Töôøng thuaät IV veà chuyeán vieáng thaêm Nigeria cuûa ÑTC: ngaøy cuoái cuøng, thöù Hai 23/03/98: Thaùnh Leã cho daân chuùng taïi Quaûng Tröôøng KUBWA, ngoaïi oâ thuû ñoâ ABUJA, Gaëp Gôõ caùc Giaùm Muïc Nigeria, vaø Giaõ Töø taïi Phi Tröôøng ñeå trôû veà laïi Roma.
ÑTC Gioan Phaoloâ II ñaõ veà ñeán Roma baèng yeân, keát thuùc ba ngaøy vieáng thaêm taïi Coäng Hoøa Lieân Bang Nigeria. Trong baøi töôøng thuaät naày, chuùng ta haõy nhìn laïi nhöõng bieán coá chính cuûa ngaøy vieáng thaêm cuoái cuøng, töùc thöù Hai 23/03/98.
Tröôùc khi töø giaõ Nigeria vaøo luùc 4 giôø chieàu, giôø ñòa phöông Nigeria, thì ÑTC ñaõ coù hai bieán coá quan troïng: tröôùc heát laø thaùnh leã cho daân chuùng, taïi quaûng tröôøng KUBWA, naèm ôû ngoaïi oâ thuû ñoâ ABUJA, luùc 9 giôø saùng, vaø sau ñoù laø cuoäc gaëp gôõ vôùi caùc Giaùm Muïc Nigeria taïi Toøa Söù Thaàn Toøa Thaùnh, vaøo luùc tröa.
Veà thaùnh leã saùng thöù Hai 23/03/98, taïi quaûng tröôøng KUBWA, caùc quan saùt vieân töôøng thuaät khaùc nhau veà con soá caùc tín höõu tham döï. Coù ngöôøi öôùc löôïng khoaûng 200 ngaøn, ngöôøi khaùc thì cho raèng con soá coù theå leân ñeán 700 ngaøn. Duø sao baàu khí ñoùn tieáp ÑTC taïi ñaây thaät laø noàng nhieät. Ngöôøi ta cuõng löu yù söï hieän dieän cuûa phaùi ñoaøn nhöõng anh chò em Hoài Giaùo, vaø phaùi ñoaøn cuûa nhöõng anh chò em Kitoâ khaùc.
Trong baøi giaûng thaùnh leã, ÑTC ñaõ nhaéc ñeán tröôùc heát veà lyù töôûng gia ñình Kitoâ, nhö laø moät coäng ñoàng cuûa söï soáng vaø tình yeâu thöông, ñöôïc ôn Chuùa naâng ñôõ, vaø nhaèm phuïc vuï cho moät coäng ñoaøn khaùc lôùn hôn, coäng ñoaøn quoác gia daân toäc vaø coäng ñoaøn giaùo hoäi. Giaùo Hoäi laø Gia ñình cuûa Thieân Chuùa, vaø moïi ngöôøi ñeàu ñöôïc môøi goïi böôùc vaøo soáng trong ñaïi gia ñình naày. Vieäc vaøo soáng trong ñaïi gia ñình giaùo hoäi khoâng laøm cho con ngöôøi bò thieät thoøi, bò maát ñi gia ñình, daân toäc töï nhieân cuûa mình. ÑTC nhaéc ñeán thí duï cuûa Taân Chaân Phöôùc Tansi: ngaøi vöøa laø ngöôøi con cuûa chuûng toäc Ibo, ngöôøi con cuûa ñaát nöôùc Nigeria, vaø laø ngöôøi con cuûa ñaïi gia ñình giaùo hoäi phoå quaùt. Soáng trong ñaïi gia ñình Giaùo Hoäi, moãi ngöôøi cuõng ñöôïc môøi goïi goùp phaàn xaây döïng gia ñình giaùo hoäi naày. ÑTC ñaõ nhaéc laïi traùch vuï naày nhö sau:
Ñeå xaây döïng ngoâi nhaø thieâng lieâng cuûa Thieân Chuùa, Giaùo Hoäi keâu goïi taát caû nhöõng thaønh phaàn haõy ñaùp laïi nhöõng keû ñang thieáu thoán caàn ñöôïc trôï giuùp, vôùi moät loøng nhaân töø khoâng lay chuyeån: trôï giuùp cho ngöôøi ngheøo, ngöôøi ñau yeáu vaø giaø caû; trôï giuùp cho nhöõng ngöôøi tò naïn bò baét buoäc phaûi troán chaïy tröôùc baïo löïc taïi nôi sinh tröôûng cuûa hoï; trôï giuùp cho nhöõng con ngöôøi nam nöõ, nhöõng treû em, ñang ñau khoå vì beänh lieät khaùng ñang tieáp tuïc gaây ra bieát bao naïn nhaân taïi ñaïi luïc Phi Chaâu vaø treân theá giôùi; trôï giuùp cho töøng ngöôøi ñang bò baùch haïi, ñau khoå vaø ngheøo cuøng. Giaùo Hoäi daïy chuùng ta bieát kính troïng ñoái vôùi moïi ngöôøi, kính troïng moïi söï soáng. Giaùo Hoäi rao giaûng Coâng Baèng vaø tình thöông. Giaùo Hoäi nhaán maïnh vaø nhaéc ñi nhaéc laïi veà nhöõng boån phaän vaø nhöõng quyeàn lôïi: nhöõng quyeàn lôïi vaø boån phaän cuûa coâng daân, cuûa caùc chuû nhaân, cuûa nhöõng nhaân vieân, cuûa chính phuû vaø cuûa coâng daân.
Moät laàn nöõa, ÑTC leân tieáng beânh vöïc maïnh meõ nhöõng nhaân quyeàn vôùi nhöõng lôøi nhö sau:
Thaät vaäy, coù nhöõng nhaân quyeàn caên baûn maø ngöôøi ta khoâng bao giôø coù theå laáy maát ñi khoûi nguôøi daân moät caùch hôïp phaùp ñöôïc, bôûi vì nhöõng nhaân quyeàn ñoù aên reã trong chính baûn tính con ngöôøi vaø phaûn aùnh nhöõng ñoøi buoäc khaùch quan vaø khoâng theå bò xuùc phaïm cuûa luaät luaân lyù phoå quaùt. Nhöõng nhaân quyeàn caên baûn naày laø neàn taûng vaø laø möùc ñoä cho moïi xaõ hoäi con ngöôøi vaø toå chöùc. Söï kính troïng ñoái vôùi töøng ngöôøi, vì phaåm giaù vaø nhöõng quyeàn lôïi cuûa ngöôøi ñoù, phaûi luoân luoân laø söï gôïi höùng vaø laø nguyeân taéc höôùng daãn cho nhöõng coá gaéng cuûa anh chò em nhaèm gia taêng daân chuû vaø cuûng coá cô caáu xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc anh chò em. Phaåm giaù cuûa moãi moät ngoâi vò con ngöôøi, nhöõng quyeàn lôïi caên baûn cuûa ngoâi vò, ñaëc tính khoâng theå bò xuùc phaïm cuûa söï soáng, söï töï do vaø coâng baèng, yù thöùc veà tình lieân ñôùi vaø söï loaïi boû söï kyø thò, ñoù laø nhöõng vieân gaïch xaây döïng moät ñaát nöôùc Nigeria môùi vaø toát ñeïp hôn. Öôùc chi thôøi gian chuyeån tieáp naày laø thôøi gian cuûa töï do, cuûa söï tha thöù, cuûa söï hieäp nhaát vaø cuûa tình lieân ñôùi. Töï do, tha thöù, hieäp nhaát, lieân ñôùi, ñoù laø nhöõng ñaëc ñieåm tinh thaàn caàn coù ñeå giaùo hoäi Coâng Giaùo taïi Nigeria thöïc hieän coâng cuoäc canh taân vaø tieán ñeán Naêm Thaùnh 2000.
Sau thaùnh leã, ÑTC veà Toøa Söù Thaàn Toøa Thaùnh ôû thuû ñoâ ABUJA, ñeå gaëp gôõ caùc Giaùm Muïc Nigeria, duøng côm tröa, nghæ ngôi ñoâi chuùt roài ra phi tröôøng töø bieät Nigeria trôû veà laïi Roma. Ñöùc Toång Giaùm Muïc Albert OBIEFUNA, toång giaùm muïc ONITSHA vaø laø chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Nigeria, ñaõ noùi leân taâm tình caùm ôn ÑTC vì ñaõ ñeán thaêm. Ñöùc Toång Giaùm Muïc ñaõ trình leân ÑTC söï phaùt trieån thaáy ñöôïc cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo taïi Nigeria: Naêm 1950, chæ coù ba giaùo tænh; ñeán naêm 1994, thì ñaõ taêng leân ñöôïc 9 giaùo tænh. Ôn goïi linh muïc vaø tu só gia taêng. Toaøn quoác Nigeria, Giaùo Hoäi Coâng Giaùo coù 8 ñaïi chuûng vieän vaø 5 hoïc vieän cao ñaúng cho caùc tu só. Ñaëc bieät, taïi caùc giaùo phaän ñeàu coù tieåu chuûng vieän ñeå vun troàng ôn keâu goïi linh muïc. Theo lôøi Ñöùc Toång Giaùm Muïc chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Nigeria, thì ñaây laø ñieàu caùc giaùm muïc ñaõ ñeà nghò trong Khoùa Hoïp Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Phi Chaâu, caùch ñaây 4 naêm. Caùc giaùm muïc cho raèng cô caáu tieåu chuûng vieän laø caàn thieát ñeå huaán luyeän vaø vun troàng ôn goïi linh muïc.
Trong baøi dieãn vaên daøi ñöôïc trao cho caùc giaùm muïc Nigeria, ÑTC ñaõ nhaéc ñeán traùch vuï muïc vuï cuûa giaùm muïc. ÑTC löu yù caùc giaùm muïc haõy chuù yù trong vieäc tuyeån choïn caùc öùng sinh leân chöùc linh muïc, chaêm soùc cho söï huaán luyeän linh muïc, nhaát laø huaán luyeän thieâng lieâng. Caàn phaûi chaêm soùc kyû löôõng cho ñôøi ñoäc thaân linh muïc. ÑTC khuyeán khích caùc giaùm muïc thöïc hieän chöông trình muïc vuï thoáng nhaát vôùi nhau, maëc duø caàn phaûi thích öùng vaøo hoaøn caûnh cuï theå cuûa moãi ñòa phöông. Ñaëc bieät nhaát, ÑTC keâu goïi caùc giaùm muïc haõy coå voõ phaùt trieån haøng giaùo daân vaø chaêm soùc cho giôùi treû. Vai troø cuûa caùc giaùm muïc trong giai ñoaïn bieán ñoåi xaõ hoäi naày, laø thaät quan troïng. ÑTC ñaõ noùi nhö sau:
"Nhöõng thaønh phaàn cuûa giaùo hoäi ñòa phöông ñöôïc trao phoù cho anh em chaêm soùc, laø nhöõng coâng daân cuûa moät quoác gia ñang phaûi ñaït cho ñöôïc nhieàu muïc tieâu nghieâm troïng, trong giai ñoaïn thöïc hieän coâng cuoäc thay ñoåi chính trò vaø xaõ hoäi hieän nay cuûa ñaát nöôùc Nigeria. Trong khung caûnh naày, caøng trôû neân quan troïng vai troø cuûa anh em nhö laø nhöõng vò laõnh ñaïo cuûa coäng ñoàng Coâng Giaùo, nhöõng vò laõnh ñaïo bieát nhìn nhaän ñieàu ñaùng mong öôùc vaø caàn thieát cuûa moät cuoäc ñoái thoaïi ñaày xaây döïng vôùi moïi thaønh phaàn xaõ hoäi, trong nhöõng gì coù lieân heä ñeán nhöõng neàn taûng ñuùng ñaén vaø coâng baèng cuûa sinh hoaït con ngöôøi trong xaõ hoäi. Cuoäc ñoái thoaïi naày khoâng coù gì ngaên caûn anh em trình baøy coâng khai vaø vôùi söï kính troïng caàn coù, trình baøy nhöõng xaùc tín cuûa giaùo hoäi, nhaát laø trong nhöõng gì coù lieân heä ñeán söï coâng baèng vaø söï khoâng thieân vò giöõa moïi ngöôøi coâng daân, ñeán söï toân troïng nhöõng nhaân quyeàn, toân troïng söï töï do toân giaùo vaø ñaëc tính khaùch quan cuûa söï thaät luaân lyù; söï thaät khaùch quan cuûa neàn luaân lyù caàn ñöôïc theå hieän trong neàn luaät phaùp daân söï."
Cuoái cuøng, trong bieán coá töø giaõ Nigeria taïi Phi Tröôøng thuû ñoâ Abuja, ÑTC ñaõ caùm ôn caùc vò laõnh ñaïo chính quyeàn vaø giaùo hoäi, vaø taát caû nhöõng ai ñaõ goùp coâng vaøo chuyeán vieáng thaêm naày. Ngoû lôøi ñaëc bieät vôùi anh chò em coâng giaùo Nigeria, ÑTC ñaõ toång keát söù ñieäp maø ngaøi muoán trao gôûi laïi cho moïi ngöôøi, vôùi nhöõng lôøi nhö sau:
"Anh chò em Coâng Giaùo thaân meán, Toâi bieát vaø ñaõ caûm nghieäm ñöôïc öôùc muoán cuûa anh chò em muoán laøm vieäc chung vôùi moïi ngöôøi ñoàng höông ñeå ñem laïi moät söï coâng baèng toát ñeïp hôn vaø moät cuoäc soáng khaù hôn cho mình vaø cho con caùi mình. Ñaõ ñeán luùc ñeå ñaát nöôùc cuûa anh chò em gom laïi nhöõng taøi nguyeân phong phuù vaø nhöõng taøi naêng vaø naêng löïc tinh thaàn, sao cho nhöõng gì gaây chia reõ, coù theå ñöôïc ñeå laïi ñaèng sau vaø ñöôïc thay theá bôøi söï hieäp nhaát, tình lieân ñôùi vaø hoøa bình. Coøn coù nhieàu khoù khaên phaûi ñöông ñaàu vaø coá gaéng laøm vieäc ñang naèm chôø tröôùc maét anh chò em. Anh chò em khoâng leû loi moät mình trong coâng cuoäc naày: Ñöùc Giaùo Hoaøng naày uûng hoä anh chò em, giaùo hoäi Coâng Giaùo ñöùng beân caïnh anh chò em, vaø chính Thieân Chuùa seõ ban cho anh chò em söùc maïnh vaø can ñaûm ñeå xaây döïng moät töông lai töôi saùng vaø beàn vöõng, döïa treân söï toân troïng ñoái vôùi phaåm giaù vaø nhöõng quyeàn lôïi cuûa moãi ngöôøi. Ñaát nöôùc cuûa anh chò em coù ñuû naêng löïc ñeå caát ñi nhöõng trôû ngaïi ngaên chaän böôùc ñöôøng tieán leân, vaø ñeå xaây döïng moät xaõ hoäi coâng baèng vaø hoøa hôïp. Toâi cuõng muoán laëp laïi nôi ñaây lôøi keâu goïi maø toâi ñaõ noùi leân nhieàu laàn vôùi coäng ñoàng quoác teá, xin hoï ñöøng boû queân nhöõng nhu caàu cuûa Phi Chaâu, nhöng haõy coäng taùc laøm vieäc vôùi anh chò em vaø, trong tinh thaàn coäng taùc nhieàu hôn nöõa, naâng ñôõ taát caû nhöõng coá gaéng nhaém baûo ñaûm cho ñaïi luïc Phi Chaâu naày ñöôïc lôùn leân vaø phaùt trieån trong hoaø bình. Taát caû moïi ngöôøi daân Nigeria caàn ñöôïc taùc ñoäng ñeå hoï caûm thaáy haõnh dieän veà ñaát nöôùc cuûa hoï. Taát caû caàn phaûi goùp phaàn trong coäng cuoäc xaây döïng töông lai. Ñoù laø lôøi caàu nguyeän toâi daâng leân Thieân Chuùa toaøn naêng cho anh chò em. Xin Thieân Chuùa chuùc laønh cho ñaát nöôùc Nigeria vaø cho taát caû con daân cuûa ñaát nöôùc naày."
Ñoù laø nhöõng lôøi cuoái cuøng, ñaày yù nghóa cuûa ÑTC, tröôùc khi leân maùy bay veà laïi Roma, keát thuùc ba ngaøy vieáng thaêm taïi Coäng Hoøa Lieân Bang Nigeria.