vaø kinh teá ñaõ chuû tröông ruùt goïn toân giaùo vaøo trong laõnh vöïc thuaàn tuùy caù nhaân, vaø taåy boû khoûi toân giaùo moïi taùc ñoäng hay chieàu kích xaõ hoäi. Nhö theá, chuùng ta caàn nhaéc laïi cho roõ raøng raèng moät quoác gia taân tieán khoâng theå naøo bieán chuû thuyeát voâ thaàn hay toân giaùo trôû thaønh nhö laø moät trong nhöõng duïng cuï chính trò. (Daân chuùng laïi voã tay hoan hoâ thaät laâu nôi ñaây). Traùnh moïi hình thöùc cuoàng tín hay traàn tuïc hoùa toät ñoä, Nhaø Nöôùc phaûi coå voõ moät baàu khí xaõ hoäi an bình thanh thaûn vaø moät neàn luaät phaùp töông xöùng, coù theå cho pheùp moãi ngöôøi daân cuõng nhö moãi coäng ñoaøn toân giaùo soáng töï do ñöùc tin cuûa mình, vaø dieãn taû ñöùc tin ñoù trong nhöõng laõnh vöïc khaùc khau cuûa cuoäc soáng coâng coäng, vaø coù theå xöû duïng nhöõng phöông tieän vaø khoaûng roäng caàn coù, ñeå coáng hieán cho sinh hoaït cuûa ñaát nöôùc nhöõng taøi naêng thieâng lieâng, luaân lyù vaø daân söï. (Daân chuùng noàng nhieät voã tay).
Ñoù laø nhöõng lôøi thaúng thaén ÑTC duøng ñeå pheâ bình ñieàu maø caùc nhaø baùo cho laø heä thoáng chính trò xaõ hoäi chuû nghóa Marxít. Vaø ÑTC ñaõ noùi nhöõng lôøi treân tröôùc söï hieän dieän cuûa laõnh tuï Fidel Castro. Thaät laø ñieàu chöa töøng xaûy ra. Vaøo naêm 1979, khi ÑTC Gioan Phaoloâ II veà thaêm laàn ñaàu tieân queâ höông BaLan, luùc ñoù coøn trong cheá ñoä coäng saûn, ÑTC ñaõ khoâng duøng nhöõng lôøi maïnh meõ nhö vaäy. Nhöng ÑTC khoâng phaûi chæ coâng kích cheá ñoä cai trò xaõ hoäi chuû nghóa voâ thaàn maø thoâi; ÑTC cuõng duøng nhöõng lôøi maïnh meõ khoâng keùm ñeå pheâ bình chuû nghóa tö baûn ích kyõ nhö sau:
"Ñaøng khaùc, taïi nhieàu nôi, ñang ñöôïc phaùt trieån moät hình thöùc tö baûn taân töï do, nhaän con ngöôøi xuoáng thaáp, vaø ñem ñaët söï phaùt trieån caùc daân toäc phaûi tuyø thuoäc vaøo nhöõng aùp löïc muø quaùng cuûa thò tröôøng, vöøa döïa vaøo nhöõng trung taâm quyeàn löïc maø ñem nhöõng gaùnh naëng khoâng theå chòu ñöôïc ñeå ñeø naëng treân nhöõng daân toäc ít may maén hôn. Nhö theá xaûy ra tröôøng hôïp ñoâi khi ngöôøi ta aùp ñaët treân nhöõng quoác gia, nhö laø ñieàu kieän ñeå nhaän theâm nhöõng trôï giuùp môùi, nhöõng chöông trình kinh teá khoâng theå chòu ñöôïc. Nhö theá, nguôøi ta chöùng kieán, trong coäng ñoàng caùc quoác gia, söï laøm giaøu voâ ñoä cuûa moät soá ít, vöøa laøm cho nhieàu quoác gia khaùc caøng ngaøy caøng ngheøo theâm, ñeán ñoä nhöõng keû giaøu thì luoân luoân giaøu theâm, vaø nhöõng keû ngheøo luoân luoân bò ngheøo hôn."
Vaø ÑTC khoâng phaûi chæ pheâ bình hai heä thoáng. Ngaøi coøn ñeà ra moät höôùng ñi môùi vôùi nhöõng lôøi nhö sau:
Anh chò em thaân meán, Giaùo Hoäi laø thaày daïy cuûa nhaân tính. Vì theá tröôùc nhöõng heä thoáng naày, giaùo hoäi ñeà nghò neàn vaên hoùa cuûa tình thöông vaø cuûa söï soáng, vöøa mang traû laïi cho nhaân loaïi nieàm hy voïng vaø söùc maïnh bieán ñoåi cuûa tình thöông, ñöôïc soáng trong söï hieäp nhaát do Chuùa Kitoâ muoán. Vì theá, caàn phaûi ñi treân con ñöôøng hoøa giaûi, ñoái thoai vaø chaáp nhaän nguôøi beân caïnh nhö anh chò em mình, baát luaän nguôøi anh chò em ñoù laø nhö theá naøo. (Daân chuùng noàng nhieät voã tay).
Keát thuùc baøi giaûng, ÑTC khieán khích haõy can ñaûm baét ñaàu laïi treân con ñöôøng môùi, haõy laéng nghe tieáng noùi cuûa nhuõng ngöôøi cha daân toäc Cuba, nhö Linh Muïc Felix Varela, ngöôøi ñaõ coù coâng gieo vaøo loøng daân toäc Cuba nhöõng haït gioáng coâng baèng vaø töï do. Giaác mô cuûa Felic Varela laø thaáy Cuba ñöôïc töï do vaø ñoäc laäp. ÑTC cuõng ñaõ nhaéc ñeán tö töôûng cuûa anh huøng caùch maïng CuBa Jose Marti, muoán sao tình yeâu thöông ñöôïc hieän dieän giöõa taát caû moïi nguôøi. ÑTC ñaõ trích laïi nhöõng lôøi sau ñaây cuûa anh huøng Jose Marti:
Toân giaùo cuûa ngöôøi laøng Nazareth ñaõ laøm say meâ taát caû nhöõng con ngöôøi löông thieän. Toân giaùo ñoù tinh tuyeàn, voâ vò lôïi, bò baùch haïi, bò töû ñaïo, nhöng ñôn thuaàn vaø thi vò. Moïi daân toäc ñeàu caàn coù tinh thaàn toân giaùo. Moät daân toäc khoâng coù toân giaùo, thì seõ ñi ñeán söï töï huûy dieät, bôûi vì trong daân toäc ñoù khoâng coøn gì ñeå nuoâi döôõng nhaân ñöùc. Nhöõng baát löông cuûa con ngöôøi thì khinh deå toân giaùo; nhöng söï coâng baèng thieân quoác baûo ñaûm noù (toân giaùo). Nhö anh chò em bieát roõ, Cuba coù moät linh hoàn Kitoâ. Vaø ñieàu naày laøm cho Cuba coù moät ôn goïi phoå quaùt. Ñöôïc goïi chieán thaéng treân söï coâ laäp, Cuba phaûi môû cöûa cho theá giôùi, vaø theá giôùi phaûi xích laïi gaàn vôùi Cuba, vôùi daân toäc vaø nhöõng nguôøi con cuûa Cuba. Ñaõ ñeán luùc böôùc ñi treân nhöõng con ñöôøng môùi maø thôøi gian canh taân chuùng ta ñang soáng, ñoøi buoäc chuùng ta phaûi ñi, vaøo luùc gaàn ñeán ngaøn naêm thöù ba cuûa kyû nguyeân Kitoâ".
Ñoù laø nhöõng lôøi ñaày yù nghóa ÑTC ñeà ra cho nhieàu nguôøi suy nghó. Cuoái thaùnh leã, Laõnh Tuï Fidel Castro vaø ÑTC Gioan Phaoloâ II laïi gaëp nhau vaøi phuùt, trao ñoåi theâm vaøi caâu chaøo. Moät nuï cuôøi nheï thoaùng ñieåm treân göông maët nghieâm nghò cuûa chuû tòch. OÂng seõ coøn gaëp laïi ÑTC nôi phi tröôøng quoác teá, trong leã nghi chaøo töø bieät, chieàu Chuùa Nhaät 25/01/98.
Chuùng toâi seõ keå tieáp nhöõng phaûn öùng vaø nhöõng bieán coá coøn laïi cuûa ngaøy Chuùa Nhaät 25/01/98, trong baøi töôøng thuaät ngaøy mai.
Back
to Radio Veritas Asia Home Page